پیشروی ارتش اوکراین به سمت روسیه پیامدهای عمیقی در جهت برداشت جامعه جهانی از جنگ دارد. این به طور مستقیم این باور گسترده را به چالش می‌کشد که تهاجم روسیه به بن بست رسیده است و دیگر نمی‌تواند در میدان جنگ چیز جدیدی ارائه دهد.
به گزارش جماران؛ در ساعات اولیه روز 6 آگوست، واحدهای ارتش اوکراین در اقدامی غافلگیرانه و دور از انتظار از مرز میان اوکراین و روسیه به منطقه کورسک روسیه عبور کردند تا پس از دو سال و نیم تابوی حمله روسیه به اوکراین را شکسته و یک عملیات نظامی زمینی را در خاک روسیه رقم بزنند.
اهداف این تهاجم بلندپروازانه هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد، اما پرواضح است که تصمیم اوکراین برای حمله به روسیه، ضربه سنگینی به وجهه متزلزل روسیه وارد کرد که ممکن است از خطوط قرمز ولادیمیر پوتین فراتر رفته و ترس غرب از تشدید تنش را افزایش دهد.
این حمله، نقطه عطفی در جنگ فعلی است و به خودی خود یک نقطه عطف تاریخی به حساب می‌آید. روسیه برای اولین بار پس از جنگ جهانی دوم مورد تهاجم ارتش خارجی قرار گرفته است. گزارش‌های اولیه حاکی از آن است که اوکراین با این عملیات بلندپروازانه در میان محرمانه بودن؛ موفق شده روس‌ها را کاملا بی‌حرکت و مات نگاه دارد به طوری که نیروهای اوکراینی در روزهای اول عملیات، ده‌ها کیلومتر به سمت استان کورسک پیشروی کردند.
واضح ترین قصد اوکراین احتمالا کاهش فشار نظامی در مرزهای جنوبی و شرقی این کشور است، جایی که روسیه در ماه‌های اخیر به آرامی اما پیوسته در حال پیشروی است. احتمالا فرماندهان اوکراینی با حمله به مرزهای دفاعی سبک و تصرف خاک روسیه، می‌توانند کرملین را وادار کنند که نیروهای خود را از خط مقدم جنگ در اوکراین، خارج تا آن‌ها را برای دفاع از خاک خود مستقر کند.
این حمله فرصت‌های جدیدی را برای اوکراین ایجاد می‌کند تا پس از یک سال عملیات دفاعی پرهزینه و بدون بازپس گیری سرزمین، ابتکار عمل نظامی را دوباره به دست آورد؛ چراکه مدتها است که اوکراین نمی‌تواند به پیروزی در این جنگ فرسایشی علیه روسیه، امیدوار باشد. کیف برای موفقیت نظامی در بازگشت به جنگ، عملیات تحرک و مانور را راه اندازی کرده و این دقیقا همان چیزی است که در تهاجم به استان کورسک به دست آورده است.
یکی از پیامدهای این عملیات، تضعیف روحیه نیروهای روسیه در میدان نبرد است. در حالی که آن‌ها سرزمین های اوکراین را تصرف کرده‌اند، ناگهان خبر حمله و عملیات زمینی در خاک روسیه به گوش آن‌ها می‌رسد.
بنابراین، پیشروی‌های ارتش اوکراین در منطقه کورسک در حال گسترش وحشت در سراسر منطقه اطراف و تضعیف تلاش‌های پوتین در جنگ است.
در طرف دیگر و در جبهه داخلی، حمله غافلگیرکننده اوکراین به جامعه اوکراینی که به شدت نیازمند روحیه و آرمان مقاومت در برابر تهاجم است، مردم این کشور را امیدوار کرد که اوکراین می‌تواند به موفقیت یا دستاورد مهمی در برابر روسیه دست یابد.
علاوه بر این، با این این حمله در مقیاس بالایی در قیاس با وسعت تهاجم روسیه صورت نگرفته، اما ممکن است در نهایت بخشی از آماده سازی اوکراین برای یک روند صلح در آینده باشد. بنابراین ممکنم است، کی یف به دنبال اشغال هر چه بیشتر خاک روسیه است تا از آن به عنوان ابزار چانه زنی در هر مذاکره با کرملین استفاده کند.
در واقع، در روزهای اولیه تهاجم در هفته گذشته، گمانه‌زنی‌های گسترده‌ای وجود داشت مبنی بر اینکه هدف اصلی اوکراین ممکن است نیروگاه هسته‌ای کورسک به‌منظور مبادله آن با نیروگاه هسته‌ای Zaporizhzhia که در جنوب اوکراین تحت اشغال روسیه است، باشد.
پیشروی ارتش اوکراین به سمت روسیه پیامدهای عمیقی در جهت برداشت جامعه جهانی از جنگ دارد. این به طور مستقیم این باور گسترده را به چالش می‌کشد که تهاجم روسیه به بن بست رسیده است و دیگر نمی‌تواند در میدان جنگ چیز جدیدی ارائه دهد.
از زمانی که حمله روسیه به اوکراین در فوریه 2022 آغاز شد، واکنش بین‌المللی به دلیل ترس از تشدید با مانع مواجه شد. رهبران غربی به خود اجازه داده‌اند که توسط پوتین مرعوب شوند و پوتین از تهدیدات هسته‌ای با حجاب نازک و صحبت‌های مکرر در مورد خطوط قرمز روسیه برای محدود کردن جریان کمک‌های نظامی و متقاعد کردن شرکای اوکراین برای اعمال محدودیت استفاده از سلاح‌های غربی در داخل روسیه استفاده کرده است و در نتیجه، به عقیده بسیاری از صاحب نظران و تحلیلگران غربی، اوکراین عملا مجبور به جنگی با دست بسته، دعوت شد.
به هر حال، تهاجم فعلی ارتش اوکراین به روسیه مطمئنا بدترین خط قرمز پوتین از زمان آغاز جنگ تا امروز است. اما در حال حاضر، پوتین با کم اهمیت جلوه دادن تهاجم اوکراین وانمود می‌کند که همه چیز همچنان طبق برنامه پیش می‌رود.
پوتین در اولین بیانیه علنی خود پس از آغاز تهاجم اوکراین، به طور فخرآمیز از آن به عنوان «تحریکی در مقیاس بزرگ» یاد کرد، عبارتی که به نظر می‌رسید برای پنهان کردن وخامت اوضاع طراحی شده باشد. کرملین سپس در استان کورسک «وضعیت اضطراری» اعلام کرد، سپس این تعبیر به «عملیات ضد تروریسم» ارتقا یافت.
تناقض گفتمان جنگی روسیه در اینجا آشکار شد، تفاوت بین این ادبیات ملاحظه‌گر و صدایی که جنگ وجودی با ناتو را در بوق و کرنا می‌کند، تناقضی آشکار است.
همان طور که انتظار می‌رود، رسانه‌های کرملین از «تحریک اوضاع» و نشان دادن وخامت اجتناب کردند، جالب اینجاست که مقامات روسیه از اظهارنظر درباره تحولات منطقه کورسک به طور کاملف خودداری می‌کنند و این قطعا اقدامات یک ابرقدرت نظامی هسته‌ای و با اعتماد به نفس برای راه‌اندازی کارزار جدید نبرد و یک تنش بزرگ نیست.
در سال اول جنگ در حالی که پوتین آماده الحاق شهر اشغالی خرسون اوکراین بود، هشدار داد که هرگونه تلاش برای بازپس گیری این سرزمین از روسیه منجر به پاسخ هسته‌ای خواهد شد. امروز اما کفه ترازو به سمت روسیه سنگینی نمی‌کند. بخشی از سرزمین‌های غربی روسیه به اشغال ارتش اوکران درآمده و خبری از تهدیدهایی پوتین مانند ابتدای جنگ نیست. او گفت: «من بلوف نمی‌کنم» اما زمانی که اوکراین تنها چند هفته بعد خرسون را آزاد کرد، پوتین دست به پاسخ هسته‌ای نزد.
واکنش روسیه به عقب‌نشینی‌های زمان جنگ در کریمه نیز به‌طور مشابه ضعیف بود. تصرف شبه جزیره کریمه در سال 2014 همچنان افتخار پوتین بود و به عنوان مبنایی برای ادعای او بر جایگاه تاریخی روسیه در کنار بزرگ‌ترین حاکمان این کشور عمل می‌کند. با این وجود، وقتی اوکراین موشک‌ها و پهپادهای دریایی را برای غرق کردن و از کار انداختن حدود یک سوم کل ناوگان دریای سیاه روسیه مستقر کرد، هیچ واکنش آخرالزمانی از سوی کرملین مشاهده نشد. برعکس، پوتین به کشتی‌های جنگی باقیمانده خود دستور داد که از کریمه عقب نشینی کنند و در جست و جوی امنیت در بنادر روسیه باشند.
براین اساس، عقب‌نشینی‌های بی‌شکوهانه روسیه، توجیه ترس مکرر غرب از تشدید تنش را دشوارتر می‌کند. اوکراینی‌ها امروز امیدوارند که واکنش ضعیف پوتین به حمله کورسک بتواند رهبران غربی را متقاعد کند که با تاخیر سیاست‌های شکست خورده خود در مدیریت تشدید تنش را کنار بگذارند و بپذیرند که سریع‌ترین راه برای پایان دادن به جنگ، مسلح کردن اوکراین برای پیروزی است.
بنابراین ممکن است نگرش متحدان غربی اوکراین در نهایت تغییر کند. اتحادیه اروپا این مسیر را رهبری کرده است. پیتر تانو؛ سخنگوی کمیسیون اروپا، در واکنش به حمله اوکراین به استان کورسک گفته است که اوکراین «حق مشروع» دفاع از خود، از جمله در داخل خاک روسیه را دارد. این گفته یک چرخش بزرگ در دیدگاه‌ها اروپا نسبت به جنگ اوکراین است.
برلین نیز به همین ترتیب واکنش نشان داد و وزارت خارجه آلمان بیانیه‌ای صادر کرد و تاکید کرد که حق دفاع از خود در اوکراین «به قلمرو اوکراین محدود نمی‌شود.»
این واکنش‌های بین‌المللی متحدان اوکراین، حمایتی گسترده و خبری خوشایند برای اوکراین است. با این حال مقامات کی یف به خوبی می‌دانند که برای آماده کردن زمینه‌های شکست روسیه و وادار کردن پوتین به صلح، اقدامات بیشتری لازم است.
ولودیمیر زلنسکی؛ رییس‌جمهوری اوکراین در سخنرانی خود در 11 آگوست بر این نکته تاکید کرد و بار دیگر خواستار لغو تمامی محدودیت‌های غرب در مورد حملات دوربرد علیه اهداف نظامی در روسیه شد و گفت: «تا زمانی که این اتفاق رخ ندهد، مسکو توانایی بمباران شهرهای اوکراین را به میل خود حفظ خواهد کرد و پوتین دلیل کمی برای پایان دادن به تهاجم خود خواهد داشت.»
غرب بیش از دو سال از ترس تحریک پوتین به اوکراین کمک نظامی تهاجمی نکرد. با این حال، اوکراین بارها ثابت کرده است که هر زمانی که روسیه با چشم انداز شکست مواجه می‌شود، احتمال عقب نشینی او بسیار بیشتر از تشدید تنش است.
