پشت پرده سفر ولادیمیر پوتین به کره شمالی / ازدواج موقت یا شراکت راهبردی طولانی مدت؟

به گزارش جماران، شورای راهبردی روابط خارجی در تحلیلی کوتاه درباره سفر ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه به کره شمالی می نویسد که نشست پوتین و کیم جونگ اون نشان‌دهنده تقویت روابط نظامی بین روسیه و کره شمالی است. این نشست می‌تواند به تبادل تسلیحات و فناوری‌های نظامی حساس بین دو کشور منجر شود. اگر این روابط طولانی‌مدت باشد، احتمالاً روسیه فناوری‌های پیشرفته‌ای را به کره شمالی منتقل خواهد کرد، که تهدیدات برای کره جنوبی، ایالات متحده و ژاپن را افزایش می‌دهد. اما اگر جنگ اوکراین پایان یابد، ممکن است روسیه به روابط اقتصادی با غرب بازگردد. در این نوشتار می خوانید:

سفر ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه به پیونگ یانگ در روز سه شنبه برای دیدار با کیم جونگ اون، رهبر کره شمالی، بر نگرانی ها در مورد احیای مجدد روابط نظامی بین کره شمالی و روسیه که می تواند منجر به تجارت عمیق تر و سودمندتر دوجانبه در تسلیحات و فناوری شود، افزوده است.   سفر امروز دومین دیدار پوتین و کیم در کمتر از یک سال گذشته است (آخرین دیدار دو رهبر در ماه سپتامبر در خاور دور روسیه بود ) و این اولین سفر پوتین به پیونگ یانگ از سال 2000 است که وی با پدر و سلف جونگ اون، کیم جونگ ایل دیدار کرده بود.

سوال کلیدی این است: آیا روسیه در ازای ارسال گلوله های توپخانه و مهمات (بیش از هفت هزار کانتینر تجهیزات نظامی تاکنون) برای کمک به تلاش های جنگی روسیه در اوکراین از سوی کره شمالی، فناوری حساس نظامی خود را با کره شمالی به اشتراک خواهد گذاشت؟ پاسخ به این سوال باز یک سوال دیگر هم ایجاد می کند مبنی بر اینکه آیا روابط روسیه و کره شمالی فقط یک ازدواج موقت  است  یا نشان دهنده یک اتحاد عمیق تر و طولانی مدت تر، مشابه روابط بین دو کشور در طول جنگ سرد؟

نظرات در مورد این سوال مهم بین ناظران کره متفاوت است و نشست سه شنبه می تواند به ارائه برخی پاسخ ها کمک کند. اگر روابط روسیه و کره شمالی صرفاً یک مصلحت موقت و در زمان جنگ باشد، پس پوتین ممکن است دو بار در مورد فراهم کردن ابزارهای کره شمالی برای ارتقای اساسی برنامه تسلیحات کشتار جمعی (WMD) خود با انتقال برخی از محرمانه ترین فناوری های روسیه فکر کند. با این حال، اگر ائتلاف پایدارتری باشد، پوتین ممکن است با انتقال فناوری نظامی روسیه، فارغ از این که چه تعداد قطعنامه‌های سازمان ملل را با چنین انتقال‌هایی زیر پا بگذارد، موافق باشد و آن را با جدیت پیگیری هم بکند. اگر چنین باشد، این اقدام روسیه می‌تواند تهدیدی هم برای کره جنوبی و هم برای ایالات متحده و ژاپن ایجاد کند.

در واقع، روسیه ممکن است پیش نمایشی از آنچه کمک هایش می تواند برای کره شمالی انجام دهد ارائه کرده باشد. پیونگ یانگ به دلیل فقدان فناوری های پیشرفته در پرتاب موشک با مشکل مواجه بود، اما پس از دو تلاش ناموفق برای پرتاب یک ماهواره نظامی به مدار در ماه های مه و اوت 2023، سرانجام در نوامبر، تنها دو ماه پس از آخرین نشست کیم-پوتین موفق شد.  هنوز مشخص نیست که آیا روسیه فناوری‌هایی را ارائه کرده است که پرتاب کره شمالی را امکان‌پذیر می‌کند یا نه - ممکن است زمان کافی برای آن وجود نداشته باشد - اما حداقل این احتمال وجود دارد که روسیه تجزیه و تحلیل‌هایی درباره شکست‌های قبلی ارائه کرده و راه‌هایی را پیشنهاد کرده است که کره شمالی می‌تواند مشکلات را برطرف کند. در راه اندازی بعدی کمک روسیه با وسایل پرتاب فضایی به برنامه موشک های بالستیک قاره پیما شمال کمک خواهد کرد. فن آوری های ماهواره ها و موشک ها مشابه هستند. روسیه همچنین می‌تواند با برنامه‌های موشک‌های بالستیک زیردریایی و زیردریایی‌های نوپای خود به کره شمالی کمک کند، حوزه‌هایی که روسیه در آن تجربه و تخصص قابل‌توجهی دارد.

بسیاری از مسائل میان این دو هم  به اتفاقاتی که در اوکراین رخ می دهد بستگی دارد. اگر جنگ برای سال‌های آینده ادامه یابد، این امر وابستگی روسیه به کره شمالی برای تولید مهمات را افزایش می‌دهد و پوتین تمایل بیشتری برای به اشتراک گذاشتن فناوری‌های حساس پیدا خواهد کرد. اما اگر جنگ در اوکراین پایان یابد، روسیه ممکن است نیاز کمتری به کره شمالی داشته باشد. اگر این اتفاق بیفتد، روسیه – چه توسط پوتین و چه جانشین آن – ممکن است به دنبال ترمیم روابط با غرب باشد. معامله با شرکای اقتصادی غربی بسیار سودآورتر از معامله با کشوری فقیر مانند کره شمالی است.

ایالات متحده اهرم بسیار محدودی برای تأثیرگذاری بر تصمیم گیری کیم - پوتین دارد. ایالات متحده و متحدانش می‌توانند و باید تحریم‌ها را علیه هر دو کشور تشدید کنند، اما آنها در حال حاضر با تحریم‌های اساسی غرب روبرو هستند و این امر آنها را از ادامه تهاجم به اوکراین (در مورد روسیه) و برنامه غیرقانونی کشتار جمعی تسلیحات کشتار جمعی منصرف نکرده است (در مورد کره شمالی). در واقع، منطقی است که این دو کشور که در سطح بین المللی منزوی هستند با یکدیگر همکاری کنند، به ویژه به این دلیل که هر دو روابط نزدیک با چین دارند. (با این حال، چین ممکن است از نزدیک شدن کره شمالی به عنوان یکی از مشتری های پروپاقرص خود به روسیه خرسند نباشد . این ممکن است به پکن و واشنگتن برخی منافع مشترک  برای محدود کردن روابط روسیه و کره شمالی بدهد.)

بهترین کاری که ایالات متحده می تواند در پاسخ به آن انجام دهد، تقویت روابط نوپای ایالات متحده-ژاپن-کره جنوبی به عنوان وزنه تعادل و بازدارنده برای محور رو به رشد چین-روسیه-کره شمالی است. قبلاً کارهای زیادی انجام شده است، اما هنوز می توان کارهای بیشتری برای تقویت اتحاد سه جانبه انجام داد، از جمله افزایش همکاری در زمینه ارتباطات، انتقال داده ها، تبادل اطلاعات، دفاع موشکی و تمرینات نظامی قوی تر.

همه نشانه‌ها حاکی از آن است که تهدیدات دوگانه روسیه و کره شمالی که اکنون به طور فزاینده‌ای در هم تنیده شده‌اند، به رشد خود ادامه خواهند داد.