عدم دستیابی به توافق آتش بس در غزه همچنین موقعیت ایالات متحده به عنوان میانجی در مسائل منطقه ای مرتبط را تضعیف کرده است. عبدالله، تحلیلگر اماراتی، گفت: مذاکرات بین عربستان سعودی و ایالات متحده بر سر تقویت روابط دفاعی و عادی سازی روابط عربستان و اسرائیل در لحظه پایان جنگ آماده امضا است. اما عربستان سعودی در حالی که جنگ در غزه وجود ادامه دارد نمی تواند چنین چیزی را امضا کند.
به گزارش جماران، بیش از یک هفته پس از آنکه جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده «لحظه تعیینکننده» را در جنگ هشت ماهه اسرائیل علیه غزه اعلام و از هر دو طرف درخواست کرد که به سرعت توافق آتشبس مورد حمایت آمریکا را تأیید کنند، شواهد اندکی دال بر اینکه دو طرف به حرف او توجه کرده باشند، وجود دارند.
واشنگتن پست با این مقدمه درباره رویکرد حماس و رژیم اسرائیل در جنگ غزه می نویسد: علیرغم اصرار شخصی و بسیار علنی بایدن، اعزام مقامات ارشد دولت او به منطقه، تهیه پیش نویس قطعنامه جدید شورای امنیت سازمان ملل متحد و جذب متحدان برای پیوستن به جناح موافق این طرح، به نظر می رسد نه اسرائیل و نه حماس با این ایده موافق بوده اند و اختلاف گسترده آنها بر سر نقشه راه پیشنهادی برای پایان دائمی جنگ در غزه به قوت خود باقی است.
بازگرداندن چهار اسیر از غزه توسط اسرائیل در اوایل روز شنبه، اگرچه مورد استقبال قرار گرفت، اما ممکن است تلاشهای دولت بایدن برای توقف جنگ را پیچیدهتر و اصرار بنیامین نتانیاهو را بر پیروزی کامل نظامی و آزادی همه گروگانهای باقیمانده در دست حماس تقویت کند.
گفتگوها بر سر پیشنهاد آتش بس هنوز در دوحه، پایتخت قطر ادامه دارد، اگرچه مقامات ارشد کشورهای میانجی - ایالات متحده، قطر و مصر - از جمله ویلیام جی برنز، رئیس سیا، به خانه بازگشته اند. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه، آخرین سفر خود را از سرزمین های اشغالی و پایتخت های عربی در منطقه یکشنبه آغاز خواهد کرد. در میان میانجیها تردید کمی وجود دارد که عملیات نجات تعدادی از اسرای در اختیار حماس توسط اسرائیل مذاکرات را به هم میزند.
روز شنبه، جو بایدن، در جریان یک سفر رسمی به فرانسه، بازگرداندن چند اسیر از غزه را تبریک گفت اما این عملیات را به تلاشهای دیپلماتیک گره زد و گفت: «تا زمانی که همه گروگانها به خانههای خود بازگردند و آتشبس حاصل نشود، از کار دست نمیکشیم.»
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید نیز به دنبال جلب توجه مجدد به مذاکرات بود. وی در بیانیهای گفت: « طرح بازگرداندن اسیران و توافق آتشبس که اکنون روی میز است، بازگشت همه اسیران باقیمانده همراه با تضمینهای امنیتی برای اسرائیل و امدادرسانی به غیرنظامیان بیگناه غزه را تضمین میکند.» در سرزمین های اشغالی در حالی که بستگان برخی از اسیران بازگشته از نتانیاهو میخواستند که از لحظه استفاده کند و توافقی را برای بازگرداندن حدود 100 اسیر باقیمانده حماس انجام دهد، نتانیاهو در حالی که بسیار خوشحال به نظر می رسید خطاب به نیروهای نظامی اسرائیل که در بازگرداندن اسرا از غزه دست داشتند مدعی شد : شما یک بار دیگر ثابت کردید که اسرائیل تسلیم تروریسم نمی شود. ... ما موظف هستیم در آینده نیز همین کار را انجام دهیم. ما تا زمانی که ماموریت خود را کامل نکنیم و همه گروگان های خود را به خانه برگردانیم آرام نخواهیم نشست.
حماس در بیانیهای که در کانال تلگرامی خود منتشر کرد، گفت که گزارشهای مربوط به کمک ایالات متحده در این عملیات بار دیگر نقش همدستی دولت آمریکا، مشارکت کامل آن در جنایات جنگی مرتکب شده در نوار غزه و دروغ بودن مواضع اعلام شده آن در مورد نگرانی درباره وضعیت غیرنظامیان در غزه را برملا کرد.
چند روز پس از آغاز جنگ غزه در ماه اکتبر، پنتاگون اذعان کرد که «تعداد کمی» از پرسنل نظامی ایالات متحده در سفارت این کشور در بیت المقدس از طریق برنامهریزی و پشتیبانی اطلاعاتی به دولت اسرائیل برای بازگرداندن اسیران در اختیار حماس کمک میکنند. گمان میرود که هشت اسرائیلی-آمریکایی در میان کسانی هستند که هنوز در غزه نگهداری میشوند، از جمله بقایای سه تن که گمان میرود کشته شدهاند.
به گفته افراد آشنا به این عملیات، نظارت هوایی، رهگیری های ارتباطی و سایر اطلاعات در مورد مکان احتمالی اسیران از سوی طرف امریکایی در اختیار اسرائیل قرار گرفته است. تحلیلگران اطلاعاتی ایالات متحده همچنین به مقامات اسرائیلی کمک می کنند تا شبکه گسترده تونل هایی را که حماس در زیر غزه ساخته ترسیم کنند .
ویدئویی که در شبکههای اجتماعی منتشر شده و گفته میشود در زمان حمله برای بازگرداندن اسیران اسرائیلی گرفته شده، هلیکوپترهای اسرائیلی را در نزدیکی اسکلهای که توسط ارتش آمریکا برای رساندن کمکهای بشردوستانه به غیرنظامیان غزه ساخته شده است، نشان میدهد.. یک مقام آمریکایی در پاسخ به پرسشها گفت: این اسکله فقط برای استفاده بشردوستانه بوده و «در عملیات نجات گروگانها امروز در غزه استفاده نشده است. منطقه ای در جنوب تأسیسات برای بازگرداندن ایمن گروگان ها به اسرائیل مورد استفاده قرار گرفت. هر گونه چنین ادعایی بر خلاف آن نادرست است.»
در حالی که ایالات متحده آماده ارائه قطعنامه جدیدی در حمایت از طرح آتش بس برای رأی گیری در شورای امنیت سازمان ملل متحد در اوایل هفته آینده بود، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین روز شنبه خواستار تشکیل جلسه اضطراری شورای امنیت برای محکوم کردن قتل عام خونین مردم غیرنظامی غزه توسط اسرائیل شد.
بسیاری در منطقه و فراتر از منطقه، بنبست بر سر یک توافق گستردهتر را که به جنگ پایان میدهد و شرایط «روز بعد» را تعیین میکند، پس از ماهها تلاش برای دستیابی به توافق، نشانه دیگری از کاهش قدرت ایالات متحده و نتیجه اشتباه آن در ناهماهنگی بین حمایت مداوم از اسرائیل و تلاش برای توقف جنگ و ترویج کمک های بشردوستانه می دانند.
عبدالخالق عبدالله، تحلیلگر برجسته از امارات متحده عربی و عضو ارشد ابتکار خاورمیانه در مدرسه هاروارد کندی، گفت: «ما واقعاً فکر میکردیم که اگر آخرین امید برای آتشبس در غزه وجود داشته باشد، این خواهد بود. اما من فکر میکنم که این پیشنهاد در همین ابتدا مرده به دنیا آمده است. دولت بایدن قدرت دارد اما نمی تواند نتانیاهو را به چیزی وادار کند.
مقامات ارشد دولت بایدن این ارزیابی را رد و خاطرنشان میکنند که مدتهاست با صراحت با نتانیاهو در خلوت و البته در ملاء عام در مورد آنچه که معتقدند استراتژی شکستدهنده او برای صلح بلندمدت برای اسرائیل است، صحبت کردهاند.
بایدن پیش از این ارسال یک محموله تسلیحات آمریکایی به اسرائیل را به حالت تعلیق درآورده و متعهد شده که اگر ادامه تخریب غزه و محرومیت غیرنظامیان از کمک کاهش نیابد، ارسال تعداد بیشتری از تسلیحات را متوقف خواهد کرد.
آرون دیوید میلر، مذاکرهکننده سابق خاورمیانه در چندین دولت امریکایی و عضو ارشد فعلی بنیاد کارنگی برای صلح بینالمللی، میگوید: هر راهی برای خروج از این وضعیت از طریق توافق اسرائیل و حماس ممکن است. مشکل این است که برای دستیابی به توافق، به فوریت قابل توجهی از سوی اسرائیل و حماس نیاز دارید اما هیچکدام عجله ای ندارند.
مقامات آمریکایی همچنان اصرار دارند که فشارهای اساسی بر هر دو طرف در نهایت آنها را به سمت یک توافق سوق می دهد و زمانی که حماس موافقت کرد، اسرائیل در نهایت به آن ملحق خواهد شد. براساس جزئیات علنی شده از طرح جو بایدن برای برقراری آتش بس و آزادی اسرا می توان گفت که تعهداتی تقریبا برابر برای هر دو طرف در آن طراحی شده بود: اولین مرحله از سه مرحله شامل آتش بس شش هفته ای، عقب نشینی نیروهای اسرائیلی از مناطق پرجمعیت غزه، آزادی همه زنان، سالمندان و کودکان اسیر گرفته شده و افزایش کمک های بشردوستانه به مردم گرسنه در غزه بود. پس از آن مذاکرات بر سر مرحله دوم فوراً آغاز میشود و آتشبس اولیه و موقت ادامه مییابد تا زمانی که توافقی در مورد توقف دائمی درگیریها، عقبنشینی کامل اسرائیل و آزادی همه اسیران باقی مانده، از جمله اعضای ارتش اسرائیل حاصل شود.
برگ مشوق برای حماس اشاره صریح به آتش بس دائمی و عقب نشینی اسرائیل بود که عملاً جنگ را بدون نابودی کامل گروهی که نتانیاهو قول داده بود، پایان داد. یک مقام سابق مصری که از مذاکرات مطلع بود و به شرط ناشناس ماندن در مورد موضوع حساس صحبت کرد، گفت: «اعضای حماس میخواهند پس از مرحله اول مطمئن شوند که اسرائیلیها پس از بازگرداندن گروگانها حمله نخواهند کرد.»
در حالی که نتانیاهو اعتراف کرده که کابینه جنگ اسرائیل برخی جزئیات این طرح را نوشته اما هرگز به صراحت نگفته که از آن حمایت می کند. او تحت فشار افراطگرایان راستگرا در ائتلاف خود، «انتقال» خودکار بین فازهای یک و دو طرح را رد کرده و اسرائیل را به نابودی کامل حماس متعهد کرده است.
میلر، در بنیاد کارنگی، می گوید که نتانیاهو اکنون به دلیل تعطیلات تابستانی کنست در 25 ژوئیه بهانه های بیشتری برای خرید زمان دارد. او در این باره می گوید : نیازی نیست تخیل زیادی داشته باشید تا ببینید که بی بی، در حال خرید زمان است و امیدوار است که ترامپ به نحوی در انتخابات ایالات متحده پیروز شود و فشار کمتری بر او برای انجام هر کاری وارد شود.
جدا از دو فاز نخست طرح آتش بس بایدن، به ندرت در مورد مرحله سوم بحث شده که طی آن دولت امیدوار است دولت های عربی و دیگر دولت ها به تامین امنیت و بودجه برای بازسازی غزه تحت رهبری فلسطین ،که منجر به تشکیل کشور جداگانه ای شود، کمک کنند.
با به درازا کشیدن مذاکرات آتش بس، سایر ابتکارات ناکام مانده اند. جو بایدن هفته گذشته یک هیئت بلندپایه به ریاست تری ولف، مدیر خاورمیانه شورای امنیت ملی، به قاهره فرستاد تا درباره بازگشایی گذرگاه رفح بین مصر و اسرائیل مذاکره کنند. اسرائیل از زمانی که عملیات رفح خود را در اوایل ماه گذشته آغاز کرد، این گذرگاه را اشغال کرده است. مصر از عبور کمکها تا زمانی که فلسطینیان دوباره نوار غزه را کنترل کنند، خودداری کرده است. یک مقام مصری گفت که هرگونه توافق در گذرگاه رفح به توافق آتش بس بستگی دارد.
عدم دستیابی به این توافق همچنین موقعیت ایالات متحده به عنوان میانجی در مسائل منطقه ای مرتبط را تضعیف کرده است. عبدالله، تحلیلگر اماراتی، گفت: مذاکرات بین عربستان سعودی و ایالات متحده بر سر تقویت روابط دفاعی و عادی سازی روابط عربستان و اسرائیل در لحظه پایان جنگ آماده امضا است. اما عربستان سعودی در حالی که جنگ در غزه وجود ادامه دارد نمی تواند چنین چیزی را امضا کند.