تا زمانی که ایالات متحده آمریکا در فاصه 100 مایلی آبهای چین به حمایت از تایوان میپردازد، چین نیز در فاصه 700 مایلی از آبهای سرزمینی خود، متحدان آمریکا را به چالش میکشد.
به گزارش جماران؛ دو سال پس از آنکه شی جین پینگ شراکت «بدون محدودیت» با روسیه را اعلام کرد و در حالی که رهبران دو کشور مجددا در تاریخ 16 و 17 می در پکن یکدیگر را ملاقات کردند، جهان به رویکرد جدید چین در عرصه بینالملل نگاه میکند. آنچه نمایان است، شرکتهای چینی با فروش اقلام مورد نیاز برای ساخت سلاح به روسیه، جنگ پوتین در اوکراین را حفظ میکنند. گارد ساحلی چین به کشتیها در دریای چین جنوبی حمله و برای آنها مزاحمت ایجاد میکند و ادعاهای ارضی جدیدی که زاییده قرن بیست و یکم است را مطرح میکند.
به نظر می رسد، رهبر چین به خوبی در حال به چالش کشیدن نظم جهانی برخاسته از تعریف غرب است. با این حال چین با ظرافت و نرمی در حال به چالش کشیدن غرب است و راه جنگ را همانند متحد خود روسیه تا امروز در پیش نگرفته است.
با این حال هنوز مشکلاتی وجود دارد. هدف شی ورود آرام به عرصه کنشگری و بازیگری در میان کشورهای ضد غربی است. همچنین رهبر چین در حال ایجاد تفرقه در میاد غرب است. سفر به سه کشور اروپایی و بازگشت به چین نشان داد که شی جین پینگ تمایلی ندارد که با همه متحدان و دولت های غربی همکاری کره و رابطه حسنه داشته باشد. علاوه بر این حضور فعال و خطرناک در منطقه مورد مناقشه در دریای چین جنوبی (منطقه خاکستری)، اصل اساسی درسترسی آزاد به آب های بین المللی را با چالش نه برای امروز بلکه برای آینده روبرو ساخته است.
اما سوالی که بسیاری از رهبران غرب را به چالش میکشد این است که تا کجا قرار است از رفتار چین چشم پوشی شود؟ آیا احتمال دارد جنگ تجاری میان آمریکا و چین شدت بالاتری پیدا کند و روابط دو کشور که از دهه 70 میلادی بهبود یافت، دوباره تیره شود؟ بسیاری از تحلیلگران رفتارهای چند سال اخیر شی جین پینگ را نمودی نرم از رفتارهای مائو در برابر غرب عنوان میکنند.
از سوی دیگر، وقتی صحبت از روسیه به میان میآید، رهبر چین بسیار جلو رفته است. شی درخواستهای غرب را نادیده میگیرد که حمایتش از پوتین را کمرنگ میکند و روسیه را شریکی ضروری در کارزار خود برای برچیدن نظم تحت رهبری آمریکا میداند. دو کشور در حال تعمیق روابط نظامی و تجاری خود هستند. آمریکا نیز به نوبه خود تحریمها را تشدید کرده و در سایر زمینهها بر تولیدات و خدمات فناوری چین تعرفه وضع کرده است. بیشترین نگرانی مربوط به قطعات و ماشین آلات چینی است که به سمت سازندگان تسلیحات روسی جریان دارد و غرب را از مسلح کردن ماشین جنگی پوتین به دست چین نگران کرده است.
شی بارها گفته که چین نه شرکت کننده در بحران است و نه یکی از طرفین آن. اما یک جنگ طولانی که وحدت غرب را به صورت فرسایشی به چالش بکشد بی شک به زیان چین نخواهد بود.
در آن سوی دنیا، در شرق آسیا و حوزه ایندو-پاسیفیک (هند-اقیانوسیه)، خطر ناشی از درگیری چین با آمریکا، متحدانش را نگران میکند. دریای چین جنوبی بزرگتر از دریای مدیترانه است و عبور از آن در مواجهه با کشتیهای گارد ساحلی چین که حضور گستردهای در این منطقه دارند، به طور فزایندهای دشوار است. در نزدیکی منطقه خاکستری، گارد ساحلی چین در فاصله بسیار دوری از آبهای سرزمینی خود، به طور معمول کشتیهای فیلیپینی را با توپهای آبی پرفشار که به اندازه کافی قوی هستند و حتی بدنه فلزی کشتری را خم کنند، مورد حمله قرار میدهد.
اندکی پایینتر به سمت جنوبِ منطقه خاکستری، کشتیهای چینی کشتیهای مالزیایی را که به دنبال اکتشاف نفت و گاز در منطقه اقتصادی انحصاری خود هستند، با چالش روبرو کردهاند. منطقه ای که حدود 700 مایل دریایی از آبهای چین دور هستند اما چین بر این منطقه ادعای سرزمینی دارد.
آنچه پیداست و از لحاظ تمامی قوانین بین المللی، چین در حال به چالش کشیدن همسایگان خود بر سر گسترش قلمرو جغرافیای سیاسی است. برای چین فرقی نمیکند که این منطقه در قلمرو آبهای انحصاری اقتصادی مالزی یا فیلیپین باشد، چین در قدرت است و نسبت به همسایگان وزن بالاتری دارد. اینجا قوانین بین المللی دیگر معنا ندارد. همانگونه که قدرتهای جهانی مانند بریتانیا، فرانسه و ایالات متدحه در بسیاری از مقاطع تاریخ از قوانین بینالمللی به خاطر منافع ملی خود چشم پوشی کردند، امروز نیز چین در جایگاه یک قدرت بی رقیب در آسیا قرار دارد و بی شک صبر آن به پایان رسیده است اما هنوز به یک اقدام که بتواند نقطه آغاز جنگ باشد دست نزده است.
با این حال، معاهده دفاعی اخیر فیلیپین با آمریکا، قدرت چین را به یک بن بست رسانده است. اما چین در مقابل ساکن نمانده و تمامی اقدامات امریکا را مقابله به مثل میکند.
خطرات به همان اندازه بحران تایوان بالا است. چین به طوری عمل میکند که گویی مرزهای هوایی و دریایی مستقلی در تایوان وجود ندارد. در طرف دیگر، آمریکا و متحدانش برای بدترین سناریو یعنی حمله چین به تایوان آماده شدهاند. اما در حال حاضر خطر بزرگتر در منطقه خاکستری نهفته است، جایی که اقدامات چین در صورت وقوع بحران میتواند یکی از مهمترین آبراه های اقتصادی-راهبردی جهان را در یک مارپیج تنش قرار دهد.
رهبر چین به خوبی در حال تکمیل پازل خود در قبال غرب است. اما هنوز غرب این واقعیت را که چین بی شک بخش مهمی از ثبات جهانی است را نپذیرفته است. بدون شک چین سهم بالایی در ثبات بین الملل دارد، اام از سوی دیگر رهبر چین نمیخواهد شکل جدید رابطه خود با روسیه را رها کند.
با این حال، چین نیز سلاحهای مرگباری به روسیه ارائه نکرده است. در واقع، محدودیتهایی برای روابط آنها وجود دارد، همانطور که خطوطی وجود دارد که آمریکا در قبال چین از آن عبور نمیکند.
در نهایت؛ جهان بینی هر کشور برای خودش بسیار واضح است. تا زمانی که ایالات متحده آمریکا در فاصه 100 مایلی آبهای چین به حمایت از تایوان میپردازد، چین نیز در فاصه 700 مایلی از آبهای سرزمینی خود، متحدان آمریکا را به چالش میکشد.