سفر کیشیدا به آمریکا، پس از سفر رهبران کره جنوبی، هند و استرالیا انجام میشود که نشان دهنده اهمیتی است که ایالات متحده برای زنجیره متحدان و شرکای خود در اقیانوس آرام قائل است.
به گزارش جماران؛ به نقل از چتم هوس، سفر دولتی نخست وزیر ژاپن به واشنگتن بر امنیت متمرکز بود، اما این به تنهایی برای تاثیرگذاری بر اقیانوس هند و اقیانوس آرام و فراتر از آن کافی نیست.
دیدار بایدن و فومیو کیشیدا؛ نخست وزیر ژاپن، منعکس کننده قاطعیت دولت بایدن برای حفظ تمرکز استراتژیک خود بر حوزه ایندو-پاسیفیک (هند-اقیانوسیه) و مقابله با چین است. این موضوع نشان دهنده جاه طلبی آشکار این دو قدرت اقیانوس آرام برای ارتقای همکاری امنیتی و دفاعی خود به عنوان وزنه تعادلی در برابر چینِ مصمم و قاطع است.
پس از حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در سوریه و همچنین کشته شدن کارکنان آشپزخانه مرکزی جهانی توسط اسرائیل در غزه که در حال انجام ماموریت بشر دوستان بودند، نشان میدهد که واشنگتن در تلاش برای تحقق اولویتهای راهبردی خود با موانعی روبهرو است و اگر ایالات متحده بخواهد تمرکز خود در آسیا را بیشتر کند، میانجیگری برای توافقی که بتواند ثبات را در خاورمیانه به ارمغان بیاورد، ضروری است.
تلاشها برای تحت فشار قرار دادن کنگره برای تصویب حمایت از اوکراین نیز تسریع شده است. وقتی صحبت از جاه طلبیهای ایالات متحده در هند و اقیانوسیه میشود، آینده امنیت اروپا ممکن است حواس پرتی به نظر برسد، اما همچنین یادآور پیامدهای فاجعه بار بازدارندگی ناموفق است.
جمهوریخواهان و دموکراتها در مورد پیشنهادهای ارائه شده در مورد استراتژی آمریکا در قبال چین با هم اختلاف نظر دارند. با این حال تعداد محدودی از این پیشنهادها، این فرضیه غالب که آمریکا باید در قبال چین سختگیر باشد را به چالش میکشد.
در این زمینه، سفر فومیو کیشیدا؛ نخست وزیر ژاپن دلیل دیگری است که نشان میدهد، ایالات متحده تمرکز استراتژیک خود بر حوزه اقیانوس هند و اقیانوس آرام را از دست نداده است. این سیاست همچنین با انتصابهای جدید تقویت میشود. کرت کمپبل؛ کارشناس ارشد قدیمی مطالعات چین و معمار استراتژی اوباما در آسیا، اخیرا به عنوان معاون وزیر امور خارجه ایالات متحده، منصوب شد.
سفر کیشیدا به آمریکا، پس از سفر رهبران کره جنوبی، هند و استرالیا انجام میشود که نشان دهنده اهمیتی است که ایالات متحده برای زنجیره متحدان و شرکای خود در اقیانوس آرام قائل است.
ظهور نمادگرایی دیپلماتیک
پیامد پشت پرده این سفر بیشتر مهم است. این دومین سفر دولتی-رسمی نخست وزیر ژاپن به ایالات متحده از زمان جنگ جهانی دوم و اولین سفر از سال 2015 است.
ژاپن به عنوان مهمترین شریک ایالات متحده در اقیانوس هند و اقیانوس آرام شناخته میشود. این نشست برای نشان دادن مرحله جدیدی در روابط امنیتی و دفاعی ایالات متحده و ژاپن طراحی ریزی شده است و بر همکاری بر روی ساختار فرماندهی مشترک و قابلیت همکاری استراتژیک طرفین، تاکید میکند.
شاید برنامه ریزی برای یک واکنش موثر، هماهنگ و حتی بازداندگی ترکیبی در صورت بروز بحران در تنگه تایوان، یکی از مهمترین دلایل این سفر باشد.
اخیرا بایدن بر روی برنامههایی برای «سیستم شبکهای از معماری هوایی، موشکی و دفاعی» تاکید کرد که نشان میدهد، برنامهریزی برای یک واکنش مؤثر، هماهنگ و بازدارندگی ترکیبی در صورت بروز بحران در تنگه تایوان، در اولویت قرار دارد.
همچنین در این سفر، بیش از 70 طرح با هدف تعمیق روابط دفاعی، زمینهسازی برای توسعه مشترک و حتی تولید مشترک تجهیزات نظامی و دفاعی اعلام شده است، از جمله طرحی که بر همکاری در زمینه هوش مصنوعی تاکید دارد.
ژاپن در حال افزایش قدرت است؟
نقش ژاپن بهعنوان شریک حیاتی ایالات متحده در حوزه اقیانوس هند-آرام، مبتنی بر منافع مشترک در حوزه امنیتی با توجه به ظهور چین و قاطعیت فزاینده آن است. حرکت جدید مبتنی بر عزم ژاپن برای ایجاد تغییرات قابل توجه در رویکرد دفاعی، به ویژه تعهد این کشور به دوبرابر کردن هزینههای نظامی و توسعه قابلیت حمله متقابل است.
عدم اطمینان در مورد تعهدات آینده ایالات متحده نیز ممکن است انگیزهای پنهانی برای ژاپن ایجاد کند تا مراقب باشد. اما در شکلی که ابعاد این سفر به خود میگیرد، همسویی نزدیکتر است.
به طور قابل توجهی، روابط ایالات متحده و ژاپن، امروز به عنوان رابطهای با ابعاد جهانی و تعهد به مشارکتهای امنیتی تعریف میشود که شامل تعهدات جدیدی به مانورهای نظامی مشترک ایالات متحده، ژاپن و بریتانیا و تمرینهای نظامی مشترک بین ایالات متحده، ژاپن و فیلیپین است.
همه این موارد، در چارچوب یک تعهد مشترک به نظم بینالملل مورد نظر آمریکا و متحدان آن است. همسویی ژاپن با آمریکا در مورد اوکراین و محکومیت حمله روسیه، حمایت از تحریمها و ارائه بیش از 7 میلیارد دلار کمک بینالمللی به اوکراین، یادآور شراکت بزرگ آمریکا در اقیانوس آرام است.
محدودیتهای یک مشارکت امنیتی
تاکید بر همکاری امنیتی و دفاعی حیاتی است، اما برای تحقق جاهطلبی گستردهتر مشترک این دو قدرت کافی نخواهد بود. برای شکلدهی به قوانین، هنجارها و ارزشهای حاکم بر حوزه اقیانوس هند و اقیانوس آرام، و فراتر از آن در جنوب جهان، بلوکهای سازنده اقتصادی لازم است. با این حال موانع موجود تحقق این بلوک بندی، قابل توجه است.
در حال حاضر سیاست فراگیر ضد تجارت آزاد در کنگره آمریکا، مانع از هرگونه تلاش رییس جمهوری برای پیوستن به توافقنامه جامع و مترقی برای مشارکت ترانس پاسیفیک (CPTPP) شده است. بلوک بندی که متشکل از 12 کشور است که مهمترین طرفین آن در غرب، ایالات متحده و در شرق کشور هند است.