نیاز به یافتن جایگزینی برای گاز روسیه پس از حمله مسکو به اوکراین در سال ۲۰۲۲ و تعهد اتحادیه اروپا برای کاهش ۵۵ درصدی انتشار گازهای گلخانه‌ای خالص تا سال ۲۰۳۰، باعث تجدید علاقه به انرژی هسته‌ای شده است.
به گزارش جماران به نقل از یورنیوز، رهبران کشورهای طرفدار اروپای هسته‌ای و کارشناسان انرژی قرار است روز پنجشنبه در نشستی در بروکسل خواستار احیای انرژی هسته‌ای شوند. هدف آنها بازسازی صنعت هسته‌ای اروپا پس از سال‌ها افول تدریجی است.
این فشار سیاسی برای گسترش نیروگاه‌های هسته‌ای - به عنوان یک منبع انرژی کم‌کربن - بخشی از تلاش برای دستیابی به اهداف بلند پروازانه اروپا در زمینه مقابله با تغییرات اقلیمی است. با این حال، این حرکت با موانعی از جمله کمبود سرمایه‌گذاری، افزایش هزینه‌ها و تأخیرهایی روبرو است که پروژه‌های اخیر را تحت‌الشعاع قرار داده است.
فاتح بیرول، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) پیش از اجلاس انرژی هسته‌ای در بروکسل به خبرنگاران گفت: «بدون حمایت از انرژی هسته‌ای، هیچ شانسی برای رسیدن به موقع به اهداف اقلیمی خود نداریم.»
پس از حادثه هسته‌ای فوکوشیما در ژاپن در سال ۲۰۱۱، که باعث شد آلمان بلافاصله شش نیروگاه هسته‌ای خود را تعطیل کند و سایر راکتورهای باقی‌مانده را به‌طور تدریجی خارج از مدار کند، انرژی هسته‌ای در اروپا به دلیل نگرانی‌های ایمنی از اقبال کمتری برخوردار شد. آخرین راکتورهای هسته‌ای آلمان هم در آوریل ۲۰۲۳ تعطیل شدند.
اما نیاز به یافتن جایگزینی برای گاز روسیه پس از حمله مسکو به اوکراین در سال ۲۰۲۲ و تعهد اتحادیه اروپا برای کاهش ۵۵ درصدی انتشار گازهای گلخانه‌ای خالص تا سال ۲۰۳۰، باعث تجدید علاقه به انرژی هسته‌ای شده است.
با این حال، کشورهای اتحادیه اروپا در مورد اینکه آیا انرژی هسته‌ای را ترویج دهند، همچنان اختلاف نظر دارند. دو گروه اصلی وجود دارد: یک گروه به رهبری فرانسه که معتقد است گسترش هسته‌ای حیاتی است و گروه دیگر که شامل کشورهای ضد هسته‌ای مانند اتریش و آلمان است و می‌خواهند تمرکز همچنان بر منابع تجدیدپذیر مانند باد و خورشید باقی بماند.
ویکتور اوربان، نخست وزیر مجارستان گفت اروپا باید خود را از اینکه گروگان رویکردهای ایدئولوژیک است رها کند.
بر اساس بیانیه مشترکی که به رویت رویترز رسیذه است، رهبران حاضر در نشست انرژی هسته‌ای در بروکسل قرار است «با اتخاذ تدابیری مانند ایجاد شرایطی برای حمایت و تأمین مالی رقابتی برای تمدید عمر راکتورهای هسته‌ای موجود، به طور کامل برای بالفعل کردن پتانسیل انرژی هسته‌ای تلاش کنند».
این بیانیه همچنین بر ساخت نیروگاه‌های هسته‌ای جدید و استقرار اولیه راکتورهای پیشرفته، از جمله راکتورهای ماژولار کوچک در سراسر جهان با حفظ بالاترین سطوح ایمنی و امنیت تأکید می‌کند.
رافائل گروسی، رئیس آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سازمان ملل متحد، گفت که انرژی هسته‌ای باید در سطحی برابر با سایر پروژه‌های انرژی در نظر گرفته شود.
گروسی گفت: «ما هنوز یک ساختار بین‌المللی و نهادی داریم که تامین مالی پروژه‌های هسته‌ای را ممنوع می‌کند. این یک مسابقه زیبایی نیست.»
ایالات متحده نیز به دنبال احیای بخش هسته‌ای است.
جان پودستا، مشاور ارشد رئیس جمهور آمریکا در زمینه انرژی پاک، به خبرنگاران گفت: «ما از ابتکار فرانسه برای تشویق بانک جهانی و سایر بانک‌های توسعه برای رفع محدودیت تامین مالی هسته‌ای حمایت می‌کنیم.»
وی افزود که کنگره اخیراً ۲.۷ میلیارد دلار برای راه‌اندازی مجدد برنامه غنی‌سازی، به‌ویژه برای سوخت‌های پیشرفته مانند هلیوم، تصویب کرده است.
اروپا همچنین باید با پرورش نسل بعدی دانشمندان هسته‌ای و گسترش تحقیقات برای رسیدن به سطح سایر نقاط جهان، دانش فنی را بازسازی کند.
با این حال، بودجه نهاد تحقیقاتی کلیدی اتحادیه اروپا تحت یوروتوم(یوراتم) در سال‌های ۲۰۲۱-۲۰۲۵ ،۲۰ درصد کاهش یافت.
برنارد ماگن‌هان، معاون مدیر کل موسسه تحقیقات مشترک اتحادیه اروپا، این هفته به خبرنگاران گفت: «ما با نیروی کار هسته‌ای که در حال پیر شدن است، شایستگی‌ها را از دست داده‌ایم و باید در آینده نزدیک به جایگزینی مهارت‌ها توجه کنیم.»
