با وجود شورش قابل توجه مزدوران واگنر در سال گذشته، به نظر می رسد موضع پوتین ثابت باشد. انتظار می رود که وی در انتخابات آتی ماه مارس برای پنجمین دوره شش ساله ریاست جمهوری پیروز شود. با فرض اینکه دوره پیش روی او هم کاملا به اتمام برسد، او طولانی ترین رهبر روسیه از زمان تزارها خواهد بود و حتی از جوزف استالین پیشی می گیرد.
به گزارش جماران، الجزیره در گزارشی به مناسبت دومین سالگرد آغاز جنگ اوکراین با حمله نظامی روسیه به این کشور از اوضاع و احوال روسیه در این روزها نوشته است:
یولیا 21 ساله روزنامه نگار است و ساکن شهر مرزی بلگورود در روسیه است که به اوکراین نزدیک است. او به الجزیره می گوید: من در مرکز شهر زندگی می کنم و بارها چیزی شبیه گلوله یا ترکش را خارج از منزلم بر روی زمین دیده ام. ساختمان های مجاور آسیب جدی دیده اند اما ساختمان محل سکونت من آسیبی ندید. هربار با صدای حمله ها که بسیار بلند بود با خودم فکر می کردم که این بار کار تمام است و به پایان نزدیکم.
بلگورود از زمان آغاز تهاجم تمام عیار روسیه به اوکراین در فوریه 2022 چندین بار بمباران شده اما آنچه در دسامبر پیش تجربه کرد، وحشتناک بود. حداقل 25 غیرنظامی از جمله 5 کودک در این حمله کشته شدند که نیروهای مسلح اوکراین مسئول آن بودند. این حمله به ساکنان این شهر یادآوری کرد که جنگ به خانه آنها برگشته است.
یولیا می گوید: «فضای شهر از 30 دسامبر به‌طور چشمگیری تغییر کرد، زیرا مردم بلگورود بالاخره احساس کردند جنگ چیست و آنقدر نزدیک است که بتوانیم بگوئیم این شهر دیگر امن نیست. زندگی به شدت پس از آن تاریخ برای همه تغییر کرد. اکنون بچه‌ها می‌دانند که گلوله‌باران چه شکلی است، صدای آژیرهای حمله هوایی را تشخیص می‌دهند . اکنون در جلسات شورا درباره تعداد گل‌های لاله‌ای که برای جشنواره‌های تابستانی کاشته می شود، بحث نمی‌کنند، بلکه درباره چگونگی رنگ‌آمیزی داخل پناهگاه‌های بمب بحث می‌کند. من فکر می کنم زندگی در بلگورود هرگز مثل قبل نخواهد بود.»
مقاومت اقتصاد در برابر تحریم
در هفته‌های پس از تهاجم در 24 فوریه 2022، با سقوط روبل و فرار سرمایه‌گذاران خارجی، تصویر برای روسیه تاریک به نظر می‌رسید. اما اقتصاد در مقابل تحریم ها مقاومت کرده است.
آرتم کوچنف، اقتصاددان گفت: «اقتصاد روسیه چندین دوره پر استرس را پشت سر گذاشت. اولین مورد در سال 2014 بود که دور اول تحریم ها معرفی شد و روسیه به طور خاص با ایجاد زیرساخت مالی ملی و تشدید کنترل بخش مالی، درس هایی از آن گرفت. دوم بحران کووید و نحوه تلاش آنها برای مدیریت لجستیک در شرایط بسیار سریع بود. بنابراین آنها تجربه‌ای داشتند که می‌توانستند از آن استفاده کنند. اجرای تدریجی تحریم ها به روسیه فرصت داد تا صادرات نفت خود را مجددا تعدیل کند. اتحادیه اروپا واردات خود از روسیه را متوقف کرد، بنابراین روسیه به جای آن به چین و هند روی آورد و از یک به اصطلاح ناوگان در سایه استفاده کرد. روسیه همچنین دارای ذخایر نقدی هنگفتی از فروش نفت خود بود که در ابتدا برای جبران شوک ناشی از هرگونه کاهش قیمت نفت کنار گذاشته شد. اکنون این پول برای یک هدف کاملاً دیگر استفاده شده است؛ تأمین مالی جنگ. برندهای بزرگ جهانی مانند مک‌دونالد و استارباکس روسیه را ترک کرده‌اند و مجبور شده‌اند دارایی‌های خود را بسیار پایین‌تر از ارزش بازار به خریدارانی که توسط کمیته دولتی تایید شده اند، قبل از تغییر نام تجاری بفروشند. به عنوان مثال استارباکس تبدیل به قهوه استارز شده است. چند شرکت عملا ملی شده اند. این دارایی ها عمدتاً به افراد قدرتمند و دارای ارتباط خوب تعلق می گرفت که ممکن است باعث ایجاد اصطکاک بین نخبگان شده باشد.»
قدرت نسبتا تثبیت شده پوتین
با وجود شورش قابل توجه مزدوران واگنر در سال گذشته، به نظر می رسد موضع پوتین ثابت باشد. انتظار می رود که وی در انتخابات آتی ماه مارس برای پنجمین دوره شش ساله ریاست جمهوری پیروز شود. با فرض اینکه دوره پیش روی او هم کاملا به اتمام برسد، او طولانی ترین رهبر روسیه از زمان تزارها خواهد بود و حتی از جوزف استالین پیشی می گیرد.
دو نامزدی که در یک پلت فرم ضد جنگ شرکت می کنند، یکاترینا دونتسووا و بوریس نادژدین، توسط کمیسیون مرکزی انتخابات رد صلاحیت شدند، البته که هیچ یک از آنها رقیب جدی علیه پوتین محسوب نمی شوند.
جنگ مطمئناً تأثیری بر جامعه گذاشته است: پس از یک دهه افول، طبق گزارش‌ها، نوشیدن مشروبات الکلی نه چندان با کیفیت رایج‌تر شده است. اما در کل زندگی ادامه دارد. هنوز کنسرت‌ها و نمایشگاه‌های موسیقی برگزار می‌شود و مشتریان همچنان می‌توانند کالاهای خارجی مانند کوکاکولا را که از طریق کشورهای ثالث مانند ازبکستان تغییر مسیر داده است، خریداری کنند. برخی از روس ها حتی خوش بین هستند.
الک 51 ساله از سن پترزبورگ می گوید: «تبلیغات غرب مردم را به یک مشت احمق تبدیل می کند اما زندگی در روسیه ادامه دارد. هیچ چیز تغییر نکرده است جز اینکه لیبرال های روان پریش رفته اند. چه بخواهیم چه نخواهیم، روسیه بازی فوق العاده ای را آغاز کرده است و دیدن آن بسیار جالب است. باید اینجا باشی تا بفهمی.»
در خطوط مقدم چه می گذرد؟
رسانه مستقل MediaZona گزارش داده است که از فوریه 2022 در خط مقدم در اوکراین، نزدیک به 45000 روس در جنگ کشته شده اند. این سه برابر تلفات ارتش سرخ در طول یک دهه اشغال افغانستان است. با این وجود، روسیه از نظر نیروی انسانی منابع بیشتری نسبت به اوکراین دارد. از زمان شکست ضدحمله اوکراین در تابستان، نیروهای روسی به آرامی پیشروی کردند و شهر آودیوکا را در این ماه پس از یک نبرد شدید و چند ماهه تصرف کردند.
اولگ ایگناتوف، تحلیلگر ارشد روسیه در اندیشکده گروه بین المللی بحران گفت: «بسیج پنهان روسیه ادامه دارد. استخدام قراردادی سربازان برای بسیار وسوسه کننده است. در مناطق مختلف که فراخوان این استخدام ها صادر شده ، مقامات منطقه می توانند افراد بسیاری را برای حضور در ارتش متقاعد کنند. بدهکاران، افرادی که مشکلات مالی دارند یا سبک زندگی اقتصادی خوبی ندارند، مردان مجرد، مجرمان سابق و غیره و همچنین کارمندان دولت انگیزه هایی برای شرکت در این فراخوان ها دارند. ارتش نیز به نوبه خود سربازان وظیفه را متقاعد به امضای قرارداد می کند.»
به نظر می رسد صنعت دفاعی روسیه هنوز با ظرفیت کامل کار می کند و بی وقفه گلوله هایی را برای شلیک تولید و به خطوط مقدم می فرستد. تولید نظامی روسیه به طور قابل توجهی رشد کرده است، از جمله با بازگرداندن تولید در کارخانه های قدیمی متعلق به دوره شوروی.
روسیه توانسته است از منابع مهمات غربی پیشی بگیرد و مزیت خود را در تجهیزات و تسلیحات دوربرد حفظ کند. البته تحریم ها قیمت تولید را افزایش می دهد و مشکلات لجستیکی ایجاد می کند اما مانع تولید گلوله نمی شود و به سختی مانع از مدرن سازی تجهیزات قدیمی شوروی و ارسال آن به جبهه می شود. توانایی صنعتی روسیه برای تولید تسلیحات بسیار زیاد است اما برای ایجاد مزیت قاطع کافی نیست، بنابراین روسیه از کره شمالی مهمات می‌خرد.
اوکراین یک سری حملات موفقیت آمیز به زیرساخت های روسیه انجام داده و ظاهرا موفق شده چندین واحد از تجهیزات ارزشمند و گران قیمت را منهدم کند، اما به طور کلی، این حملات تصویر کلی را که همچنان به نفع روسیه است، تغییر نمی دهد.
یولیا به الجزیره می گوید: «برخی از دوستانم که روسیه را ترک کرده‌اند و بمباران شهر ما را دیده‌اند، می‌گویند: «خب، چه انتظاری داشتی؟ مردم در اوکراین نیز می میرند و موشک ها از بلگورود به خارکوف در حال پرواز هستند. اما من اینجا زندگی می کنم و نمی توانم مانع از پرتاب موشک به سوی اوکراین شوم. این موشک ها را مردم عادی به سمت اوکراین شلیک نمی کنند.»
