اگر دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا پیروز شود و جمهوری خواهان کنترل مجلس نمایندگان را حفظ کنند، اوکراین با آینده بسیار دشوارتری روبرو خواهد شد. بار امنیت اوکراین حتی بیشتر بر دوش خود و دوستانش در اروپا و آسیا خواهد بود.
به گزارش جماران، ریچارد هاوس، رئیس بازنشسته شورای روابط خارجی که در دوره ریاست جمهوری جورج بوش، فرستاده ویژه رئیس جمهور در ایرلند شمالی و هماهنگ کننده برای آینده افغانستان بود، در تازه ترین یادداشت برای «استراتژیست» (موسسه مطالعات استراتژیک استرالیا) می نویسد: جنگ روسیه علیه اوکراین وارد سومین سال خود می شود. نکته های زیادی برای برخورداری از یک احساس خوب وجود دارد، اما زمینه هایی برای نگرانی نیز هست. به طور خلاصه، وقت آن رسیده است که حساب و کتاب کنیم.
آنچه اوکراین و حامیان غربی آن در پی تهاجم روسیه در فوریه 2022 انجام دادند، فوق العاده است. روسیه، یک قدرت اتمی با سه و نیم برابر جمعیت اوکراین، 10 برابر تولید ناخالص داخلی و قدرت نظامی با چندین برابر پرسنل و تجهیزات، تقریباً به تساوی با اوکراین در این جنگ رسیده است. امروز اوکراین حدود 80 درصد از خاک خود را کنترل می کند، درست مانند دو سال پیش.
ولادیمیر پوتین ، رئیس جمهور روسیه، تصور می کرد که جنگ او شبیه تهاجم قبلی او به اوکراین در سال 2014 است، زمانی که نیروهای روسی به سرعت کریمه و بسیاری از مناطق شرقی دونباس را تصرف کردند. او اوکراین، اروپا و آمریکا را ضعیف و متفرق می دید. او همچنین وعده ژنرال هایش مبنی بر اینکه روسیه قوی است و بر هر مقاومتی از جانب اوکراین غلبه خواهد کرد، را باور کرد. نادرستی همه این فرضیات ثابت شده اما با این وجود دلیلی برای نگرانی وجود دارد.
حمله متقابل مورد انتظار اوکراین، که برای آزادسازی قلمرو سرزمینی این کشور و ارائه یک پیروزی در میدان جنگ که می توانست دست اوکراین را در حوزه دیپلماسی برای مذاکره پر کند، طبق برنامه ریزی پیش نرفت و تقریبا می توان گفت شکست خورد.
روسیه یاد گرفته است با تحریم های اقتصادی غرب زندگی کند و تا حد زیادی مسیر صادرات انرژی حیاتی به چین و هند را تغییر داده است. تحریم های نظامی غرب نیز به همین ترتیب به بیراه رفته است: روسیه به فروش سلاح به هند و دیگران و خرید آنها از کره شمالی و ایران ادامه داده است. روسیه همچنین توانسته است فناوری و محصولات غیرنظامی -ظاهراً غیرنظامی- را خریداری کند که می تواند برای استفاده نظامی تغییر کاربری دهد. این کشور پایگاه صنعتی دفاعی خود را گسترش داده و اکنون از نظر مقدار توپخانه و مهمات که می تواند به میدان جنگ تحویل دهد، برتری قابل توجهی نسبت به اوکراین دارد.
روسیه نشانه های کمی از خستگی از جنگ را نشان می دهد. علیرغم تلفات انسانی فوقالعاده جنگ، که تخمین زده میشود بیش از 300000 سرباز روسی کشته یا زخمی شوند، کنترل پوتین بر رسانهها و روایت عمومی به کرملین این امکان را داده است که مخالفتها را به حداقل برساند و بسیاری از روسها را متقاعد کند که کشورشان قربانی است و نه متجاوز. .
در همین حال، در اوکراین نشانه هایی از شکاف سیاسی بروز پیدا کرده است. ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین، ژنرال ارشد خود را برکنار کرد. مهمتر از آن، اوکراین در میدان جنگ با سختی دست و پنجه نرم می کند، که عمدتاً مدیون جمهوری خواهان کنگره ایالات متحده است که بسته کمک نظامی 60 میلیارد دلاری به اوکراین را معلق کرده اند. می توان گفت که جمهوری خواهان به عنوان اپوزیسیون دولت حاکم بر کاخ سفید، آمیزه ای از انزوا طلبی دوباره، همدردی با اقتدارگرایی پوتین، تمایل حزبی به عدم دستیابی به پیروزی سیاسی رئیس جمهور جو بایدن قبل از انتخابات ریاست جمهوری در نوامبر را در این سیاست نسبت به اوکراین دنبال می کنند.
در حالت ایدهآل، بایدن باید بتواند تعداد کافی از جمهوریخواهان را متقاعد کند تا با او و دموکراتهای دیگر همکاری کنند تا یک بخش جدید از کمکها به اوکراین را که به نفع استراتژیک آمریکاست، تصویب کنند. اما با وجود شواهد بسیار مبنی بر کمبود تسلیحات و مهمات و در نتیجه دشواری پیش روی اوکراین برای ایستادگی در مقابل فشار نظامی روسیه، نمی توان روی این نتیجه حساب کرد.
این شرایط این سؤال را مطرح میکند: چگونه اوکراین و دوستانش در اروپا و جاهای دیگر میتوانند حداقل بخشی از خلأ ایجاد شده توسط ایالات متحده را پر کنند که دیگر آماده ارائه سطوح قابل توجهی از کمک نیست؟
اروپا قبلاً موافقت کرده است که بیش از 50 میلیارد دلار کمک اقتصادی جدید همراه با سایرین (مانند کره جنوبی و احتمالاً ژاپن) به اوکراین ارائه کند.
یک طرح هماهنگ نیز برای تهیه تسلیحات و مهمات اوکراین مورد نیاز است تا کی یف بتواند بهتر از خود دفاع کند و به اهداف نظامی مهم روسیه حمله کند. در عین حال، دوستان اوکراین باید به او کمک کنند تا صنعت تسلیحات خود را بازسازی و گسترش دهد، به طوری که کمتر به توانایی و تمایل دیگران برای تأمین منابع مورد نیاز جنگ وابسته شود.
اوکراین می تواند با اتخاذ یک استراتژی نظامی عمدتاً دفاعی، نیازهای منابع خود را کاهش و جان انسان های بیشتری را نجات دهد. حفاظت و حفظ 80 درصد از خاک کشور که اکنون اوکراین تحت کنترل دارد، امکان پذیر و ضروری است. با توجه به اینکه آزادسازی نظامی کریمه، دونباس و دیگر مناطق تحت اشغال روسیه حداقل در کوتاه مدت در کار نیست، اوکراین با پذیرش چنین موضعی از هیچ چیزی دست نخواهد کشید. البته اوکراین اگر مذاکرات جدی آغاز شود، می تواند به دنبال بازگرداندن کامل اراضی به عنوان یک مطالبه بر سر میز مذاکره باشد.
اگر تدارک تسلیحات وضعیت اوکراین را در سال جاری تعیین کند، انتخابات ریاست جمهوری و کنگره آمریکا در ماه نوامبر راه زیادی را برای تعیین وضعیت اوکراین در سال 2025 و پس از آن انجام خواهد داد.
اگر بایدن دوباره انتخاب شود، و سنای ایالات متحده به کنترل جمهوری خواهان برگردد، همانطور که بسیاری انتظار دارند، اما دموکرات ها مجلس نمایندگان را بازپس بگیرند، آنگاه زمینه برای تجدید کمک های اقتصادی و نظامی ایالات متحده فراهم خواهد شد. این باعث میشود پوتین از این دیدگاه که زمان به نفع اوست، منصرف شود و همه این مسائل به نوبه خود احتمال توسل جدی به دیپلماسی را افزایش میدهد.
اگر دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق آمریکا پیروز شود و جمهوری خواهان کنترل مجلس نمایندگان را حفظ کنند، اوکراین با آینده بسیار دشوارتری روبرو خواهد شد. بار امنیت اوکراین حتی بیشتر بر دوش خود و دوستانش در اروپا و آسیا خواهد بود. اگر آنها مایل و قادر به پرکردن بیشتر شکاف ناشی از کاهش حمایت ایالات متحده باشند، می توان یک بن بست طولانی مدت در میدان نبرد و به دنبال آن دیپلماسی سازنده را متصور شد. در غیر این صورت، پوتین احتمالاً بر دستاوردهای در میدان نبرد می افزاید و تنها برای تحمیل نتیجه ای که از ابتدا به دنبال آن بوده، به میز مذاکره می آید.
تفاوت بین این دو آینده فاحش است. خطرات برای اوکراین، برای اروپا و برای جهان بسیار زیاد است. رئیس جمهور چین، با طرح های خاص خود در مورد تایوان، با علاقه شدید به این موضوع نگاه می کند. ایران هم همینطور. اگر ایالات متحده نشان دهد که تمایلی به انجام تعهدات خود ندارد و می تواند چشم خود را برقوانین بین المللی مبنی بر عدم تصاحب سرزمین با زور ببندد، ما با آیندهای بسیار خشنتر و خطرناکتر از گذشته روبه رو خواهیم بود .