پایگاه خبری جماران: در حالی که جنگ در غزه همچنان ادامه دارد و نشانه‌ای از آتش‌بس بلندمدت یا صلح دیده نمی‌شود، سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در عراق در گفت‌وگو با «جماران» معتقد است که در پایان جنگ، اسرائیل پیروز نخواهد بود. او تأکید دارد حماس و مردم فلسطین ظرفیت مقاومت و ایستادگی را دارند؛ به شرطی که از بیرون هم فشارهای افکار عمومی و رسانه به اسرائیل ادامه پیدا کند.
مشروح گفت و گوی خبرنگار جماران با حسن دانایی فر در پی می آید:
اسرائیل پس از یک آتش‌بس کوتاه مجددا حملات به غزه را تشدید کرد، اما هیچ کدام از کشورهای اسلامی واکنش مناسبی به این اقدام اسرائیل نداشتند. چرا کشورهای اسلامی حاضر به انجام اقدامی هماهنگ علیه اسرائیل نیستند؟
چرایی بی‌عملی کشورهای اسلامی در برابر رژیم صهیونیستی را می‌توان از دو منظر ایدئولوژیک و اقتصادی تحلیل کرد. متأسفانه کشورهای عربی و اسلامی به نحوی خود را با اقتصاد جهانی پیوند زدند که نگرانند هر اقدامی بر خلاف خواست غرب آن‌ها را به سوی از دست دادن منافع اقتصادی سوق دهد. زمانی که در انقلاب اسلامی ایران شعار استقلال مطرح می‌شد دقیقا به همین دلیل بود. در حال حاضر عملا حق تصمیم‌گیری از کشورهای عربی و اسلامی سلب شده است. زمانی که به طور خصوصی با رهبران بسیاری از این کشورهای اسلامی صحبت کنید، جنایت‌های رژیم صهیونیستی را محکوم می‌کنند و تمایل قلبی‌شان حمایت از ملت مظلوم فلسطین است. حتی برخی از این‌ها، پشت تریبون‌های رسمی نیز ابایی از موضع‌گیری علنی علیه اسرائیل ندارند، اما زمانی که بحث اقدام و عمل به میان می‌آید، چون استقلال رأی ندارند نمی‌توانند هیچ کار خاصی انجام دهند.
باید به این نکته توجه کرد که در شرایط امروز، زمانی که رژیم صهیونیستی هزاران نفر کودک، زن، افراد مسن و بیگناه را قتل عام می‌کند، هیچ تردیدی وجود ندارد که موضع درست چیست و در برابر این رژیم چه باید کرد، اما کشورهای اسلامی فاقد استقلال رأی لازم برای اقدام هماهنگ در برابر این رژیم هستند. حتی زمانی که دبیرکل سازمان ملل متحد نیز حرفی می‌زند، نماینده اسرائیل به او حمله کرده و می‌گوید سکوت کن.
رفتار برخی کشورهای اسلامی نیز حاوی تناقض است. قطر از یک سو میزبان و حامی حماس است و شبکه الجزیره را اداره می‌کند که نقش بسیار پررنگی در افشای جنایت‌های اسرائیل داشته، اما از سوی دیگر امیر قطر با رئیس رژیم اسرائیل دیدار می‌کند. این تناقض‌ها چطور قابل توضیحند؟
این رفتار امیر قطر در خفا اتفاق نیفتاد. برخی سران کشورهای اسلامی در خفا با مقام‌های اسرائیلی دیدار می‌کنند، اما به صورت علنی علیه اسرائیل موضع می‌گیرند. با این وجود، رفتار قطری‌ها عجیب بود؛ آن‌ها میزبان حماس هستند و حمایت‌های مالی از حماس از سوی قطر یا از طریق قطر انجام می‌گیرد. حرکت امیر قطر اصلا پسندیده نبود و یک نقطه سیاه جدی در رفتار قطر به شمار می‌رود.
چه گزینه‌ای پیش روی کشورهای اسلامی برای اقدام وجود دارد؟ آیا پیشنهادات عملی مناسبی مطرح است؟
بهترین گزینه خیابان است. امروز در اتاق‌های در بسته و در نشست‌های سران تصمیمی گرفته نمی‌شود و امیدی هم در این زمینه وجود ندارد. نمی‌توان هم انتظار داشت یک شبه همه‌چیز تغییر کند. باید ذره ذره تغییر را اعمال کرد و بهترین راه اعمال تغییر، حضور ملت‌ها در خیابان و اعلام مواضعشان مبنی بر ضرورت حمایت از فلسطین به مقام‌های ارشد کشورهایشان است.
به باور من، حماس و مردم فلسطین ظرفیت مقاومت و ایستادگی را دارند، به شرطی که از بیرون هم فشارهای افکار عمومی و رسانه به اسرائیل ادامه پیدا کند. کسی توقع ندارد، مصر به عنوان بزرگترین ارتش جهان اسلام وارد درگیری شود؛ هرچند که این توان را دارد. انتظار این است که فشار افکار عمومی بر اسرائیل به اندازه‌ای باشد که این رژیم مجبور به عقب‌نشینی شود.
پیش‌بینی شما از تحولات آینده جنگ در غزه چیست؟
من معتقدم پیروز این میدان، اسرائیل نخواهد بود. این را به عنوان یک کارشناس می‌گویم، حتی اگر اسرائیلی‌ها به ظاهر بتوانند کنترل برخی مناطق را در دست بگیرند، پیروز جنگ نخواهند بود. شرایط اسرائیل پس از 7 اکتبر با گذشته این رژیم از بسیاری جهات از جمله روابط سیاسی و بین‌المللی و همچنین وجهه امنیتی و اقتصادی بسیار متفاوت خواهد بود. اسرائیل دیگر نمی‌تواند اعاده حیثیت کند.
عملکرد دستگاه دیپلماسی ایران در طول جنگ غزه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
هرچند تلاش‌های زیادی از سوی دستگاه دیپلماسی ایران صورت گرفته، اما مهم اثر گذاری است. اول این که فشارهای زیادی بر کشور ما در حوزه روابط بین‌الملل وارد می‌شود و ما ابزارهای لازم برای اثرگذاری را در اختیار نداریم و دوم اینکه، برنامه واضح و روشنی پیش روی دستگاه دیپلماسی نیست و بیشتر رفتارها و اقدامات نوعی واکنش است. به این دو دلیل ما اثرگذاری قابل توجهی نداشته‌ایم.
