عزیز الغشیان تحلیلگر سعودی می گوید از آنجا که سازمان همکاری اسلامی کشورهای اسلامی از آفریقا تا آسیا را در بر می گیرد، هر بیانیه ای که از اجلاس روز یکشنبه منتشر شود، می تواند نشان دهنده این باشد که چگونه حمایت از فلسطینی ها فراتر از خاورمیانه در حال رشد است. کشورهای غیر غربی دیگر روایت آمریکایی، روایت غربی از تحولات را نمی پذیرند.
عربستان سعودی میزبان رهبران عرب و رئیس جمهور ایران برای دو اجلاس سران در آخر هفته در مورد جنگ جاری در غزه است که نگرانی از تشدید تنش در منطقه را افزایش داده است.
به گزارش جماران، به گفته وزارت بهداشت حماس، نشستهای اضطراری اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی پس از آن برگزار میشود که بیش از یک ماه بمباران اسرائیل بیش از 10000 نفر را در غزه کشته است که بسیاری از آنها کودک هستند.
با رد سخنان رهبران اسرائیل در مورد آتش بس تا زمان آزادی اسرا، خشم عربستان سعودی نسبت به تلفات فلسطینی ها در بحبوحه نگرانی ها از جنگ ممکن است منطقه وسیع تری را بی ثبات کند . همزمان این ترس وجود دارد که ادامه و گسترش این جنگ می تواند تلاش های عربستان برای کاهش وابستگی به نفت را خنثی کند.
الهام فخرو از چتم هاوس می گوید که بزرگترین صادرکننده نفت جهان و همسایگانش در هراس از یک چیز که تشدید تنش است، متحد هستند.
دو کشور خلیج فارس - امارات متحده عربی و بحرین - روابط خود را با اسرائیل در سال 2020 عادی کردند و عربستان سعودی در مسیر عادی سازی رابطه با اسرائیل قرار داشت . هر سه این کشورهای عربی با متحد سرسخت اسرائیل یعنی ایالات متحده در زمینه مسائل امنیتی همکاری می کنند.
فخرو در میزگردی که توسط مؤسسه کشورهای عربی خلیج فارس در واشنگتن برگزار شد، گفت: «کشورهای عربی منطقه خلیج فارس بسیار نگران هستند که مورد هدف گروه های نیابتی ایرانی قرار بگیرند که به دنبال انتقام از اسرائیل و ایالات متحده هستند.»
تحلیلگران سعودی می گویند که نشست اتحادیه عرب در روز شنبه فراتر از بیانیه های محکومیت حملات به غیرنظامیان غزه خواهد بود، اگرچه مشخص نیست که این اتحادیه از چه پتانسل هایی برای تاثیرگذاری بر تحولات میدان برخوردار است.
«سلیمان العقیلی»، تحلیلگر سعودی می گوید: این نشست(اتحادیه عرب) اگر منجر به هر چارچوبی برای تحت فشار قرار دادن اسرائیل برای توقف جنگ شود، موفقیت آمیز خواهد بود. در غیر این صورت موفقیت آمیز نخواهد بود. اکنون نیاز فوری، توقف جنگ است.
عربستان سعودی ضمن محکوم کردن حوادثی مانند بمباران هفته گذشته اسرائیل در بزرگترین اردوگاه آوارگان غزه که منجر به کشته شدن دهها نفر شد، از آرمان فلسطین حمایت کرده است.
البته محمد بن سلمان همزمان با اعلام حمایت از مردم فلسطین، رویدادهایی که با هدف برجسته کردن چشم انداز 2030 انجام می شود مانند مجمع سرمایهگذاری بزرگ، هفته مد ریاض و یک مسابقه بوکس سنگینوزن را طبق برنامه برگزار کرد.
نشستهای پشت سر هم در ریاض میتواند نشاندهنده آغاز یک فشار دیپلماتیک باشد که در جریان آن عربستان سعودی از موقعیت خود بهعنوان قهرمان تاریخی فلسطینیها و علاقهاش به رسمیت شناختن احتمالی اسرائیل استفاده می کند.
یک مقام آگاه با رویکرد سیاسی سعودی در اواسط اکتبر به خبرگزاری فرانسه گفت که مذاکرات در مورد عادی سازی احتمالی رابطه با اسرائیل متوقف شده است، با این حال تحلیلگران می گویند که این مذاکرات می تواند پس از جنگ اسرائیل و حماس دوباره احیا شود.
«بادر السیف» از دانشگاه کویت می گوید: عربستان سعودی سعی می کند به لحاظ استراتژیک خود را بالاتر از جنگ قرار دهد. ریاض با هوشمندی تلاش می کند روز بعد هر ماجرا در منطقه را ببیند و از خود سوال کند که چگونه می توانم از این تحول به نفع منافع ملی خودم و پس از آن پیشبرد یک راه حل صلح عاقلانه میان اسرائیل و فلسطین استفاده کنم.
حضور مورد انتظار ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور ایران در نشست سران سازمان همکاری اسلامی در روز یکشنبه، توجه را به این بلوک 57 عضوی کشورهای دارای اکثریت مسلمان جلب خواهد کرد. این اولین سفر رئیسی به عربستان سعودی پس از توافق غیرمنتظره احیای روابط با میانجیگری چین خواهد بود که در ماه مارس سال 2023 انجام شد و به هفت سال قطع روابط دوجانبه پایان داد. ایران علاوه بر حماس و حزب الله لبنان با نیروهای حوثی در یمن هم رابطه خوبی دارد. حوثی ها از سال 2015 با ائتلاف تحت رهبری عربستان سعودی در جنگ هستند.
با این حال، بازیگران سنگین وزن در خاورمیانه بر حمایت علنی از فلسطینی ها توافق دارند، نکته ای که در ارتباطات رسمی در اولین تماس بین رئیسی و محمدبن سلمان در 12 اکتبر، پنج روز پس از شروع جنگ، بر آن تاکید شد.
«عزیز الغشیان» تحلیلگر سعودی می گوید از آنجا که سازمان همکاری اسلامی کشورهای اسلامی از آفریقا تا آسیا را در بر می گیرد، هر بیانیه ای که از اجلاس روز یکشنبه منتشر شود، می تواند نشان دهنده این باشد که چگونه حمایت از فلسطینی ها فراتر از خاورمیانه در حال رشد است. کشورهای غیر غربی دیگر روایت آمریکایی، روایت غربی از تحولات را نمی پذیرند.