۱- شروع عملیات طوفان الاقصی موفقیت «طرح ابراهیم» را تضعیف کرد و بمبارانهای بیرحمانه غزه توسط اسرائیل، که موجب جریحهدار شدن ملتهای کشورهای مسلمان میشود، حیطه عمل دولتهای کشورهای اسلامی را برای برقراری ارتباط با اسرائیل محدودتر از گذشته می کند.
۲- واکنش اسرائیل که تاکنون به بمباران غزه محدود شده، بعید است که وارد فاز نبرد زمینی شود. به عبارتی دیگر اسراییل برای تداوم حملات پرشدت هوایی و یا پیشروی زمینی در غزه با موانعی رو به رو است. زیرا اگر بزرگترین دستاورد سیاسی اسراییل تا قبل از عملیات طوفان الاقصی را موفقیت گام به گام در «طرح ابراهیم» بدانیم، تداوم حملات درهمکوبنده هوایی و پیشروی زمینی موجب اخلال در روند «طرح ابراهیم» خواهد شد.
به ویژه وقتی که حزبالله تهدید میکند: «درصورت حمله زمینی به غزه، برای کمک به حماس وارد جنگ میشود» ، درصد ریسک حمله زمینی به غزه برای اسراییل فوقالعاده می گردد
۳- در نتیجه میتوان حدسزد، حماس بر این باور است که اگر تنها چند روز در مقابل بمبارانهای سنگین اسراییل مقاومت کند، زمینههای لازم برای مذاکره آماده میشود و حماس با اتکا به اسیرانی که در اختیار دارد، در مذاکرات از دست برتر برخوردار خواهد بود
۴- اسرائیلیها نشان داده اند که نسبت به وضعیت اسرای شان چقدر حساس است. از سوی دیگر افکار عمومی فلسطینیان و جهان اسلام نسبت به رفتارهای خشن مسؤلین تندروی کابینه موجود اسراییل، علیه زندانیان، دغدغهمند است.
در چنین وضعیتی اگر حماس موفق شود با اسرایی که در اختیار دارد، موجب آزادی زندانیان فلسطینی شود، وجاهت فوقالعادهای در بین فلسطینیها، جهان عرب و جهان اسلام مییابد
۵- گفته میشود که عملیات طوفان الاقصی، موجب انسجام سیاسی درونی اسراییل شده است. اما این موضوع از زاویهای دیگر به معنای جلوگیری از رفتارهای تندروانه کابینه موجود است. این مسأله یعنی دراز کردن دست نیاز رادیکالهای حاکم بهسوی میانهروها، بلکه کمک رسانی میانهروها به رادیکالها، فیذاته به معنای شکست رادیکالیسم و اعتراف به شکست تندروی محسوب میشود
۶- این فقط اسرائیل نیست که نمیتواند دامنهی جنگ را گسترش دهد، بلکه هیچیک از طرفهای درگیر خواهان گسترش دامنهی نبرد نیستند.
- روسیه به آمریکا هشدار میدهد که اگر مداخله نظامی کنید، ایران، سوریه و لبنان وارد عمل میشوند
- آمریکا اعلام میدارد که علایمی از مشارکت ایران در این جنگ نمی بیند
- حزبالله اعلام میدارد که بهجهت نداشتن رییسجمهور نمیتواند وارد جنگ شود
- ایران از کنفرانس اسلامی میخواهد که برای پایان بخشیدن به این وضعیت وارد عمل شود
- شورای همکاری خلیجفارس، از اروپا دعوت میکند تا نشست مشترک داشته باشند
۷- به نظر می رسد مقدمات گفت و گو بین عوامل پشت پرده آغاز شده است و اگرچه خبری از ارتباط اعراب با ایران به دست ما نرسیده، اما شواهد و قرائن نشان میدهد که ایران مراوده با اعراب را در این زمینه کلید زده است
درچنین صورتی، ایران در کنار حادثه طوفان الاقصی، که میرفت دیپلماسی تازه احیا شده منطقهایاش را به رکورد بکشد، از مواضع قویتری دیپلماسی منطقهای اش به جریان میافتد
۸- اگر نتیجه این جنگ، منزوی شدن جریان تندرو باشد و به حاکمیت میانهروهای اسراییل بیانجامد و زمینهی تشکیل دولت فلسطین در کنار اسراییل منجر گردد، در آن صورت نه تنها «طرح ابراهیم» اسراییلیها روند عادی خود را باز مییابد و نه تنها سعودیها احساس باخت در این نبرد نخواهند داشت، بلکه پارلمان اروپا و دموکراتهای آمریکا نیز که مدتهاست دنبال تشکیل دو دولت می باشند هم خود را برنده این نبرد می دانند؛ به ویژه اگر اظهارات اخیر وزیر خارجه آمریکا که تشکیل دو دولت را راه خروج از این وضعیت بحرانی قلمداد کرد، مورد توجه قرار دهیم، مشخص میشود که حتی رییسجمهور وقت آمریکا میتواند یکی از برندگان وضعیت پیش آمده باشد
۹- بدین ترتیب میتوان گفت که چشمانداز کوتاه مدت این جنگ چنین خواهد بود:
- دامنهی حملات اسرائیل به غزه از بمباران هوایی تجاوز نمیکند.
- غزه به مقاومت خود در زیر بمبارانهای سنگین اسراییل ادامه میدهد.
- با تلاش طرفهای ثالث زمینه مذاکرات فراهم میآید.
- با تبادل اسرا، تعداد زیادی از زندانیان فلسطینی از بند رها میشوند.
- کفه میانهروهای اسراییل در برابر رادیکالها سنگین میشود.
- زمینهی تشکیل دو دولت فلسطینی و اسرائیلی تقویت میگردد.
۱۰- اما در درازمدت هم از آنجایی که تندروها میدان را به طور کامل، به نفع میانهروها تخلیه نمیکنند و نیز میانهروها، اصالتی برای فلسطینیها قائل نیستند و از پشتیبانی آمریکا، اروپاییها و حتی روسیه، همواره برخوردار هستند، یا کشور فلسطینی در کنار اسراییل شکل نمیگیرد و یا اگر هم تشکیل شود آنچیزی نخواهد شد که فلسطینیها بر آن افتخار کنند. لذا مبارزه همچنان ادامه خواهد یافت.
۱۸ مهر ۱۴۰۲