ارامنه قره باغ کوهستانی عزم خود را برای ترک این منطقه جزم کرده اند، مردم در خیابان های ایروان در اعتراض به آنچه ناتوانی پاشینیان می دانند به خیابان آمده اند و در این میان نخست وزیر ارمنستان همچنان به موضع گیری علیه روسیه ادامه می دهد.
به گزارش جماران، اوضاع در قره باغ کوهستانی هر روز دستخوش تحولی تازه می شود. در حالی که مشاجره میان ایروان و باکو ادامه دارد و نیکول پاشینیان، نخست وزیر ارمنستان همچنان به انتقاد از روسیه می پردازد، داوید بابایان، مشاور ساموئل شهرامانیان, رئیس ارامنه قره باغ کوهستانی ساعاتی پیش در گفت‌وگو با خبرگزاری رویترز، اعلام کرد که ۱۲۰ هزار قومیت ارامنه قره‌باغ قصد دارند این منطقه را ترک کنند زیرا تمایلی ندارند بخشی از جمهوری آذربایجان باشند و نگران پاکسازی قومیتی هستند.
ارامنه قره‌باغ کوهستانی، قلمرویی که جامعه بین‌الملل بعنوان بخشی از جمهوری آذربایجان به رسمیت می‌شناسند اما از زمان فروپاشی جماهیر شوروی از کنترل باکو خارج شده بود، مجبور شدند در تاریخ ۲۰ سپتامبر (۲۹ شهریور ماه)، یک روز پس از عملیات نظامی برق‌آسای ارتش جمهوری آذربایجان در این منطقه، اعلام آتش‌بس کنند.
جمهوری آذربایجان می‌گوید که حقوق ارامنه قره‌باغ کوهستانی را تضمین می‌کند و این منطقه را با جمهوری آذربایجان ادغام می‌کند اما رهبری ارامنه قره باغ به رویترز گفته است که آنها قصد ترک این منطقه را دارند. این در حالی است که باکو به طور مکرر هرگونه قصد برای آزار دادن ارامنه قره‌باغ کوهستانی را رد می‌کند.
بابایان در این خصوص به رویترز گفت : مردم ما نمی‌خواهند بعنوان بخشی از آذربایجان زندگی کنند. 99.9 درصد ترجیح می‌دهند سرزمین‌های تاریخی‌امان را ترک کنند.
به گفته او هنوز مشخص نیست که چه زمانی ارامنه قره‌باغ از گذرگاه لاچین که این منطقه را به ارمنستان متصل می کند، عبور خواهند کرد.
بابایان ادامه داد: «سرنوشت مردم بیچاره ما بعنوان یک بی‌آبرویی و ننگ برای مردم ارمنستان و برای کل جهان متمدن ثبت خواهد شد. آن‌هایی که مسئول سرنوشت ما هستند، یک روز مجبور خواهند بود درمحضر خدا پاسخگوی گناهانشان باشند». به گفته این مقام محلی، فرایند تسلیم تسلیحات جنگجویان ارامنه در قره‌باغ کوهستانی درجریان است.
بر اساس گزارش رویترز ، تخلیه منطقه قره‌باغ کوهستانی برای آن دسته از افرادی که نیازمند استفاده از امکانات درمانی و پزشکی هستند، امروز (یکشنبه) انجام خواهد شد. مقام‌های ارامنه قره باغ اواخر شب گذشته اعلام کردند که ۱۵۰ تن محموله بشردوستانه از سوی روسیه و ۶۵ تن آرد از سوی کمیته بین‌المللی صلیب سرخ وارد منطقه قره باغ شده است.
سخنرانی های تند و تیز ضدروسی پاشینیان
ارامنه قره باغ کوهستانی عزم خود را برای ترک این منطقه جزم کرده اند، مردم در خیابان های ایروان در اعتراض به آنچه ناتوانی پاشینیان می دانند به خیابان آمده اند و در این میان نخست وزیر ارمنستان همچنان به موضع گیری علیه روسیه ادامه می دهد.
نیکول پاشینیان در یک نطق تلویزیونی که امروز انجام شد، بار دیگر سخنانی را به زبان آورد که نشان می دهد او برای تغییر فرمان در سیاست خارجی و دور شدن از مسکو آماده می شود.
نخست‌وزیر ارمنستان در این سخنرانی با یک طعنه مبهم و تند علیه روسیه که متحد قدیمی ارمنستان است، ساز و کارهای امنیتی خارجی کنونی کشورش را «ناکارآمد» خواند: «نظام‌ها و سازو کارهای امنیتی خارجی که ارمنستان در آنها حضور دارد وقتی موضوع حفاظت از امنیتمان و امنیت ملی ارمنستان مطرح می‌شود، ناکارآمد هستند».
به نظر می رسد که منظور پاشینیان از سازوکارهای امنیتی خارجی پیمان امنیت دسته جمعی است که از 6 کشور سابق عضو شوروی تشکیل شده و روسیه مهم‌ترین عضو آن است. ایروان طی سال‌های اخیر و به ویژه طی جنگ جمهوری آذربایجان بر سر قره باغ، از سازمان پیمان دسته جمعی کمک خواسته اما این سازمان اعلام کرده که در صورت مواجهه ارمنستان با تجاوز خارجی به خاک این کشور، از ارمنستان حفاظت می‌کند.
پاشینیان در نطق تلویزیونی خود گفت: «کاملا برای همه ما روشن شده که سازمان پیمان امنیت دسته جمعی و همکاری سیاسی-امنیتی ارمنستان و روسیه برای حفاظت از امنیت خارجی ارمنستان کافی نیستند. ما باید در همکاری با همه شرکایی که آماده برداشتن اقدامات متقابل به نفع یکدیگر هستند، ابزارهای امنیت داخلی و خارجی مان را متحول و تقویت کنیم.
نخست‌وزیر ارمنستان بار دیگر در سخنان خود اعلام کرد که کشورش باید به دادگاه بین‌المللی کیفری (ICC) ملحق شود. این دادگاه برای ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه در رابطه با جنگ اوکراین، قرار بازداشت صادر کرده و به نظر می رسد که اشاره چندباره پاشینیان به این موضوع نوعی تهدید یا اعلام رسمی دور شدن ایروان از مسکو باشد.
تشکیل کارگروه ویژه درباره قره‌باغ کوهستانی در باکو
باکو اتهام ها درباره عزم جمهوری آذربایجان برای سخت گیری بر ارامنه قره باغ را رد می کند. در تازه ترین این موضع گیری ها حکمت حاجی‌اف، مشاور سیاست خارجی الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور جمهوری آذربایجان در گفت‌وگو با وبگاه تحلیلی «پولتیکو» اعلام کرد که تضمین دسترسی به کمک‌های بشردوستانه در منطقه قره‌باغ کوهستانی بار دیگر، حسن نیت و جدیت دولت آذربایجان برای برآورده کردن نیازها و ملزومات ساکنان ارامنه را نشان می‌دهد و همچنین فرایند ایمن و مناسب ادغام مجدد ساکنان (قره‌باغ کوهستانی) را تضمین می‌کند.
وی همچنین تأکید کرد که یک کارگروه ویژه دولت جمهوری آذربایجان تشکیل شده است تا جنبه‌های انسانی، اقتصادی و اجتماعی جذب قره‌باغ کوهستانی و دهها هزار ارامنه قومی به جمهوری آذربایجان پس از ۳۰ سال استقلال خودخوانده این منطقه مورد بررسی قرار گیرد.
حاجی‌اف به پولتیکو گفت: «قره‌باغ یک بشکه باروت و نظامی‌ترین منطقه در جهان بود اما هم‌اکنون این امر مربوط به گذشته می‌شود و تحت این شرایط، شانس بهترین برای صلح بین ارمنستان و آذربایجان وجود دارد.
علی‌رغم اظهارات مقام‌های جمهوری آذربایجان درباره احترام به حقوق ارامنه قره‌باغ کوهستانی، نگرانی‌های زیادی همچنان باقی است که دهها هزار غیرنظامی که در منطقه قره باغ گرفتار شده‌اند مجبور به فرار از خانه‌هایشان شوند و مقام‌های محلی درباره «پاکسازی قومی» در این منطقه هشدار داده‌اند.
لارنس بروئرز، کارشناس درگیری‌ها در قفقاز جنوبی در اندیشکده چتم هاوس می گوید: مسئله فعلی این است که آیا ژست حسن نیت ظاهری باکو به یک پدیده دائمی تبدیل می‌شود یا خیر. ما باید به این الگوی توقف - شروع کمک‌های بشردوستانه پایان دهیم. ما باید یک راه‌حل طولانی‌مدت در خصوص دسترسی (به کمک‌های بشردوستانه) داشته‌باشیم و مهم‌تر آن‌که ما باید توجه را به سوی آن‌هایی متمرکز کنیم که می‌خواهند از قره باغ خارج شوند تا بتوانند این کار را انجام دهند.
سی ان ان در گزارشی درباره وضعیت در قره باغ کوهستانی می نویسد:به گفته مقامات آذربایجان، حداقل 200 نفر در عملیات نظامی آذربایجان کشته و بیش از 400 نفر زخمی شدند. سناتور آمریکایی گری پیترز که در حال حاضر در رأس یک هیئت از کنگره آمریکا در ارمنستان به سر می برد، می گوید که با کریستینا کوین سفیر ایالات متحده در ارمنستان و رابرت غوکاسیان، فرماندار استان سیونیک ارمنستان، محاصره گذرگاه لاچین را مشاهده کرده است. پیترز روز شنبه به خبرنگاران گفت: «من با بسیاری از مردم که بسیار نگران عزیزان، خانواده‌ها و اتفاقاتی که برایشان افتاده هستند صحبت کرده‌ام. آنها در نتیجه ماه ها محاصره از کمبود مواد غذایی، تجهیزات پزشکی و سوخت رنج می برند.
