تا زمانی که روسیه به میزان قابل توجهی تضعیف نشده باشد ناتو علاقه مند به عضویت اوکراین در خود نیست و با عدم تمایل اعضای کلیدی ناتو به پذیرش این خطر، عضویت اوکراین در دستور کار نیست.
به گزارش جماران، تصمیمگیری برای عضویت اوکراین در ناتو برای رهبران این ائتلاف بسیار حساس است. رهبران اوکراین بارها درخواست عضویت در ناتو را داشته اند و از سال 2018، قانون اساسی اوکراین قصد دارد به ناتو و اتحادیه اروپا بپیوندد، که نشان دهنده کنار گذاشتن این کشور از تعهد قبلی خود، یعنی بی طرفی است. ناتو مدتهاست که درباره عضویت اوکراین تردید دارد. این دوگانگی در سال 2008 منعکس شد، زمانی که اعضا توافق کردند که اوکراین و گرجستان هر دو در نهایت به ائتلاف بپیوندند که با واکنش سریع روسیه و اشغال مناطق آبخازیا و اوستیای جنوبی در گرجستان در سال 2008 و اشغال کریمه در سال 2014 نتوانستند شرایط یا جدول زمانی مشخصی را انتخاب کنند.
از زمان تهاجم تمام عیار روسیه به خاک اوکراین، تعداد فزایندهای از کشورهای عضو ناتو اعلام کردهاند که طرفدار عضویت سریع اوکراین در این سازمان هستند، حتی با وجود مخالفت برخی اعضا، عضویت اوکراین بسیار مهم خواهد بود. به عنوان یکی از اعضای ناتو از اوکراین توسط ماده 5 منشور ناتو به صورت مشروع دفاع می شود که از همه کشورهای عضو می خواهد که حمله به هر یک از آنها را حمله به همه آنها بدانند.
از نظر تاریخی، این دستور به عنوان یک تعهد امنیتی سخت تلقی شده است که بر اساس آن اعضای ناتو در واقع برای دفاع از یکدیگر به اقدامات نظامی متوسل میشوند. طرفداران الحاق سریع اوکراین (از جمله کشورهای بالتیک و لهستان) استدلال می کنند که این امر، روسیه را مجبور به عقب نشینی از خاک اوکراین و پایان دادن به جنگ می کند، چراکه کرملین نمیتواند خطر جنگ با ناتو را بپذیرد. مخالفان از جمله ایالات متحده و آلمان نقدهای خود را بر همین منطق استوار میکنند و معتقداند که الحاق اوکراین به ناتو به جنگ میان روسیه و ناتو منجر میشود.
سوال اساسی این است که آیا روسیه با تعهد امنیتی ناتو به اوکراین از تجاوز به خاک این کشور منصرف میشود و در نتیجه از آن کنار میرود؟ یا عضویت اوکراین در ناتو را به عنوان اعلان جنگ آشکار این سازمان میداند؟
اما پیوستن به اتحادیه اروپا، که حداقل بر روی کاغذ، تضمین امنیتی سایر کشورهای عضو نسبت به یکدیگر را ارائه میکند، احتمالا در مسیری مشخص و کم خطر تر قرار دارد و با توجه به اینکه اوکراین یک کشور نامزد است، با مجموعه مشخصی از اصلاحات و وظایفی مواجه است که برای عضویت در آن باید انجام دهد. برآوردن این الزامات، به خودی خود، زمان بر است. چندین کشور برای بیش از یک دهه نامزد بوده (ترکیه از سال 1999 یکی از آنها است) و تا امروز نتوانسته اند به هدف خود دست یابند.
با این حال آنچه که بیشتر مورد بحث و رایزنی است این است که اوکراین شرایط یک کشور حائل و میانی را دارد و تا زمانی که روسیه به میزان قابل توجهی تضعیف نشده باشد ناتو علاقه مند به عضویت اوکراین در خود نیست و با عدم تمایل اعضای کلیدی ناتو به پذیرش این خطر، عضویت اوکراین در دستور کار نیست.