اتحادیه اروپا اعلام کرد که همه تدابیری که گروه اکواس به عنوان واکنش به کودتا در نیجر انجام می دهد را تأیید می کند.
به گزارش جماران به نقل از الجزیره، رهبران جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا (ECOWEST) روز یکشنبه در نشستی اضطراری علاوه بر اعمال تحریمهای اقتصادی و محدودیتهای سفر علیه حکومت نظامی نیجر، شورشیان را در صورت عدم بازگشت محمد بازوم، رئیس جمهور برکنار شده این کشور به قدرت ظرف یک هفته، به اقدام نظامی تهدید کردند.
جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا در بیانیه با اعلام این که در صورت برآورده نشدن خواستههایش ظرف یک هفته «تمام اقدامات لازم را برای برقراری حاکمیت قانون اساسی» در نیجر اتخاذ خواهد کرد، گفت: «این اقدامات ممکن است شامل به کارگیری نیروهای نظامی باشد. به همین خاطر فرماندهان نظامی کشورهای عضو باید سریعا با یکدیگر دیدار کنند.»
پیش از این، عبدالرحمان چیانی، رهبر شورشیان در بیانیهای تلویزیونی ضمن هشدار نسبت به دخالت جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا و همچنین کشورهای اروپایی در امور داخلی نیجر گفته بود: «ما بار دیگر به جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا و یا هر ماجراجوی دیگر عزم راسخ خود را مبنی بر دفاع از سرزمین پدریمان تکرار میکنیم»
همچنین دولت فرانسه در واکنش به هجوم روز یکشنبه حامیان نظامیان شورشی به سفارت این کشور با تهدید حکومت نظامی نیجر به تلافی «فوری و سازشناپذیر» در بیانیهای اعلام کرد که هیچ تهدیدی علیه منافع و شهروندان فرانسه در نیجر را تحمل نخواهد کرد.
در بیانیه دولت فرانسه آمده است: «هر کسی که به شهروندان، نظامیان، دیپلماتها و یا پیگاههای فرانسه حمله کند، با تلافی سریع و سازشناپذیر این کشور مواجه خواهد شد. فرانسه همچنین از همه اقدامات منطقهای با هدف احیای حاکمیت قانون اساسی و بازگشت رئیس جمهوری منتخب به قدرت حمایت میکند.»
کودتاچیان نیجر اعلام کردند وزیر خارجه این کشور سندی را امضا کرد که به فرانسه اجازه می دهد برای آزادی بازوم رئیس جمهور این کشور به کاخ ریاست حمله کند.
کودتاچیان فرانسه را متهم کردند که قصد دارد برای بازگرداندن محمد بازوم به قدرت در این کشور دخالت نظامی کند.
در بیانیه کودتاچیان آمده است که در چارچوب یافتن راه ها و ابزار دخالت نظامی در نیجر، فرانسه با تبانی برخی از نیجری ها نشستی را با ستاد مشترک گارد ملی در نیجر برگزار کرد تا بتواند اجازه سیاسی و نظامی لازم را به دست آورد.
در همین حال، جوزب بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا اعلام کرد که همه تدابیری که گروه اکواس به عنوان واکنش به کودتا در نیجر انجام می دهد را تأیید می کند.
این در حالی است که هزاران نفر از حامیان حکومت نظامی که چند روز قبل نیجر را تحت سلطه خود درآورد، روز یکشنبه در نیامی، پایتخت این کشور با به اهتزاز درآوردن پرچم روسیه و فریاد زدن نام ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری این کشور راهپیمایی کردند. آنها همچنین فرانسه را که سالها پیش قدرت استعماری غالب نیجر بود، محکوم کردند.
بنابر اظهارات یکی از شاهدان که در درون سفارت فرانسه در نیامی حضور داشت و همچنین تصاویر منتشر شده از این شهر، معترضان تا روبروی سفارت فرانسه راهپیمایی کردند و سپس یکی از درهای این سفارت را به آتش کشیدند. ارتش نیجر تظاهرکنندگان را متفرق کرد.
گروه نظامی مزدور واگنر درحال حاضر در مالی در همسایگی نیجر فعالیت دارد و ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه به دنبال افزایش نفوذ این کشور در منطقه است. با اینحال هنوز مشخص نیست که آیا رهبر جدید حکومت نظامی به همراهی با مسکو خواهد پرداخت و یا به همکاری با شرکای غربی نیجر ادامه خواهد داد.
چند روز پس از آنکه سربازان شورشی رئیس جمهوری نیجر را که به صورت دموکراتیک انتخاب شده بود، برکنار کردند، عدم اطمینان از آینده این کشور افزایش یافته و برخی دلیل حکومت نظامی را تسلط بر قدرت نظامیان دانستند.
بنابر اعلام شورشیان، آنها محمد بازوم، رئیس جمهوری نیجر را برکنار کردهاند. آقای بازوم دوسال پیش در نتیجه نخستین انتقال قدرت صلحآمیز و دموکراتیک از زمان استقلال این کشور از فرانسه، به ریاست جمهوری انتخاب شد. شورشیان دلیل برکناری او را عدم تواناییش در برقراری امنیت کشور علیه خشونت روزافزون نیروهای جهادی عنوان کردند. اما برخی از تحلیلگران و همچنین مردم نیجر این دلایل را تنها بهانهای برای تصاحب قدرت میدانند.
عماد حسن بوباکار، استاد دانشگاه نیامی میگوید: «همه از دلیل این کودتا متعجبند زیرا هیچکس انتظار چنین چیزی را نداشت. ما نمیتوانستیم انتظار کودتایی در نیجر داشته باشیم زیرا هیچ وضعیت اجتماعی، سیاسی یا امنیتی وجود ندارد که توجیهکننده تسلط ارتش بر قدرت باشد.»
اگرچه نیجر با اوضاع امنیتی وخیمی روبرو است، اما وضعیت آن به بدی بورکینا فاسو و مالی در همسایگیاش نیست. این دوکشور سالهاست که در جنگ با شورشیان مرتبط با القاعده و داعش هستند.
به گزارش یورونیوز، بنابر اعلام پروژه دادههای مکانها رویدادهای مسلحانه، سال گذشته از بین این سه کشور تنها نیجر موفق به کاهش خشونت شده بود.
نیجر تا تا به امروز به عنوان آخرین شریک مورد اعتماد غرب در مبارزه با جهادگرایان در منطقه ساحل صحرای آفریقا عمل میکرده است. روسیه و کشورهای غربی پیوسته برای افزایش نفوذ خود در مبارزه با افراطگرایی در این منطقه در حال رقابتند. فرانسه هزار و پانصد سرباز را در نیجر مستقر کرده است. این سربازان عملیات مشترکی را با ارتش این کشور انجام میدهند. ایالات متحده آمریکا و دیگر کشورهای اروپا نیز در آموزش نیروها در این کشور شریک هستند.
متخصصان میگویند با توجه به میلیونها دلار کمک نظامی که غرب به نیجر کرده است، خطر روی بگرداندن این کشور از أمریکا و متحدانش بسیار بالاست. آنتونی بلینکن، وزیر خارجه ایالات متحده روز شنبه تداوم همکاری امنیتی و اقتصادی آمریکا با نیجر را منوط به آزادی آقای بارزوم که همچنان در حبس خانگی به سر میبرد و همچنین «احیای فوری نظام دموکراتیک» در این کشور دانست.
بنابر بیانیه وزارت خارجه فرانسه، این کشور نیز از روز شنبه تمام کمکهای خود در جهت توسعه نیجر و همچنین دیگر کمکهای مالی به این کشور را به حالت تعلیق درآورد. در بیانیه دولت فرانسه آمده است: «فرانسه خواستار بازگشت فوری نیجر به حاکمین قانون اساسی تحت ریاست جمهوری محمد بازوم است که با رای مردم به قدرت رسیده است.»
اتحادیه آفریقا به حکومت نظامی نیجر ۱۵ روز فرصت داد تا دولت پیشین این کشور را که به صورت دموکراتیک انتخاب شده بود، مجدد به قدرت بازگرداند. جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا (ECOWEST) روز یکشنبه از برگزاری یک اجلاس اضطراری در آبوجا، پایتخت نیجریه خبر داد.
با این حال، محمد تومبا، یکی از نظامیانی که در برکناری آقای بازوم نقش داشته است، روز شنبه در بیانیه تلویزیونی برگزاری این نشست را به «برنامهریزی برای تهاجم» به نیجر متهم و گفت که از خود دفاع خواهد کرد.
متخصصان نیجر میگویند برای پیشبینی ادامه شرایط هنوز خیلی زود است.
تاتیانا اسمیرنوا، محقق مرکز فرانکوپه در حل منازعات و ماموریتهای صلح میگوید: «تنشها با نیروی نظامی همچنان در جریان است. ممکن است پس از شرایط کنونی کودتای دیگری رخ دهد یا حتی تهاجم قویتری از سوی جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا که یک نیروی نظامی بالقوه است صورت گیرد. پیشبینی این که چه اتفاقی ممکن است بیفتد و چگونه پیش خواهد رفت بسیار دشوار است. بازیگران بسیاری در حال حاضر در تلاش برای مذاکره هستند. اما نتیجه اصلا شفاف نیست.»