زلنسکی نوشت: « به نظر میرسد هیچ آمادگی برای دعوت اوکراین به ناتو یا عضویت آن در ائتلاف وجود ندارد. این رویکرد به روسیه این فرصت را میدهد تا با باز گذاشتن امکان چانهزنی درباره عضویت آینده اوکراین در ناتو در هر توافق صلح به آدم کشی خود ادامه دهد.»
به گزارش جماران، اجلاس سران ناتو در ویلنیوس، پایتخت لیتوانی پایان خوشی برای ولادیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین نداشت. آخرین تلاش او برای دریافت دعوتنامه برای پیوستن اوکراین به ناتو پس از امضای بیانیه ای که رهبران 31 کشور در آن جدول زمانی مشخص یا شرایط مشخصی برای عضویت نهایی آن ارائه نکردند، شکست خورد.
به گزارش گاردین ؛ رئیس جمهور ناامید اوکراین، جو بایدن و دیگر رهبران حاضر در اجلاس سران در ویلنیوس، پایتخت لیتوانی را به بی احترامی متهم کرده بود و شکایت کرد که "آمادگی" برای دعوت از کشورش برای پیوستن به اتحاد ناتو وجود ندارد. در بیانیه ناتو آمده است در حالی که «آینده اوکراین در ناتو است»، ائتلاف تنها زمانی «از اوکراین دعوت میکند» که کی یف «اصلاحات دموکراتیک و بخش امنیتی» را تکمیل کرده باشد.
زلنسکی در بیانیهای که پس از این بیانیه منتشر شد، گفت: « امروز با ایمان به تصمیمها، با ایمان به شرکا و ایمان به ناتوی قوی سفری را به اینجا آغاز کردم. در ناتویی که کمکش را دریغ نمیکند، زمان را تلف نمیکند و به هیچ متجاوزی به چشم دوست نگاه نمیکند... و من دوست دارم این ایمان به اعتماد به نفس تبدیل شود.»
زبان بیانیه نهایی ناتو منعکس کننده مخالفت آلمان و ایالات متحده است مبنی بر اینکه یک تعهد بیش از حد قاطع برای پیوستن اوکراین به ناتو می تواند باعث تشدید تنش از سوی روسیه شود و اگر به اوکراین اجازه داده شود تا زمانی که درگیری ادامه دارد به ائتلاف بپیوندد، در نهایت می تواند ناتو را وارد جنگ علیه مسکو کند.
زلنسکی در بیانیه قبلی خود گفته بود که اوکراین «شایسته احترام است» و شکایت کرده بود که در اجلاس ناتو «برخی مسائل پیرامون وضعیت کی یف بدون اوکراین در حال بحث است.»
زلنسکی نوشت: « به نظر میرسد هیچ آمادگی برای دعوت اوکراین به ناتو یا عضویت آن در ائتلاف وجود ندارد. این رویکرد به روسیه این فرصت را میدهد تا با باز گذاشتن امکان چانهزنی درباره عضویت آینده اوکراین در ناتو در هر توافق صلح به آدم کشی خود ادامه دهد.»
اقدام های چند روز اخیر زلنسکی در عرف بین الملل نادر به حساب می آید. او تا ساعاتی پیش از آغاز نشست رسمی ناتو در حالی که رهبر یک کشور در حال جنگ به حساب می آید با بیانیههایی که به دقت با هدف جلب حمایت گسترده برای کمک به او در مبارزه با مهاجمان روسی، تنظیم شدهاند تلاش کرده است که حمایت کامل کشورهای غربی را جذب کند.
منابع ناتو گفتند که آنها معتقدند زلنسکی در آخرین لحظه به امید بازنویسی بیانیه پایانی سران قبل از پایان نشست دو روزه در روز چهارشنبه وارد عمل شده است.
جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا روز یکشنبه، قبل از آغاز اجلاس ناتو ، گفت که اوکراین برای عضویت آماده نیست و نیاز به نشان دادن پیشرفت در «دموکراسیسازی» و «تعداد کاملی از موضوعات» دارد. اما نشانه هایی در روز سه شنبه وجود داشت که همه اعضای ائتلاف با این رویکرد موافق نیستند. پتر پاول، رئیس جمهور جمهوری چک، در مصاحبه با اسکای نیوز گفت که هرگونه توافقی که به اوکراین اجازه ندهد روند پیوستن به ناتو را پس از پایان جنگ آغاز کند، "احتمالا رضایت بخش نخواهد بود".
ریشی سوناک ، نخست وزیر بریتانیا مواضع عمومی محتاطانه تری اتخاذ کرد و به خبرنگاران گفت که می خواهد شاهد "پیشرفت قابل مشاهده" به سمت عضویت نهایی اوکراین در ناتو باشد.
بن والاس، وزیر دفاع بریتانیا، در مصاحبه ای فراتر رفت و استدلال کرد که اوکراین از قبل نشان داده بود که «دموکراسی سالم تری» دارد، این کشور در حال جنگ با روسیه است و هر زمان که درگیری به پایان رسید، ما باید هر چه سریعتر آماده باشیم که اوکراین را به این ائتلاف نزدیک تر کنیم.
اوکراین معتقد است عضویت در ناتو تنها راه حل مناسب برای جلوگیری از حملات آینده روسیه به این کشور است، اما ایالات متحده و سایر اعضای ائتلاف نگرانند که اجازه دادن به اوکراین برای پیوستن به ناتو در این مقطع زمانی یا آینده نزدیک تر به عنوان اقدام تشدیدکننده وضعیت تفسیر شود.
رهبران غربی، با این حال، همچنان مشتاق هستند که بر اشکال دیگر حمایت مداوم از اوکراین تأکید کنند. در روز چهارشنبه، اقتصادهای پیشرو G7، از جمله بریتانیا، به چارچوبی از ترتیبات امنیتی بلندمدت با هدف تضمین تامین بلندمدت تسلیحات و حمایت اقتصادی از اوکراین در حالی که جنگ ادامه دارد، متعهد خواهند شد.
نخست وزیر بریتانیا در این باره گفت: «ما در حال افزایش ترتیبات رسمی خود برای محافظت از اوکراین برای درازمدت هستیم. بریتانیا همچنین اعلام کرد که 70 خودروی جنگی و لجستیکی دیگر به اوکراین، به علاوه هزاران گلوله مهمات برای 14 تانک چلنجر 2 که قبلاً اهدا شده است، خواهد داد.
یک قرارداد 50 میلیون پوندی دیگر به بریتانیا کمک می کند تا به ارائه قطعات یدکی، پشتیبانی فنی و آموزش تعمیر و نگهداری تجهیزاتی که قبلاً عرضه شده است، به اوکراین ادامه دهد.
چندین عضو ناتو اعلام کرده اند که تسلیحات بیشتری را به کی یف عرضه کرده یا خواهند داد، یا کمک هزینه های نظامی را افزایش خواهند داد. فرانسه اعلام کرد موشکهای دوربرد اسکالپ را به اوکراین ارسال کرده که معادل سلاحهای طوفان سایه است که قبلاً توسط بریتانیا ارسال شده بود. آلمان اعلام کرد که بودجه دفاعی خود را در سال آینده به 2 درصد تولید ناخالص داخلی - هدف دیرینه ناتو - افزایش خواهد داد.
اوکراین همچنین اعلام کرد که با 11 کشور برای کمک به آموزش خلبانان خود برای پرواز با هواپیماهای جنگنده F-16 استاندارد ناتو به توافق رسیده است. این گام مقدمه ای برای دستیابی کی یف به هواپیماهای جنگی در نظر گرفته می شود، اما مشخص نیست که آیا ایالات متحده اجازه اهدای آنها را قبل یا بعد از پایان جنگ خواهد داد.
الکسی رزنیکوف، وزیر دفاع اوکراین گفت: ائتلافی برای آموزش اف-16 به نیروی هوایی اوکراین تشکیل شده است.
نخست وزیر انگلیس گفت که چنین اقداماتی یک پیام بازدارنده قوی برای روس ها ارسال می کند و ولادیمیر پوتین باید درک می کرد که سیاست انتظار کشیدن ره به جایی نخواهد برد.
روسیه اعلام کرد که این نشست را از نزدیک زیر نظر دارد.