روایت 24 ساعت سخت برای ولادیمیر پوتین

به گزارش جماران به نقل از پراجکت سیندیکیت، یوگنی پریگوژین ، رئیس گروه شبه نظامی واگنر ممکن است تلاش خود را برای کودتا درست قبل از رسیدن مزدوران این گروه به مسکو لغو کرده باشد، اما واقعیت این است که این شورش می‌تواند به تضعیف دولت ولادیمیر پوتین هم منتهی شده باشد.

ممکن است روزها، هفته‌ها یا حتی ماه‌ها بگذرد تا شکاف‌ها کاملاً آشکار شوند، اما اشتباه نکنید: هر بحرانی که با تفاهم‌های ساده و یا اساسا بدون هیچ‌گونه تفاهم ویژه ای حل و فصل می‌شوند، در حقیقت به تضعیف بیشتر پوتین و کاسته شدن از پایگاه او در میان نخبگان روسی منتهی می‌شود. در چنین شرایطی می‌توان گفت که رقبای او احتمالاً از قبل به تاج و تخت چشم دوخته اند.

در کوتاه مدت، پوتین می تواند شکست شورش را به نفع خود تعبیر کند. به هر حال، برخلاف پیش‌بینی پریگوژین، توده‌ها برای پیوستن به شورش قیام نکردند،  نیروهای مسلح روسیه - هرچند نه با میل کامل قلبی - در کنار کرملین ایستادند و نیروهای چچنی برای مقابله با شبه نظامیان واگنر به روستوف فرستاده ‌شدند. اما به مرور زمان مشخص خواهد شد که هیچ یک از اینها قدرت دولت پوتین را منعکس نمی کند.

به نظر می رسد هیچ یک از طرفین مطمئن نبودند که می توانند طرف مقابل را شکست دهند. اگرچه پریگوژین در سخنان اخیر خود به شدت از نیروهای نظامی روسیه انتقاد کرد اما همزمان تلاش برای کودتا را رد کرد. در عوض، او اصرار داشت که پیشروی واگنر به سمت مسکو «راهپیمایی عدالت» برای سربازانی بود که در اوکراین به دلیل رهبری ضعیف ارتش روسیه جان باختند و البته این ماموریت هم به سرعت تمام شد. پریگوژین می دانست که نمی تواند حمله به مسکو را مدیریت کند.

پریگوژین هرگز نظر مثبت عامه مردم روسیه را کاملاً جلب نکرد. علیرغم صحنه هایی از تشویق جمعیت او و مبارزانش هنگام خروج از روستوف؛ جایی که آنها همه مکان های نظامی را به تصرف خود درآوردند اما این کار هم از روی هیجان انجام شد و شاید هم از روی این حس که  "قهرمانان جنگ" علیه ارتش روسیه به پا خواسته‌اند.  با این حال، بیشتر روس‌ها از لفاظی‌های پریگوژین استقبال نکرده‌اند. دیدگاه او برای پاکسازی روسیه از فساد و بلاتکلیفی با خون،  فاقد جذابیت گسترده است.

همزمان پاسخ ولادیمیر پوتین به شورش به سختی پاسخ یک رهبر قدرتمند یا حتی یک استراتژیست ماهر بود. در حالی که او کودتا را محکوم کرد و متعهد شد که دست اندرکاران را "بی رحمانه" مجازات کند، پاسخ به اندازه کافی سریع داده نشد و لفاظی های او بیشتر وحشتناک بود تا تهدیدآمیز.  در حقیقت پوتین در این فقره بیشتر به واکنش نشان دادن پرداخت و نه مدیریت و کنترل مسئله.

بدتر از آن، پوتین به جای دست زدن به کاری که به حذف پریگوژین منتهی شود، به الکساندر لوکاشنکو، رئیس جمهور بلاروس اجازه داد تا در مورد توافقی مذاکره کند که عملاً پریگوژین را از قلاب مجازات نجات می‌دهد.  رئیس واگنر به بلاروس رفت و اتهامات جنایی علیه او لغو شد. از نظر برخی از روس‌ها، این توافق باعث می‌شود پوتین بسیار ضعیف به نظر برسد، زیرا به نظر می‌رسد که او در عمل انجام شده قرار گرفته است.

غیرقابل تصور نیست که پوتین همچنان بتواند خود را به عنوان یک صلح طلب بزرگ معرفی کند. اما او نیاز دارد که نخبگان روسیه پشت سر او جمع شوند. شاید یکی از دغدغه های امروز پوتین این باشد که نمی‌داند آیا می تواند روی وفاداری دوستانش حساب کند یا خیر. البته پوتین هنوز هم متحدانی دارد، مانند رمضان قدیروف که متعهد شد برای مبارزه با کودتاچیان نیرو به مسکو بفرستد. همزمان چهره‌هایی چون رئیس دوما، وزیر خارجه و اکثر قریب به اتفاق فرماندهان نظامی مناطق مختلف از پوتین حمایت می‌کنند.

اما مخالفت با قیام در میان نخبگان روسیه بیشتر به خاطر حمایت از پوتین بود تا مخالفت با پریگوژین. در حالی که آنها با تعدادی از تصمیمات پوتین - از جمله منزوی کردن روسیه و تقویت وابستگی آن به چین - مخالف هستند و او را چهره ای ضعیف و نامنظم می‌دانند، اما او همچنان چهره امن‌تری برای روسیه به نسبت رئیس یک گروه از مزدوران است که تعداد قابل توجهی از آنها از محکومان زندانی هستند.

همزمان به نظر می رسد که پریگوژین برخی از رهبران روسیه را در کنار خود داشته باشد. به عنوان مثال، او ممکن است با ژنرال الکسی دیومین، فرماندار منطقه تولا، هماهنگ شده باشد. برخی در مسکو بر این باورند که دیومین - که قبلاً مسئول تامین امنیت پوتین بود و در مقطعی یکی از جانشینان بالقوه او به حساب می آمد - از طرف پریگوژین با لوکاشنکو مذاکره کرد.

شورش پریگوژین می‌توانست توسط نیروهای نزدیک به کرملین یا اعضای آژانس امنیت داخلی روسیه، FSB، که پوتین را به خاطر طولانی شدن جنگ اوکراین سرزنش می‌کنند، کمک و حتی سازماندهی شود. از سوی دیگر این واقعیت که پریگوژین علناً به طور آشکار از پوتین سرپیچی کرد، می تواند الهام بخش تلاش های جدیدی برای سرنگونی رهبری ارشد روسیه باشد.

بنابراین، چه کسی ممکن است تاج و تخت را تصاحب کند؟ دو احتمال آشکار نیکلای پاتروشف، دبیر شورای امنیت روسیه، و پسرش دیمیتری که وزیر کشاورزی است. یکی دیگر از آنها نخست وزیر میخائیل میشوستین است که در حالی که گزارش شده بود که پوتین به مکانی امن دور از کرملین پرواز کرده به سختی در تلویزیون ظاهر شد.

سخن گفتن از جانشین های احتمالی بدان معنا نیست که مرگ پوتین نزدیک است. مدت‌هاست که زمزمه‌هایی در مورد تمایل نخبگان روسیه به جانشینی او شنیده می‌شود. اما به نظر می رسد تغییر هرگز رخ نخواهد داد. همانطور که پریگوژین از مبارزه ای که مطمئن نبود پیروز خواهد شد عقب نشینی کرد، به نظر می رسد رقبای بالقوه پوتین اعتماد به نفس کافی برای آغاز مبارزه را ندارند .