رهبران قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان برای یک نشست دو روزه در شهر شیان چین دور هم جمع شده اند.
به گزارش جماران به نقل الجزیره ، شی جین پینگ، رئیس جمهور چین در شهر مرکزی شیان، جایی که میزبان اولین نشست خود با رهبران پنج کشور آسیای مرکزی است، عملا در حال نشان دادن نفوذ فزاینده پکن در منطقه ای است که روسیه مدتهاست آن را حیاط خلوت خود می داند. این رویداد دو روزه رهبران قزاقستان، قرقیزستان، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان را گرد هم آورده است. رهبرانی که کشورهایشان در طرح یک تریلیون دلاری کمربند و جاده چین (BRI) نقش حیاتی را برعهده دارند. این نشست در شهر شیان ، شهری تاریخی که زمانی آغاز راه افسانه ای ابریشم بود، برگزار می شود.
جسیکا واشنگتن از الجزیره در گزارشی از شیان گفت: «این فرصتی برای تنوع بخشیدن به چشم‌اندازهای اقتصادی برای بسیاری از آنها و برای کل منطقه است.چین در حال حاضر بزرگترین شریک تجاری است و آنها به دنبال گسترش فرصت ها از طرح های مختلف ویزا برای شهروندان تا ابتکارات تجاری هستند.»
معاون مدیر کل اداره امور اروپا و آسیای مرکزی وزارت خارجه چین، روز سه شنبه در یک نشست مطبوعاتی گفت که در نشست شیان رهبران کشورهای حاضر نظرات خود را در مورد ایجاد یک مکانیسم همکاری و در مورد مسائل بین المللی و منطقه ای مورد بحث تبادل نظر خواهند کرد و انتظار می رود تعدادی توافقنامه همکاری هم میان کشورها امضا شود.
در حالی که این اجلاس همزمان با اجلاس سران گروه هفت در ژاپن است، تحلیلگران می گویند اهمیت اجلاس آسیای مرکزی چین در این بود که گویای تغییر الگوهای نفوذ در کشورهای شوروی سابق که روسیه مدت ها در آنها تاثیر گذار بوده ، است.
بردلی ژاردین، مدیر عامل انجمن امور آسیای مرکزی در واشنگتن دی سی به الجزیره گفت: « من می‌توانم بگویم که مناقشه اوکراین بیشتر شتاب‌دهنده روندهای از پیش موجود در منطقه است ؛ بزرگترین آنها چین است که نقش روسیه را به عنوان بزرگترین هژمون در منطقه زیر سوال برده است. »
بسیاری از دولت های منطقه بیش از پیش نسبت به اهداف روسیه در منطقه بدبین هستند اما چین تلاش کرده است تا آنها را در مورد سیاست های خود مطمئن کند.
اداره کل گمرک چین روز چهارشنبه داده‌هایی را منتشر کرد که نشان می‌دهد حجم واردات و صادرات چین با کشورهای آسیای مرکزی به 173.05 میلیارد یوان (24.8 میلیارد دلار) در چهارماهه اول سال 2023 رسیده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 37.3 درصد افزایش داشته است. به گفته رسانه های دولتی چین، حدود 55 درصد از واردات چین را محصولات انرژی مانند زغال سنگ، نفت خام و گاز طبیعی تشکیل می دهد.
با این حال، برخی از تحلیلگران می گویند نفوذ چین در منطقه به معنای کاسته شدن از اهمیت مسکو نیست. چین و روسیه در فوریه گذشته، کمتر از سه هفته قبل از آغاز تهاجم تمام عیار روسیه به اوکراین، بر سر شراکت «بدون محدودیت» توافق کردند. شی جین پینگ در ماه مارس در مسکو بود و در آنجا با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه ملاقات و توافقنامه ای را امضا کرد که روابط آنها را به "دوران جدیدی" همکاری می رساند.
لی یونگ کوان، مدیر تحقیقات اوراسیا در مرکز تحقیقات توسعه شورای دولتی چین، به گلوبال تایمز گفت: «30 سال است که آسیای مرکزی در فضای پیچیده ژئوپلیتیکی قرار داشته است. یکی از دلایلی که کشورهای منطقه با وجود عوامل بی‌ثبات متعدد می‌توانند پیشرفت کنند، همکاری چین و روسیه برای حفظ امنیت و ثبات در منطقه است. چین و روسیه در این موضوع منافع مشترکی دارند."
