به جز گروه مزدور واگنر که نقش اساسی در جنگ اوکراین دارد، چندین گروه مزدور دیگر در روسیه وجود دارند.
به گزارش جماران ، یورونیوز در گزارشی نوشت: واگنر تنها گروه از مزدوران شبه‌نظامی روسیه نیست. بسیاری از شرکت‌های خصوصی روسیه که در عرصه صنایع نظامی فعالیت می‌کنند نیروهایی را برای ماموریت‌هایشان در سراسر جهان به کار می‌گیرند.
گروه شبه‌نظامی واگنر طی ماه‌های گذشته بارها به دلیل نقش‌آفرینی در تهاجم نظامی روسیه به خاک اوکراین خبرساز شده است.
یوگنی پریگوژین، رهبر این گروه نیز اکنون همزمان با نبرد باهموت به یکی از چهره‌های کلیدی در جنگ اوکراین تبدیل شده است. این در حالی است که واگنر تنها گروه از مزدوران شبه‌نظامی روسیه نیست. بسیاری از شرکت‌های خصوصی روسیه که در عرصه صنایع نظامی فعالیت می‌کنند نیروهایی را برای ماموریت‌هایشان در سراسر جهان به کار می‌گیرند.
مزدوران این شرکت‌ها ترکیبی از سربازان پیشین نیروهای ویژه، زندانیان، افراط‌گرایان، افراد بی‌خانمان و علاقمندان به هیجان ناشی از فعالیت‌های نظامی هستند.
آنتون شخوفتسون، مدیر مرکز تمامیت دموکراتیک در این باره به یورونیوز گفت که نخبگان سیاسی دریافته‌اند که این شرکت‌های خصوصی می‌توانند منافع آنها و کرملین را تامین کنند.
رمضان قدیروف، رهبر جمهوری چچن که از وفاداران به ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهوری روسیه محسوب می‌شود در نظر دارد تا شخصا یک شرکت خصوصی نظامی به ثبت برساند. فعالیت این شرکت جدا از گروه شبه‌نظامی «سلحشوران تیک‌تاک» خواهد بود. این گروه شبه‌نظامی تصاویری از اعضای خود در حال نبرد در اوکراین منتشر کرده است. با این حال شبهاتی در این زمینه وجود دارد.
از سوی دیگر این ادعا نیز مطرح شده است که کمپانی نفتی «گازپروم» دو شرکت نظامی خصوصی را به ثبت رسانده است. گفته می‌شود که این دو شرکت مامور حفاظت از اموال و دارایی‌ها در کشورهایی مانند سوریه و اوکراین شده‌اند.
استفن هال، استاد دانشگاه باث در بریتانیا می‌گوید: «فرض بر این است که آنها تنها از خط لوله‌های انتقال نفت و گاز دفاع می‌کنند هرچند خیلی ساده باید گفت که ما خبری از ماجرا نداریم.»
یکی دیگر از گروه‌های مزدور روس گروه «برادری ارتدکس» وابسته به کلیسای ارتدکس است. به گفته استفن هال مزدوران این گروه برای دفاع از آنچه «مسیحیت روسیه» در برابر «انحطاط غرب» بیان می‌شود در اوکراین می‌جنگند.
گروه «ای ان او تی» (E.N.O.T) یکی دیگر از گروه‌های شبه‌نظامی روس بود که مجموعه‌ای از مزدوران با گرایش راست افراطی و ملی‌گرایان افراطی را تشکیل می‌داد. اعضای این گروه از سال ۲۰۱۴ در حال نبرد در اوکراین بودند. «ای ان او تی» در سال ۲۰۱۹ به کار خود پایان داد.
ارتباط گروه‌های مزدور روس با کرملین چیست؟
استفن هال بر این باور است که هرچند گروه‌های شبه‌نظامی روس در ظاهر مستقل هستند اما در عمل امکان فعالیت آنها بدون موافقت کرملین ممکن نیست. این در حالی است که بنا به قوانین روسیه «استخدام، آموزش و تامین مالی» مزدوران ممنوع است. استفن هال می‌گوید که بسیاری از این گروه‌ها با سرویس امنیت فدرال روسیه ارتباط تنگاتنگ دارند.
او می‌افزاید: «آنها همواره کاری را انجام خواهند داد که حکومت از آنها می‌خواهد. دلیل اینکه واگنر بزرگترین گروه مزدوران شده این است که از بهترین حمایت مالی برخوردار است، تنها به حمایت مالی محدود نمی‌شود و حفاظت سیاسی را هم دربر می‌گیرد.»
گروه‌های مزدور در سایه به کرملین امکان می‌دهند که در فعالیت‌های مساله‌ساز خارجی دخالت کند بدون اینکه به طور رسمی ردپایی از روسیه به جا بماند. مسکو همواره می‌تواند از زیر پذیرش بار مسئولیت فعالیت این گروه‌ها به بهانه استقلال ظاهری آنها و جنبه غیردولتی آنها شانه خالی کند.
از سوی دیگر گروه‌های مزدور با مقررات دست و پاگیر کمتری نسبت به نیروهای مسلح رسمی فعالیت می‌کنند. به این ترتیب آنها امکان بیشتری برای فعالیت‌های تبهکارانه دارند. استفن هال بر این باور است که مسکو برای ایجاد واگنر از گروه پیمانکار امنیتی «بلک واتر» الهام گرفته است. «بلک واتر» سال ۲۰۰۷ در جریان فعالیتش در عراق دست به کشتار غیرنظامیان در این کشور زد.
یکی از فواید گروه‌های مزدور روس برای دولت روسیه عدم احتساب تلفات این گروه‌ها در آمار قربانیان جنگ اوکراین است.
استفن هال در همین باره می‌گوید: «اگر مزدورانی در اوکراین کشته شوند برای مسکو تاسف‌بار است اما کرملین مجبور نیست این مسائل را علنی کند.»
گروه مزدور «وطن پرست» یا «پاتریوت» زیر نظر وزارت دفاع روسیه فعالیت می‌کند و کار خود را در سال ۲۰۱۸ آغاز کرد. بسیاری از اعضای این گروه مزدور را اعضای پیشین نیروهای ویژه روسیه تشکیل می‌دهند. به گفته استفن هال دستمزد اعضای این گروه با معیارهای روسیه بسیار بالا است زیرا هر کدام ماهیانه معادل ۵۶۰۰ یورو دستمزد می‌گیرند.
از ایجاد گروه مزدور «وطن پرست» به عنوان واکنش ارتش روسیه به «افزایش محبوبیت و نفوذ واگنر» یاد شده است.
انستیتوی مطالعات جنگ، مستقر در آمریکا بر این باور است که گروه‌های مزدور روس هرچند تاکنون در جریان جنگ اوکراین بسیار خبرساز بوده‌اند اما هنوز نشانی از تاثیر آنها بر روند جنگ مشاهده نشده است.
قدرت روزافزون گروه‌های مزدور روسی
گروه‌های مزدور در روسیه قدرت زیادی به دست آورده‌اند و برخی از آنها علاوه بر عرصه نظامی وارد فعالیت‌های اقتصادی نیز شده‌اند. استخراج از معادن آفریقا از جمله فعالیت‌های این گروه‌ها است که به تقویت جایگاه آنها کمک می‌کند.
آنتون شخوفتسون در همین زمینه می‌گوید: «حکومت تا وقتی این گروه‌ها از خط قرمز عبور نکرده‌اند با آنها مشکلی ندارد زیرا آنها سودبخش هستند.»
وی می‌افزاید: «اما اگر آنها در تصمیم‌های سیاسی ذینفعان دخالت کنند ممکن است تعطیل شوند.»
به گفته آنتون شخوفتسون کرملین اکنون هنوز به اندازه‌ای قدرتمند هست که بتواند این گروه‌ها را در صورت تخطی آنها از مقررات نانوشته منحل کند.
با این حال مشخص نیست که این روند همواره پابرجا باشد.
آنتون شخوفتسون می‌گوید: «این امر به روند جنگ بستگی دارد اما حکومت روسیه با هر شکست نظامی در میدان نبرد بخش دیگری از کنترل خود بر این گروه‌های مسلح را از دست می‌دهد.»
او به طور مشخص به موضع‌گیری‌های یوگنی پریگوژین در رودررویی با ولادیمیر پوتین اشاره می‌کند. به گفته آنتون شخوفتسون چنین اظهارنظرهایی یک سال پیش «غیرقابل تصور» بود.
وی درباره چشم‌انداز مناسبات درون قدرت در روسیه می‌گوید: «اگر پوتین قدرت را از دست بدهد این گروه‌ها مانند گربه‌های خواهند بود که درون یک کیسه به جان هم می‌افتند. ماجرا مانند بازی تاج و تخت می‌شود با این تفاوت که پای سلاح هسته‌ای در میان است.»
