توافق هسته ای امارات و چین در پس زمینه توافق عربستان و ایران صورت گرفت. چین این توافق هستهای با امارات را یک پیروزی دیپلماتیک برای خود میداند.
به گزارش جماران به نقل از المانیتور، امارات متحده عربی روز یکشنبه سه توافقنامه با سازمان انرژی اتمی چین امضا کرد که کارشناسان معتقدند تنها آغازی برای اهداف بلندمدت این کشور در حوزه انرژی هستهای است. سازمان انرژی هستهای امارات که در حال توسعه بخش انرژی هستهای این کشور است، تفاهمنامههایی را با موسسه تحقیقات عملیات انرژی هستهای و شرکت ملی هستهای چین امضا کرد.
این اتفاق چند ماه قبل از میزبانی امارات متحده عربی از اجلاس جهانی آب و هوای COP28 در سال جاری و در بحبوحه استراتژی این کشور برای انتقال 6 درصد از انرژی مورد نیاز خود به هسته ای رخ می دهد.
یک محقق ارشد موسسه کشورهای عربی خلیج فارس در واشنگتن میگوید که چین نقش مهمی را در این زمینه ایفا خواهد کرد زیرا امارات متحده عربی در زمینه تنوع بخشیدن به نفت جدی تر از هر زمان دیگری است. به گفته این پژوهشگر این تحولات باعث می شود که چین به عنوان واردکننده بزرگ نفت خام از خاورمیانه اندک اندک در شکل روابط خود با کشورهای منطقه تغییراتی ایجاد کند: «با دور شدن تولیدکنندگان نفت و گاز در خاورمیانه از صادرات انرژی سنتی و حرکت به سمت انرژی پاک تر و سبزتر، نقش چین به عنوان تامین کننده تجهیزات، فناوری و دانش این صنعت برجسته تر خواهد شد. در چنین شرایطی پیشبینی می شود که شتاب در مشارکت انرژی بین امارات و چین افزایش پیدا کند. این مساله برای هر دو طرف بخصوص در حوزه اقتصادی سودمند است. من فکر میکنم راهی وجود دارد که بازیگران دولتی نیز بتوانند در این قراردادها سرمایهگذاری کنند. در ادامه این زنجیره کشورهای حوزه خلیجفارس نیز به دنبال مشارکت با سایر کشورها برای تحقق اهداف هستهای خود خواهند بود.
المانیتور در ادامه مینویسد : توسعه انرژی هسته ای در خاورمیانه و شمال آفریقا به یک زنجیره تبدیل شده و ایران، ترکیه، اردن و عربستان سعودی هرکدام به نحوی در حال توسعه این صنعت هستند.
به عنوان نمونه براساس بیانیه بودجه سال 2023، عربستان سعودی که برای دهه ها به انرژی هسته ای علاقه مند بوده، به دنبال مناقصه برای ساخت اولین نیروگاه هسته ای خود است. پادشاهی سعودی همچنین یادداشت تفاهمی با فرانسه در مورد همکاری انرژی در ماه فوریه 2023 امضا کرد که بر توسعه انرژی هستهای تاکید داشت.
در سال 2020، امارات پس از سه سال تاخیر، اولین نیروگاه هسته ای چند واحدی جهان عرب را که توسط شرکت برق کره ساخته شده بود، به شبکه خود متصل کرد. نیروگاه انرژی هسته ای « براکه» نتیجه توافقی است که در دسامبر ۲۰۰۹ میان شرکت انرژی هستهای امارات (ENEC) طی قراردادی با شرکت برق کره جنوبی معروف به کپکو (KEPCO) با رقم پیشنهادی ۲۰ میلیارد دلار حاصل شد. فاز سوم این عملیات در فوریه 2023 آغاز شد و انتظار می رود با تکمیل واحد 4، 25 درصد از برق کشور توسط این نیروگاه تامین شود. به گفته دولت امارات، این امر باعث کاهش انتشار کربن تا 21 میلیون تن می شود.
پس از ایران و رژیم اسرائیل، امارات اولین کشور در منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا است که به طور فعال از انرژی هسته ای استفاده می کند. توافقنامه 123 با ایالات متحده در اواخر سال 2009 یک چارچوب قانونی برای تجارت انرژی هسته ای غیرنظامی بین دو کشور ایجاد کرد. به گفته سفارت امارات در واشنگتن، آمریکا به امارات اجازه داد تا برنامه هسته ای غیرنظامی خود را توسعه دهد و همچنین به شرکت های آمریکایی فرصت مشارکت در برنامه های هسته ای خود را بدهد.
توافقات اخیر فصل جدیدی را در اهداف انرژی هسته ای منطقه با طیف وسیع تری از شرکا آغاز می کند.
احمد ظاهر، پژوهشگر حوزه انرژی مستقر در دبی میگوید که توافق عادی سازی اخیر بین ایران و عربستان سعودی در مارس سال جاری با میانجیگری چین به باز شدن درها برای این معاملات اخیر کمک کرد.
وی با اشاره به توافقات هسته ای به عنوان نقطه ورود به منطقه گفت: این توافقات هسته ای با امارات و چین در پس زمینه توافق عربستان و ایران صورت می گیرد و می توانست به عنوان بخشی از توافق میانجیگری که در ماه مارس اتفاق افتاد مورد بحث قرار گیرد. به گفته او چین بیش از 53 پروژه انرژی هسته ای را اجرا می کند و حدود 20 پروژه دیگر در دست ساخت دارد. چین این توافقات هسته ای با امارات را یک پیروزی دیپلماتیک میداند زیرا به طور فزاینده ای به دنبال ارائه دیدگاهی جایگزین برای حضور و نظم آمریکا در خاورمیانه در زمینه انرژی است.