کمال قلیچداراوغلو کمپین انتخاباتی خود را با گذاشتن گل میخک بر مقبره مصطفی کمال آتاتورک پایان داد. رجب طیب اردوغان هنوز در مناطق محافظهکارتر ترکیه محبوب است و شاید به همین دلیل بود که با اقامه نماز در مسجد نمادین ایاصوفیه استانبول به کمپین انتخاباتی خود پایان رساند.
به گزارش جماران به نقل از المانیتور، مردم ترکیه امروز ( یکشنبه) در انتخابات مهمی رای خواهند داد که میتواند سیطره 21 ساله رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه بر قدرت را تمدید کرده و یا این کشور عمدتا مسلمان را در مسیری سکولارتر قرار دهد.
رای گیری امروز در انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه به همه پرسی در مورد طولانی ترین رهبر ترکیه و فرجام سیاسی حزب او با ریشه اسلامی تبدیل شده است. گفته میشود که این انتخابات سختترین آزمونی است که اردوغان در عمر سیاسی خود با آن روبرو بوده و براساس برخی نظرسنجیها امکان شکست او هم وجود دارد.
رجب طیب اردوغان 69 ساله ترکیه کشوری با 85 میلیون جمعیت را در یکی از پیچیدهترین دوران آن در تاریخ 100 ساله پس از عثمانی هدایت کرده است. اکنون ترکیه به یک وزنه سنگین نظامی و ژئوپلیتیکی تبدیل شده است که در درگیریهای سوریه تا اوکراین نقش دارد. رد پای ترکیه به عنوان عضو ناتو در اروپا و خاورمیانه، نتیجه انتخابات را به همان اندازه که برای دمشق و مسکو حیاتی کرده برای واشنگتن و بروکسل نیز جذاب کرده است.
هرچند که دهه اول حضور اردوغان در قدرت با احیای اقتصادی و گرم شدن روابط با اروپا همراه بود اما دهه دوم پر از آشفتگی اجتماعی و سیاسی بود. او به کودتای نافرجام 2016 با پاکسازیهای گسترده پاسخ داد که باعث ایجاد ترس و لرز در جامعه ترکیه شد و او را به شریکی ناخوشایند برای غرب تبدیل کرد.
ظهور کمال قلیچدار اوغلو و ائتلاف شش حزبی او - گروهی که نوع ائتلاف گسترده ای را تشکیل میدهد - به متحدان خارجی و رای دهندگان ترکیه نوید جایگزین روشنی می دهد.
برخی نظرسنجی ها حاکی از آن است که قلیچداراوغلو به عنوان رهبر اپوزیسیون و فردی سکولار در آستانه شکستن سد 50 درصدی لازم برای پیروزی در دور اول قرار دارد. اگر انتخابات به دور دوم کشیده شود ، رای دهندگان ترک دوباره در 28 ماه می به پای صندوق های رای خواهند رفت و این بازه زمانی به اردوغان فرصد سازمان دهی مجدد کمپین او را خواهد داد. البته نباید فراموش کرد که اردوغان درگیر وخیمترین بحران اقتصادی ترکیه در دوره قدرتش و انتقادها نسبت به مدیریت زلزله اخیر توسط دولتش است؛ زلزله ای که بیش از 50000 قربانی گرفت.
آینده مبهم جوانان
یک جوان 18 ساله که برای اولین بار در رایگیری شرکت کرده میگوید که مشکلات اقتصادی او را مجبور به حمایت از قلیچداراوغلو می کند. او که دانشجو است به خبرگزاری فرانسه میگوید: « اوضاع در ترکیه به گونهای است که نمیتوانم به راحتی وضعیت خود را در آینده تصور کنم. اردوغان می تواند هر چقدر که بخواهد تانک و سلاح بسازد، اما تا زمانی که یک لیر در جیب من نباشد، من برای این تلاش های او احترام قائل نیستم.»
یک معلم مهدکودک با اشاره به توسعه اجتماعی و اقتصادی ترکیه در دهه های اخیر و رد این ایده که یک ائتلاف شش حزبی می تواند به طور موثر حکومت کند، گفت که اردوغان رای خود را خواهد گرفت. او که 46 سال سن دارد میگوید: « بله، قیمت ها افزایش پیدا کرده اما حداقل رفاه وجود دارد.»
با نزدیک شدن به روز انتخابات، کمپین اردوغان به طور فزاینده ای برای حفظ حامیان او طراحی شد. او اپوزیسیون را لابی «حامی دگرباشان جنسی» نامید که از شبهنظامیان غیرقانونی کرد دستور میگرفت و توسط غرب حمایت مالی میشد. وزرای اردوغان و رسانههای حامی دولت از «کودتای سیاسی» غرب برای پایان دادن به حکومت او سخن گفتند.
در نتیجه این اقدام ها بود که اپوزیسیون با ابراز نگرانی از توسل تیم انتخاباتی اردوغان به چنین روشهایی اعلام کرد که اردوغان در حال طراحی راه هایی برای حفظ قدرت به هر قیمتی است. این تنش ها حتی به درگیری فیزیکی هم میان طرفداران دو دو نامزد منتهی شد و مثلا زمانی که شهردار استانبول که از دشمنان قسم خورده اردوغان است در حال یک بازدید منطقه ای بود، عده ای به سمت او و هیئت همراهش سنگ و بطری پرتاب کردند.
حمایت مذهبیها از اردوغان
کمال قلیچداراوغلو کمپین انتخاباتی خود را با گذاشتن گل میخک بر مقبره مصطفی کمال آتاتورک پایان داد. رجب طیب اردوغان هنوز در مناطق محافظهکارتر ترکیه محبوب است و شاید به همین دلیل بود که با اقامه نماز در مسجد نمادین ایاصوفیه استانبول به کمپین انتخاباتی خود پایان رساند.
مسجد ایاصوفیه به عنوان بخشی از تلاش های جمهوری مدرن برای حذف مذهب از زندگی عمومی به موزه تبدیل شده بود و تصمیم اردوغان برای تبدیل مجدد آن به مسجد در سال 2020 موقعیت او را در میان حامیان مذهبیاش مستحکم کرد و البته به افزایش نارضایتی غرب از حکومت او منتهی شد.
المانیتور در پایان این گزارش مینویسد که احتمالا انتخابات روز یکشنبه با حضور پرشور رای دهندگان همراه خواهد بود. اردوغان در آخرین جدال انتخاباتیاش 86 درصد آرا را به خود اختصاص داد.