اوکراین اکنون بیش از هر زمانی به شکل جدی به دنبال پیوستن به پیمان ناتو است.
به گزارش جماران به نقل از فارن افرز، «دمیترو کولبا» وزیر امور خارجه اوکراین در یک یادداشت اختصاصی در فارن افرز رفتار روسیه را تلاشی برای تغییر پایههای نظم امنیتی اروپا دانست که پس از جنگ جهانی دوم در 1945 شکل گرفته است. وی خاطر نشان کرد: «اوکراین این نبرد را انتخاب و یا آغاز نکرد، همچنین ایالات متحده و متحدانش در ناتو نیز چنین کاری نکردند. روسیه این جنگ را آغاز کرد اما برعهده اوکراین و شرکای غربی آن است که به این مناقشه پایان دهند و پیروزی عادلانهای را به دست آورند که صلح و ثبات در اروپا را برای نسلهای آینده تضمین کند.»
وزیر خارجه اوکراین در ادامه افزود: «در تاریخ 4 آوریل سال جاری با حضور در نشست ناتو در بروکسل از آنجایی که فنلاند رسما به عضویت ناتو پذیرفته شده بود، برای دوستان فنلاندی خود ابراز خوشحالی و موفقیت کردم و از این تغییر ژئوپلیتیکی در امنیت اروپا استقبال میکنم. اما کشور من هنوز عضو ناتو نیست و از شانس ما، چرخ های تاریخ به حرکت درآمده و هیچ کس نمی تواند جلوی آنها را بگیرد.»
وی افزود: «انجام این کار مستلزم پذیرش امر اجتناب ناپذیر عضویت اوکراین در ناتو است که هرچه زودتر باید صورت بگیرد. اتحاد ناتو باید دست از بهانه تراشی بردارد و روندی را آغاز کند که منجر به الحاق نهایی اوکراین در ناتو شود. این اتفاق پوتین را مجبور میکند تا جاه طلبیهای خود را تعدیل کند ما طی این جنگ، نشان دادهایم که برای عضویت در ناتو آمادگی کامل داریم و ناتو به عنوان موفقترین اتحاد دفاعی تاریخ، هم تضمین کننده امنیت و هم بیانگر آینده سیاسی مشترک است اما قدرت ائتلاف ناشی از اراده اعضای آن است که در پذیرش اوکراین به شدت فقدان این اراده را از سوی رهبران سیاسی ناتو شاهد هستیم. »
در اجلاس سال 2008 ناتو در بخارست، اعضا موافقت کردند که عضویت اوکراین را به یک هدف تبدیل کنند، اما زمان بیشتری را صرف این کردند تا به روسیه پیام دهند که این اتفاق نخواهد افتاد و سه جنگ بعد روسیه در گرجستان (2008)، کریمه اوکراین ( 2014) و جنگ حاضر در اوکراین نشان داد که این فقدان اراده، بزرگترین متحد پوتین در قبال رفتار روسیه با اوکراین بوده است و طی 15 سالی که از اجلاس بخارست میگذرد، اوکراین استدلالهای زیادی درباره اینکه چرا نمیتواند به ناتو بپیوندد شنیده است. اعضای ائتلاف مدعیاند که پذیرش اعضای جدیدی که با روسیه هم مرز هستند ممکن است مسکو را تحریک کند. این استدلال همیشه اشتباه بود و تکرار آن اکنون خندهدار است.
وزیر خارجه اوکراین در ادامه عنوان کرد: «زمانی که روسیه، کریمه را در سال 2014 اشغال کرد، اوکراین رسما یک کشور غیرمتعهد بود که هیچ جاه طلبی و تمایلی برای پیوستن به ناتو نداشت اما از سال 2022، زمانی که روسیه تهاجم خود را آغاز کرد، ناتو هنوز راه واقعی را برای عضویت اوکراین باز نکرده بود. با این حال، الحاق فنلاند نشان داد که روسیه به جدیدترین گسترش ناتو که یک عضو را مستقیماً در مرز روسیه قرار میدهد نه با حمله به فنلاند، بلکه با کم اهمیت جلوه دادن اهمیت پیوستن این کشور به اتحاد ناتو و برای جلوگیری از برجسته کردن شکست خود در دور نگه داشتن هلسینکی از اتحاد ناتو، پاسخ داد.
با این حال به طرز شگفت انگیزی، مخالفان عضویت اوکراین حتی پس از بیش از یک سال جنگ همه جانبه به این استدلال ادامه میدهند. اوکراینیها از سال 2014، زمانی که روسیه به طور غیرقانونی کریمه را تصرف کرد و آتش جنگ در دونباس را به راه انداخت، به طور پیوسته از پیوستن به این ائتلاف حمایت میکنند. در سال 2019، اوکراین رسماً قانون اساسی خود را اصلاح کرد تا تعهد خود برای پیوستن به ناتو را تضمین کند. طبق نظرسنجی فوریه 2023 توسط مؤسسه بینالمللی جمهوری خواه اکثریت قریب به اتفاق اوکراینیها (82درصد)، از پیوستن کشورشان به تانو حمایت میکنند.
ساکنان کشورهای ناتو به شکل فزایندهای اوکراین را به عنوان بخشی از جامعه گستردهتر خود میبینند. بر اساس یک نظرسنجی در سراسر اتحادیه اروپا که در فوریه 2023 انجام شد، 68 درصد از شهروندان اتحادیه اروپا حمله روسیه به اوکراین را حمله به کل اروپا دانستند. این دیدگاه همچنین 80 درصد لهستانیها و اسپانیاییها، 70 درصد مردم هلند و 65 درصد از مردم آلمان و فرانسه را شامل میشود.
وزیر خارجه اوکراین در ادامه افزود: «حمله روسیه به اوکراین باعث تقویت مجدد و تجدید حیات ناتو شد و دلیل وجودی جدیدی به این اتحاد در حال افول بخشید. فنلاند پس از حل اختلافات و مناقشات خود با کشورهای همسایه عضو ناتو به این پیمان پیوست. همچنین سوئد از این کار پیروی خواهد کرد و اوکراین نیز آمادگی و تعهد لازم برای پیوستن به این اتحاد را دارد.»
اما اگر به دنبال راه حلهای عملی باشیم، ناتو قویتر و متحدتر خواهد شد. وقت آن است که این بهانه را کنار گذاشته و در نهایت بپذیریم که اگر هدف ناتو تضمین امنیت جامعه یورو-آتلانتیک باشد، هیچ جایگزینی برای پذیرش اوکراین وجود ندارد.
وی در ادامه یادداشت خود اضافه کرد: «من تعهد فعلی ناتو به اوکراین را زیر سوال نمیبرم. اعضای ائتلاف از آغاز تهاجم گسترده روسیه به کیف کمکهای حیاتی ارائه کردهاند اما وقتی صحبت از اوکراین و امنیت بلندمدت منطقه یورو-آتلانتیک به میان میآید، من استراتژی ناتو را زیر سوال میبرم. ترس، قضاوت ائتلاف را مخدوش کرده است، و آن را به اتخاذ یک استراتژی بسیار محتاطانه سوق داده است که عواقب سنگینی برای میلیونها اوکرانی به همراه داشته است و استراتژی ضعیف ناتو به روسیه این اجازه داده است که امنیت غرب را با حملات سایبری، جاسوسی و مداخله سیاسی و نظامی تضعیف کند.
کولبا افزود: «رهبران ناتو تصمیمات نادرستی که ما را به اینجا رسانده است، نگرفتهاند اما میتوانند تصمیم جسورانهای برای گسترش این پیمان و در نتیجه حفاظت از اروپای آتلانتیک بگیرند. اوکراین به دنبال عضویت در ناتو و همراه با آن حفاظت از ماده 5 است که اعضا را ملزم میکند حمله مسلحانه علیه یک یا چند عضو در اروپا یا آمریکای شمالی را به عنوان حمله علیه همه آنها تلقی کنند و هرگونه اقدامات لازم از جمله استفاده از نیروی مسلح برای بازگرداندن و حفظ امنیت منطقه اقیانوس اطلس شمالی را انجام دهند.»
وی افزود: «ما واقعگرا هستیم و به دنبال کشاندن ایالات متحده یا سایر کشورهای ناتو به جنگ با روسیه نیستیم. این جنگ اوکراین است و ما با حمایت سخاوتمندانه شرکا و متحدانمان با موفقیت در حال مبارزه هستیم. با این حال ناتو باید تصمیمی سیاسی در ارائه جدول زمانی برای الحاق اوکراین، چه در نشست لیتوانی و یا تا پایان سال 2023 اتخاذ کند. الحاق به ناتو یک فرآیند خواهد بود و دستیابی به هدف نهایی عضویت اوکراین در این اتحاد باید بدون تاخیر آغاز شود و اگر ناتو در نشست آینده در لیتوانی عمل نکند، به شرمندگی بخارست ادامه خواهد داد.»
«در صورت پیوستن اوکراین به پیمان ناتو، این کشور از کل جناح شرقی ناتو دفاع میکند و آنچه میآموزد را با اعضای ائتلاف به اشتراک میگذارد. ارتش اوکراین نشان داده که در میدان جنگ از آمادگی و توانایی رویارویی با تهدیدات برخوردار است. تجربه اوکراین همچنین نشان داد که برخلاف رویههای ناتو، فرماندهانی که واحدها را آموزش میدهند باید همان فرماندهانی باشند که آن واحدها را در میدان نبرد هدایت و رهبری میکنند و از دیگر درسهایی که اوکراین به ناتو آموخته است، میتوان به ارزش نوآوری، نبوغ، ابتکار محلی، حمایت غیرنظامی از ارتش و دفاع مدنی اشاره کرد.»
وی افزود: «اوکراین همچنین دارای تجربه بینظیری در مقابله با تهدیدات ترکیبی، انجام جنگ اطلاعاتی و اطمینان از انعطاف پذیری نهادهای دولتی و زیرساختهای حیاتی در زمان جنگ است. امروزه، میلیونها اوکراینی در خونینترین جنگ قرن بیست و یکم اروپا مهارتهای خود را تقویت میکنند و در حال تبدیل شدن به یک ارتش با تجربه هستند و فردا از این مهارتها برای تقویت امنیت جمعی ناتو استفاده خواهند کرد.»
وزیر خارجه اوکراین در پایان خاطر نشان کرد: «بهترین راه برای تضمین امنیت یورو-آتلانتیک، استقبال از اوکراین برای عضویت در پیمان ناتو است. همیشه میتوان روی سیاستمداران، دیپلماتها و تحلیلگران حساب کرد تا استدلالهای جدیدی برای بیرون نگهداشتن اوکراین از ائتلاف ارائه کنند اما آنچه که مورد غفلت واقع شده است این است اوکراین به ناتو و ناتو به اوکراین نیاز دارد.»