شکاف عمیق سیاسی بین دموکرات‌ها و جمهوریخواهان که در دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ تعمیق یافت و با حمله به ساختمان کنگره به اوج خود رسید در رای‌گیری روز سه‌شنبه نقشی تعیین‌کننده داشت.
به گزارش جماران، جو بایدن، رئیس‌جمهوری آمریکا روز چهارشنبه در واکنش به نتیجه انتخابات میان‌دوره‌ای در این کشور از آن به عنوان «روز خوبی برای دموکراسی» یاد کرد.
رئیس‌جمهوری ایالات متحده ضمن دفاع از عملکرد دو ساله خود در کاخ‌سفید تاکید کرد که «موج قرمز بزرگ» که جمهوریخواهان وعده آن را داده بودند به وقوع نپیوست. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق آمریکا و بسیاری از اعضای حزب جمهوریخواه امیدوار بودند تا با پیروزی قاطع نامزدهای این حزب در انتخابات روز سه‌شنبه شاهد «موج قرمز بزرگ» به نشانه رنگ حزب جمهوریخواه باشند.
سخنان جو بایدن درباره «روز خوب برای دموکراسی» در آمریکا در حالی بیان می‌شود که دونالد ترامپ روز چهارشنبه نتیجه انتخابات میان‌دوره‌ای را «کمی مایوس‌کننده» خواند.
جو بایدن در بخش دیگری از سخنانش گفت که برای «همکاری» با اعضای جمهوریخواه کنگره طی دو سال آینده آمادگی دارد.
نتایج بسیاری از رقابت‌های انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا هنوز مشخص نشده است اما به نظر می‌رسد که جمهوریخواهان کنترل مجلس نمایندگان را به دست خواهند گرفت. در مقابل دموکرات‌ها بخت بیشتری برای حفظ اکثریت شکننده خود در مجلس سنا دارند.
رئیس‌جمهوری آمریکا همچنین درباره احتمال نامزدی‌اش در انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۴ گفت که در این‌باره با همسرش مشورت خواهد کرد و هنوز تصمیم خود را اتخاذ نکرده اما «قصد آنها حضور دوباره» در رقابت انتخابات ریاست‌جمهوری است.
جو بایدن ماه جاری میلادی ۸۰ ساله خواهد شد و به این ترتیب در زمان برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۴ میلادی در آستانه ۸۲ سالگی خواهد بود.
نتایج انتخابات کنگره چگونه صحنه سیاسی آمریکا را تغییر خواهد داد؟
جمهوریخواهان آمریکا از جمله دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری سابق این کشور طی روزهای گذشته به نتایج انتخابات میان دوره‌ای و پیروزی قاطع نامزدهای مورد حمایت‌شان در این رای‌گیری امید زیادی داشتند.
هرچند هنوز تکلیف بسیاری از رقابت‌های انتخاباتی به طور قطعی مشخص نشده است اما به نظر می‌رسد که نامزدهای جمهوریخواه از آنچه تصور می‌شد نتایج ضعیف‌تری کسب کرده‌اند. جمهوریخواهان و دونالد ترامپ پیش از برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای از «موج بزرگ قرمز» به نشانه رنگ حزب جمهوریخواه سخن می‌گفتند.
به گزارش یورونیوز، با این حال نتایج انتخابات روز سه‌شنبه نشان می‌دهد که جو بایدن، رئیس‌جمهوری ایالات متحده از دو رئیس‌جمهوری دموکرات پیشین یعنی باراک اوباما و بیل کلینتون در انتخابات میان‌دوره‌ای نتیجه بهتری کسب کرده است. دموکرات‌ها در انتخابات میان‌دوره‌ای سال‌های ۱۹۹۴ و ۲۰۱۰ (اولین انتخابات میان دوره‌ای پس از انتخاب بیل کلینتون و باراک اوباما) با شکست سنگینی روبرو شده بودند.
در ادامه چند نکته قابل تامل درباره نتایج انتخابات میان‌دوره‌ای ۲۰۲۲ و پیامدهای آن بررسی شده است.
مشارکت بالای رای‌دهندگان دموکرات
حزب دموکرات با توجه به نتایجی که تا ساعت هشت صبح چهارشنبه به وقت ساحل شرقی آمریکا منتشر شده است احتمالا کنترل مجلس نمایندگان را از دست خواهد داد اما اکثریت شکننده خود در مجلس سنا را حفظ خواهد کرد.
نتایج رای‌گیری روز سه‌شنبه نشان می‌دهد که دموکرات‌ها از آنچه تصور می‌شد کرسی‌های کمتری را در مجلس نمایندگان از دست دادند. تخمین‌های اولیه حکایت از این دارد که دموکرات‌ها در کنگره آینده حدودا ۲۱۱-۲۱۰ کرسی مجلس نمایندگان را در اختیار خواهند داشت و جمهوریخواهان کنترل ۲۲۵-۲۲۴ کرسی این مجلس را به دست می‌آورند.
بزرگترین چالش پیش‌روی جو بایدن و دموکرات‌ها در انتخابات روز سه‌شنبه میزان مشارکت پایه‌های رای این حزب بود. دموکرات‌ها به طور معمول در انتخابات میان‌دوره‌ای به ویژه اگر کنترل کاخ‌سفید را در دست باشند با افت حدودا ۲۰ درصدی میزان مشارکت رای‌دهندگان خود روبرو می‌شوند.
این در حالی است که به نظر می‌رسد تبلیغ جو بایدن بر روی «تهدید دموکراسی آمریکا» از سوی هواداران دونالد ترامپ و مطرح شدن موضوع حق سقط جنین در کارزار انتخاباتی باعث شد تا مشارکت رای‌دهندگان دموکرات در سطح بالایی باشد.
دغدغه رای‌دهندگان «تورم» بود اما تنها مشغله ذهنی آنها نبود
جمهوریخواهان امیدوار بودند تا به دنبال افزایش هزینه‌های زندگی، تورم بالا و نارضایتی از وضعیت اقتصادی بتوانند در انتخابات میان‌دوره‌ای پیروزی قاطعی به دست بیاورند.
هرچند نتیجه نظرسنجی‌های انجام شده در پای صندوق‌های رای نشان می‌دهد که شرایط اقتصادی یکی از دغدغه‌های اصلی رای‌دهندگان بوده است اما حق سقط جنین نیز برای بسیاری از رای‌دهندگان عاملی تاثیرگذار در حضورشان پای صندوق‌ها بود.
تصمیم دیوان عالی آمریکا مبنی بر لغو حق سقط جنین به عنوان یکی از حقوق فدرال که چند ماه پیش از برگزاری انتخابات میان دوره‌ای اتخاذ شد در بسیج رای‌دهندگان دموکرات نقش داشت.
به این ترتیب دموکرات‌ها به کمک مشارکت بالای هواداران‌شان در انتخابات میان‌دوره‌ای موفق شدند تا در ایالت پنسیلوانیا یکی از کرسی‌های جمهوریخواهان در مجلس سنا را تصاحب کنند. هر چند نتیجه رای‌گیری برای تعیین نماینده ایالت‌های جورجیا، آریزونا و نوادا در مجلس سنا هنوز مشخص نیست اما به نظر می‌رسد دموکرات‌ها بخت بیشتری برای کسب اکثریت در این مجلس دارند.
نتیجه رای‌گیری در این ایالت‌ها ممکن است تا چند روز دیگر مشخص نشود زیرا شمارش آرای ارسالی از طریق پست وقت‌گیر خواهد بود. از سوی دیگر در ایالت جورجیا احتمال کشیده شدن انتخابات به دور دوم وجود دارد.
تداوم شکاف عمیق سیاسی بین دو قطب سیاست آمریکا
شکاف عمیق سیاسی بین دموکرات‌ها و جمهوریخواهان که در دوره ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ تعمیق یافت و با حمله به ساختمان کنگره به اوج خود رسید در رای‌گیری روز سه‌شنبه نقشی تعیین‌کننده داشت. رای‌دهندگان هر دو حزب از ترس پیروزی جبهه مقابل به پای صندوق‌های رای رفتند.
بسیاری از جمهوریخواهان که نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰ را نپذیرفته‌اند بر این باور هستند که برای جلوگیری از تبدیل آمریکا به کشوری «سوسیالیستی» یا «کمونیستی» باید با دموکرات‌ها مقابله کنند. در مقابل دموکرات‌ها شکست حزب جمهوریخواه به ویژه هواداران دونالد ترامپ را «راه نجات دموکراسی» معرفی می‌کنند.
در چنین فضایی احتمال همکاری بین دو حزب طی دو سال آینده بسیار ناچیز به نظر می‌رسد. جو بایدن یکی از اهداف خود را تقویت وحدت و ترمیم شکاف‌های سیاسی پس از ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ عنوان کرده بود. با این حال نتیجه انتخابات میان‌دوره‌ای امسال و کارزار نامزدهای جمهوریخواه نشان داد که چهل و ششمین رئیس‌جمهوری ایالات متحده در عمل به این وعده خود توفیقی نداشته است.
کنترل مجلس نمایندگان از سوی حزب جمهوریخواه و حفظ اکثریت دموکرات‌ها در مجلس سنا به این معنا خواهد بود که هر دو حزب طی دو سال آینده برای پیش بردن برنامه‌های خود نیازمند مذاکره و انعطاف در برابر یکدیگر خواهند بود. امری که حداقل در فضای سیاسی کنونی بسیار دور از ذهن به نظر می‌رسد. به این ترتیب احتمالا دو سال باقی‌مانده از ریاست‌جمهوری جو بایدن با بن‌بست در زمینه قانون‌گذاری همراه خواهد شد.
کمک ناخواسته ترامپ به دموکرات‌ها
دموکرات‌ها در شماری از رقابت‌های انتخابات میان‌دوره‌ای با نامزدهایی از حزب جمهوریخواه روبرو بودند که در انتخابات مقدماتی حزب جمهوریخواه به لطف دونالد ترامپ پیروز شده بودند.
هر چند این نامزدهای جمهوریخواه در انتخابات مقدماتی توانسته بودند تا نظر پایه‌های حزب را به خود جلب کنند اما بهترین گزینه جمهوریخواهان برای غلبه بر دموکرات‌ها محسوب نمی‌شدند. آنها در انتخابات مقدماتی نامزدهای میانه‌روی جمهوریخواه را حذف کرده بودند که امکان جلب نظر رای‌دهندگان در برابر دموکرات‌ها را داشتند.
دونالد ترامپ در انتخابات مقدماتی حزب جمهوریخواه از نامزدهایی حمایت کرد که نتیجه انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۰ را زیر سوال می‌بردند. اکثریت رای‌دهندگان در انتخابات مقدماتی جمهوریخواه نیز به نامزدهای مورد حمایت دونالد ترامپ رای دادند. به این ترتیب دموکرات‌ها در انتخابات روز سه‌شنبه برای جلب نظر رای‌دهندگان مستقل و معرفی نامزدهای جمهوریخواه به عنوان «تهدیدی برای دموکراسی» مسیر آسانی در پیش داشتند.
انتخاب نامزدهای تندرو که نتیجه انتخابات سال ۲۰۲۰ را زیر سوال می‌بردند از سوی میچ مک‌کانل، رهبر جمهوریخواهان در مجلس سنا مورد انتقاد قرار گرفته بود. او از «کیفیت» یا «سطح» نامزدهای پیروز در انتخابات مقدماتی ابراز نارضایتی کرده بود. به عنوان مثال بسیاری از سران حزب جمهوریخواه انتخابات مجلس سنا در ایالت نیوهمپشایر را فرصتی برای تصاحب یکی از کرسی‌های حزب دموکرات در این مجلس می‌دانستند.
با این حال رای‌دهندگان جمهوریخواه در انتخابات مقدماتی ایالت نیوهمپشایر به نامزد مورد حمایت دونالد ترامپ که نتیجه انتخابات سال ۲۰۲۰ را قبول نداشت رای دادند. به این ترتیب دموکرات‌ها روز سه‌شنبه توانستند این کرسی خود را در مجلس سنا حفظ کنند.
حزب جمهوریخواه در انتخابات روز سه‌شنبه نتایج خوبی در ایالت فلوریدا به دست آورد. این ایالت که طی دو دهه گذشته همواره یکی از ایالت‌های کلیدی محسوب می‌شد اکنون به شکل روزافزونی به جمهوریخواهان متمایل شده است.
رون دوسانتیس، فرماندار جمهوریخواه فلوریدا توانست بار دیگر به عنوان فرماندار این ایالت انتخاب شود. از او به عنوان یکی از نامزدهای بالقوه جمهوریخواهان برای انتخابات ریاست‌جمهوری سال ۲۰۲۴ یاد می‌شود. برخی از تحلیلگران بر این باور هستند که دونالد ترامپ با اعلام زودهنگام نامزدی خود برای انتخابات سال ۲۰۲۴ در تلاش است تا مانع از حضور دوسانتیس در انتخابات مقدماتی حزب جمهوریخواه شود.
این در حالی است که مارکو روبیو، سناتور جمهوریخواه فلوریدا نیز روز سه‌شنبه توانست کرسی خود را در مجلس سنا حفظ کند.
نتایج انتخابات روز سه‌شنبه در فلوریدا نشان می‌دهد که این ایالت که سابقه رای به بیل کلینتون و باراک اوباما را طی چند دهه گذشته دارد به پایگاهی برای جمهوریخواهان تبدیل شده است. دونالد ترامپ در انتخابات سال ۲۰۲۰ توانست ۲۹ رای الکترال فلوریدا را از آن خود کند و به نظر می‌رسد نامزد جمهوریخواهان در انتخابات سال ۲۰۲۴ فارغ از اینکه چه کسی باشد مسیر آسانی را برای کسب آرای الکترال فلوریدا خواهد داشت.
