رسانهها در بریتانیا گزارش میدهند که بوریس جانسون با ریشی سوناک، وزیر دارایی سابق خود، در حالی که ضربالاجل کلیدی در رقابت برای جانشینی لیز تراس به عنوان نخستوزیر بریتانیا نزدیک است، مذاکره کرده است.
به گزارش جماران به نقل از سی ان ان این دو مرد به افراد مورد علاقه اولیه برای جایگزینی تراس تبدیل شده اند، که پنج شنبه تنها شش هفته پس از دوره ای که بریتانیا را وارد آشفتگی سیاسی و اقتصادی کرد، استعفای خود را اعلام کرد.
اگر چه هیچ یک از آنها به طور رسمی نامزدی خود را اعلام نکرده اند، سوناک به آستانه 100 نامزدی رسیده است تا به مرحله رای گیری برسد و متحدان جانسون گفتند که او از تعطیلات خود در دریای کارائیب به قصد پیوستن به رقابت به کشور بازگشته است.
دور دوم انتخابات بین این دو مرد می تواند برای حزب حاکم محافظه کار تفرقه انگیز باشد، به ویژه به این دلیل که بسیاری از حامیان جانسون استعفای سوناک در ماه ژوئیه را عامل اصلی سقوط دولت او می دانند. برخی رسانه ها حدس می زنند که این دو مرد می توانند نوعی معامله انجام دهند.
منابع بیبیسی گفتند که این دیدار برگزار شد، اما «آنها درباره چه چیزی بحث کردند» فاش نشد، در حالی که خبرگزاری PA Media انگلیس گزارش داد که این دو «گفته میشود تا اواخر عصر روز شنبه در مذاکرات قفل شدهاند».
در همین حال اسکای نیوز از این نشست به عنوان "اجلاس سری" یاد کرد.
اگر یکی از این دو نفر - یا هر دو - تصمیم به کاندیداتوری بگیرند، در مقابل پنی موردانت، رهبر مجلس عوام، اولین و تا کنون تنها نماینده پارلمان که رسماً وارد رقابت شده است، قرار خواهند گرفت.
آخرین باری که محافظهکاران رقابت رهبری را برگزار کردند - پس از سقوط دولت جانسون - تراس اول شد، سوناک دوم و موردانت سوم شد.
گراهام بردی، مقام محافظه کار مسئول این روند، گفته است که هر نامزدی باید حداقل 100 نامزدی از نمایندگان حزب را تا ساعت 2 بعد از ظهر دریافت کند. دوشنبه به وقت محلی.
این آستانه عملاً میدان نامزدهای احتمالی را به حداکثر سه نفر کاهش می دهد زیرا این حزب دارای 357 نماینده مجلس است.
اگر فقط یک نامزد به آن آستانه برسد، به طور خودکار رهبر می شود. در غیر این صورت، نامزدهای باقی مانده توسط اعضای حزب محافظه کار به رای آنلاین گذاشته می شوند که در روز جمعه 28 اکتبر بسته می شود.
تراس روز پنجشنبه استعفا داد، تنها شش هفته پس از دوره فاجعه بار خود که بریتانیا را عمیقاً در آشفتگی سیاسی و اقتصادی قرار داد. جانشین او پنجمین نخست وزیری خواهد بود که از زمان رای دادن به برگزیت در سال 2016، این کشور را رهبری می کند.
پریتی پاتل، وزیر کشور سابق، روز شنبه به یکی از برجسته ترین حامیان جانسون در تلاش او برای تصدی پست نخست وزیری تبدیل شد. او در توییتی گفت: «بوریس مأموریت دارد مانیفست منتخب ما را ارائه کند و یک سابقه اثبات شده برای درست تصمیمگیریهای بزرگ را دارد».
اما بازگشت احتمالی او به سمت بالا باعث ایجاد اختلاف نظر در حزب محافظه کار شده است و بسیاری از قانونگذاران از دورنمای نخست وزیری جانسون وحشت دارند.
حتی دومینیک راب معاون نخستوزیر سابق و وزیر خارجه او به بیبیسی گفت: «ما نمیتوانیم به عقب برگردیم» و خاطرنشان کرد که جانسون با تحقیقاتی درباره رسوایی حزب گیت در تجمعات غیرقانونی در داونینگ استریت مواجه است.
انتظار میرود که نخستوزیر سابق در چند هفته آینده در برابر کمیته امتیازات عوام که در حال بررسی این است که آیا او پارلمان را در مورد احزاب گمراه کرده است، حاضر شود، زیرا ممکن است به طور بالقوه باعث تعلیق یا اخراج وی از سمت نماینده مجلس شود.
شایان ذکر است لیز تراس، نخستوزیر ۴۷ سالۀ بریتانیا عصر پنجشنبه و پس از ۴۵ روز ریاست بر دولت، استعفای خود را از این مقام اعلام کرد.
استعفای او پس از برداشتن مجموعهای از گامهای اشتباه رقم خورد؛ بویژه اجرای یک برنامه اقتصادی که منجر به سقوط ارزش پوند بریتانیا و آشفتگی دولتش شد و نهتنها انتقاد مخالفان دولت بلکه همحزبیهایش را در پی داشت و منجر به استعفای دو تن از اعضای ارشد کابینهاش نیز شد.
تراس که به طور رسمی در ۶ سپتامبر از سوی الیزابت دوم، ملکه فقید بریتانیا به این مقام منصوب شده بود، در حالی این پست را ترک میکند که احتمالا از او به عنوان «یکی از مصیبتبارترین» نخستوزیران این کشور یاد خواهد شد.
استعفای تراس پس از سپری شدن شبی پرحادثه در پارلمان این کشور رقم خورد؛ جایی که بسیاری از نمایندگان، سیاستهای اقتصادی دولتش را بشدت محکوم کردند و با صدای بلند خواستار کناره گیری او شدند.
دوران خوش پسابرکسیت؟
لیز تراس با وعدۀ ایجاد تغییرات اساسی و تقویت بنیۀ اقتصادی کشور بر سر کار آمد و اعلام کرد که با کاهش نرخ مالیاتها و افزایش نرخ رشد اقتصادی، یک دوران خوش پسابرکسیت را رقم خواهد زد.
اما سیاستهای او در عمل کاملا شکست خورد، چراکه اولین وزیر دارایی دولتش یعنی کواسی کوارتنگ (دوست و متحد سیاسیاش) از یک برنامۀ اقتصادی رونمایی کرد که هنوز بودجه آن تامین نشده بود.
کواسی کوارتنگ در چهارچوب همین برنامه، از کاهش مالیاتها بهمیزان ۴۵ میلیارد پوند (۴۸ میلیارد یورو) همچنین اعطای یارانه برای انرژی با هدف کمک به خانوارها خبر داد× اقدامی که باعث شد هزینههای استقراض دولت افزایش یابد، بانک مرکزی انگلیس (که سیاستهای تراس با استراتژی آن برای مبارزه با تورم کاملا در تضاد بود) بطور اضطراری مداخله کند و صندوق بینالمللی پول نیز این کشور را توبیخ نماید.
نتیجه اینکه، کواسی کوارتنگ از مقامش برکنار شد و تراس نیز سعی کرد با عقب نشینی از طرح «کاهش مالیات بر درآمد ثروتمندان» همچنین انتصاب رقیب سیاسی پیشین خود یعنی جرمی هانت به جای کوارتنگ، بازارها را آرام کند.
جرمی هانت نیز تقریبا همه سیاستهای جنجال برانگیز کوارتنگ را لغو یا معکوس کرد تا از تبعات منفی آنها بکاهد. اما این «برگشت به عقب» نیز نتوانست کمکی به اقتصاد آشفته کشور کند و به این ترتیب پادشاهی بریتانیا همچنان با پیامدهای منفی این طرح از جمله تورم بیسابقه و افزایش نرخ وام مسکن دست به گریبان است.
این سیاستها بریتانیا را دچار بزرگترین بحران اقتصادی خود از زمان اجرای برکسیت کرد و محبوبیت سیاسی لیز تراس را نیز بطور بیسابقهای کاهش داد؛ بهطوری که براساس نظرسنجیهای موسسه YouGov محبوبیت او به «منفی ۷۰» رسید.
به این ترتیب تراس به نامحبوبترین رهبر حزب محافظهکار در تاریخ بریتانیا تبدیل شد و در مقابل، محبوبیت حزب اپوزیسیون یا همان چپ میانه «کارگر» افزایش یافت.
افزایش محبوبیت «حزب کارگر» تا به آنجا بود که رهبر آن پس از استعفای خانم تراس، خواستار برگزاری انتخابات سراسری شد.
تراس از منتقدان سرسخت ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و جنگ او در اوکراین بود؛ به همین دلیل نیز یکی از اولین واکنشها به استعفای او را مسکو داشت.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه اعلام کرد که بریتانیا هرگز چنین رسوایی از یک رهبر ندیده است و افزود که تراس به دلیل «بیسوادی فاجعه بارش» در یادها خواهد ماند.