یک هیئت کنگره ایالات متحده به رهبری سناتور دموکرات ماساچوست، اد مارکی، در یک سفر دو روزه از پیش اعلام نشده وارد تایپه شده است. نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان، هنگامی که اولین رئیس مجلس ایالات متحده بود که در 25 سال گذشته و در زمانی که روابط واشنگتن و پکن به‌ویژه پرتنش بوده است، خشم چین را برانگیخت.
به گزارش جماران به نقل از سی ان ان سخنگوی مارکی در بیانیه ای گفت: هیئت پنج نفره جدید در تلاش برای "تأیید مجدد حمایت ایالات متحده از تایوان" و "تشویق ثبات و صلح در سراسر تنگه تایوان" از جزیره خودگردان بازدید می کند. این بیانیه افزوده است که این هیئت شامل جان گارامندی، نمایندگان دموکرات، آلن لونتال و دون بیر، و نماینده جمهوری خواه آئوموا آماتا کلمن رادواگن است.
وزارت امور خارجه تایوان اعلام کرد که گروه به رهبری مارکی در جریان این سفر با رئیس جمهور تایوان و جوزف وو وزیر امور خارجه دیدار خواهد کرد و همچنین با کمیته امور خارجی و دفاع ملی پارلمان تایوان در مورد مسائل امنیتی و تجاری گفتگو خواهد کرد. . وزارت امور خارجه افزود که صمیمانه از این هیئت استقبال می کند و از آنها برای نشان دادن حمایت قاطع آمریکا از تایوان علیرغم تشدید تنش ها با پکن تشکر می کند.
سخنگوی سناتور گفت: این هیئت "با رهبران منتخب و اعضای بخش خصوصی برای بحث در مورد منافع مشترک از جمله کاهش تنش در تنگه تایوان و گسترش همکاری های اقتصادی از جمله سرمایه گذاری در نیمه هادی ها" دیدار خواهد کرد. چین در بیانیه‌ای که روز یکشنبه از سفارت چین در واشنگتن منتشر کرد، به این سفر واکنش نشان داد و گفت که «اقدامات متقابل قاطعانه‌ای را در پاسخ به تحریکات آمریکا» انجام خواهد داد.
لیو پنگیو، سخنگوی سفارت آمریکا در توییتر نوشت: اعضای کنگره آمریکا باید مطابق با سیاست دولت آمریکا در مورد چین واحد عمل کنند. لیو گفت که چین قاطعانه با هر نوع روابط رسمی بین ایالات متحده و تایوان مخالف است و آخرین بازدید هیئت کنگره ثابت می کند که ایالات متحده نمی خواهد شاهد ثبات در سراسر تنگه تایوان باشد و از هیچ تلاشی برای ایجاد رویارویی بین دو طرف و مداخله در امور داخلی چین دریغ نکرده است.
حزب کمونیست چین حاکم چین، تایوان را به عنوان بخشی از قلمرو خود می‌بیند، علیرغم اینکه هرگز آن را کنترل نکرده است، و مدت‌ها متعهد شده است که در صورت لزوم این جزیره را با سرزمین اصلی چین «دوباره» متحد کند. پیش از سفر پلوسی، پکن بارها درباره عواقب وخیم در صورت انجام این سفر هشدار داده بود - حتی تا آنجا پیش رفت که به جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده هشدار داد که کسانی که با آتش بازی می کنند در اثر آن "نابود خواهند شد". پلوسی، یک نماینده دموکرات کالیفرنیا، در طول سفر خود به تایوان، گفت که این سفر قصد دارد "به وضوح" روشن کند که ایالات متحده این جزیره را که به طور دموکراتیک اداره می شود، "ترک نخواهد کرد".
چین در واکنش به سفر رئیس مجلس، تمرین‌های نظامی را آغاز کرد که به گفته وزارت دفاع چین با مانورهایی در دریاها و حریم هوایی اطراف تایوان آغاز شد. علاوه بر رزمایش‌ها، پکن تماس‌های تلفنی بین رهبران دفاعی چین و آمریکا را لغو کرده، مذاکرات دوجانبه آب‌وهوایی را به حالت تعلیق درآورده و پلوسی و خانواده نزدیکش را تحریم کرده است. کاخ سفید سفیر چین را احضار کرده است تا فعالیت های نظامی را محکوم کند و بر تمایل آمریکا برای جلوگیری از بحران در منطقه تاکید کند. کاخ سفید گفته است که هیچ تغییری در سیاست "چین واحد" ایالات متحده وجود ندارد و واشنگتن جمهوری خلق چین را به عنوان تنها دولت قانونی چین به رسمیت می شناسد.
ایالات متحده روابط غیر رسمی نزدیکی با تایوان دارد و طبق قانون موظف است تسلیحات دفاعی به تایوان ارائه دهد. اما در مورد اینکه آیا در صورت تهاجم چین، از تایوان دفاع خواهد کرد یا خیر، عمداً مبهم است، سیاستی که به «ابهام استراتژیک» معروف است.
شایان ذکر است: پس از سفر جنجالی نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایپه، هیئتی از کنگره آمریکا یکشنبه 23 مرداد وارد تایوان شد.
سفارت آمریکا در تایوان، یکشنبه در بیانیه‌ای اعلام کرد: «هیئتی از کنگره آمریکا از 14 تا 15 اوت به تایوان سفر خواهد کرد تا با مقامات ارشد این کشور دیدار کند.»
بر اساس این بیانیه، مقامات دو کشور در این نشست در مورد مناسبات واشینگتن و تایپه و بحران زنجیره تامین جهانی نیز گفت‌وگو خواهند کرد.
نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا هفته گذشته در دفاع از سفر خود به تایوان، با «ضروری» دانستن انجام آن تاکید کرد که ایالات متحده نمی‌تواند به چین اجازه دهد این جزیره خودگردان را منزوی سازد.
پلوسی در مصاحبه‌ای در برنامه «تودی» در شبکه «ان.بی.سی» گفت: «نمی‌توانیم به دولت چین اجازه دهیم تایوان را منزوی کند. آنها هرگز نمی‌توانند تعیین کنند که چه کسی می‌تواند به تایوان برود.»
شایان ذکر است که سفر پلوسی به جزیره تایوان که کمتر از 24 ساعت به طول انجامید، خشم شدید پکن را برانگیخت.
پکن اقدام پلوسی، بلندپایه‌ترین مقام منتخب آمریکایی که از 25 سال گذشته، راهی تایوان شد را اقدامی تحریک‌آمیز و پشت‌کردن به تعهدات واشینگتن به چین قلمداد کرد.
از سویی دولت آمریکا با اطمینان دادن به پکن در مورد پایبندی واشینگتن به سیاست «چین واحد»، به نوعی از پذیرش مسئولیت سفر پلوسی به تایوان فاصله گرفته و اعلام کرد که رئیس مجلس نمایندگان آمریکا شخصا در مورد اقداماتش تصمیم می‌گیرد.
بنابر اعلام وزارت خارجه تایوان، هیات پنج نفره آمریکایی به رهبری سناتور اِد مارکی با رئیس‌جمهوری این کشور دیدار خواهند کرد.
روابط ایالات متحده و تایوان، امنیت منطقه‌ای، تجارت و سرمایه‌گذاری، زنجیره تامین جهانی و تغییرات اقلیمی از جمله محورهای بحث و گفت‌وگو میان این هیات و مقام‌های تایوانی است.
چین که سفر نانسی پلوسی به این جزیره خودمختار را «به شدت تحریک‌آمیز» و «بازی کردن آمریکا با آتش» خوانده بود، این‌بار نیز به دیدار هیات آمریکایی از تایوان واکنشی تند نشان داده و گفته است که در رابطه با مسئله تایوان، «سیاستمداران آمریکایی باید از بازی با آتش دست بکشند».
در پی سفر خانم پلوسی، چین بزرگ‌ترین رزمایش خود تا به امروز را در اطراف تایوان برگزار و ضمنا اعلام کرد که در چند حوزه از جمله «دیالوگ میان فرماندهان نظامی عالی‌رتبه» به همکاری خود با ایالات متحده پایان می‌دهد.
براساس قوانین و معاهدات بین‌المللی، پکن نماینده مشروع چین محسوب می‌شود ولی بسیاری از کشورها از جمله آمریکا با دولت تایوان مناسبات دیپلماتیک غیررسمی دارند.
از نظر حکومت چین که سیاست آن منزوی کردن تایوان است سفر مقامات ارشد کشورهای دیگر به معنای به رسمیت شناختن استقلال تایوان تلقی می‌شود.
به گزارش راشاتودی، پس از اعلام سفر نمایندگان کنگره آمریکا به تایوان، «لیو شیائومینگ»، مقام ارشد وزارت خارجه چین اعلام کرد که پکن از واشنگتن می‌خواهد دخالت در امور داخلی چین را متوقف کند و به سیاست چین واحد متعهد باشد.
لیو همچنین با اشاره به حضور هیئت نمایندگان کنگره آمریکا در تایوان افزود: «این حرکت بسیار خطرناک مثل بازی با آتش است. کسانی که با آتش بازی می‌کنند، کشته خواهند شد.»
به گفته این دیپلمات ارشد چینی، کسانی که مانع اتحاد مجدد تایوان با چین شوند، با دیوار بزرگ فولادی روبرو خواهند شد که توسط ۱.۴ میلیارد شهروند چینی ساخته شده است.
ساعاتی پیش از این منابع منطقه‌ای خبر داده بودند که سناتور «ادوارد مارکی» در رأس هیئتی سیاسی از کنگره آمریکا روز یکشنبه وارد تایوان شدند.
براساس بیانیه کنگره آمریکا، سفر هیئتی از سناتورها و نمایندگان این کشور به تایوان با هدف دیدار و گفتگو با مقامات منتخب و اعضای بخش خصوصی تایوان درباره کاهش تنش‌ها و سرمایه گذاری ها در بخش‌های صنعتی صورت گرفته است.
وزارت خارجه تایوان پیشتر اعلام کرده بود که هیئتی از هر دو حزب کنگره آمریکا به رهبری مارکی عصر یکشنبه برای یک سفر دو روزه وارد تایوان شده اند.
سفر این گروه از اعضای کنگره آمریکا به تایوان در شرایطی صورت گرفته که تنش‌ها در منطقه به دنبال سفر «نانسی پلوسی»، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان در ۲ تا ۳ اوت، یعنی دو هفته پیش تشدید شده است. انجام مانورهای نظامی ارتش چین با با شلیک موشک در شش منطقه دریایی در اطراف تایوان بارزترین تشدید تنش در تایوان پس از سفر رئیس مجلس نمایندگان آمریکا بوده است.
سفارت چین در آمریکا روز یکشنبه گفت که «اعضای کنگره آمریکا باید همراستا با دولت ایالات متحده و تعهد آن به سیاست چین واحد عمل کنند.»
سفارت چین در واشنگتن گفت که سفر هیات آمریکایی «بار دیگر ثابت می‌کند که آمریکا به دنبال ثبات در تنگه‌های تایوان نیست و از هیچ تلاشی برای ایجاد تقابل میان دو طرف و مداخله در مناسبات داخلی چین فروگذار نکرده است.»
هیات آمریکایی در این سفر دو روزه، صبح دوشنبه با با تسال اینگ-ون، رییس‌جمهوری تایوان ملاقات می‌کند.
سفارت غیررسمی آمریکا در تایپه، موسوم به «موسسه آمریکایی»، در بیانیه‌ای گفت: «در زمانی که چین با مانورهای نظامی خود منطقه و تنگه تایوان را دچار تنش کرده است، سفر هیات آمریکایی به ریاست سناتور اد مارکی، بار دیگر نشان‌دهند حمایت قوی کنگره آمریکا از تایوان است.»
مارکی رییس کمیته فرعی روابط شرق آسیا، اقیانوسیه و امنیت سایبری بین‌المللی مجلس سنای آمریکا است.
دفتر مارکی در بیانیه‌ای گفت که قانونگذاران آمریکایی «بر حمایت آمریکا از تایوان و همچنین صلح در تنگه تایوان تاکید خواهند کرد.»
دفتر این سناتور دموکرات همچنین گفت که هیات آمریکایی با «رهبران منتخب و اعضای بخش خصوصی تایوان ملاقات می‌کنند تا درباره منافع مشترکی چون کاهش تنش در تنگه تایوان و گسترش همکاری اقتصادی از جمله سرمایه‌گذاری در بخش عناصر نیمه‌رسانا، مذاکره خواهند کرد.»
هیات آمریکایی پیش از ورود به تایوان در کره جنوبی با نخست‌وزیر آن کشور ملاقات کرد.
با آن که مانورهای چین در اعتراض به سفر اخیر نانسی پلوسی، رییس مجلس نمایندگان آمریکا به تایوان، متوقف شده اما فعالیت‌های نظامی پکن در آنجا کماکان ادامه دارد.
وزیر خارجه تایوان، پیشتر اعلام کرده بود که روز یکشنبه، ۱۱ هواپیمای نظامی چینی از خط مرزی تنگه تایوان عبور کردند و وارد منطقه دفاع هوایی آن شدند.
وزارت دفاع تایوان گفت که جت‌های جنگی چینی به طور روزانه حریم هوایی تایوان را نقض می‌کنند. به گفته وزارت دفاع تایوان، ۲۲ هواپیما و شش کشتی نظامی چینی را تا قبل از ساعت پنج عصر به وقت محلی در روز یکشنبه در اطراف تایوان شناسایی کرده است.
کرت کمپبل، معاون جو بایدن، رییس‌جمهوری آمریکا، هفته پیش گفت که چین از سفر اخیر پلوسی به تایوان به عنوان سکویی برای افزایش فشار علیه تایوان و به خطر انداختن صلح و ثبات در تنگه تایوان و منطقه استفاده کرده است.
چین آمریکا را به تهییج نیروهای جدایی‌طلب در تایوان و ارتباط با مقام‌های تایوانی متهم کرده است. آمریکا می‌گوید که حامی استقلال تایوان نیست اما تاکید دارد که اختلاف‌های چین و تایوان باید به طور صلح‌آمیز حل‌وفصل شود.
حزب کمونیست حاکم بر چین می‌گوید که در صورت لزوم استفاده از زور را برای ممانعت از استقلال تایوان رد نمی‌کند. چین و تایوان در سال ۱۹۴۹ و در جریان جنگ داخلی که طی آن کمونیست‌ها بر چین تسلط یافتند، جدا شدند.
