ادامه خداحافظی شرکتها از روسیه و تلاش روسها برای مهندسی معکوس

به گزارش جماران به نقل ازسى ان ان  مک دونالد 30 سال پیش با افتتاح اولین رستوران خود در مسکو به نماد گلاسنوست تبدیل شد. اما پس از تعطیلی موقت بیش از 800 رستوران در پی حمله به اوکراین، مک دونالد تصمیم گرفت روسیه را به طور کامل ترک کند.

این زنجیره همبرگر، تجارت خود در روسیه را به فروش خواهد رساند و گفت: بحران انسانی ناشی از جنگ در اوکراین، و محیط عملیاتی غیرقابل پیش‌بینی، مک‌دونالدز را به این نتیجه رسانده است که ادامه مالکیت کسب‌وکار در روسیه دیگر قابل دوام نیست، و با ارزش های مک دونالد سازگار نیست.  

در ماه مارس، اندکی پس از شروع جنگ، مک دونالد از دیگر شرکت های غربی پیروی کرد و به طور موقت رستوران های خود را در روسیه تعطیل کرد.

پس از نهایی شدن فروش، رستوران‌های روسی «قوس‌زدایی» می‌شوند، به این معنی که مکان‌ها دیگر اجازه استفاده از نام، لوگو یا منوی مک‌دونالد را نخواهند داشت. مک‌دونالدز (MCD) گفت تا زمانی که معامله بسته شود، حقوق کارکنانش همچنان پرداخت خواهد شد و "کارمندان در آینده با هر خریدار احتمالی استخدام خواهند شد."

مدیر عامل شرکت کریس کمپچینسکی گفت که به بیش از 60000 کارگر شاغل در روسیه افتخار می کند و گفت که این تصمیم "بسیار دشوار" است.

با این حال، ما نسبت به جامعه جهانی خود تعهد داریم و باید بر ارزش های خود ثابت قدم بمانیم. و تعهد ما به ارزش‌هایمان به این معنی است که دیگر نمی‌توانیم طاق‌ها را در آنجا بدرخشیم.

پایان یک دوران

این تصمیم به روابط سه دهه مک دونالد با روسیه پایان می دهد. مک دونالد درهای اولین رستوران خود در مسکو را در 31 ژانویه 1990 افتتاح کرد. بیش از 30000 نفر سرو شد و مکان میدان پوشکین مجبور شد ساعاتی دیرتر از زمان برنامه ریزی شده به دلیل ازدحام جمعیت باز بماند.

دارا گلدشتاین، کارشناس روسیه در کالج ویلیامز خاطرنشان کرد که ورود آن به مسکو چیزی فراتر از بیگ مک و سیب زمینی سرخ کرده بود. این برجسته ترین نمونه تلاش میخائیل گوربچف رئیس جمهور اتحاد جماهیر شوروی برای باز کردن کشور در حال فروپاشی خود به روی جهان خارج بود.

او قبلاً گفت: «در مورد تغییراتی که در حال وقوع بود، یک شکاف واقعاً قابل مشاهده بود.» در مورد تغییراتی که در حال وقوع بود بسیار نمادین بود.» حدود دو سال بعد، اتحاد جماهیر شوروی فروپاشید.

نیل ساندرز، مدیر عامل گلوبال دیتا، روز دوشنبه در یادداشتی گفت: خروج مک دونالد "نماینده انزواگرایی جدید در روسیه است که اکنون باید به سمت سرمایه گذاری و توسعه برند مصرف کننده نگاه کند." وی افزود که سایر برندهای غربی "موضع اصولی در مورد مفاهیم آزادی و دموکراسی" اتخاذ می کنند و از تجارت خود در روسیه بازدید می کنند.

هزینه زیادی برای رفتن

مک‌دونالدز خروج از روسیه را به میزان قابل توجهی کاهش خواهد داد - بین 1.2 تا 1.4 میلیارد دلار. سهام در معاملات اولیه به سختی تغییر کرد.

ساندرز گفت: این واقعیت که مک‌دونالدز مالک اکثر رستوران‌های خود در روسیه است، به این معنی است که یک تجارت غنی برای فروش وجود دارد. بدون مجوز نام تجاری یا هویت آن، بعید است قیمت فروش نزدیک به ارزش دفتری قبل از تهاجم کسب و کار باشد.

با این حال، با توجه به شرایط فروش، چالش‌های مالی که خریداران بالقوه روسی با آن مواجه هستند، و این واقعیت که مک‌دونالدز به نام تجاری یا هویت خود مجوز نمی‌دهد، بعید است که قیمت فروش نزدیک به ارزش دفتری قبل از حمله باشد.

مک‌دونالدز در جدیدترین گزارش درآمد خود اعلام کرد که تعطیلی رستوران‌هایش در روسیه ۱۲۷ میلیون دلار در سه ماهه گذشته هزینه داشته است. نزدیک به 27 میلیون دلار از هزینه‌های کارکنان، پرداخت‌های اجاره و تدارکات حاصل شد. 100 میلیون دلار دیگر از مواد غذایی و سایر اقلامی بود که باید رها شود.

طبق یک سند سرمایه گذار، مک دونالد در پایان سال گذشته 847 رستوران در روسیه داشت. آنها به همراه 108 دستگاه دیگر در اوکراین، 9 درصد از درآمد شرکت را در سال 2021 به خود اختصاص دادند.

روسیه قصد دارد پس از خروج مک دونالد، نسخه خود را با آرم مشابه باز کند

به نظر می‌رسد روسیه در حال کار بر روی جایگزینی برای رستوران‌های مک‌دونالد در این کشور است که با لوگویی کاملا شبیه به علامت تجاری معروف طاق طلایی زنجیره‌ی فست فود است. این اقدام در پی اعلامیه در ۸ مارس مبنی بر اینکه مک‌دونالد مستقر در آمریکا ۸۵۰ شعبه خود را در روسیه در اعتراض به تهاجم این کشور به اوکراین تعطیل می‌کند، صورت می‌گیرد.

بر اساس گزارش نشریه انگلیسی اکسپرس، این تصمیم خشم سیاستمداران روسی را برانگیخت و ویاچسلاو ولودین، رئیس دومای دولتی روسیه، هفته گذشته به این موضوع در پارلمان پرداخت. مک دونالد اعلام کرد که در حال تعطیل کردن شعبه های خود است. ولودین گفت: خوب، تعطیل کنید!  فردا مک دونالد نیست، اما عمو وانیا وجود خواهد داشت.

در همان هفته، یک وکیل ثبت اختراع مستقر در مسکو برای یک علامت تجاری برای لوگویی را درخواست داد که نشان دهنده کسب و کار اسنک بارها، کافه، کافه تریا، رستوران ها و رستوران های سلف سرویس بود. لوگویی که وکیل ارائه کرده است، شباهت زیادی به طاق های طلایی مک دونالد دارد، با این تفاوت که در این نسخه، طاق ها به طرفین قرار گرفته اند و زیر آن با حروف بلوک «عمو وانیا» نوشته شده است.

عمو وانیا عنوان نمایشنامه ای است که در سال ۱۸۹۷ توسط نویسنده مشهور روسی آنتون چخوف منتشر شد. به گفته دایره المعارف بریتانیکا، نمایشنامه مطالعه بی هدفی و ناامیدی است. مک دونالد هنوز به درخواستی برای اظهار نظر در مورد برنامه های آشکار روسیه پاسخ نداده است. اما لوگوی طراحی شده توسط روسیه بحث های زیادی را در رسانه های اجتماعی ایجاد می کند که برخی از افراد به شباهت های بین این دو نماد اشاره می کنند.

بر اساس گزارش جفری سوننفلد، استاد مدیریت در دانشگاه ییل، پس از تهاجم روسیه به اوکراین، بیش از ۴۰۰ شرکت تجاری در اعتراض به فعالیت های روسیه خود را محدود کرده یا تعطیل کرده اند. رسانه های دولتی روسیه گزارش دادند که هفته گذشته، ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، ملی کردن شرکت های خارجی را که فعالیت های این کشور را به حالت تعلیق درآورده اند، تایید کرد. اما به نظر نمی‌رسد که این تهدید شرکت‌های خارجی را از تعطیلی بازدارد.

روز پنج‌شنبه، رستوران بین‌المللی برندز ( RBI) مستقر در تورنتو اعلام کرد که اکنون در تلاش است تا تمام روابط خود را با ۸۰۰ فرنچایز برگر کینگ که هنوز در روسیه باز هستند، قطع کند. در نامه سرگشاده ای که به صورت آنلاین منتشر شد، RBI که مالک تیم هورتونز نیز هست، اعلام کرد که در نتیجه یک مشارکت سرمایه گذاری مشترک، ۱۵ درصد از عملیات برگر کینگ در روسیه را کنترل می کند.

RBI گفت که قبلا به مدیر حق رای برگر کینگ، تاجر روسی الکساندر کولبوف، گفته بود که تجارت در روسیه را متوقف کند، اما او از انجام این کار خودداری کرده است. در نتیجه، RBI گفت، در حالی که مایل است فوراً از سهام خود در برگر کینگ در روسیه صرف نظر کند، روشن است که انجام این کار بر اساس شرایط قرارداد سرمایه گذاری مشترک فعلی ما زمان می برد.

شایان ذکر است طبق اعلام رویترز، این شرکت آمریکایى انتظار دارد هزینه غیرنقدی در حدود ۱.۲ تا ۱.۴ میلیارد دلار به عنوان بخشی از هزینه خروج ثبت کند.

مک‌دونالدز اعلام کرد: بحران انسانی ناشی از جنگ در اوکراین و محیط عملیاتی غیرقابل پیش‌بینی، مک‌دونالدز را به این نتیجه رسانده است که ادامه مالکیت کسب‌وکار در روسیه دیگر قابل تحمل نیست.

مک‌دونالدز تا زمانی که به دنبال خریدار است، به پرداخت حقوق کارکنان محلی ادامه خواهد داد. در حال حاضر ۶۲ هزار نفر در رستوران‌های روسی این گروه فعالیت می‌کنند

بسته شدن رستوران‌های مک دونالد در روسیه "اهمیت نمادینی" خواهد داشت؛ جایی که سال ۱۹۹۰ اولین شعبه از رستوران‌های زنجیره‌ای مک دونالد آمریکا در مسکو پایتخت روسیه افتتاح شد و با سقوط اتحاد جماهیر شوروی به "نمادی از رشد و شکوفایی سرمایه‌داری آمریکا" بدل شد.

ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در تاریخ ۲۴ فوریه حمله به اوکراین را با هدف "نازی زدایی" و جلوگیری از پیوستن این کشور به ناتو آغاز کرده است؛ حمله‌ای که روسیه خود آن را "عملیات ویژه نظامی" نامیده است و باعث شده که غرب واکنش‌های مختلفی نسبت به این مسئله نشان دهد و "شدیدترین تحریم‌ها" را علیه روسیه اعمال کند؛ تا آنجایی که این کشور به "تحریم‌شده ترین کشور جهان" بدل شده است.

هم‌زمان فعالیت کوکاکولا و استارباکس هم در روسیه متوقف می‌شود. همگام با سایر شرکت‌هایی که در اعتراض به تجاوز نظامی روسیه به اوکراین فعالیت خود را در این کشور متوقف کرده‌اند، شرکت کوکاکولا نیز اعلام کرد که فعالیت‌های خود را در روسیه متوقف می‌کند. همچنین شرکت استارباکس هم اعلام کرد که تمامی ۱۳۰ کافه این شرکت در روسیه تعطیل خواهد شد و ارسال محصولات این شرکت به روسیه نیز متوقف می‌شود.

البته شرکت استارباکس تاکید کرد که همچنان به حمایت مالی خود از حدود دو هزار کارگر و کارمند خود در روسیه ادامه خواهد داد.

پپسی کو و جنرال الکتریک نیز هر دو تعطیلی جزئی کسب و کار خود در روسیه را اعلام کردند.

پپسی اعلام کرد که فروش نوشیدنی ها را در روسیه متوقف خواهد کرد. همچنین هرگونه سرمایه گذاری و فعالیت های تبلیغاتی را به حالت تعلیق در می آورد. اما این شرکت گفت که به تولید شیر، شیر خشک و غذای کودک ادامه خواهد داد و تا حدی به حمایت از ۲۰ هزار کارمند روسی خود و ۴۰ کارگر روسی در بخش کشاورزی که بخشی از زنجیره تامین آن هستند ادامه خواهد داد.

رامون لاگوارتا، مدیرعامل پپسی در ایمیلی به کارمندان گفت: «اکنون بیش از هر زمان دیگری باید به جنبه بشردوستانه تجارت خود وفادار بمانیم.

جنرال الکتریک همچنین در یک پست توییتری اعلام کرد که فعالیت های خود در روسیه را تا حدی به حالت تعلیق در می آورد. جنرال الکتریک گفت که دو استثنا تجهیزات پزشکی ضروری و پشتیبانی از خدمات برق موجود در روسیه است.

 Yum Brands، شرکت مادر کی اف سی و پیتزا هات اعلام کرد که قصد دارد ۷۰ رستوران کی اف سی متعلق به این شرکت را در روسیه به طور موقت تعطیل کند. این شرکت همچنین گفت که در حال مذاکره با یک صاحب امتیاز برای بستن تمام ۵۰ رستوران پیتزا هات در روسیه است. این شرکت دوشنبه اعلام کرده بود که تمام سود حاصل از ۱۰۵۰ رستوران خود در روسیه را به تلاش های بشردوستانه اهدا می کند. همچنین توسعه رستوران های جدید در کشور را به حالت تعلیق درآورده است.

برگر کینگ اعلام کرد که سود ۸۰۰ فروشگاه روسی خود را به تلاش‌های امدادی هدایت می‌کند و ۲ میلیون دلار کوپن غذا به پناهندگان اوکراینی اهدا می‌کند.

«داسو سیستمز» فعالیت خود را در روسیه و بلاروس متوقف کرد

شرکت «داسو سیستمز» تولیدکننده  نرم‌افزارهای مدل سازی و شبیه‌سازی سه‌بعدی و مدیریت چرخه‌حیات فعالیت خود را در روسیه متوقف کرد.

این شرکت فرانسوی اعلام کرد که برای همبستگی با مردم اوکراین تصمیم گرفته است که فعالیت‌های جدید خود را در روسیه و بلاروس به حالت تعلیق درآورد.

مک‌دونالد ۳۰ سال پیش وارد بازار روسیه شده بود و ۲ ماه پیش اعلام کرد که ۸۵۰ رستورانش در روسیه را موقتاً تعطیل می‌کند.