تجدید حیات طالبان ترس تروریسم را از مسکو تا پکن را افزایش می دهد.
به گزارش جماران، بلومبرگ در گزارشی نوشت: پیشروی سریع طالبان برای کنترل سرزمین های بیشتر در افغانستان، زنگ خطر را از روسیه تا چین به صدا درمی آورد، زیرا اقدام جو بایدن رئیس جمهور آمریکا برای عقب نشینی نیروها توازن قوا را در جنوب آسیا که حدود دو دهه ثابت مانده است، بر هم می زند.
این هفته دستکم 1000 نیروی افغان به تاجیکستان عقب نشینی کردند تا به این کشور برای بسیج 20 هزار نیرو برای حفاظت از مرزهایش کمک کنند. «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه از طالبان خواسته است به مرزهای کشورهای آسیای مرکزی که زمانی بخشی از شوروی سابق بودند، احترام بگذارد، درحالی که کشور همسایه افغانستان، پاکستان، گفته است مرزهایش را به روی پناهندگان باز نخواهد کرد.
«وانگ یی» وزیر خارجه چین هفته گذشته هشدار داد که سنگین ترین وظیفه افغانستان کمک به حفظ ثبات برای جلوگیری از بروز جنگ و ناآرامی است. این مقام چینی هفته آینده راهی آسیای مرکزی می شود تا درباره افغانستان و آینده آن با مقامات آسیای میانه گفت و گو کند.
«وانگ ونبین» سخنگوی وزارت خارجه چین روز جمعه عقب نشینی آمریکا را «عجولانه» خواند و گفت واشنگتن باید به تعهدات خود برای «جلوگیری از تبدیل شدن افغانستان به پناهگاه تروریسم» احترام بگذارد.
وانگ ونبین در جلسه توجیهی در پکن گفت: «آمریکا عجله کرده است تا نیروهای خود را از افغانستان بیرون بکشد و مردم افغانستان را در یک وضعیت نابسامان رها کرده است، که این ریاکاری به بهانه دفاع از دموکراسی و حقوق بشر را بیشتر آشکار می کند.»
«محمد سهیل شاهین» سخنگوی ارشد طالبان در دفتر سیاسی این کشور در دوحه قطر گفته است: طالبان به هیچ فرد یا گروهی اجازه استفاده از خاک افغانستان علیه چین یا کشور دیگری را نخواهد داد.
بایدن روز پنجشنبه اصرار کرد که ارتش آمریکا به اهداف خود در افغانستان رسیده است و پس از مرگ 2448 نظامی آمریکایی و حدود یک تریلیون دلار هزینه، تا 31 اوت، درست در 20 مین سالگرد حضور خود، آنجا را ترک خواهد کرد.
«فن هنگدا» استاد موسسه مطالعات خاورمیانه در دانشگاه مطالعات بین المللی شانگهای گفت: «هرج و مرج در افغانستان می تواند به دیگر کشورها سرایت کند و باعث آشوب منطقه ای شود. چین نمی خواهد نقش آمریکا را بپذیرد اما امیدوار است دستیابی به صلح و ایجاد ثبات در منطقه را تسهیل کند زیرا به نفع منطقه است.»
طالبان طی ماه های اخیر به طور چشمگیری تسلط خود را در خاک افغانستان گسترش داده و بر اساس اطلاعات جمع آوری شده توسط نشریه «لانگ وار» دولت تنها کنترل چیزی حدود 20٪ از کشور را در اختیار دارد. این گروه اکنون 204 منطقه از 407 ولسوالی را در اختیار دارد که از 73 منطقه ای که در ابتدای ماه مه در دست داشت خیلی بیشتر است؛ در حالی که دولت افغانستان در حال حاضر فقط 74 منطقه را کنترل می کند. بقیه مورد مناقشه هستند.
روز جمعه «شهاب الدین دلاور» از مقامات ارشد طالبان گفت مرزهای کشور اکنون «تحت کنترل» این گروه است و همچنان باز خواهد بود و به فعالیت خود ادامه خواهد داد. ما به همه اطمینان خواهیم داد که دیپلمات ها، سفارتخانه ها، کنسولگری ها، سازمان های مردم نهاد و کارکنان آنها را هدف قرار نخواهیم داد.
«فواد امان» معاون سخنگوی وزارت دفاع افغانستان روز شنبه تلفنی گفت: در حالی که شبه نظامیان برخی مناطق را در امتداد مرزهای افغانستان تصرف کرده اند، «تسخیر آنها دوام نخواهد آورد. ما حملات تهاجمی خود را افزایش داده ایم و این مناطق به زودی آزاد و پس گرفته می شوند.»
در حال حاضر، مقامات در کابل هنوز همه 34 مرکز استان را تحت کنترل دارند، اگرچه اکنون دو مرکز در نزدیکی مرزهای چین، پاکستان، تاجیکستان و ترکمنستان مورد مناقشه هستند. وزارت دفاع افغانستان در هفته های اخیر حملات هوایی علیه جنگجویان طالبان را افزایش داده است.
ظهور سریع طالبان پس از 20 سال جنگ با آمریکا منجر به سقوط دولت و ارتش افغانستان می شود، سناریویی که آخرین بار در دهه 1990 پس از خروج اتحاد جماهیر شوروی اتفاق افتاد. پیامدهای این رویداد برای شش کشور همسایه این کشور - و همچنین کشورهای مجاور مانند هند که به طور مکرر هدف حملات تروریستی قرار گرفته اند - بسیار ناگوار است.
خطرات ناشی از سرایت آشوب به منطقه در ماه آوریل هنگام انفجار یک خودروی بمب گذاری شده در یک هتل مجلل میزبان سفیر چین در شهر کویته پاکستان، مشخص شد. این حمله که توسط تحریک طالبان پاکستان صورت گرفت، نشان داد که دولت های منطقه ممکن است برای محافظت از دیپلمات های برجسته و بازرگانان مبارزه کنند.
خطر چشمگیر
«فرید ماموندزی» سفیر افغانستان در هند گفت: طالبان با 20 گروه تروریستی که از روسیه تا هند فعال هستند در ارتباط نزدیک است. این فعالیت ها هم اکنون مشهود هستند و تهدیدی جدی برای منطقه محسوب می شوند.
پاکستان که در به قدرت رسیدن طالبان در دهه 1990 میلادی کمک کرد اکنون نگران تقویت قدرت تحریک طالبان پاکستان است. این گروه به ایفای نقش در کشتار 70 هزار نفر از غیرنظامیان در این کشور از زمان تهاجم آمریکایی ها به افغانستان در سال 2001 متهم است. به تازگی تحریک طالبان پاکستان فرصتی را یافت به منظور اعمال نفوذ سیاسی در اسلام آباد به پروژه های چین حمله کند.
«اسفندیار میر» عضو مرکز امنیت و همکاری بین المللی در دانشگاه استنفورد گفت: «این گروه ها می خواهند به پاکستان صدمه بزنند و این حملات بیشترین آسیب را وارد می کنند. اوضاع در افغانستان عامل مهمی برای امنیت سی پیک است.»
اهداف چینی
با توجه به رشد تقریبا پنج برابری اقتصاد چین از زمان تهاجم آمریکا به افغانستان، پکن به ویژه به هدف آماده ای تبدیل شده است. ارتش پاکستان در اقدامی که اهمیت روابط پکن و اسلام آباد را نشان می دهد هزاران نیرو را برای حفاظت از پروژه های دالان اقتصادی پاکستان و چین بسیج کرده است.
دالان اقتصادی پاکستان و چین یا «سی پیک» مجموعه ای از پروژه های زیرساختی است که هم اکنون در سرتاسر پاکستان در حال احداث اند. این طرح اقتصادی قرار است با احداث شبکه های حمل و نقلی مدرن، تولید نیروگاه های انرژی، و ایجاد مناطق ویژه اقتصادی، زیرساخت های کشور پاکستان را به سرعت مدرن کند و اقتصاد آن کشور را قوت ببخشد.
«گاتم موخوپادهایا» سفیر سابق هند در افغانستان، سوریه و میانمار گفت: افغانستان تحت ریاست طالبان احتمالا روابطش را با چین و پاکستان از یک سو، و آمریکا و هند از سوی دیگر تحکیم خواهد بخشید و روسیه و ایران در میانه چنین روابطی قرار خواهند داشت که هدف از آن تعدیل سیاست ها بستگی به میزان درک تهدیدها خواهد بود.
پناهجویان فراری
با قدرت گرفتن طالبان بسیاری از افغان ها از روستاهای خود به شهرها متواری شده اند تا امنیت خود را حفظ کنند. انتظار می رود پاکستان میزبان 500 هزار پناهجوی افغان باشد و مقامات این کشور گفته اند این افراد پناهنده را در کمپ های مرزی نگه خواهند داشت. بر اساس گزارش کمیساریای عالی پناهندگان بیش از یک میلیون و 400 هزار پناهجوی افغان اکنون نامشان در پاکستان ثبت شده است.
«مدیحه افضل» از کارشناسان موسسه بروکینگز مستقر در واشنگتن گفت: «پیروزی طالبان در نهایت نیروهای همسو با آن را در سراسر منطقه جسورتر خواهد کرد. آنها خروج آمریکا از افغانستان و موضع طالبان را پیروزی برای نیروهای ترویستی قلمداد می کنند.»
