با اشغال ولسوالی های افغانستان توسط طالبان، نگرانی ها درباره قدرت گرفتن دوباره این گروه و همچنین ظهور مجدد القاعده و دیگر گروه های تندرو افزایش یافته است.
به گزارش جماران، خبرگزاری آلمان گزارش داد همزمان با سفر عالی ترین مقام های افغانستان به آمریکا، درگیری ها و دست به دست شدن ولسوالی ها میان طالبان و نیروهای دولتی افغانستان ادامه یافته و چند ولسوالی دیگر نیز سقوط کرد.
خبرگزاری افق افغانستان بامداد امروز شنبه به نقل از منابع محلی در ولایت «پروان» نوشت که طالبان پس از عقب نشینی نیروهای ارتش محلی، ولسوالی های «شینواری و سیاه گرد» این ولایت را تصرف کرده اند.
درگیری ها در دره غوربند از سه روز پیش به این سو در جریان بوده و شاهراه غوربند نیز که به بامیان منتهی می شود، مسدود شده است.
«محمد نادر سعیدی» عضو شورای ولایتی فاریاب امروز شنبه به افق گفت ولسوالی «اندخوی» در این ولایت پس از آن که روز گذشته به دست نیروهای دولتی آزاد شد، بار دیگر به دست طالبان افتاد.
گفته می شود نیروهای دولتی با حمله هوایی به محل تجمع نیروهای طالبان در منطقه سیاه گرد، تلفات سنگینی به آنها وارد کرده اند. گزارشهایی نیز مبنی بر آتش زدن و غارت خانه ها و مغازه ها به دست طالبان در ولسوالی های اشغال شده منتشر شده است.
در عین حال طالبان اعلام کرد که آمریکا در چندین ولایت افغانستان مواضع این گروه را بمباران کرده و در صورت تکرار این اقدام پاسخ مناسب را خواهد داد. این در حالی است که شبکه فاکس نیوز شامگاه جمعه به نقل از یک مقام پنتاگون مدعی شده آمریکا مواضع طالبان در شمال افغانستان را هدف حملات پهپادی قرار داده است. یک مقام آمریکایی گفته شمار نامشخصی از اعضای طالبان در ولایت های «بغلان» و «قندوز» که این دو حمله در آنها اتفاق افتاد کشته شدند.
روزنامه وال استریت ژورنال هم روز گذشته مدعی شد به گزارشی امنیتی دست یافته که نشان می دهد طبق ارزیابی دستگاه امنیتی آمریکا، دولت افغانستان ظرف شش ماه پس از خروج نیروهایی آمریکایی از این کشور، به دست طالبان سقوط خواهد کرد.
در هفته های اخیر ده ها ولسوالی در ولایات مختلف افغانستان به دست طالبان سقوط کرده و چند ولسوالی هم بار دیگر توسط نیروهای دولتی آزاد شده است.
همزمان با سفر «اشرف غنی» رئیس جمهور افغانستان به واشنگتن برای دیدار با «جو بایدن» رئیس جمهوری آمریکا، طالبان به طرز نگرانکننده ای همچنان در ولسوالی های مختلف افغانستان یکه تازی می کنند.
بایدن روز جمعه در جریان دیدار با اشرف غنی و عبدالله عبدالله در کاخ سفید، از افغان ها دعوت کرد تا خودشان برای آینده کشورشان تصمیم بگیرند.
بایدن که در کنار غنی و عبدالله در دفتر بیضی کاخ سفید نشسته بود، دو میهمان خود را «دو دوست قدیمی» خواند و گفت که حمایت آمریکا از افغانستان پایان ندارد و با وجود خروج ارتش از این کشور، ادامه خواهد یافت. وی گفت: «افغان ها باید خودشان درباره آینده خود و آنچه که می خواهند، تصمیم بگیرند.»
غنی در این دیدار گفت که نیروهای امنیتی افغانستان روز جمعه شش ولسوالی را از طالبان بازپس گرفته اند. وی گفت که به تصمیم بایدن احترام می گذارد و تأکید کرد که همکاری بین آمریکا و افغانستان در مرحله جدیدی قرار دارد. وی گفت: «ما مصمم هستیم که همچنان با یکدیگر اتحاد و انسجام داشته باشیم.»
غنی پس از این نشست به خبرنگاران گفت که تصمیم آمریکا برای خارج کردن نیروهایش از افغانستان یک تصمیم مستقل است و این وظیفه کابل است که مدیریت پیامدهای این اقدام را به عهده بگیرد.
وی افزود که بایدن به روشنی گفته است که سفارت آمریکا در کابل به کار خود و نیز به کمک های امنیتی خود به دولت افغانستان ادامه خواهد داد.
پیش از دیدار دو رئیس جمهور، جو بایدن گفته بود که 50 هزار نفر از شهروندان افغانستان را که در طول جنگ به آمریکا کمک کرده اند به همراه خانواده هایشان در آمریکا خواهد پذیرفت.
توقف روند صلح و اوج گرفتن درگیری ها
عبدالله پس از این دیدار در مصاحبه ای با رویترز گفت که گفت و گوهای داخلی بین افغانی برای یافتن راه حل سیاسی برای اختلافات متوقف نمی شود مگر آن که خود شورشیان از مذاکرات خارج شوند.
عبدالله گفت: «من فکر می کنم ما نباید در را ببندیم، مگر این که خود طالبان درها را کامل ببندند. ما نمی توانیم به رغم نبود پیشرفت یا به رغم آنچه در زمین درگیری ها اتفاق می افتد، به گفت و گوها نه بگوییم.»
هشدار پاکستان
نخست وزیر پاکستان ضمن ابراز نگرانی از وضعیت فعلی افغانستان و رویکرد نظامی طالبان برای پیشروی گفت: در صورت نیاز مرزهای خود با افغانستان را خواهیم بست.
عمران خان در مصاحبه ای با نیویورک تایمز گفت: اسلام آباد همچنان مخالف هرگونه تنش و جنگ در منطقه است، اما در صورت تشدید اوضاع در افغانستان و پیشروی طالبان، پاکستان تمام مرزهای خود با این کشور را خواهد بست. پاکستان از تمام نفوذ خود بر طالبان در جهت تسهیل مذاکرات صلح استفاده کرد، اما بعد از اعلام تاریخ خروج نظامیان آمریکایی از این کشور عملا نفوذ و تأثیرگذاری ما بر طالبان تمام شده است، چرا که آنها خود را پیروز جنگ طولانی مدت افغانستان می پندارند.
نخست وزیر پاکستان با بیان اینکه آینده روابط نظامی و امنیتی اسلام آباد - واشنگتن بعد از خروج نظامیان آمریکایی از افغانستان غیرقابل پیش بینی است، تصریح کرد: ما خواهان روابط مبتنی بر احترام و اعتماد متقابل و اهداف صلح آمیز مشترک منطقه ای هستیم. متاسفانه در گذشته بر اساس سیاست های آمریکا در جنگ افغانستان پیش رفتیم و این امر موجب تشدید معضل تروریسم و کشته شدن بیش از 70 هزار نفر در پاکستان شد.
وی در پاسخ به سوالی مبنی بر تداوم روابط استراتژیک پاکستان و آمریکا بعد از خروج نظامی این کشور از افغانستان گفت: نمی دانم چگونه پیش می رود - به نظرم آمریکا باید برای روابط با پاکستان اهمیت قائل شود چرا که اسلام آباد بر اساس سیاست های منطقهای خود با ایران و سایر کشورهای آسیای مرکزی روابط خوبی برقرار کرده و به یک کشور استراتژیک اقتصادی در منطقه تبدیل شده است. ما توافق نامه های تجاری بسیار خوبی با کشورهای آسیای میانه امضا کرده ایم، اما فقط از طریق افغانستان می توانیم به آنجا برویم به همین دلیل در صورت بروز جنگ داخلی همه چیز خراب خواهد شد.
نخست وزیر پاکستان افزود: ما همچنان می خواهیم طالبان را از یک رویکرد نظامی سخت در این کشور باز داریم چراکه این موضوع باعث آغاز یک جنگ طولانی و خانمانسوز شده و به ناامنی در منطقه دامن خواهد زد. ناامنی در افغانستان باز هم مشکل مهاجرین را تشدید می کند در نتیجه به نتیجه رساندن فرایند صلح قبل از خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان ضروری است.
سفر غنی و عبدالله در حالی صورت می گیرد که روند صلح متوقف شده و در افغانستان خشونت ها در جریان است. نیروهای امنیتی افغانستان برای مهار پیشروی طالبان و خطر حمله آنان به مراکز چندین ولایت در حال نبرد با آنها هستند.
خبرگزاری رویترز به نقل از برخی منابع در دولت آمریکا می گوید که اوضاع در افغانستان وخیم است و از غنی خواسته شده تا در حالی که نیروهای ائتلاف تحت رهبری آمریکا هنوز در این کشور هستند، اقدامات بیشتری را در جهت افزایش فشار بر شورشیان انجام دهد.
القاعده بازمی گردد؟
بحران پیشروی طالبان به نگرانی های جدی مبنی بر اینکه اسلام گرایان افراطی بتوانند بار دیگر قدرت را در کشور بدست آورند، دامن زده است. اکنون بار دیگر بیم آن میرود که القاعده دوباره زنده شود.
آمریکا و سازمان ملل می گویند که این گروه از افراط گرایان ارتباط نزدیکی با طالبان دارند.
مقامات آمریکایی می گویند که قادرند هرگونه تهدید جدید توسط القاعده یا سایر اسلام گرایان را کشف و خنثی کند. طالبان اصرار دارند که القاعده دیگر در افغانستان وجود ندارد.