نخست وزیر هند یک سیاست خارجی قدرتمند را پیش برد، اما مدیریت نادرست بیماری همه گیر کرونا توسط وی، یک گام به عقب محسوب می شود.
به گزارش جماران، فارن پالیسی در گزارشی نوشت: در دسامبر 2004، وقتی زمین لرزه و سونامی آسیا را لرزاند، «مانموهان سینگ»نخست وزیر وقت هند دریافت که زمان آن فرا رسیده است که هند از پذیرش کمک از کشورهای دیگر برای مقابله با بلایا دست بردارد و در عوض به خود اعتماد کند. وی گفت: «ما احساس می کنیم که می توانیم به تنهایی از پس شرایط برآییم و در صورت نیاز از آنها کمک خواهیم گرفت.» این یک بیانیه سیاسی برجسته در مورد رشد اقتصادی هند بود و البته آخرین مورد آن نبود. دولت سینگ در پی طوفان کاترینا در سال 2005 به آمریکا و پس از زلزله سال 2008 سیچوان به چین کمک کرد. این امر به عنوان یک افتخار ملی، شاخص خودکفایی و تنگ دستی برای کمک کنندگان مزاحم دیده می شود، این شیوه در زمان نخست وزیری «نارندرا مودی» علیرغم فشار برای تغییر مسیر در جریان سیل در ایالت جنوبی کرالا در سال 2018 ادامه یافت.
اما مودی، که به طور مداوم در حال مبارزه علیه ملی گرایی پرخاشگرانه است که توسط شعار حزب بهاراتیا جاناتا (حزب خلق هند؛ هندوی راست‌گرا)، مجبور به تغییر ناگهانی سیاست شده است. هفته گذشته پس از انتشار تصاویری از افرادی که در جاده ها به دلیل نبود کپسول اکسیژن می میرند و کوره های سوزاندن سگ های خانگی که برای آخرین آداب و رسوم سوزاندن انسان ها استفاده می شود، زیرا موج دوم بیماری همه گیر کووید 19 کشور را تحت فشار قرار داد، دولت وی پیشنهادات کمک از حدود 40 کشور را پذیرفت. دیپلمات های این کشور با دولت های خارجی برای کارخانه های اکسیژن و تانکرها، ورود داروها و سایر وسایل مورد نیاز در شبکه های اجتماعی لابی کرده اند. «هارشد وهدان شرینگلا» دیپلمات ارشد کشور برای توجیه این چرخش شرم آور گفت: ما زمانی به انها کمک کرده ایم و اکنون در حال دریافت کمک هستیم. این یک دنیای وابسته به هم را نشان می دهد. این جهانی را نشان می دهد که با یکدیگر کار می کنند.»
جهان ممکن است با یکدیگر کار کند، اما در حوزه سیاست خارجی برای مودی کار نمی کند. بلکه این لحظه حساب است که توسط ویروس کرونا ویرانگر ایجاد می شود. بعد از هفت سال نخست وزیری، برنامه ملی مودی - از جمله جاه طلبی وی برای ساختن کشور «ویشواگورو» (یا ارباب جهانی) - اکنون درهم ریخته است.
هند که در زمان دولت ترامپ بر تلاش ها در راهبرد هند و اقیانوس آرام برای مقابله با چین متمرکز شده بود، برای توجیه این نقش باید تلاش بیشتری کند. در همین حال، چین از زمان آغاز موج دوم تلاش های خود را در همسایگی هند دو برابر کرده است و روابط موجود خود را با کشورهای جنوب آسیا تقویت کرده و قدرت و قابلیت اطمینان خود را با محدودیت های هند مقایسه کرده است.
بدون شک دهلی نو قادر خواهد بود طی چند ماه به حالت عادی بازگردد، اما مدیریت نادرست این بیماری باعث می شود این کشور در مذاکرات جاری کانال های پشت صحنه با اسلام آباد و مذاکرات مرزی با پکن دست پایین را داشته باشد. اما حتی آسیب طولانی مدت تری نیز به قدرت نرم هندوستان وارد شده است که قبلاً تحت حاکمیت مودی آسیب دیده بود. این یک مشکل بزرگ برای دولت است زیرا قدرت نرم بود که به دهلی نو اجازه می داد از ابتدا خود را برای یک کرسی در میز بلند جهانی تثبیت کند.
تصاویر صفحه اول و کلیپ های ویدئویی از آتش سوزی مداوم و بیماران در حال مرگ ممکن است با گذشت زمان از پیش زمینه ها برداشته شوند، اما بازسازی سنگین دیپلماتیک هند و برجستگی ژئوپلیتیک آن به گذشت ماه ها و سال ها زمان نیاز دارد. این یک تلاش هماهنگ خواهد بود و «سابرامانیام جایشانکار» مرد منتخب مودی به عنوان وزیر خارجه هند، تاکنون در این کار نابرابر به نظر رسیده است.
در ماه مارس، هنگامی که موج دوم همه گیری در هند آغاز شد، وزارت جایشانکار مشغول صدور بیانیه های رسمی و سازماندهی طوفان های شبکه های اجتماعی علیه «گرتا تونبرگ» فعال تغییرات آب و هوایی بود. روز پنجشنبه در اوج بحران سلامت، تمرکز جایشانکار در دیدار با همه سفرای هند در پایتخت های مختلف جهانی مقابله با روایت به اصطلاح «یک طرفه» در رسانه های بین المللی بود، که می گفت دولت مودی به دلیل بی لیاقتی موفق به کنترل موج همه گیری دوم نشده است.
تا همین اواخر، جایشانکار همچنین مشتاق ترین مروج برنامه واکسن ماتری (یا «دوستی واکسن») بود که بر اساس آن دهلی نو حدود 66.4 میلیون دوز از واکسن آسترازنکای ساخت هند را به 95 کشور در جعبه های بسته بندی مشخص شده با تصاویر بزرگ مودی می فرستاد. این واکسن ها یا بصورت تجاری و به عنوان کمک هزینه ای دو جانبه داده می شوند، یا تحت برنامه دسترسی جهانی واکسن COVID-19 (کواکس) سازمان بهداشت جهانی به کشورهای فقیرتر اعطا شده اند. در همین حال، دامنه واکسیناسیون هند بسیار ناگوار است. علی رغم اینکه این کشور بزرگترین تولید کننده واکسن در جهان است، حدود 2 درصد از هندی ها واکسینه شده اند - اقدامی اشتباه که به عنوان یکی از مهمترین عاملان موج دوم کنترل نشده هند ظاهر شده است.
پس از معکوس کردن 16 سال سیاست گذاری هند، همانطور که در اسناد مدیریت فاجعه نشان داده شده است، مودی که زمانی واکسن صادر می کرد، در حال حاضر در انتظار 20 میلیون دوز واکسن آسترازنکا از ایالات متحده در برابر پذیرش کمک دو جانبه است. این که هند در حال کمک گرفتن از شرکای سنتی مانند ایالات متحده و روسیه است، به اندازه کافی بد است، اما همچنین تجهیزات مورد نیاز چین را که روابط هند با آنها تحت نظارت مودی بیشتر شده است، می پذیرد. و حتماً به خصوص برای نخست وزیر دلهره آور بوده است که حتی پاکستان پیشنهادی برای کمک به تامین تجهیزات پزشکی ارائه داده است. اوضاع هند چنان ناگوار است که واردات روزانه 88000 پوند اکسیژن پزشکی را از پادشاهی کوچک هیمالیای بوتان آغاز کرده است.
اکثر هندی ها تصدیق می کنند که کشورشان سال گذشته در رکود اقتصادی بوده است و پذیرش کمک های دو جانبه بیش از اینکه یک انتخاب باشد یک اجبار است. اما چگونه آنها با این واقعیت که کار بر روی پروژه ای به ارزش 2 میلیارد دلار برای بازسازی یک مجتمع اداری دولتی در پایتخت، از جمله ساختن یک محل اقامت جدید برای مودی ادامه دارد، همچنان کنار خواهند آمد؟
مودی به اینکه هند را به عنوان ویشوگورو تبدیل کرده و شخصاً از طریق سفرهای متعدد جهانی اعتبار ملی خود را ارتقا داده است، افتخار می کرد. طرفداران فراملی گرای او تصور می کردند هند در حال حاضر یک قدرت جهانی در همان تراز آمریکا و چین است. این احساس با موقعیت سیاسی داخلی او گره خورده است.
اما اکنون طرفداران مودی آرزوهای خود را درباره یک قدرت جهانی درهم شکسته می دانند. در عوض، آنها باید با واقعیت خشن شهروند بودن یک کشور به اصطلاح «جهان سوم» که یک بار دیگر به کمک دیگران وابسته است، مقابله کنند. از آنجا که اقتصاد هند همچنان تحت تأثیر همه گیری قرار دارد، مودی نمی تواند از نظر اقتصادی به پایگاه خود پیشنهاد دهد. بنای غرور، اعتبار و احترام جهانی ملی گرایانه که مودی بر روی به اصطلاح قدرت سیاست خارجی خود بنا نهاده است، توسط همه گیری تخریب شده است.
این همه گیری از راه های دیگری نیز به هند آسیب رسانده است. استرالیا یکی از اعضای گفت و گوی امنیتی چهار جانبه (یا کواد) ، شهروندان خود را که در هند بوده اند از بازگشت به خانه منع کرده و برای آنها مجازات های 5 ساله زندان در نظر گرفته است. در اولین اجلاس سران خود در ماه مارس، این گروه تصمیم گرفت یک میلیارد دوز واکسن کووید 19 را برای منطقه هندو-اقیانوس آرام تا سال 2022 تأمین کند. این واکسن ها قرار بود در هند تولید شوند بودجه آن توسط ایالات متحده و ژاپن تأمین شوند و از آن به عنوان ابتکار عمل برای دور کردن کوآد از رویکرد امنیت محور و نرم کردن شهرت آن به عنوان یک گروه ضد چینی یاد شود. اما با تلاش هند برای تولید واکسن برای شهروندان خود که از این بیماری همه گیر رنج می برند، بعید به نظر می رسد که کوآد بتواند طبق برنامه پیش برود. در این معامله، موقعیت دهلی نو به عنوان یک حلقه از کوآد بطور قابل توجهی کاهش یافته است. اگر هند دست به کار نشود، رویای آمریکایی کوآد هرگز نمی تواند به واقعیت تبدیل شود.
پکن در حال حاضر برای استفاده از بدبختی هند و تقویت روابط خود با دیگر کشورهای جنوب آسیا وارد منطقه شده است. سه شنبه گذشته، وزیر خارجه چین جلسه ای با همتایان خود از افغانستان، بنگلادش، نپال، پاکستان و سریلانکا برای همکاری در برابر کووید 19 برگزار کرد. هند در این جلسه غایب بود.
در رقابت بین دو غول آسیایی برای دستیابی به یک شریک جذاب و قابل اعتماد در جنوب آسیا، به نظر می رسد هند در پشت چین قرار دارد.
چین همچنین در مرز ناآرام خود با هند برتری خود را افزایش داده است.
اگر هند به دنبال زمانی برای نشان دادن قدرتش بود، اکنون بهترین زمان بود. اما موج دوم کووید 19 عکس آن را موجب شده است. تأثیر مشابهی در جریان گفت وگوی مداوم دهلی نو با اسلام آباد احساس خواهد شد. هند به دلیل عدم توانایی خود در کنترل تهدید دو جبهه از جانب چین و پاکستان، مجبور به تعامل شده است. اقتصاد هند در اثر همه گیر شدن کرونا ویران شده است.
اگرچه دیپلمات های هندی هنوز هم می توانند خسارات مذاکره با پکن و اسلام آباد را تحمل کنند، اما آنها نمی توانند صدمات وارده به قدرت نرم کشور را جبران کنند. شهرت هند به عنوان یک دموکراسی لیبرال قبلاً تضعیف شده بود، اما توانایی این کشور در مدیریت همه تناقضات داخلی هنوز هم شایسته تقلید توسط کشورهای در حال توسعه بود. اکنون، با پاسخ گیج کننده آن کشور به موج دوم و لغو ارسال واکسن هایی که به کشورهای دیگر در آسیا و آفریقا متعهد شده اند - بازیابی آن سخت خواهد بود.
هندی ها در حال حاضر با یک فاجعه انسانی در دولت مودی روبرو هستند. جاه طلبی های دهلی نو برای داشتن یک قدرت جهانی ضربه بزرگی خورده است. تحت نظر مودی، دیپلماسی توپ های زیادی در هوا برای نشان دادن اطمینان و مهارت داشت اما اکنون که همه توپ ها روی زمین افتاده اند، کشور برای جمع آوری آنها و شروع مجدد بازی به فروتنی، صداقت و تلاش فوق العاده ای نیاز دارد.
