تقایل غرب و روسیه هر روز شکل جدیدی به خود می گیرد و روی کار آمدن بایدن به عنوان رئیس جمهور جدید آمریکا آن را به شدت تشدید کرده است.
به گزارش جماران، غربی ها تحت تأثیر دولت جدید آمریکا به ریاست «جو بایدن» هر از چند گاهی مساله ای قدیمی یا جدید را مطرح می کنند و به روسیه فشار می آورند.
از جمله موضوع هایی که غربی ها برای فشار بر روسیه استفاده می کنند بحران اوکراین و مساله حقوق بشر با تکیه بر مخالفان روسی و«الکسی ناولنی» رهبر مخالفان روسی است که در زندان به سر می برد.
بحران اوکراین و احتمال درگیری نظامی میان روسیه و ناتو فروکش نکرده اروپایی ها مساله جدیدی را علم کرده و از آن می خواهند علیه مسکو استفاده کنند.
در جدیدترین اقدام ضد روسی غربی ها،فرانسه و آلمان به همراه آمریکا نسبت به وضعیت سلامتی الکسی ناوالنی در زندان به روسیه هشدار دادند و همزمان کنشگران حامی این منتقد کرملین، خواستار برگزاری تظاهرات در تاریخ ۲۱ آوریل (یک اردیبهشت) شدند. پزشک ناوالنی، روز گذشته اعلام کرده بود که وضعیت سلامتی این مخالف دولت روسیه در اثر اعتصاب غذا به سرعت رو به وخامت است و ناوالنی با خطر مرگ روبرو است.
«جیک سالیوان» مشاور امنیت ملی آمریکا هشدار داد که در صورت مرگ الکسی ناوالنی، این موضوع برای روسیه «تبعات» خواهد داشت.
وی در گفت‌وگو با سی‌ان‌ان افزود: «در حال بررسی گام‌های خاص هستیم … و من در این مرحله آنها را به‌صورت علنی فاش نمی‌کنم اما اگر آقای ناوالنی بمیرد، تبعاتی به دنبال خواهد داشت.»
از سوی دیگر «هایکو ماس» وزیر خارجه آلمان روز یکشنبه اعلام کرد که وزیران خارجه اتحادیه اروپا در نشست روز دوشنبه در بروکسل درباره وضعیت سلامتی ناوالنی گفت‌وگو خواهند کرد.
وی به روزنامه آلمانی بیلد گفت که حق ناوالنی برای حمایت پزشکی باید «بدون تاخیر» تضمین شود.
همزمان «ژان ایو لودریان» وزیر امور خارجه فرانسه روز یکشنبه گفت: «امیدوارم اقدامات لازم برای اطمینان از سلامت جسمی آقای ناوالنی و همچنین آزادی وی انجام شود.» وزیر خارجه فرانسه مسئولیت اصلی را در این زمینه متوجه ولادیمیر پوتین دانست.
از سوی دیگر، کنشگران حامی الکسی ناوالنی، خواستار تظاهرات در مسکو و سن پترزبورگ در تاریخ ۲۱ آوریل (یک اردیبهشت) شدند.
«لئونید ولکوف» یکی از افراد نزدیک به ناوالنی گفت که تظاهرات در روز چهارشنبه برگزار می‌شود: «نمی‌دانیم چقدر می‌تواند تحمل کند… اما مشخص است که وقت نداریم.»
وی یکشنبه ۱۸ آوریل (۲۹ فروردین) در مطلبی در حساب کاربری‌اش در فیس‌بوک افزود: «وقت آن رسیده است که عمل کنیم. دیگر این موضوع مربوط به آزادی ناوالنی نیست بلکه به زندگی او نیز مربوط می‌شود.»
تظاهرات در ساعت ۱۹ به وقت محلی در تاریخ ۲۱ آوریل یعنی همان روزی که سخنرانی سالانه «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری پوتین در دو پارلمان این کشور برگزار می‌شود تدارک دیده شده است.
ناوالنی ۴۴ ساله که در زندان دچار کمردرد شدید و از دست دادن حس در پاهایش شده بود، از سه هفته پیش در اعتراض به عدم اجازه ملاقات پزشکانش با او دست به اعتصاب غذا زده است.
«یاروسلاو آشیخمین» پزشک ناوالنی که از طریق خانواده این منتقد کرملین به نتایج آزمایش‌های او دست پیدا کرده بود گفت: «سطح پتاسیم در بدن او به شدت افزایش یافته که می‌تواند باعث ایست قلبی شود و علائم نارسایی کلیه است.»
تاکنون هیچ اظهار نظری از سوی پلیس یا مقامات دولتی درباره درخواست تظاهرات مطرح نشده است. پلیس روسیه پیش از این در اعتراض‌های سراسری ماه ژانویه که در آنها معترضان خواهان آزادی ناوالنی بودند بیش از ۱۰ هزار نفر را بازداشت کرد.
الکسی ناوالنی در ۱۷ ژانویه سال جاری هنگام بازگشت از آلمان به روسیه بازداشت شد. او پس از مسمومیت با سم اعصاب نوویچوک مدت ۵ ماه را برای مداوا در آلمان گذرانده بود.
دستگاه قضایی روسیه فوریه گذشته، الکسی ناوالنی را به سه سال و شش ماه حبس به جرم نقض شرایط آزادی مشروط محکوم کرد که از این مدت دو سال و نیم آن اجرایی شده است.
این در حالی است که اتحادیه اروپا اول مارس نیز چهار مقام عالی‌رتبه روسیه را به دلیل مشارکت در روند قضایی منجر به محکومیت الکسی ناوالنی و سرکوب معترضان هوادار وی، تحریم کرد.
خبرگزاری فرانسه به نقل از منابع دیپلماتیک گزارش کرد که «الکساندر کالاشنیکوف» مدیر سازمان زندان‌ها، «الکساندر بستریکین»، مسئول کمیته تحقیقات، «ایگور کراسنوف»، دادستان عمومی و «ویکتور زولوتوف»، رئیس گارد ملی روسیه، چهار مقامی هستند که نامشان در لیست سیاه سفر به اتحادیه اروپا ثبت شده و از این پس حق ورود به خاک هیچ یک از ۲۷ کشور عضو را ندارند.
این تصمیم روز ۲۷ فوریه و در جریان نشست وزرای امور خارجه اتحادیه اروپا اتخاذ و اول مارس مورد قبول تمام دولت‌های عضو قرار گرفت.
الکساندر گرونچکو معاون وزیر امور خارجه روسیه در واکنش به این خبر اعلام کرد که مسکو طبیعتا به این اقدام واکنش متناسب نشان خواهد داد. به گزارش خبرگزاری اینترفاکس روسیه، آقای گرونچکو گفت: «اتحادیه اروپا حرکت بر یک مبنای غیرقانونی را ادامه می‌دهد و شرایط به یک بن‌بست کامل رسیده است.»
اتحادیه اروپا پیش از این و در پی مسمومیت شدید الکسی ناوالنی، ۶ مقام روس از جمله چند نفر از نزدیکان ولادیمیر پوتین را تحریم کرده بودند.
الکسی ناوالنی از اواسط ماه ژانویه، زمانی که پس از چند ماه بستری در آلمان در پی مسمومیت به روسیه بازگشت در فرودگاه مسکو بازداشت شد. یک دادگاه کیفری در مسکو حبس تعلیقی آقای ناوالنی را به جرم نقض شرایط آزادی مشروط در پرونده فسادی که مربوط به سال ۲۰۱۴ بود، اجرایی کرد. دیوان حقوق بشر اروپا محکومیت الکسی ناوالنی در سال ۲۰۱۴ را سیاسی ارزیابی کرده و خواهان رسیدگی مجدد به این پرونده از سوی محاکم روسیه شده بود.
الکسی ناوالنی رای گذراندن دو سال و نیم حبس به زندانی در ۲۰۰ کیلومتری شرق مسکو منتقل شد.
همزمان با وضع تحریم‌های جدید از سوی اتحادیه اروپا، دو گزارشگر مستقل سازمان ملل متحد خواستار انجام تحقیقات مستقل بین‌المللی درباره مسمومیت وی شدند. کشورهای اروپایی و ایالات متحده می‌گویند وی با عامل اعصاب نوچوویک مسموم شده بود.
از سوی دیگر، اخیراً ایالات متحده آمریکا و لهستان ۱۳ دیپلمات روسی را در ارتباط با حملات هکری، از کشور های شان اخراج کردند. روسیه در واکنش به آن ۱۵ دیپلمات هر دو کشور را اخراج کرد.
همچنین با افزایش تنش ها میان مسکو و لندن، سفیر روسیه در انگلیس از عدم ارتباط با مقامات لندن شکایت کرده است. دومینیک راب، وزیر خارجه انگلیس اخیراً از «رفتار بدخواهانه» روسیه انتقاد کرد.
«اندری کیلین» سفیر روسیه در لندن روز یکشنبه به رسانه بی بی سی گفت: «اگر دومینیک راب فکر می کند که روسیه دموکراسی را اخلال می کند و یا از بین می برد، من آماده هستم با او بحث کنم. اما من از بیشتر از یک سال به این طرف دومینیک راب را ندیده ام.»
دولت انگلیس، در ارتباط با تشدید وخامت اوضاع میان روسیه و اوکراین، در نظر دارد که در ماه می امسال کشتی های جنگی خود را به دریاچه سیاه اعزام کند. این مطلب را روزنامه انگلیسی «ساندی تایمز» از قول مقامات بلند پایه نیروی دریایی این کشور گزارش داده است. لندن گویا می خواهد به این ترتیب همبستگی خود را با اوکراین و متحدانش در پیمان نظامی ناتو نشان بدهد.
«انه گریت کرامپ کارنباور» وزیر دفاع آلمان، روسیه را متهم ساخت که به طور «مشخص و مستقیم» امنیت اروپا را با خطر روبرو می سازد. این سیاستمدار از حزب دموکرات مسیحی آلمان روز شنبه، با انتقاد از استقرار نیرو های نظامی روسیه در نزدیکی مرز اوکرایین، این اقدام روسیه را برای اروپا نگران کننده عنوان کرد. او روسیه را از جمله به استقرار موشک های متهم کرد که به راحتی می توانند آلمان را هدف قرار بدهند. کرامپ کارنباور افزود که «این اقدام برخلاف معاهدات موجود تسلیحاتی و مخفیانه صورت گرفته است.»
وزیر دفاع آلمان گفت: «عملکرد روسیه متأسفانه برای ایجاد اعتماد مناسب نیست، بلکه به تحریک واکنش ها منجر می شود.» او از واکنش محتاطانه اوکراین در برابر اقدامات اخیر روسیه تمجید کرد: «ما نمی خواهیم در مشارکت با اوکراین دستخوش این بازی روسیه شویم.»
اوضاع در مرزهای روسیه و اوکراین خطرناک است
اتحادیه اروپا امروز دوشنبه ضمن اشاره به بالاگرفتن بحران در شرق اوکراین، از افزایش تنش‌های موجود با روسیه خبر داد و نسبت به این وضعیت ابراز تاسف کرد.
«جوزپ بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با طرح این موضع، اوضاع در مرزهای اوکراین را «بسیار خطرناک» توصیف کرد و در ادامه تنش‌های موجود میان بروکسل و مسکو بر سر زندانی شدن الکسی ناوالنی، کرملین را مسئول سلامت جسمانی رهبر اوپوزیسیون روسیه خواند.
آقای بورل در ادامه به چگونگی پیشرفت تحولات در روابط اتحادیه اروپا با مسکو پرداخت تاکید کرد که «روابط با روسیه بهبود نمی‌یابد بلکه برعکس تنش‌ها میان دو طرف در زمینه‌های مختلف رو به افزایش است.»
به گزارش یورونیوز، مسئول دستگاه دیپلماسی اتحادیه اروپا در این خصوص به ویژه به موضوعاتی چون اخراج دیپلمات‌ها میان مسکو و پراگ و نیز وضعیت «بسیار نگران کننده» جسمانی الکسی ناوالنی اشاره کرد که گفته می‌شود علاوه بر بیماری در زندان دست به اعتصاب غذا نیز زده است.
جوزب بورل در حالی از افزایش تنش‌ها میان مسکو و بروکسل خبر داده که وزرای خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا قرار است برای بررسی این تنش و نیز پرداختن به دیگر موضوعات روز بیست و هفتم ماه جاری میلادی به صورت ویدئو کنفرانس گرد هم آیند.
نگرانی نسبت به بالاگرفتن تنش در مرز اوکراین همزمان با درگیری‌های پراکنده میان جدایی‌طلبان تحت حمایت روسیه و ارتش اوکراین در مناطق شرقی این کشور مطرح شده است.
ارتش اوکراین روز دوشنبه اعلام کرد که در تازه‌ترین دور این درگیری‌ها یک سرباز این کشور کشته و یک نفر دیگر زخمی شده است.
این حوادث در آستانه گفت‌وگوهایی در سطح مشاوران روسای کشور میان اوکراین، روسیه، آلمان و فرانسه روی داده است. مذاکرات یاد شده قرار است شامگاه دوشنبه به صورت مجازی برگزار شود.
«ولودیمیر زلنسکی» رئیس جمهوری اوکراین جمعه شب گذشته در پایان نشستی با «امانوئل ماکرون» رئیس جمهوری فرانسه و «آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان ابراز امیدواری کرده بود که گفتگوهای دوشنبه شب زمینه از سرگیری آتش‌بس در خطوط نبرد را فراهم کند.
اوکراین در گزارشی اعلام کرده که از ابتدای سال جاری میلادی تاکنون ۳۰ سرباز این کشور در جریان درگیری با جدایی‌طلبان حامی مسکو کشته شده‌اند؛ حال آنکه شمار قربانیان این درگیری‌ها در کل سال گذشته میلادی ۵۰ نفر اعلام شده بود.
جدایی طلبان نیز اعلام کرده‌اند که از ابتدای ماه ژانویه تاکنون بیست تن از نیروهای آنها در جریان درگیری‌ها کشته شده‌اند.
این درگیری‌ها طی هفته‌های گذشته پس از اقدام مسکو در اعزام ده‌ها هزار سرباز به مناطق نزدیک به مرز روسیه با اوکراین افزایش یافته است.
تنش مین روسیه و جمهوری چک
مسکو روز گذشته-یکشنبه- نسبت به اتهامات جمهوری چک مبنی بر اینکه دو جاسوس روسیه متهم در پرونده اسکریپال، در انفجار انبار مهمات چک در سال ۲۰۱۴ دست داشتند واکنش نشان داد و دستور اخراج شماری از دیپلمات های جمهوری چک را صادر کرد.
پراگ روز شنبه اعلام کرد که ۱۸ دیپلمات روس را اخراج می‌کند و افزود که به متحدانش در ناتو و اتحادیه اروپا اطلاع داده است که روسیه در حادثه انفجار در انبار مهمات که منجر به کشته شدن دو نفر شد «مداخله مشکوکی» داشته است. وزرای امور خارجه کشورهای عضو اتحادیه اروپا قرار است در جلسه روز دوشنبه موضوع را بررسی کنند.
این موضوع بزرگترین اختلاف بین پراگ و مسکو از زمان پایان دهه‌ها تسلط شوروی بر اروپای شرقی در سال ۱۹۸۹ است.
این موضوع همچنین به تنش‌های فزاینده بین روسیه و غرب که تا حدودی ناشی از تجمع نیروهای ارتش روسیه در مرزهای غربی و کریمه است دامن خواهد زد.
روسیه روز یکشنبه اعلام کرد که ۲۰ کارمند سفارت چک در مسکو «عنصر نامطلوب» محسوب می‌شوند و باید از قبل از پایان روز دوشنبه ۱۹ آوریل (۳۰ فروردین) کشور را ترک کنند.
این خبر پس از احضار سفیر چک در مسکو منتشر شد. روسیه پیش‌تر قول اقدامات متقابل تلافی‌جویانه را داده بود.
وزارت خارجه روسیه در بیانیه‌ای که روز یکشنبه ۱۸ آوریل (۲۹ فروردین) و پیش از خبر اخراج دیپلمات‌های جمهوری چک منتشر کرد گفت: «این ادعای دولت جمهوری چک واهی است زیرا پراگ پیش از این مالک این انبار را دادگاهی کرده بود.»
روسیه اخراج دیپلمات‌های این کشور را «ادامه یکسری اقدامات ضد روسی انجام شده از سوی جمهوری چک در سال‌های اخیر» توصیف کرد و گفت پراگ در تلاش برای جلب رضایت ایالات متحده در زمینه تحریم‌های اخیر علیه روسیه است.
در این بیانیه تصریح شده است که روسیه اعتراض شدید خود را به مقامات جمهوری چک ابراز می‌کند و در پی اقدامات تلافی‌جویانه نیز خواهد بود.
«یان هاماچک» وزیر کشور و سرپرست وزارت امور خارجه چک روز گذشته اعلام کرد محققان معتقدند که انفجار در انبار کارخانه مهمات سازی در منطقه وربتیچ در جنوب شرقی پراگ پس از خروج یک محموله اسلحه که احتمالا به بلغارستان فرستاده شده است، صورت گرفت.
پلیس چک در این زمینه گفته است که آنها به دنبال دو مرد با نام‌های «الکساندر پتروف» و «روسلان بشیروف» بودند که چند روز قبل از انفجار به جمهوری چک سفر کرده بودند.
این نام‌ها، نام مستعار دو افسر اطلاعاتی روسیه تحت تعقیب انگلیس به اتهام مسمومیت «سرگئی اسکریپال» جاسوس سابق روسیه و دخترش با عامل اعصاب نوویچوک در شهر سالزبری بریتانیا در سال ۲۰۱۸ است.
کرملین دست داشتن در آن حادثه را انکار کرد و افراد متهم که تحت تعقیب انگلیس قرار دارند، همچنان در روسیه آزاد هستند.
هاماچک گفت: «پلیس از ابتدا درباره این دو فرد اطلاع داشتند اما تنها زمان وقوع حمله سالزبری فهمید که آنها از اعضای اداره اصلی اطلاعات روسیه واحد ۲۹۱۵۵ هستند.»
«دومینیک راب» وزیر خارجه انگلیس، نیز از اقدام جمهوری چک حمایت کرد.
