در پی برگزیت اتحاد میان جمهوری خواهان و سلطنت طلبان متزلزل شده است. مسئولان ایرلند شمالی نمی توانند نظم و قانون را برقرار کنند. پلیس از نمایندگان جوامع گوناگون خواسته است مردم را آرام کنند و در مورد خشونت ها هشدار داد.
به گزارش جماران، سی ان ان در گزارشی نوشت: برای بیش از یک هفته، شورش ها خیابان های پنج شهر و شهرستان ایرلند شمالی رادچار آشوب کرده است. خودروها و یک اتوبوس ربوده و سوزانده شده اند، جوانان بمب های بنزینی به سمت پلیس پرتاب کرده اند و حداقل 74 افسر زخمی شده اند.
ناآرامی های در حال افزایش، صلح شکننده منطقه را بین وفاداران طرفدار انگلیس که می خواهند بخشی از انگلیس بمانند و ملی گرایان طرفدار ایرلند که دوست دارند ایرلند شمالی بخشی از جمهوری ایرلند باشد، تهدید می کند.
چه زمانی تازه ترین درگیری ها آغاز شد؟
در تاریخ 29 مارس، افسران پلیس پس از تلاش برای پراکنده کردن جمعیت تقریباً 40 نفری، در یک منطقه عمدتاً اتحادیه ای در «تولیمور»، در «دری / لندوندری»، با بمب های بنزینی هدف قرار گرفتند. به مدت پنج شب، صحنه های مشابهی در شهر رخ داد.
تا جمعه، 2 آوریل، این دریگری ها و شورش ها به جنوب بلفاست گسترش یافت، جایی که یک اعتراض در منطقه «سندی رو» برگزار شد و 15 افسر پلیس با سوختگی، آسیب دیدگی از ناحیه سر و پا مواجه شدند.
سرپرست ارشد فرمانده ناحیه بلفاست گفت که افسران «در معرض حمله مداوم آشوبگران قرار گرفتند که تعدادی اشیا از جمله سنگ و میله های فلزی و وسایل آتش بازی به سمت پلیس پرتاب کردند.
چرا این اتفاق افتاد؟
روزهای ابتدایی بی نظمی در همان هفته بود که مقامات گفتند رهبران حزب جمهوری خواه ایرلند (شین فین) را به اتهام شکستن محدودیت های مرتبط با شیوع کرونا در تابستان گذشته تحت پیگرد کیفری قرار نمی دهد.
این مراسم تشییع جنازه در ژوئن ماه گذشته و در زمانی برگزار شده بود که محدویتهای کرونایی، از جمله الزام به حفظ فاصله اجتماعی، مانند همین حالا برقرار بود. در این مراسم جمعیتی در حدود 2000 نفر حضور داشتند.
جوامع وفادار مقامات را به ریاکاری حزبی پیرامون این تصمیم متهم کردند و گفتند که آنها تابستان سال گذشته به دلیل کووید 19 تصمیم به لغو رژه های سنتی دوازدهم ژوئیه خود گرفته اند و به دلیل پایبندی به محدودیت ها، در مراسم و شرکت در مراسم تشییع جنازه عزیزانشان غایب بوده اند.
اما بسیاری از تحلیلگران همچنین به سرکوب اخیر و موفقیت آمیز پلیس علیه باندهای مواد مخدر و فعالیت های جنایتکارانه که توسط نیروهای شبه نظامی وفادار پشتیبانی و اداره می شوند، اشاره می کنند.
شورشیان چه کسانی هستند؟
به گفته سرویس پلیس ایرلند شمالی (PSNI)، بیشتر آشوبگران جوانان هستند و برخی از شرکت کنندگان 12 سال دارند.
اولین روزهای خشونت، که در تعطیلات آخر هفته عید پاک افزایش یافت، در مناطقی که عمدتا وفاداران [به تاج و تخت] ایرلند شمالی بودند در شهرهای بلفاست و دری / لندوندری و شهرهای نیوتوناببی، بالیمنا و کارریکفرگوس رخ داد.
اما این تحرک در روز چهارشنبه در غرب بلفاست، جایی که آشوبگران جوامع وفادار و ناسیونالیست در امتداد به اصطلاح خط صلح - یک دیوار دروازه ای که محله های اتحادیه و ملی گرایان را از یکدیگر جدا می کند - درگیر شدند.
پلیس برای بستن دروازه ای که برای جدا کردن مناطق در هنگام خشونت، جایی که بمب های بنزینی، بطری ها، سنگ ها و وسایل آتش بازی پرتاب می شد، وارد عمل شد.
پلیس گفت در بعضی مواقع بیش از 600 نفر حضور داشتند.
در اوایل روز چهارشنبه، یک اتوبوس نیز ربوده شد و در لانارک در نزدیکی تقاطع جاده شانکیل به آتش کشیده شد؛ جایی که یک عکاس مطبوعاتی نیز مورد حمله قرار گرفت.
در برخی از فیلم های این شورش که در شبکه های اجتماعی به اشتراک گذاشته شده است، بزرگسالان دیده می شوند که نوجوانان 12-13 ساله را تشویق می کنند که اقدامات خشونت آمیز را انجام دهند، و این نگرانی های عمیق را از برنامه ریزی خشونت توسط گروه های شبه نظامی ایجاد می کند.
روز پنجشنبه، سرویس پلیس ایرلند شمالی گفت که آنها هنوز در تلاشند تا «حضور یا عدم حضور گروه های شبه نظامی» در شورش را تأیید کنند. پلیس نگفت که درگیری شبه نظامی وجود دارد یا خیر، اما «جاناتان رابرتز» دستیار رئیس موقت پلیس ایرلند شمالی گفت که «مشخص است که درجه ای از سازماندهی وجود دارد.»
عصر پنجشنبه، درگیری ها در جاده اسپرینگفیلد در بلفاست ادامه یافت و معترضین به سمت خودروهای پلیس در سمت ملی گرایان خط صلح سنگ پرتاب کردند. مأموران با تجهیزات ضد شورش، با سگ و یک توپ آب پاش، برای پراکنده کردن افراد درگیر وارد عمل شدند.
گروه تحقیقات سیاسی اولستر (UPRG) اولین گروه وفاداری بود که خواستار پایان این شورش در روز پنجشنبه شد. شورای جوامع وفادار [به تاج و تخت]، گروهی که نمایندگان شبه نظامیان اتحادیه را شامل می شود و همچنین با گروه تحقیقات سیاسی اولستر در ارتباط است، در بیانیه روز جمعه خود گفت که «هیچ یک از گروه های مرتبط آنها به طور مستقیم یا غیرمستقیم در خشونت هایی که اخیراً شاهد آن بوده ایم، درگیر نشده اند» . این شورا اضافه کرد که «حق اعتراض مسالمت آمیز از حقوق اساسی بشر است» اما کلیه اقدامات انجام شده توسط اعضای جامعه وفادار «باید کاملاً مسالمت آمیز باشد».
پلیس ایرلند شمالی مشارکت شبه نظامیان وفادار در سازماندهی خشونت در روز جمعه را رد کرد؛ به نظر می رسد ارزیابی قبلی خود را پس می گیرد.
رابرتز در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت که «ارزیابی کلی» آنها این بود که خشونت رخ داده «توسط گروهی به نام آن گروه تنظیم نشده است».
وی گفت: «مطمئناً افرادی وجود داشته که دست به خشونت زده اند و هیچ ارتباطی با هیچ سازمان غیرقانونی ندارند.»
وی افزود: «ما احساس می کنیم ممکن است عده ای باشند که بتوانند با سازمان های منع شده ارتباط برقرار کنند و در صحنه های خشونت حضور داشته باشند، اما اعتقاد نداریم که توسط سازمان های تجویز شده برای اعتراضات مسالمت آمیز سازماندهی شده باشند.»
برگزیت چه ارتباطی با این موضوع دارد؟
این آشوب ها در حالی افزایش می یابد که خشم از قسمت خاصی از توافق نامه برگزیت افزایش یافته است.
از زمان رای گیری انگلیس برای خروج از اتحادیه اروپا در سال 2016، تنش ها در ایرلند شمالی افزایش یافته است. اما خشم نسبت به بخش خاصی از توافق نامه برگزیت به نام پروتکل ایرلند شمالی، که یکی از موضوعات اصلی بحث و جدال است، افزایش یافته است.
در طول مذاکرات برگزیت، همه طرف ها به طور گسترده توافق کردند که هر توافق نامه ای به توافق صلح ایرلند شمالی، معروف به پیمان جمعه نیک (GFA) احترام بگذارند، و «بوریس جانسون» نخست وزیر انگلیس در سال 2019 گفت که "ما تحت هیچ شرایطی پست کنترل در یا نزدیکی مرز ایرلند شمالی نمی گذاریم. ما به روند صلح و پیمان جمعه نیک احترام خواهیم گذاشت.»
پیمان جمعه نیک پایان دادن به مشکلات بود - اصطلاحی که برای توصیف دوره درگیری های خشونت آمیز در ایرلند شمالی استفاده می شد و از اواخر دهه 1960 تا زمان امضای آن در 1998 ادامه داشت.
توافق صلح همچنین روند برچیدن کنترل های مرزی بین شمال و جمهوری ایرلند را آغاز کرد و در سال 2006، آخرین برج مراقبت از بین رفت.
اما پس از خروج انگلستان از اتحادیه اروپا (و بازار واحد آن) ، طرح جدیدی - پروتکل ایرلند شمالی (NI) - اجرا شد.
هدف پروتکل ایرلند شمالی از بین بردن نیاز به کنترل مرزی بین ایرلند شمالی (بخشی از انگلیس) و جمهوری ایرلند (عضو اتحادیه اروپا) است.
در عوض، مرزهای عمیقی در پایین دریای ایرلند ایجاد می کند زیرا کالاهایی که از انگلیس وارد ایرلند شمالی می شوند ، تحت بررسی اتحادیه اروپا قرار می گیرند. اقدامی که خشم اتحادیه های طرفدار انگلیس، از جمله «آرلین فوستر» وزیر اول ایرلند شمالی و حزب او، حزب اتحادیه دموکراتیک را برانگیخت، که معتقدند این توافق آینده اتحادیه را به خطر می اندازد.
«نائومی لانگ» وزیر دادگستری ایرلند شمالی روز چهارشنبه گفت که «عدم صداقت و عدم شفافیت دولت انگلیس در مورد این مسائل باعث بروز احساس خشم در بخش هایی از جامعه ما شده است» و گفت: دولت تأثیری که برگزیت برایرلند شمالی خواهد گذاشت را کم اهمیت جلوه می دهد.
لانگ به بی بی سی گفت که دولت می داند که عواقب برگزیت «بیشتر در ایرلند شمالی احساس می شود، جایی که مسائل هویت با مسائل مرزی گره خورده است.»
ماه گذشته شورای جوامع وفادار گفت که پشتیبانی خود را از پیمان جمعه نیک، که به آن توافق نامه بلفاست نیز معروف است، پس می گیرد.
«دیوید تریمبل» - اولین وزیر سابق ایرلند شمالی و برنده جایزه نوبل صلح برای نقشی که در مذاکره در مورد پیمان جمعه نیک بازی کرد - روز جمعه در یک مقاله در وال استریت ژورنال پرسید: «آیا اراده سیاسی برای مقابله با مشکلات تجاری وجود دارد - یا آیا اتحادیه اروپا با صلح و آرامش در ایرلند شمالی بازی می کند تا انگلیس را به دلیل رأی دادن به استقلال مجازات کند؟»
رهبران سیاسی چه می گویند؟
«میشائیل مارتین» نخست وزیر ایرلند و نخست وزیر انگلیس روز پنجشنبه صحبت کردند.
در بیانیه دفتر مارتین آمده است: «آنها با تأکید بر اینکه خشونت غیر قابل قبول است، خواستار آرامش شدند.»
روز پنجشنبه کاخ سفید برای ابراز نگرانی از خشونت به رهبران ایرلند شمالی، انگلیس و ایرلند پیوست، و «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه هشدار داد که پیمان جمعه نیک نباید «به یک آسیب دیده از برگزیت تبدیل شود.»
لانگ، وزیر دادگستری ایرلند شمالی، از مردم خواسته است «قبل از اینکه جانشان را در این راه از دست بدهند» متوقف شوند.
در جلسه اضطراری روز پنجشنبه آرلین فاستر وزیر اول دولت ایرلند شمالی گفت که این خشونت ها اعتبار کشور را در صد سالگی لکه دار کرده است.
آیا نشانه ای از پایان خشونت وجود دارد؟
هر دو جامعه خواهان آرامش هستند. با این حال، مشخص نیست که این پیام شنیده می شود یا خیر.
تظاهراتی که قرار بود امروز در بلفاست در ایرلند شمالی برگزار شود در پی مرگ همسر ملکه انگلیس لغو شد. جمعه شب آرامش نسبی در این منطقه که از یک هفته پیش صحنه درگیری و خشونت های بی سابقه است حاکم شد.
در حالی که بحران در ایرلند شمالی بالا گرفته است درگذشت فیلیپ موجب شده بار دیگر رسانه های این کشور برای پوشش خبری ویژه به اطراف کاخ های باکینگهام و ویندزور (محل درگذشت فیلیپ) گسیل شوند تا اتش ناآرامی و درگیری میان هواداران و مخالفان سلطنت در ایرلند شمالی پوشانده شود. نظام سلطنتی انگلیس به شدت از جدایی ایرلند شمالی بیمناک است و رسانه های این کشور هم پرداختن به درگذشت همسر 99 ساله ملکه انگلیس را بر پوشش بحران ایرلند ترجیح داده و درگذشت همسر ملکه را سرلوحه برنامه های خود قرار داده اند.