پرونده استقلال ایالت کاتالونیای اسپانیا به استقلال اسکاتلند از انگلیس گره خورده است.
به گزارش جماران، در سال های اخیر هرگاه اروپا میزبان تظاهرات استقلال طلبان قاره بوده است غالبا روی چهره برخی از معترضان پرچم دو منطقه اروپایی نقش بسته است: اسکاتلند روی یک گونه و کاتالونیا روی گونه دیگر. به اندازه نزدیکی دو گونه یک صورت، منافع دو گروه استقلال طلب کاتالونیا و اسکاتلند نیز نزدیک هستند. انگار دو جنبش استقلال طلبی و آینده آنها به هم گره خورده است.
نشان مشخص چنین تمثیلی را می توان از زبان کارلس پوجدمون، رهبر پیشین استقلال طلبان کاتالونیا در مصاحبه با یورونیوز شنید: « به نتیجه رسیدن پرونده استقلال اسکاتلند از بریتانیا، برای ما حیاتی است.»
به گزارش یورونیوز، بی تردید سخنان پوجدمون که همچنان بسیاری او را الهام بخش جنبش استقلال کاتالونیا از اسپانیا می دانند در سالی بیان می شود که می توان آنرا برای این دو جنبش جدایی طلب اروپایی حیاتی دانست. سوال اصلی اینجاست: درسهایی که هر دو جنبش استقلال طب کاتالونیایی و اسکاتلندی در یک دهه اخیر آموخته اند می توانند به دیگری کمک کنند تا از دردسرهای بعدی جلوگیری و باعث عقبگرد نشود؟
شانس بلند اسکاتلند برای استقلال در پی نهایی شدن برکسیت
هرچند حزب ملی اسکاتلند، اس ان پی، موفق نشد در سال ۲۰۱۴ و در جریان همه پرسی شهروندان این منطقه را برای استقلال از بریتانیا مجاب کند اما در هفت سال گذشته سیاستمداران این حزب در راس تمام نهادهای منتخب اسکاتلند رخنه کرده اند و سال به سال محبوبیت بیشتری کسب کرده اند.
نیکلا استورجن، نخست وزیر اسکاتلند و رهبر اس ان پی در سال های اخیر به یکی از محبوبترین سیاستمداران این منطقه تبدیل شده است. خانم استورجن پس از نهایی شدن برکسیت بارها در هفته های اخیر یک موضوع را یادآوری کرده است. همه پرسی تازه استقلال در راه است. به گفته او « نتیجه انتخابات محلی ماه مه در برگزاری همه پرسی استقلال و یا عدم آن تاثیر مستقیم دارد.»
بحث استقلال هرگز در این هفت سال به فراموشی سپرده نشد. بلافاصله پس از رای آری مردم بریتانیا به همه پرسی خروج این کشور از اتحادیه اروپا در سال ۲۰۱۶، نیکولا استورجن، نخست وزیر دولت محلی اسکاتلند، آشکارا اعلام کرد که لازم است همه پرسی دوم استقلال برگزارشود.
دلیل اصلی نیکلا استورجن نتیجه همه پرسی برکسیت در اسکاتلند بود. در همه پرسی خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا، رای دهندگان اسکاتلندی با ۶۲ درصد آرا در برابر ۳۸ درصد از باقی ماندن اتحادیه اروپا در اتحادیه اروپا حمایت کردند. این در حالی است که در کل جزیره بیش از ۵۲ درصد مردم در سال ۲۰۱۶ موافق خروج بودند و به این ترتیب در ۵ سال گذشته روند نهایی شدن خروج از اتحادیه روپا جدی‌تر شد.
در حال حاضر اس ان پی و سبزها اکثریت پارلمانی در اسکاتلند را عهده دار هستند و هر دو حزب مخالف خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا بوده اند. حالا ملی گرایان عضو اس ان پی می گویند زمانی که بریتانیا به خواسته ما توجهی نمی کند خواست ما هم برگزاری همه پرسی دوم استقلال است.
آیا لندن اجازه برگزاری همه پرسی دوم را می دهد؟
اما اس ان پی چالش دیگری پیش رو دارد و آن این که آیا لندن حاضر می شود همه پرسی جدید استقلال برگزار کند؟
بوریس جانسون، نخست وزیر بریتانیا پیش تر در واکنش به سخنان استقلال طلبان گفته است که همه پرسی سال ۲۰۱۴ اقدامی تاریخی بود که طی آن وحدت طلبان پیروز شدند. به همین دلیل بهانه ای برای برگزاری همه پرسی استقلال تا ۴۰ سال آینده وجود نخواهد داشت.
البته نیکلا استورجن در سخنرانی های خود در ماه های اخیر تاکید می کند که اگر « احزاب سبز و ملی گرا، از جمله اس ان پی در انتخابات محلی ماه مه آینده بصورت گسترده پیروز شوند دولت محافظه کار بریتانیا راهی جز قبول برگزاری همه پرسی» نخواهد داشت. در مقابل این دیدگاه، برخی از رهبران اس ان پی و سبزهای اسکاتلندی با این تحلیل خانم استورجن موافق نیستند. آنها می گویند برگزاری هر گونه همه پرسی استقلال نیاز به رویارویی متقابل با لندن خواهد داشت.
استقلال طلبان پیروز بزرگ انتخابات ماه فوریه در منطقه کاتالونیا
همانطور که نظرسنجی ها حزب اس ان پی در اسکاتلند را پیروز قاطع انتخابات ماه مه آینده می داند انتخابات ماه گذشته در منطقه کاتالونیا در عمل با پیروزی جدایی طلبان به پایان رسید.
حزب سوسیالیست کاتالونیا، شعبه ای از سوسیالست های حاکم در اسپانیا، بیشترین آرا را به خود اختصاص داد و مهم تر اینکه اغلب اعضای راه یافته به پارلمان، اغلب سوسیالیست ها نیز حامیان استقلال کاتالونیا هستند.
به این ترتیب، نه تنها نیروهای استقلال طلب می‌توانند سرنوشت دولت محلی کاتالونیا را رقم بزنند، بلکه بار دیگر بحث برگزاری همه پرسی استقلال منطقه کاتالونیا داغ شده است. پیروزی گسترده استقلال طلبان سه سال پس از برگزاری همه پرسی نافرجام استقلال کاتالونیا مادرید را نگران کرده است. هرچند که اتحادیه اروپا در راستای لابی گری دولت اسپانیا همچنان اجازه مانور و خودنمایی به رهبران استقلال طلب کاتالونیا همچون کارلس پوجدمون تبعیدی را نمی دهد. تا جایی که آقای پوجدمون به تازگی با رای نمایندگان پارلمان اروپا مصونیت قضایی خود را نیز از دست داد.
مبارزه با کووید۱۹ چالش مشترک دولت های محلی اسکاتلند و کاتالونیا
یکی دیگر از چالش های مشترکی که رهبران استقلال طلبان کاتالونیا و اسکاتلند پیش رو دارند شیوع ویروس کووید۱۹ و مقابله با آن روند واکسیناسیون است.
نزدیک به ۷۵۰۰ نفر در اسکاتلند و بیش از ۱۲ هزار نفر در منطقه کاتالونیا جان خود را در اثر بیماری کووید در یکسال گذشته از دست داده اند.
روند کند واکسیناسیون و عدم موفقیت دولت های محلی در مهار شیوع ویروس کرونا می تواند یکی از عواملی باشد که امکان برگزاری هر گونه همه پرسی استقلال را کند کرده و به تاخیر بیندازد.
اسپانیا و بریتانیا در میان ۴ کشور اروپایی هستند که به دلیل بیماری کووید۱۹ بیشترین قربانی را دارند. نزدیک به ۷۳ هزار نفر در اسپانیا و بیش از ۱۲۵ هزار نفر در بریتانیا جان خود را در اثر این بیماری در یکسال اخیر از دست داده اند.
