بایدن برای اولین بار از زمان روی کار آمدن، در یک سخنرانی برنامه ریزی شده برای امروز در کنفرانس امنیتی مونیخ مستقیماً با اروپایی ها سخن می گوید. او کارهای زیادی را برای قانع کردن آنها خواهد داشت و باید پس از چهار سال روابط تنش زا در دوران دونالد ترامپ بر تردیدها غلبه کند.
به گزارش جماران، پولتیکو گزارش داد جو بایدن ممکن است در داخل با اقبال بالای عمومی روبرو باشد که دونالد ترامپ فقط می توانست خواب آن را ببیند، اما بعید است که این مسئله به او در حوزه ای که برای هر رئیس جمهوری در آمریکا لازم است حمایتش را بدست آورد، کمکی بکند: اروپا.
این اولین بار در تاریخ حدوداً 70 ساله کنفرانس امنیتی مونیخ است که یک رئیس جمهور آمریکا در آن سخنرانی می کند.
بایدن برای اولین بار از زمان روی کار آمدن، در یک سخنرانی برنامه ریزی شده برای امروز جمعه در کنفرانس امنیتی مونیخ مستقیماً با اروپایی ها سخن می گوید. او کارهای زیادی را برای قانع کردن آنها خواهد داشت.
این کنفرانس برای بایدنی که دهه ها به طور منظم در آن حضور داشته است، نوعی بازگشت به خانه است.
بایدن دو سال پیش در این کنفرانس گفت «من به شما قول می دهم ... ما بر می گردیم. ما باز خواهیم گشت.» او که دقیقا پس از «مایک پنس» معاون رئیس جمهور وقت صحبت کرد. با تشویق و ایستادن حضار روبرو شد؛ حتی اگر بسیاری از تماشاگران به او شک داشتند.
بایدن ثابت کرده است که بدبینان اشتباه کرده اند، اما تردیدها همچنان وجود دارد و بزرگترین ترس این است که ترامپ نیز برگردد.
یک مقام ارشد دفاعی آلمان گفت: «چه کسی می گوید ما به جایی که چهار سال پیش بودیم بازنخواهیم گشت.»
سوء ظن هایی مانند آنچه از زمان انتخابات نوامبر که پیروزی بایدن را بر ترامپ به ارمغان آورد، آشکار شده است.
تحت فشار آلمان، اتحادیه اروپا با بی توجهی به درخواست های دولت بایدن در ماه دسامبر با چین برای سرمایه گذاری معامله کرد.
این بلوک همچنین مسیر خود را در مورد روسیه دنبال کرده است و مسئول سیاست خارجی خود را به مسکو اعزام کرده است. این سفر که به یک فاجعه روابط عمومی برای اتحادیه اروپا تبدیل شد، درست زمانی صورت گرفت که بایدن می خواست نشان دهد که دولت وی می تواند یک جبهه متحد غربی علیه ولادیمیر پوتین رهبر روسیه ایجاد کند.
بدتر شدن اوضاع بین واشنگتن و برلین به دلیل پیگیری آلمان در مورد خط لوله بحث برانگیز «نورد استریم2» همراه با ابتکار «ساخت در آمریکا» جو بایدن برای محافظت از صنعت ایالات متحده در برابر واردات خارجی، روابط بین دولت جدید و اروپا را نیز تحت تأثیر قرار داده است.
بایدن در سخنرانی های پس از پیروزی در انتخابات پنهان نکرده است که سیاست مقابله ولو با روسیه و چین را نه به صورت یک جانبه و آن گونه که دولت ترامپ پیش می برد، بلکه در مختصاتی که بیشترین متحدان را هم حول آن بسیج کند دنبال خواهد کرد. در همین راستا گفت و گو و فشار بر دولت آلمان جهت توقف پروژه نورد استریم2 هم در جریان است تا از نظر واشنگتن تنیبهی باشد برای سیاست های روسیه در اوکراین یا نوع رویکرد این کشور در قبال مخالفانی مثل «الکسی ناوالنی» و ... بعید نیست که بایدن در سخنرانی مونیخ به این موضوع هم بپردازد، موضوعی که در نگاه دولت آلمان یک پروژه صرفا اقتصادی است، ولی شاید بتوان این امتیاز را به واشنگتن داد که ادامه پروژه به توافق روسیه به عدم قطع صدور گاز از طریق خط لوله اوکراین منوط شود.
بایدن، که در جمعه در یک کنفرانس ویدیویی با رهبران گروه 7 شرکت خواهد کرد، در سخنرانی خود در مونیخ تلاش خواهد کرد تا روابط دو سوی اقیانوس اطلس را از جاده سنگلاخی که در گذشته بوده هدایت کند و اروپایی ها را از همان سمت عقب ببرد.
این در حالی است که به رغم بروز خوش بینی ها و امیدها نسبت به بهبود دوباره مناسبات دو سوی اقیانوس، «ولفگانگ ایشینگر» مدیر کنفرانس امنیتی مونیخ در مصاحبه ای تازه گفته است که «ما به نحوی شوک آور متوجه شده ایم که دیگر چیزی تحت عنوان تضمین دائمی بلند مدت پشتیبانی آمریکا از ما وجود ندارد. اروپایی ها باید با این پرسش روبرو شوند که اگر چهار سال دیگر رئیس جمهوری انتخاب شود که مسیر ترامپ را در پیش بگیرد، چه خواهند کرد؟» به عبارتی اروپا اطمینانی ندارد که دوران بایدن لزوما قابل تمدید باشد و رای بالایی که در انتخابات اخیر به ترامپ داده شد، چهار سال دیگر مسیر متفاوت از سیاست خارجی بایدن را دوباره برای آمریکا رقم نزند.
هستند رهبران و محافلی در اروپا که رویکردهای ترامپ را از این بابت فرصتی می دانند که به اروپا هشدار داد که بیش از پیش در زمینه امنیتی و دفاعی روی پای خود بایستد تا بتواند در کنار آمریکا و چین همچون یک قدرت برتر جهان برآمد کند. با این همه، هنوز هم تعارضات و درک و دریافت ها از منافع و مصالح امنیتی مشترک در اروپا به گونه ای نیست که این استقلال و شکل دهی به نهادها و اهرم های امنیتی و دفاعی به سرعت پیش رود. به خصوص اتکا و رابطه گسترده شرق اروپا با آمریکا که امنیت خود را در این رابطه میسر می بیند و عدم پایبندی کشورهای عمده اروپایی مثل آلمان به تأمین بودجه بیشتر برای نهادهایی مانند ناتو شاید بتواند دوباره آب به آسیاب گرایش هایی در آمریکا بریزد که ترامپ آنها را نمایندگی می کرد و شعار «اول آمریکا» و کاهش شدید تعهدات واشنگتن نسبت به متحدان و حتی تعارض با آنها هم از پیامدهایش بود.
نگرانی ها تنها دلیل دشوار بودن انجام این کار نیست.
از زمان آخرین پست بایدن به عنوان معاون رئیس جمهور باراک اوباما؛ جهان تغییر کرده است. به عنوان مثال، اروپا وابستگی خود را تا حدی به چین عمیق تر کرده است که زمانی غیرقابل تصور به نظر می رسید.
سال گذشته چین حتی از امریکا به عنوان بزرگترین شریک تجاری اتحادیه اروپا پیشی گرفت (با این وجود امریکا همچنان بزرگترین بازار صادراتی اروپا است). در هفته های اخیر، تماس در بسیاری از کشورهای اتحادیه اروپا برای تأیید واکسن ویروس کرونا در چین بیشتر شده است، که نشانه دیگری از افزایش اعتماد به این کشور در سراسر قاره است.
در واقع، در حالی که در امریکا اتفاق نظر دو طرفه وجود دارد که چین تهدیدی اساسی برای دموکراسی غربی است، اروپایی ها این چنین نیستند. این امر تا حد زیادی ناشی از تمایل اروپا به حفظ و گسترش روابط تجاری با چین است.
در مورد چین، بایدن در اولین تماس تلفنی خود با «شی جین پینگ» رهبر این کشور، «موضوع نقض حقوق بشر در هنگ کنگ و در مورد اقلیت مسلمان اویغور» را به صراحت مطرح کرده و رویکردهای اقتصادی چین در مبادلات بین المللی را به باد انتقاد گرفته است. او برای مقابله با چین گام اروپایی ها در دسامبر گذشته در امضای توافقی مهم در مورد سرمایه گذاری های در قلمرو طرف مقابل با دولت پکن را نقض غرض و تضعیف کننده انسجام غرب در برابر چین می داند.
اینکه نهایتا منافع نسبتا متفاوت آمریکا و اروپا در نوع و شدت مقابله با چین تا چه حد امکان دستیابی به یک موضع کم و بیش تهاجمی را ایجاب کند با علامت سؤال بزرگی روبرو است و بحث بایدن در کنفرانس مونیخ شاید در این زمینه هم حاوی نکاتی باشد.
این نیز هست که آمریکا به اعتبار «ضرورت ناشی از تمرکز امکانات نظامی و اقتصادی و سیاسی برای مقابله با چین» بیش از پیش از متحدان اروپایی خود انتظار دارد که بار آمریکا را در مناطق دیگر جهان سبک کنند، در مورد حفظ منافع و امنیت مشترک غرب در گستره‌ه ایی مانند شرق اروپا، در آفریقا و در خاورمیانه و در مقولاتی مانند مقابله با تروریسم بیشتر فعال شوند و مسئولیت و هزینه بیشتری به عهده بگیرند، خواستی که با عدم انسجام نظری در تعریف مشترک از مسائل امنیتی و منافع اتحادیه اروپا در گوشه و کنار جهان و بعضا تعارض منافع کشورهای عضو، شاید به سادگی قابل تحقق نباشد.
در کنفرانس مونیخ البته در کنار بایدن شخصیت ها و رهبران سرشناس دیگری هم سخنرانی خواهند کرد و احتمالا آنها به این یا آن شکل به سخنرانی بایدن واکنش نشان خواهند داد. از جمله قرار است مدیرکل سازمان بهداشت جهانی با سخنرانی خود محوریت کرونا را برای امنیت جهان مورد تاکید قرار دهد. «آنگلا مرکل، امانوئل مکرون و بوریس جانسون» رهبران آلمان و فرانسه و انگلیس و نیز «ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو و «آنتونیو گوترش» دبیرکل سازمان ملل هم دیگر سخنرانان کنفرانس هستند.
هر چه که هست، کنفرانس امسال به دلیل برگزاری مجازی، از یک جنبه مهم خود، یعنی گفت وگوها و رایزنی ها و بعضاً توافقات حاشیه ای و پشت پرده عاری است. کنفرانس هایی از این دست بعضا اهمیتشان به همین رویدادها و اتفاقات جنبی و غیررسمی است که در صورت دیجیتالیزه شدن چیزی از آن باقی نمی ماند.
و در نهایت خبر خوب برای بایدن این است که اگرچه اروپا به چین نزدیکتر شده است، اما هنوز از آمریکا جدا نشده است. علی رغم غوغای اخیر در پاریس و برخی دیگر از پایتخت های اروپا که اروپا باید «خودمختاری استراتژیک» را دنبال کند، چنین ابتکاراتی عمدتا به دلیل تقسیمات اتحادیه اروپا تاکنون به جایی نرسیده است.
