دولت جدید آمریکا برای ارتباط با همپیمانان خود به کانال رسمی و روتین بازگشته است و بن سلمان در این کانال جایی ندارد.
به گزارش جماران،«ایگور سوپوتین» در روزنامه روسی «نزاوسمایا گازاتا» درباره اینکه دولت«جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا ترجیح داده است که با ملک«سلمان» پادشاه عربستان سعودی به جای «محمد بن سلمان» ولیعهد این کشور در ارتباط باشد مقاله ای تحت عنوان«ایالات متحده آمریکا به ولیعهد عربستان جایگاهش را گوشزد کرد»نوشت.
وی در این مقاله نوشت: دولت جوزف بایدن به پروتکل های مرسوم در روابط دوجانبه با عربستان سعودی بازگشت.و دفتر رسانه ای کاخ سفید تصریح کرد که رهبر آمریکا قصد دارد به شکل اساسی با ملک سلمان و نه با شاهزاده محمد پسرش و ولیعهد عربستان که شبیه حاکم کنونی کشور است و همه اقدامات سرکوبگرانه عربستان را تهیه و تدوین می کند، گفت و گو کند.
«دونالد ترامپ» رئیس جمهور سابق آمریکا روابط عمیق و غیر رسمی با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان داشت و عربستان را یکی از عناصر مرکزی و اصلی سیاست اش در خارومیانه قرار داد. به گفته برخی منابع ولیعهد پدرش را در جریان بسیاری از تصمیم هایی که با هماهنگی ایالات متحده آمریکا اتخاذ کرد،قرار نداد.
«آرون دیوید میللر» که به عنوان مشاور چندین وزیر خارجه آمریکا در راه حل های مسائل در خاورمیانه فعالیت کرده است به خبرگزاری بلومبرگ گفت که اظهارات اخیر کاخ سفید اشاره به این دارد که روابط میان واشنگتن و ریاض به «کانال های سازماندهی شده و روتین خود» بازگشته است. این دیپلمات سابق گفت که « این اقدام برای محاصره محمد بن سلمان است زیرا دولت جدید آمریکا وی را متهور و بی رحم» می داند.
یکی از سخنگویان کاخ سفید که خبرگزاری بلومبرگ نامش را فاش نکرد تأکید کرد که اظهارات بساکی اشاره به بازگشت ایالات متحده آمریکا به روند درست دیپلماتیک با بازیگران در خاورمیانه است.
فقط این سئوال باقی می ماند خود ولیعهد عربستان سعودی این تحولات و تغییرات را چگونه تغییر تفسیر می کند.
چیزی که می توان به یقین گفت این است که آمریکایی ها تلاش می کنند که راه را به روی تلاش های بن سلمان برای استفاده از کانال های ارتباطی غیررسمی در دوران بایدن ببندند.
اظهارات سخنگوی کاخ سفید
سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد که جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا در نظر دارد روابط کشورش با عربستان را از مسیری تازه و تنها از کانال ارتباط با «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه این کشور دنبال کند.
«جن ساکی» سخنگوی دفتر ریاست جمهوری جو بایدن در این خصوص تصریح کرد که در دیپلماسی مورد نظر بایدن برای ارتباط با عربستان محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور جایی ندارد.
این رویکرد در واقع مغایر با سیاستهای پیشین کاخ سفید و کاملا خلاف مسیری است که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق ایالات متحده در روابط با عربستان، یکی از بزرگترین متحدان خود در منطقه خاورمیانه در پیش گرفته بود.
دولت قبلی آمریکا ارتباط نزدیکی با محمد بن سلمان داشت و «جارد کوشنر» داماد و مشاور دونالد ترامپ سیاستهای کاخ سفید در منطقه را به صورت ویژه با محمد بن سلمان، ولیعهد جوان و پر نفوذ دربار سعودی هماهنگ میکرد.
جن ساکی که روز سه شنبه در جریان کنفرانس خبری روزانه با خبرنگاران سخن میگفت در ادامه تصریح کرد: «ما از ابتدا به صراحت و روشنی اعلام کردیم که قصد داریم روابط با عربستان را مورد ارزیابی مجدد قرار دهیم.»
در حالی که اشاره جن ساکی به نام محمد بن سلمان در این سخنان نوعی سرزنش از جانب کاخ سفید تلقی شد اما سخنگوی دفتر ریاست جمهوری آمریکا در ادامه با لحنی صریحتر درباره دیگر نقطه چالش برانگیز در سیاست منطقهای آمریکا سخن گفت و تاکید کرد جو بایدن به زودی برای نخستین بار با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم صهیونیستی تلفنی صحبت خواهد کرد.
جو بایدن پیشتر اعلام کرده بود که مسائل حقوق بشری نقش مهمی در روابط کشورش با جهان خواهد داشت. او بدین ترتیب با توجه به مسائل مطرح در پرونده قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد حکومت ریاض که توسط عواملی نزدیک به بن سلمان در دربار سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول به قتل رسید از بازنگری در سیاستهای کاخ سفید و تغییر نوع روابط با عربستان خبر داده بود.
جن ساکی پیشتر حتی اعلام کرده بود که دولت جو بایدن آماده است تا گزارش محرمانه مربوط به قتل جمال خاشقچی را در اختیار کنگره قرار دهد.
محمد بن سلمان از دید بسیاری از تحلیلگران به صورت دو فکتو رئیس اصلی در دربار سعودی و جانشین قطعی ملک سلمان، پادشاه ۸۵ ساله این کشور است.
این در حالی ست که اعتبار و قدرت وی در داخل و بویژه وجهه بینالمللی او پس از قتل روزنامهنگار سعودی در سال ۲۰۱۸ به شدت خدشه دار شد.
از سوی دیگر دولت جدید آمریکا به ریاست جو بایدن در تلاش است تا عربستان را در خصوص دیگر مسائل حقوق بشری از جمله آزادی زندانیان سیاسی و رفع حصر از مدافعان حقوق زنان تحت فشار بیشتری قرار دهد.
جن ساکی در پاسخ به سوال خبرنگاران در باره احتمال گفتگوی بایدن و بن سلمان نیز گفته است که رئیس جمهوری آمریکا قائل به ارتباط «همتا با همتا» است و همتای وی ملک سلمان است که در فرصت مناسب گفتگویی با وی خواهد داشت.
وی در ادامه تاکید کرد که عربستان نیازهای دفاعی مهمی دارد و ایالات متحده در این زمینه با این کشور همکاری خواهد کرد اگر چه تردیدی در مطرح کردن برخی نارضایتیها و موضوعات نگران کننده ندارد.
دولت جو بایدن، رئیس جمهور جدید آمریکا همچنین فروش سلاح به عربستان و جنگندههای اف-۳۵ به امارات عربی متحده را بهمنظور «بررسی دوباره» تصمیمی که در زمان ریاست جمهوری دونالد ترامپ گرفته شده بود، متوقف کرد.
خبرگزاری فرانسه به نقل از یک مقام رسمی در وزارت خارجه آمریکا گفت: «واشنگتن بهطور موقت ارسال و فروش برخی از تجهیزات دفاعی آمریکایی را به عربستان و امارات متوقف میکند.»
وی افزود: «این موضوع فرصتی را در اختیار مسئولان جدید قرار میدهد تا این قراردادها را بررسی کنند.»
وی تصریح کرد که این یک اقدام اداری عادی است که معمولا در هر دوره انتقال وجود دارد و تعهد دولت به شفافیت و حکمرانی خوب را نشان میدهد.
ایالات متحده آمریکا حدود دو سال پیش به رغم مخالفتها در کنگره قراردادی به ارزش ۸ میلیارد و یکصد هزار دلار برای فروش سلاح با ریاض منعقد کرد.
اما غیر از عربستان، مهمترین قرارداد فروش، بسته ۲۳ میلیارد دلاری۵۰ فروند جت اف۳۵ به امارات عربی متحده است.
دولت دونالد ترامپ، رئیس جمهور سابق پس از توافق امارات برای به رسمیت شناختن اسرائیل با فروش نخستین هواپیماهای جنگی شناساگریز (پنهانکار) به یک کشور عربی موافقت کرد.
توقف فروش این جنگندهها میتواند سوالاتی را درباره اینکه آیا امارات به عادی سازی روابط خود با رژیم اشغالگر اسرائیل ادامه میدهد، ایجاد کند. ترامپ این موضوع را یک موفقیت در سیاست خارجی خود برشمرده بود.
پیش از این دموکراتهای مجلس سنای آمریکا از مخالفان جدی فروش این تجهیزات به امارات بودند و اعتقاد داشتند انعقاد «شتابزده» چنین قراردادی با امارات برای ثبات در منطقه خاورمیانه «خطرناک» است. تعدادی از سناتورهای دموکرات به طور خاص به نقش امارات عربی متحده در جنگ یمن اشاره کرده بودند.
ترامپ بهطور صریح از فروش اسلحه بهدلایل تجاری حمایت کرده بود و میگفت سعودیها با خرید از تولیدکنندگان آمریکایی در حال ایجاد شغل در کشور هستند.
«آنتونی بلینکن» وزیر خارجه جدید آمریکا در جلسه بررسی صلاحیتش در سنای آمریکا گفته بود که حمله سعودیها به یمن در وخیم شدن اوضاع بشردوستانه در یمن نقش داشته است.