مشاجره بر سر انتقال قدرت سیاسی در آمریکا ادامه دارد و گروهی از سناتورهای جمهوری خواه در آمریکا اعلام کرده اند که تایید پیروزی جو بایدن در انتخابات را به چالش خواهند کشید.
به گزارش جماران به نقل از روزنامه آمریکایی بوستون گلوب، تعدادی از قانونگذاران جمهوری خواه برنامه خود را برای پیوستن به تلاش بی نتیجه رئیس جمهور ترامپ برای لغو نتیجه انتخابات اعلام کردند - و در عین حال، «میت رامنی» سناتور ایالت یوتا به همقطاران جمهوری خواه خود و تلاش آنها برای براندازی اراده رای دهندگان آمریکایی به شدت تاخت.
اعضای مجلس نمایندگان و مجلس سنای آمریکا قرار است چهارشنبه این هفته 6 ژانویه (17 دی) در نشست کنگره برای تائید نهایی نتیجه انتخابات ریاست جمهوری این کشور شرکت کنند.
گروهی از نمایندگان جمهوری‌خواه و اعضای تازه انتخاب شده سنا اعلام کرده اند که قصد دارند در نشست مشترک چهارشنبه آینده در کنگره به نتیجه اعلام شده اعتراض کنند و خواستار تشکیل یک «کمیته الکترال» برای حسابرسی نتایج، در یک دوره اضطراری 10 روزه شوند. این تلاش ائتلاف جدید سناتورهای جمهوری خواه حامی ترامپ، به رهبری «تد کروز» نماینده ایالت تگزاس در سنا، جدا از تلاشی است که «جاش هالی» نماینده جمهوری خواه ایالت میسوری در سنا اعلام کرده است.
تصمیم اخیر جاش هالی برای اعتراض به پیروزی «جو بایدن» رئیس جمهور منتخب آمریکا در جلسه کنگره ممکن است جلسه ای را که به طور معمول جنبه ای فرمالیته دارد، به یک رویارویی سیاسی تمام عیار تبدیل کند. این در حالی است که بنا به گزارش ها ائتلافی از سناتورهای جمهوری خواه به رهبری «تد کروز» سناتور تگزاس نیز در نظر دارند روند تایید نتیجه انتخابات را به تاخیر بیاندازند و با تایید پیروزی جو بایدن مخالفت کنند.
اسامی سناتورهایی که در این ائتلاف شرکت کرده اند، عبارتند از: «تد کروز، ران جانسون، جیمز لنکفورد، استیو دینز، جان کندی، مارشا بلکبرن، مایک براون». اسامی نمایندگانی که در انتخابات سوم نوامبر کنگره به سنا راه یافته اند و به این ائتلاف پیوسته اند، عبارتند از: «سینتیا لومیز، راجر مارشال، بیل هگرتی و تامی تابرویل».
به دنبال هر انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که در اولین سه شنبه پس از روز اول نوامبر برگزار می شود، نشستی در اولین روزهای سال بعد در کنگره برگزار می شود تا نتیجه رای گیری در کالج الکترال برای تعیین رئیس جمهور آینده به طور رسمی تائید شود.
اعتراض جاش هالی یا دیگر سناتورهای جمهوری خواه به آن دسته از اعضای حزب جمهوری خواه که پس از رای گیری در کالج الکترال همچنان به دونالد ترامپ، رئیس جمهور کنونی وفادار هستند، فرصت می دهد تا پیروزی جو بایدن در انتخابات 3 نوامبر (13 آبان) را به چالش بکشند.
بیانیه تد کروز و چند سناتور دیگر جمهوری خواه در ارتباط با به چالش کشیدن نتایج اعلام شده انتخابات از سوی کالج انتخاباتی، نخستین تلاش هواداران و حامیان ترامپ در این زمینه به شمار نمی آید. جاش هالی نخستین کسی بود که از اعتراض نسبت به نتایج انتخابات سخن گفته بود.
پیش بینی می شود که حدود 100 نماینده جمهوری خواه کنگره از همراهی با کارزار به چالش کشیدن نتایج انتخابات امتناع ورزند.
در صورت ارائه اعتراض این دسته از سناتورها، مجلس نمایندگان و مجلس سنا وظیفه دارند به طور جداگانه درباره تایید یا عدم تایید نتایج انتخابات رای گیری کنند. با توجه به عدم همراهی شماری از جمهوری خواهان از تقاضای تد کروز، این اقدام عملا تنها باعث ایجاد وقفه و اختلال در تایید نتایج انتخابات خواهد شد.
این در حالی است که شماری از چهره های سرشناس حزب جمهوری خواه از جمله «میچ مک کانل» رهبر اکثریت جمهوری خواه در مجلس سنا و میت رامنی نماینده یوتا با اعتراض به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری در جلسه روز چهارشنبه آینده کنگره مخالف هستند. میچ مک کانل پس از رای گیری در کالج الکترال که با 306 رای در برابر 232 رای با پیروزی جو بایدن برابر دونالد ترامپ همراه بود، به کاندیدای دموکرات ها به عنوان رئیس جمهور منتخب آمریکا تبریک گفت؛ تصمیمی که در آن زمان اعتراض دونالد ترامپ را که همچنان از پذیرش شکست خودداری می کند، برانگیخت.
میت رامنی هم در اظهاراتی به شدت از طرح سناتورهای جمهوری خواه برای به چالش کشیدن نتایج انتخابات ریاست جمهوری به شدت انتقاد کرد و هشدار داد: این اقدام می تواند موجب ضربه زدن به اعتماد عمومی شود.
وی تاکید کرد: این ترفند فاحش برای رد آرای الکترال شاید به نوعی با هدف دنبال کردن بلندپروازی های سیاسی باشد، ولی به طور خطرناکی کشور ما را تهدید خواهد کرد.
رامنی پیش از این روز جمعه نیز در جمع خبرنگاران گفته بود که «رد آرای الکترال در نشست مشترک مجلس نمایندگان و مجلس سنا در روز چهارشنبه، به گسترش این شایعات نادرست کمک می کند که انتخابات سرقت شده است.»
رامنی افزود: تد کروز و سایر امضاکنندگان بیانیه مربوط به رد نتایج آرا الکترال بر این باورند که این اقدام کنگره برای به چالش کشیدن نتایج آرا الکترال موجب احیای اعتماد عمومی به انتخابات خواهد شد ولی به نظر من این اقدام نه تنها موجب جلب اعتماد عمومی نمی شود بلکه به ضرر آن خواهد بود.
از سوی دیگر، ترامپ با انتشار یک پست توییتری، از برپایی تظاهراتی در روز ششم ژانویه در واشنگتن خبر داده است. رئیس جمهور کنونی آمریکا در این پست توییتری ساعت برگزاری این تظاهرات را نیز اعلام کرده و گفته است که درباره محل برپایی این تظاهرات به موقع اطلاع رسانی خواهد کرد.
چنین اقداماتی عملا باعث ایجاد شکاف در بین جمهوری خواهان خواهد شد.
سخنگوی جو بایدن هم درباره جلسه روز چهارشنبه کنگره گفته است که این جلسه «تشریفاتی» خواهد بود و جو بایدن در هر صورت روز 20 ژانویه (1 بهمن) به عنوان چهل و ششمین رئیس جمهور آمریکا سوگند یاد خواهد کرد.
تاکنون هیچ کدام از اعتراض هایی که در جریان جلسه کنگره برای تائید نتیجه انتخابات ریاست جمهوری تشکیل شده مانع از تایید پیروزی کاندیدای برنده در کالج الکترال نشده است. با این حال انتخابات ریاست جمهوری این دوره در آمریکا با خودداری دونالد ترامپ از پذیرش شکست، شباهتی با دوره های گذشته ندارد.
در این گزارش به جنبه های مختلف جلسه این هفته کنگره پرداخته می شود:
چرا جلسه کنگره تشکیل می شود؟
کنگره آمریکا هر دو سال یک بار دوره ای جدید را آغاز می کند. دوره جدید کنگره طی روزهای آینده آغاز می شود. رای دهندگان در جریان رای گیری روز سه نوامبر علاوه بر رئیس جمهوری، کل اعضای مجلس نمایندگان و یک سوم اعضای مجلس سنا را نیز انتخاب کردند.
هر چند اکثریت دموکرات ها در مجلس نمایندگان مسجل شده است اما تکلیف حزب اکثریت در مجلس سنا در جریان انتخابات دور دوم مجلس سنا در ایالت جورجیا مشخص خواهد شد. دموکرات ها در صورت پیروزی در هر دو رقابتی که در جورجیا در جریان است به حزب اکثریت در مجلس سنا تبدیل خواهند شد.
تائید رسمی نتیجه انتخابات ریاست جمهوری هر چهار سال یک بار یکی از اولین اقدامات کنگره پس از آغاز به کارش است. اعضای مجلس نمایندگان و مجلس سنا گردهم می آیند تا آرای الکترال برای انتخاب رئیس جمهوری را شمارش کنند. مقررات این جلسه در سال 1887 میلادی و پس از انتخابات بحث برانگیز ریاست جمهوری در سال 1876 وضع شد. بنا به مصوبه سال 1887 کنگره مرجع رسیدگی به اعتراض هایی خواهد بود که نسبت به نتیجه رای گیری در کالج الکترال مطرح می شود.
پس از طرح اعتراض احتمالی اعضای جمهوری خواه کنگره به نتیجه انتخابات چه خواهد شد؟
هر گاه یکی از اعضای مجلس نمایندگان به همراه یکی از سناتورها در جلسه کنگره به نتیجه آرای الکترال در یکی از ایالت ها اعتراض کنند آن اعتراض باید مورد بررسی قرار گیرد. هر دو مجلس به طور جداگانه اعتراض مطرح شده را حدود دو ساعت به بحث می گذارند و سپس برای قبول یا رد آن رای گیری می کنند.
به این ترتیب اگر یکی از اعضای مجلس نمایندگان به تنهایی به نتیجه انتخابات در یکی از ایالت ها اعتراض کند آن اعتراض قابل رسیدگی نخواهد بود. تعداد زیادی از اعضای جمهوری خواه مجلس نمایندگان و شماری از سناتورهای جمهوری خواه اعلام کرده اند که به نتیجه رای گیری در ایالت هایی که دونالد ترامپ مدعی «تقلب» در آنها شده است اعتراض خواهند کرد. در دهه های اخیر اعتراض رسمی به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری تنها در سال های 1969 و 2005 صورت گرفت. هر دو بار نیز کنگره اعتراض ها را وارد ندانست.
با توجه به اکثریت دموکرات ها در مجلس نمایندگان احتمال موافقت این نهاد با یکی از اعتراض های مطرح شده در عمل وجود ندارد. در مجلس سنا نیز معترضان باید بتوانند موافقت کل سناتورهای جمهوری خواه را جلب کنند. این در حالی است که شماری از سناتورهای جمهورخواه از جمله میج مک کانل، رهبر اکثریت جمهوری خواه، سوزان کالینز، سناتور ایالت مین و میت رامنی، سناتور ایالت یوتا پیروزی جو بایدن را تبریک گفته اند. در نتیجه رای موافق آنها به معترضان بعید به نظر می رسد. با این حال معترضان حتی در صورت رای موافق مجلس سنا به اعتراض مطرح شده نیز باز به رای مجلس نمایندگان نیاز خواهند داشت.
به این ترتیب معترضان بختی برای جلوگیری از تائید پیروزی جو بایدن نخواهند داشت.
چرا معترضان با وجود آگاهی از عدم امکان جلوگیری از تائید پیروزی بایدن تصمیم به طرح اعتراض گرفته اند؟
اعتراض نمادین به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در جلسه کنگره مسبوق به سابقه است. اعتراض دموکرات ها در سال ۲۰۰۵ به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری که در جریان آن جان کری از جورج بوش پسر شکست خورده بود نمونه ای از اعتراض نمادین به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری است. دموکرات ها در آن زمان قصد داشتند تا با طرح اعتراض خود درباره مشکلاتی که برای شرکت واجدان شرایط در رای گیری وجود دارد اطلاع رسانی کنند.
خودداری دونالد ترامپ از پذیرش شکست در انتخابات ریاست جمهوری و این واقعیت که او در انتخابات سوم نوامبر از همه کاندیداهای جمهوری خواه در تاریخ این حزب رای بیشتری کسب کرد باعث شده است تا گروهی از جمهوری خواهان تصمیم به طرح اعتراض در جلسه روز چهارشنبه کنگره بگیرند. بخش زیادی از این تصمیم مبتنی بر یک حساب گری سیاسی است زیرا معترضان بر این باور هستند تا با استفاده از پوشش رسانه ای جلسه روز چهارشنبه و جلب رضایت دونالد ترامپ خواهند توانست جایگاه خود را در میان افرادی که به دونالد ترامپ رای داده اند مستحکم تر کنند.
جاش هالی، سناتور میسوری به عنوان اولین سناتور جمهوری خواهی که تصمیم خود برای طرح اعتراض را اعلام کرد یکی از کاندیداهای بالقوه حزب جمهوری خواه برای انتخابات ریاست جمهوری سال 2024 است. نتیجه رای گیری روز چهارشنبه در کنگره درباره اعتراض ها به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری بیش از آنکه برای ریاست جمهوری جو بایدن تعیین کننده باشد مشخص کننده خط مشی حزب جمهوری خواه طی چهار سال آینده خود بود.
وزن وفاداران به دونالد ترامپ در حزب جمهورخواه در جریان رای گیری های روز چهارشنبه در کنگره مشخص خواهد شد. بسیاری از اعضای جمهوری خواه کنگره طی روزهای آینده باید تصمیم بگیرند که از جناح تندروی حزب حمایت خواهند کرد یا خیر. در صورت عدم حمایت آنها از اعتراض به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری احتمال اینکه در آینده در رقابت مقدماتی حزب جمهورخواه از یکی کاندیدای مورد حمایت دونالد ترامپ شکست بخورند زیاد خواهد بود.
پیامد ملموس رسیدگی به اعتراض ها در کنگره چه خواهد بود؟
مهمترین و ملموس ترین پیامد رسیدگی به اعتراض های اعضای جمهوری خواه کنگره به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری تاخیر در روند تائید انتخاب جو بایدن به ریاست جمهوری آمریکا خواهد بود.
جلسه کنگره برای تائید نتیجه انتخابات ریاست جمهوری در سال 2013 تنها 23 دقیقه طول کشید. مدت این جلسه چهار سال پیش 41 دقیقه بود. این بار اما انتظار می رود که در صورت طرح همه اعتراض های جمهوری خواهان، جلسه کنگره و جلسات جداگانه مجلس نمایندگان و مجلس سنا برای رای گیری درباره این اعتراض ها بیش از 12 ساعت طول بکشد. به این ترتیب این احتمال وجود دارد که پیروزی جو بایدن به جای روز چهارشنبه در نهایت روز پنجشنبه در جلسه کنگره تائید شود.
