خروج عربستان از یمن غیرممکن و ماندنش محال است

به گزارش جماران، روسیا الیوم در گزارشی نوشت: نظام جهانی در حال از هم پاشیدن است و این به شکل سلسله بحران هایی رخ می دهد ولی هر کدام از بحران ها طبیعت خاص خود را دارد. از جمله این بحران هایی که بزرگترین کشورهای جهان وارد آن می شوند بحران همپیمانان و ائتلاف هاست.

مشکلات اقتصادی روز افزون کشورهای بزرگ را مجبور می کند که بیشتر به مشکلات داخلی خود فکر کنند  و در روابط با همپیمانان خود و اصولی که ائتلاف های سابق بر آن پایه ریزی شده است، بازنگری کنند.

دیگر کرم و بخشش رهبران و رؤسا به پایان رسیده است و درگیری ها و نزاع ها با زیر دستان و مرئوسین آغاز شده است.

ایالات متحده آمریکا تلاش می کند که جیب همپیمانان خود را کاملا خالی کند و در این زمینه می توانیم به بازگشت به قرادادهای تسلیحاتی با عربستان یا اختلاف درباره هزینه های نظامی در پیمان ناتو و نیز گرفتار شدن اتحادیه اروپا در بحران های مختلف اشاره کنیم؛ هنوز انگلیس از اتحادیه اروپا خارج نشده است که لهستان و مجارستان شروع کردند به ساز مخالف زدن با بودجه این اتحادیه و رد آن.

روسیه اما عملگرایی بیشتری از خود نشان داده است و حمایت از همپیمانانش را کم کرده است و این مساله تا حدود زیادی به بحران کنونی در بلاروس مرتبط است که الگوی اقتصادی به کار گرفته در آن جا از بین رفته است الگویی که بر اساس صادرات انرژی روسیه به این کشور با قیمتی پایین تر از بهای جهانی قرار داشت. همچنین جنگ قره باغ نشان داد که طرف های مورد حمایت روسیه در اولویت حمایت قرار دارند.

در خاورمیانه، کشورهای شورای همکاری خلیج فارس و عربستان سعودی با چالش مشابهی رو به رو شده اند. قطر علنا علیه این شورا و عربستان شورش کرد و امارات نیز به دنبال ایفای نقش مستقل تر بیشتری در مناطق مختلف از جمله در یمن است.

با وجود این، این فقط یک جنبه از مشکل است جنبه دوم و اساسی این است که ایالات متحده آمریکا از قبل به این نتیجه رسیده است که ریاض خودش نیز موضع خود را درقبال هپیمانان و سازمان ها مورد بازنگری قرار داده است.

معمولا انگیزه های پشت این مساله مشکلات مالی است که کمک کننده با آنها مواجه می شود و باعث می شود که امکان و توان اش برای کمک کمتر شود و نیز قدرتی که نزد همپیمانان و دیگران دارد همزمان با زیاد شدن اشتهای شرکای کوچکتر، کم می شود.

اوضاع مالی کشورهای حاشیه خلیج فارس چه به دلیل کاهش بهای نفت و چه به دلیل ادامه شیوع کرونا در چارچوب بحران اقتصادی جهانی مشترک همچنان رو به وخامت می رود.

در عین حال، کشورهایی که از کمک های مالی عربستان بهره مند بودند از جمله بحرین، مصر و اردن در حساب های جاری یا در بودجه های خود یا هر دو با مشکلات جدی رو به رو می شوند.

اما خود عربستان سعودی از کسری زیادی در بودجه خود رنج می برد و به پول نیاز دارد به همین دلیل کویت و امارات باید با خرید بخشی از سهم شرکت غول پیکر نفتی آرامکوی عربستان به ریاض کمک می کردند.این یعنی چشم انداز رشد درآمدها در ریاض با شک و تردید مواجه است.

یک زمانی «معمر قذافی» رهبر سابق لیبی با سخاوتمندی تمام دلارهای نفتی را برای پروژه ها و کمک ها و توطئه ها در خارج خرج می کرد این در حالی بود که نیمی از خیابانهای طرابلس پایتخت این کشور آسفالت نبود. حالا ریاض به خوبی عواقب این سیاست ها و بی ثباتی داخلی حتی در کشورهای ثروتمند را به خوبی می فهمد.

به همین دلیل به زودی شاهد کم کردن هزینه های به شکل گسترده در عربستان در پروژه های خارجی و به موازات آن کاهش نفوذ ریاض بر همپیمانان و به شکل کلی در خارج از این کشور را خواهیم دید.

در سایه این شرایط گمان می رفت که ریاض تمایل زیادی برای پایان دادن به جنگ یمن پیدا کند این در حالی است که حوثی ها ثابت کردند که ائتلاف عربی به رهبری عربستان سعودی هیچ گونه کور سوی امیدی برای پیروزی ندارد آن هم به رغم هزینه های گزافی که عربستان دیگر نمی تواند آن را تحمل کند. به طوری که مرکز آمریکایی «ویلسون» تخمین زد که ائتلاف  عربی به رهبری عربستان سعودی در سال 2015 روزی 200 میلیون دلار برای جنگ یمن خرج کرده است و بیشتر این هزینه ها را عربستان سعودی پوشش داده است.

اما در مساله خروج عربستان از یمن، ریاض با دشواری هایی مواجه است زیرا برنامه روشنی برای برقراری ثبات در یمن با شروطی که برای ریاض مورد قبول است وجود ندارد. علاوه بر آن تناقض ها نیز افزایش پیدا می کند و رقابت با امارات در صورت خروج عربستان بیشتر می شود و عربستان رهبری شبه جزیره را از دست می دهد.

در هر صورت، یمن یمن برای عربستان تبدیل به همان فاجعه ای شده است که افغانستان برای آمریکا شده است زیرا خروج ممکن نیست و ماندن هم محال است.

علاوه بر آن، تضعیف موضع ریاض در یمن جایگاه عربستان سعودی در شورای همکاری کشورهای حاشیه خلیج فارس و چشم انداز آن را به طور کلی تضعیف می کند زیرا این احتمال وجود دارد که جنگ یمن کاری را که قطر برای نابودی این شورا آغاز کرده است به پایان برساند و حتی اگر به شکل رسمی این اتفاق نیفتد اما در اصل اتفاق خواهد افتاد. تا به الان نیز همه چیز به این سمت پیش می رود.