در آستانه برگزاری آخرین مناظره انتخاباتی دونالد ترامپ و جو بایدن و با توجه به اینکه کمتر از دو هفته تا برگزاری انتخابات باقی مانده، بد نیست مروری بر مواضع کاندیداهای ریاست جمهوری در موضوعات مختلف در حوزه سیاست خارجی داشته باشیم.
به گزارش جماران، کمتر از دو هفته به موعد رسمی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری 2020 آمریکا باقی مانده است. تا این لحظه 28 میلیون آمریکایی در انتخابات زودهنگام شرکت کرده اند، اما میلیون ها رای دهنده دیگر، منتظر دومین مناظره ترامپ و بایدن هستند. احتمالا مهم ترین رخداد تا زمان انتخابات 3 نوامبر، مناظره روز جمعه دونالد ترامپ و جو بایدن باشد.
مناظره راس ساعت 20 پنج شنبه به وقت مرکزیِ آمریکا ( 4:30 دقیقه بامداد جمعه به وقت تهران) آغاز خواهد و 90 دقیقه به طول خواهد انجامید.
این مناظره در 6 بخش 15 دقیقه ای برگزار خواهد شد و مجری در هر بخش، یک موضوع را مطرح می کند. بنا بر اعلام رسانه ها، این 6 موضوع عبارتند از: مبارزه با کرونا، معیشت خانواده های آمریکایی، برابری نژادی در آمریکا، تغییرات اقلیمی، امنیت ملی و رهبری جهانی آمریکا.
پس از انتقادات عمومی در مورد نحوه بحث در مناظره اول و آبروریزی ملی، کمیسیون انتخابات قانون جدیدی را برای بی صدا کردن میکروفن ها در مناظره آتی تصویب کرده است. ساختار بحث 90 دقیقه ای به بخش های 15 دقیقه ای تقسیم خواهد شد. با شروع هر موضوع جدید، هر داوطلب دو دقیقه وقت بدون وقفه خواهد داشت - در این مدت میکروفون حریفش خاموش خواهد بود. بقیه زمان بحث آزاد خواهد بود و میکروفون هر دو کاندیدا روشن خواهد بود.
دونالد ترامپ از حزب جمهوری خواه در انتخابات نوامبر سال 2016 توانست «هیلاری کلینتون» از حزب دموکرات را شکست دهد و به کاخ سفید راه یابد. وی جهت انتخاب دوباره در این مقام برای یک دوره چهارساله دیگر، باید با «جو بایدن» از حزب دموکرات و معاون سابق ریاست جمهوری مبارزه کند.
دو رقیب در موارد متعددی تفاوت نظر دارند.
در آستانه آخرین مناظره، جا دارد نگاهی گذرا به این تفاوت ها و اختلافات نظرهای میان دو کاندیدا در حوزه سیاست خارجی بیاندازیم:
عدم محبوبیت داخلی ترامپ را به سیاست خارجی سوق داده است
دونالد ترامپ که با عدم محبوبیت در خصوص مسائل داخلی در برابر جو بایدن روبرو است، برای پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری نوامبر به سیاست خارجی روی آورده است.
طی ماه گذشته ترامپ برای توافق به اصطلاح صلح بین امارات، بحرین و سودان با تل آویو میانجیگری کرده است، عادی شدن رابطه اقتصادی بین صربستان و کوزوو را تسهیل کرده و تعداد نظامیان آمریکایی در عراق را کاهش داده است.
چندجانبه گرایی بایدن در مقابل انزواطلبی ترامپ
موضع ترامپ
ترامپ انزواطلب، حامی عدم مداخله و ملی گرا توصیف شده است.
او از افزایش هزینه دفاعی آمریکا حمایت می کند، ولی خواهان کاستن از هزینه کرد آمریکا در ناتو و منطقه اقیانوس آرام است.
او می گوید نگاه آمریکا باید به درون باشد، از «ملت سازی» دست بردارد، و منابع خود را در راستای نیازهای داخلی جهت دهی کند.
شعار «اول آمریکا» و تاکید دوباره بر حق حاکمیت کشور: ترامپ در زمینه سیاست های خارجی هم مثل تجارت وعده داده آمریکا را در اولویت قرار دهد.
به زبان کاخ سفید این یعنی «تاکید دوباره بر حق حاکمیت آمریکا و سایر کشورها برای تعیین آینده خود»، البته با تمرکز بر تضمین امنیت و رفاه. این رویکرد به خروج آمریکا از برخی توافق نامه های بزرگ چندجانبه از جمله معاهده اقلیمی پاریس، برجام و لغو عضویت این کشور در بعضی سازمان های بین‌المللی از جمله سازمان جهانی بهداشت منجر شده است.
او علاوه بر این برخی ائتلاف‌های بین المللی را هم به چالش کشیده و به عنوان مثال از اعضای ناتو خواسته با اختصاص بودجه بیشتر به این ائتلاف نظامی، نیروی دفاع خود را تقویت کنند. او به تازگی بار دیگر بر وعده خود برای کاهش حضور نظامی آمریکا در خارج از کشور تاکید کرده است.
موضع بایدن
بایدن گفته است به عنوان رئیس جمهور، پیش از هر چیز روی مسائل ملی کشور تمرکز خواهد داشت. با معنایش این نیست که ارزش های او در زمینه سیاست خارجی، از چندجانبه گرایی و تعامل با جهان فاصله گرفته است و این دقیقا در نقطه مقابل رویکرد انزواطلبانه ترامپ قرار دارد.
ناتو
موضع ترامپ
ترامپ از افزایش هزینه دفاعی آمریکا حمایت می کند، ولی خواهان کاستن از هزینه کرد آمریکا در ناتو و منطقه اقیانوس آرام است.
موضع بایدن
بایدن قول داده است رابطه آمریکا با هم پیمانانش را ترمیم کند، به ویژه با ناتو که ترامپ بارها تهدید کرده بودجه اش را قطع خواهد کرد.
خاورمیانه
موضع ترامپ
رویکرد ترامپ در خاورمیانه با حمایت قاطع از رژیم صهیونیستی، عربستان سعودی و مصر و موضع گیری بیشتر در قبال ایران تعریف شده است. او وعده داده آنچه را که وی «جنگ های بی پایان» در منطقه می نامد به پایان رسانده و نیروهای آمریکایی را از این منطقه خارج کند.
موضع بایدن
بایدن چه در مقام سناتور و چه به عنوان معاون اوباما به شدت درگیر شکل دهی دیپلماسی و سیاست نظامی واشنگتن در سراسر خاورمیانه بوده است. وی به عنوان یک کاندیدای انتخاباتی از برنامه های خود برای استفاده از تجارب در زمینه تعامل با عراق، رژیم صهیونیستی، سوریه، ایران و سایر کشورهای منطقه بهره می برد.
ایران
موضع ترامپ
دونالد ترامپ که از ابتدا مخالف مذاکرات هسته ای 1+5 با ایران بود، پس از ورود به کاخ سفید از توافق حاصل از آن مذاکرات خارج شد. او برجام را «فاجعه بار» توصیف کرده بود و مدعی است که باید توافق جدیدی حاصل شود که برنامه هسته ای، برنامه موشکی و رفتار منطقه ای ایران را دربر گیرد. عدم موافقت تهران با مذاکره دوباره بر سر فعالیت های هسته ای خود، باعث شد واشنگتن در اقداماتی که قوانین بین الملل را زیرپاگذاشت، تحریم هایی که پس از برجام لغو شده بودند را بار دیگر تحمیل کند.
ناظران معتقدند ایران و طرف های باقی مانده در برجام، برای تصمیم گیری در مورد گام های بعدی، منتظر نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شده اند.
ترامپ این ماه در فلوریدا مدعی شد که ایران خواهان توافق است، اما باید بداند مذاکره بعد از انتخابات، بر سر یک توافق بسیار سخت تر خواهد بود.
وی مدعی شده پس از انتخابات اولین تماس با او از سوی ایران خواهد بود.
ادعای رئیس جمهور آمریکا در شرایطی مطرح شده که او طی هفته های اخیر بارها مدعی شده که ایران منتظر انتخابات ریاست جمهوری است و بعد از آن با آمریکا توافق خواهد کرد. او حتی مدعی شده که ایران ظرف سه هفته با او توافق خواهد کرد.
موضع بایدن
بایدن خواستار ازسرگیری روابط ایران و آمریکا بوده و با تغییر نظام مخالف است.
او پس از انتخابات 88 در ایران انتقاداتی را مطرح کرد، اما بیان داشت آمریکا به سیاست مذاکره ادامه می دهد.
بایدن به عنوان معاون رئیس جمهور وقت آمریکا در زمان امضای برجام، از حامیان آن بود و بعد از خروج ترامپ از این توافق، او را سرزنش کرد.
او در ادامه «رسیدن به توافق بهتر» را توهم خواند و گفت برای رسیدن به برجام «چندین سال فشار تحریم، دیپلماسی دقیق و حمایت جامعه جهانی» صرف شده است.
او از سیاست های ترامپ در قبال ایران انتقاد کرد و مدعی شد در صورت پیروزی در انتخابات، ایران را به دلیل نقض حقوق بشر مجبور به پاسخگویی کند.
جو بایدن تاکید کرده است که اگر ایران بار دیگر توافق هسته ای را دقیق و کامل رعایت کند، امریکا نیز به عنوان نقطه شروع مذاکرات بعدی، بار دیگر به آن توافق خواهد پیوست.
عراق
موضع ترامپ
دولت ترامپ اعلام کرده است که تعداد نظامیان آمریکایی در عراق را کاهش خواهد داد.
موضع بایدن
جو بایدن به عنوان سناتور به اجازه بوش در به کارگرفتن نیروی نظامی علیه عراق رای مثبت داد. او در سال 2006 پس از افزایش خشونت ها در عراق، طرحی بر مبنای فدرال کردن عراق و تقسیم آن به سه بخش کردنشین، شیعه‌نشین و سنی نشین مطرح کرد. این طرح با مخالفت دولت بوش مواجه شد.
رژیم صهیونیستی
موضع بایدن و ترامپ هر دو در قبال این رژیم، موضع سرسپردگی است.
بایدن به شبکه اول تلویزیون رژیم صهیوینستی گفته است: «من یک کاتولیک معتقد هستم، و مانند هر کاتولیک سرسختانه بر این اصل پای می‌فشارم که یک کاتولیک خوب قبل از آنکه مسیحی باشد، باید یک یهودی خوب باشد و من نیز پیش از آنکه مسیحی باشم خود را یک یهودی می دانم، و نه تنها این، بلکه افتخار دارم که بگویم که من یک صهیونیست هستم و به صهیونیست بودن خود افتخار می کنم و به وجود اسرائیل و ملی گرایی یهودیان سخت پای بندم».
فلسطین
موضع ترامپ
ترامپ در مورد مساله فلسطینی‌ها کار خود را با یک گام اشتباه آغاز کرد و آن انتقال سفارت آمریکا به قدس بود؛ اقدامی که عصبانیت جهان عرب را بر انگیخت و محکومیت جهانی در پی داشت. با این حال، چند ماه پیش وقتی که دو کشور عرب منطقه، یعنی امارت و بحرین، توانستند با میانجیگری آمریکا برای عادی سازی روابط خود با رژیم اسرائیل به یک توافق تاریخی برسند، وی توانست به مثلا «یک پیروزی دیپلماتیک» دست یابد.
دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ می تواند ادامه تلاش برای «توافق قرن» باشد.
موضع بایدن
بایدن قول داده است که در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری به حمایت مالی از دولت ملی فلسطین بپردازد و روابط دیپلماتیک را با آنها از سر گیرد.
او گفت: قول می دهم در صورت پیروزی در انتخابات علاوه بر قراری رابطه دیپلماتیک با دولت فلسطین و حمایت مالی از آنها، دوباره کمک های آمریکا را به آژانس امداد و اقدام سازمان ملل متحد برای آوارگان فلسطینی (آنروا) از سرخواهیم گرفت.
او گفت: من مخالف الحاق زمینه ها فلسطین در نواز غربی توسط اسرائیل هستم.
افغانستان
موضع ترامپ
دولت ترامپ قصد دارد تعداد نظامیان آمریکایی در افغانستان را از 8600 نفر به 4500 نفر کاهش دهد.
موضع بایدن
بایدن به‌طور تلویحی راه حل فدرالیسم را برای افغانستان پیشنهاد داده است. او می گوید: «وقتی که پاکستان سه استان افغانستان را در شرق کشور کنترل می کنند، افغانستان را نمی توانیم درست کنیم. درست شدنی نیست.»
بایدن معتقد است سربازان آمریکایی باید از افغانستان به پاکستان انتقال پیدا کنند و از آن جا «عملیات های ضدتروریستی» خود را پیگیری کنند.
چین
موضع ترامپ
تقابل رو به افزایش میان چین و آمریکا، باعث نگرانی در سطح بین الملل شده و به موضوعی بسیار مهم در رقابت های 2020 تبدیل شده است.
ترامپ با رد پیمان تجاری اقیانوس آرام(TPP) و وضع تعرفه برای صدها میلیارد دلار واردات از چین، سیاست یکجانبه و تندی در قبال این کشور در پیش گرفته است. دولت وی، چین را یک رقیب بزرگ قدرتمند می داند، اگرچه شخص ترامپ در برخی مواقع به دنبال روابط نزدیک تر با «شی جینپینگ» رئیس جمهور چین باشد.
ترامپ می گوید برای حمایت از کارگران آمریکایی و کاهش کسری تجاری زیاد دوجانبه آمریکا، اقدامی تهاجمی علیه چین ضروری است. ترامپ معتقد است بحران کرونا ثابت کرده است که باید چین را مسئول آن معرفی کنیم.
دولت دونالد ترامپ، به عنوان بخشی از تمرکز بر چین، فهرستی از توصیه ها به شرکت های چینی که عضو بازار بورس در آمریکا هستند، تهیه کرده و ژانویه 2022 را آخرین مهلت برای اجرای مقررات تازه حسابرسی تعیین کرده است.
موضع بایدن
جو بایدن ظهور چین را به عنوان یک چالش جدی مطرح کرده است. وی هشدار داده که پکن می تواند در فناوری های جدید از آمریکا جلوتر باشد.
بایدن گفته است چین باید برای اقدامات نادرست زیست محیطی و تجاری خود پاسخگو باشد. اما به جای تعرفه های یک طرفه، پیشنهاد تشکیل یک ائتلاف جهانی با سایر کشورهای مردم سالار را مطرح کرده که چین «نمی‌تواند آن را نادیده بگیرد».
او البته در مورد این موضوع به روشنی حرف نزده است.
بایدن همچنین در خصوص سوابق حقوق بشری چین هشدار داده است.
کره شمالی
موضع ترامپ
کره شمالی به یکی از جدی ترین چالش های سیاست خارجی آمریکا بدل شده است.
ترامپ در چهار سال گذشته تمرکز ویژه ای بر روی کره شمالی داشته و مذاکرات مستقیم و بی سابقه ای را با رهبر این کشور آغاز کرده است تا وی را متقاعد کند تا به برنامه هسته ای خود پایان دهد.
موضع بایدن
بایدن از دیپلماسی با پیونگ یانگ حمایت می کند، اما گفت و گوهای ترامپ با کیم جونگ اون را ناموفق ارزیابی کرده و تنها نتیجه آن را مشروعیت بخشیدن به رژیم یک دیکتاتور ذکر کرده است.
روسیه
موضع ترامپ
در پی تلاش های غرب برای ایجاد روابط مشترک پس از جنگ سرد با روسیه، این کشور بار دیگر به رقیبی برای آمریکا بدل شده و مورد بی اعتمادی و سوء ظن رهبران واشنگتن واقع شده است.
با این وجود ترامپ روابط صمیمانه ای با «ولادیمیر پوتین» برقرار کرده و اتهامات همکاری کارزار انتخاباتی وی با دخالت مسکو در انتخابات 2016 آمریکا را رد کرده است. وی در حالی که از یک سو بر همکاری نزدیک تر با روسیه تاکید دارد، در برابر فشار کنگره برای تمدید تحریم های مسکو، گسترش کمک های نظامی به اوکراین و خروج از معاهده مهم کنترل تسلیحات آمریکا و روسیه مخالفت نکرده است.
موضع بایدن
بایدن هشدار می دهد که روسیه در زمان پوتین با تضعیف ناتو، تفرقه پراکنی در اتحادیه اروپا و تضعیف سیستم انتخاباتی آمریکا، مبانی دموکراسی غربی را هدف قرار داده است. وی همچنین نسبت به استفاده روسیه از موسسات مالی غربی برای پولشویی هشدار داده است؛ پولی که به گفته وی برای نفوذ بر سیاستمداران استفاده می شود.
ونزوئلا و آمریکای لاتین
موضع ترامپ
ونزوئلا در میانه یک بحران تاریخی اقتصادی و بشردوستانه قرار دارد.
ترامپ دولت «نیکولاس مادورو» رئیس جمهور ونزوئلا را «دیکتاتوری» دانسته و حامی «خوان گوایدو» رهبر مخالفان این کشور است.
موضع بایدن
بایدن اما ترامپ را «یک توپ نابودگر» در روابط با نیمکره دیگر قاره آمریکا خوانده و سیاست های مهاجرتی وی و رویکردهای ناگهانی او به بحران منطقه ای در ونزوئلا را مسبب ایجاد بیش از سه میلیون پناهنده ونزوئلایی می داند.
مقابله با تروریسم
موضع ترامپ
ترامپ خواستار رویکردی شده است که ترکیبی از افزایش نظارت داخلی، گسترش استفاده از حملات هواپیماهای بدون سرنشین در آفریقا و خاورمیانه و محدودیت بیشتر در پذیرش پناهجویان و مهاجرت است.
موضع بایدن
بایدن یکی از طرفداران اصلی راهبردی است که وی آن را «ضد تروریسم پلاس» نامیده است. این روش بر مبارزه با شبکه های تروریستی در کشورهای خارجی با استفاده از گروه های کوچکی از نیروهای ویژه آمریکا و حملات هوایی تهاجمی به جای استقرار نیروهای بزرگ تاکید دارد.
