دو قدرت بزرگ یعنی آمریکا و روسیه به منظور یاری رساندن به هم پیمانان ایران و در خدمت منافع استراتژیک ایران می جنگند این در حالی است که عرب ها به نظر می رسد که خارج از تصویر هستند و هیچ نقشی که سازنده باشد، ندارند.
هم پیمانان روس ایران وارد جنگ حلب شده اند و تمام ثقل هوایی و نظامی خود را پشت این جنگ قرار داده اند امری که باعث پیشروی نیروهای ارتش سوریه به سمت مناطق شرقی محاصره شده است، اما هم پیمانان عراقی ایران جنگ آزادی موصل و بیرون کردن عناصر گروه تروریستی داعش را با پوشش هوایی آمریکایی اعلام کرده اند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، «عبدالباری عطوان»نویسنده و تحلیلگر مشهور عرب در تحلیلی در روزنامه رأی الیوم به آخرین تحولات منطقه پرداخت و نوشت:در حالی که ویژگی سیاست ترکیه در پرداختن به دو بحران سوریه و عراق سردرگمی و آشفتگی است ، به نظر می رسد که ایران ،رقیب منطقه ای اش، شانس بیشتری برای موفقیت دارد. جالب توجه این است که ایران در دو ائتلاف«برنده» تا کنون در نبردهای حلب و موصل قرار دارد. هم پیمانان روس ایران هم کسانی هستند که وارد جنگ اول شده اند و تمام ثقل هوایی و نظامی خود را پشت این جنگ قرار داده اند امری که باعث پیشروی نیروهای ارتش سوریه به سمت مناطق شرقی محاصره شده است اما هم پیمانان عراقی ایران جنگ آزادی موصل و بیرون کردن عناصر گروه تروریستی داعش را با پوشش هوایی آمریکایی اعلام کرده اند، به عبارتی دیگر دو قدرت بزرگ یعنی آمریکا و روسیه به منظور یاری رساندن به هم پیمانان ایران و در خدمت منافع استراتژیک ایران می جنگند این در حالی است که عرب ها به نظر می رسد که خارج از تصویر هستند و هیچ نقشی که سازنده باشد، ندارند.
عطوان در ادامه از نقش ترکیه در منطقه به ویژه بحران سوریه انتقاد کرد و نوشت:رهبران ترکیه «لانه زنبور» را با قرار دادن تمام ثقل خود پشت بحران سوریه به امید براندازی «بشار اسد» و نظامش به روی خود باز کردند و خودشان را پس از پنج سال غرق تر و غرق تر در این بحران دیدند دقیقا همانطور که هم پیمان شان یعنی عربستان سعودی در باتلاق یمن گرفتار شد و نمی داند چگونه از آن بیرون بیاید.
وی در ادامه نوشت:آشتی ترکیه و روسیه حلقه نجات را به این رهبران برای کاهش خسارت های شان در دو پرونده سوریه و عراق مهیا کرد و نیز شبح تروریسم و بی ثباتی را از عمق دیموگرافی و جغرافیایی ترکیه با هم دور کرد و «رجب طیب اردوغان» از این گشایش به وجود آمده استفاده کرد و برای بهبود روابط اقتصادی با ایران به تهران سفر کرد و تبادل تجاری با دو کشور را به سی میلیارد دلار در سال بالا برد و آقای «بینالی ییلدریم» نخست وزیر ترکیه نیز سخنانی بیان کرد که نشان دهنده تمایل کشورش برای از سر گیری روابط کشورش با قاهره، دمشق و نیز طبعا تل آویو است اما هر کسی تنش در ورابط ترکیه در این روزها با سه کشور عربی یعنی عراق،سوریه و مصر را دنبال کرده باشد برایش بسیار دشوار است که بفهمد چگونه سیاست خارجی و منطقه ای ترکیه در این روزها اداره می شود زیرا دارای تناقض ها و عقب نشینی های زیادی است.
تحلیلگر مشهور عرب به تنش میان ترکیه و عراق به دلیل دخالت نظامی آنکارا در عراق اشاره کرد و نوشت:جنگ کلامی که میان اردوغان و «حیدر البعادی»نخست وزیر عراق درباره حضور نیروهای ترکیه در پادگان «بعشقیه» در نزدیکی موصل به وقوع پیوست و از همه آداب گفت گو و دیپلماسی خارج شد بازتاب دهنده این است که بحران ادامه دارد. ترک ها نه فقط خواستار ادامه حضور نیروهای شان در نزدیکی موصل هستند بلکه خواستار مشارکت در جنگ بازپس گیری موصل از داعش هستند، درخواست هایی که همچنان با مخالفت دولت عراق مواجه است، این مساله ایالات متحده آمریکا همپیمان دو کشور را در موقعیت سختی قرار داده است و این همان چیزی است که سفر ناگهانی «اشتون کارتر»وزیر دفاع آمریکا به آنکارا و بغداد برای یافتن راه حلی که شدت تنش میان دو کشور را کم یا پایان دهد و از وقوع درگیری نظامی میان دو کشور در این زمان حساس جلوگیری کندریا،تفسیر می کند.
این نویسنده عرب در ادامه به دخالت ترکیه در سوریه پرداخت و نوشت:اختلاف ترکیه و عراق به نظر در مقایسه با اختلاف روزافزون و خطرناک میان دو همسایه یعنی سوریه و ترکیه به دلیل نفوذ نیروهای ترکیه در شماری از شهرک های ریف شمالی حلب تحت پوشش حمایت از گروه های سوری که با نیروهای کُرد دموکراتیک سوریه می جنگند که شدت آن رو به افزایش است،«کوچک» به شمار می رود.نیروهای دموکراتیک سوریه دشمن سرسخت ترکیه است که آن را در فهرست تروریسم خود قرار داده و آن را شاخه نظامی حزب پ.ک.ک می داند.
عطوان به هشدار سوریه ترکیه نیز اشاره کرد و نوشت:فرماندهی کل ارتش و نیروهای مسلح سوریه بیانیه شدید اللحنی صادر کرده و در این بیانیه تاکید کرده است که «حضور یگان های ارتش ترکیه داخل مرزهای سوریه اقدام تنش زای خطرناکی است و آن را محکوم می کند؛ این اقدام نقض آشکار حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه به شمار می رود و با این نیروها به عنوان نیروهای اشغالگر برخورد می شود.»
این بیانیه ارتش سوریه در کمتر از دو روز پس از تهدید فرماندهی ارتش سوریه برای سرنگونی هر گونه هواپیمای ترکیه صادر شد که حریم هوایی سوریه را نقض کند؛ این یعنی ما باید منتظر جرقه ای باید باشیم که ممکن است فتیله جنگی را روشن کند که کشورهای بزرگ هم پیمان این دو به آن کشیده شوند.
عبدالباری عطوان در ادامه به ورود ترکیه به چندین جبهه اشاره کرد و نوشت:ترکیه در عین حال در چندین جبهه می جنگد. با کردها در سوریه و عراق می جنگد ، علیه نظام های سوریه و عراق اعلام جنگ می کند ، داعش را از شهرک ها و روستاهایی که در «جرابلس»،« الباب» و «منبج» به اشغال خود در آورده، بیرون می کند و می خواهد این گروه را در موصل از بین ببرد و با بقایای کودتای نظامی که می خواست آقای اردوغان و دولت منتخبش را سرنگون کند مقابله می کند؛ کودتایی که هنوز آتش زیر خاکستر است.
نویسنده مشهور عرب در ادامه نوشت:آیا این عاقلانه است که یک کشور وارد این همه جنگ شود و این همه جبهه را در آن واحد باز کند، و آیا می توان در همه آنها پیروز شد؟ با تکیه بر عقل و منطقه دادن پاسخ بله به این پرسش ها دشوار است. ترکیه کشور بزرگی نیست و ما بر این باور نیستیم که پیمان ناتو که ترکیه عضو موسس در آن به شمار می رود از این کشور در همه این جنگ ها حمایت کند و این را با توجه به تجربه سرنگونی هواپیمای روسی می گوییم.
تحلیلگر عرب همچنین نوشت:ترکیه کشوری باثبات«بود» و الگویی در حاکمیت ارائه می کرد که شگفتی همه جهان را برانگیخت؛الگویی که دموکراسی را با اسلام بر اساس قاعده رشد اقتصادی بی سابقه و سیاست صفر کردن دشمنی با همسایه ها در آمیخت، اما حالا چرا این الگو با فروپاشی و از بین رفتن مواجه است و همه همسایه ها به استثنای رژیم صهیونیستی تبدیل به دشمن صاحبان این الگو می شوند؟
وی نوشت:این را از باید اردوغان و آقای ییلدریم و مشاورین اش به ویژه دکتر« ابراهیم کالین» سووال کنیم اگر چه انتظار پاسخ قانع کننده ای از آنها نداریم زیرا آنها دیدگاه و نظر مخالف دیدگاه شان را نمی توانند تحمل کنند.
عبدالباری عطوان در پایان تحلیل خود نوشت:ترکیه با همان سرنوشتی رو به رو می شود که که در کنار دیگران نقش بزرگی در صدورش به سوریه بازی کرد. و خطرناک تر از آن این است که در حال ایجاد جبهه متحد و قوی از دشمنان علیه خودش است و این تاکیدی است بر اینکه این کشور هرگز از بحران سوریه و توطئه غرب در منطقه درس نگرفته است و این همان سردرگمی اش در موضع کنونی اش و خطرات بزرگی که به سمت این کشور در حرکت است را تفسیر می کند.
