انتظار می رود دولت انگلیس در صورت شکست گفت وگوهای تجاری، با لایحه جدید مخالفت کند، اما شکی نیست که مذاکره کنندگان بروکسل برآشفته خواهند شد.
پارلمان اروپا امید مذاکره کنندگان برگزیت برای گرفتن فرصت بیشتر در رسیدن به یک توافق را نقش بر آب کرد و بر امکان تمدید زمان مذاکرات خط بطلان کشید.
«برند لانگ» نماینده آلمان در پارلمان اروپایی که ریاست کمیسیون تجارت بین المللی این مجلس را نیز به عهده دارد، هشدار داد: «تا قبل از 31 اکتبر باید توافق حاصل شود.»
با این اظهارات، امید انگلیسی ها برای رسیدن به توافق دیرهنگامی که بتواند مذاکرات را از بن بست بیرون بکشد، به یأس تبدیل شد.
مذاکره کنندگان قرار است برای هشتمین دور گفت وگوها هفته آینده در لندن گردهم آیند اما هر دو طرف پیش بینی کرده اند بعید است اقدامی جدی صورت گیرد.
دولت انگلیس این هفته از سوی صنایع حمل و نقل و باربری ها هشدار گرفت که در ژانویه آینده امکان وقوع هرج و مرج در مرزها وجود خواهد داشت و در صورتی که مشکلات در این چهار ماه باقی مانده برطرف نشوند، زنجیره تأمین اقلام سوپرمارکت ها دچار اختلال خواهد شد.
به گفته لانگ در سمیناری که پارلمان اروپایی ترتیب داده بود: «خیلی واضح است که زمان دارد می گذرد. ما فقط تا پایان اکتبر وقت داریم و تا آن زمان توافق باید روی میز آماده باشد.»
وی افزود: «واضح است که اگر قرار است توافقی در کار باشد، باید قبل از 31 اکتبر صورت بگیرد. بنابراین باید مذاکرات پیشرفتی حداقلی داشته باشد ولی تا این جا که فقط پیشرفتی بسیار بسیار جزئی داشته ایم و در مورد موضوعات اساسی که اصلا هیچ پیشرفتی نداشته ایم.»
سند توافق چیز ساده ای نیست. یک توافق تجاری جامع حداقل 500 صفحه سند است و متن آن باید رسمی و ترجمه شود و تازه پس از آن باید مورد بررسی پارلمان اروپایی قرار بگیرد.
لانگ هشدار داد که فشار زمان بسیار بالا است چرا که گفت وگوها حتی به مرحله ای نرسیده که دو طرف متون حقوقی خود را داشته باشند که بتوان آنها را ترکیب کرد و به یک متن «جامع» رسید.
او گفت: «معمولا در مذاکرات تجاری، متون قدم به قدم و جلسه به جلسه تهیه شده و سپس با ادغام متون هر دو طرف در یک جا، به یک سند کامل آماده ارائه می رسند. در این مذاکرات وضعیت اصلا چنین نیست. ما فقط یک نوبت فرصت داریم که تمام این کارهای مهم را انجام دهیم و بنابراین تصمیم گیری در مورد آینده روابط تجاری انگلیسو اتحادیه اروپا کمابیش باید در هفته آینده یکسره شود.»
لانگ ادامه داد: «از جانب ما، پارلمان مهلت نهایی را 31 اکتبر اعلام کرده است. متن باید تا آن موقع آماده باشد وگرنه هیچ فرصتی برای ورود به مرحله تصویب نخواهیم داشت. بنابراین به غیر از هفته بعدی، احتمالا یک جلسه دیگر هم در اکتبر خواهیم داشت که واقعا زمان کوتاهی است و فکر نمی کنم عملا امکان پذیر باشد.»
هشدارهایی مشابه در مورد فشردگی زمان هنگام گفت وگوهای توافق خروج نیز مطرح شد و مقامات درگیر در فرایند خروج می گویند با این که توافق خروج اواسط اکتبر 2019 انجام شد، فرآیند طولانی بازخوانی و تصویب به آن جا انجامید که انگلیس نهایتا در ابتدای فوریه 2020 خارج شد.
یک منبع اروپایی نزدیک به فرآیند توافقات برگزیت به ایندیپندنت گفت: «آنها برای بازخوانی قرارداد، بررسی های حقوقی، ترجمه، تهیه گزارش ها و کارهای دیگر تمام ماه نوامبر و نیمی از دسامبر را لازم خواهند داشت.»
وی گفت: «شاید بتوانند مهلت را به اوایل نوامبر بکشانند ولی این کار عملا سیستم بازبینی را تحت فشار قرار خواهد داد.»
این منبع افزود: «اگر بوریس جانسون رویای رسیدن به توافق برگزیت را در آخرین دقایق گفت وگو با سران اتحادیه اروپا در سر می پروراند، احتمالا به شدت مأیوس خواهد شد. هر روزی که می گذرد، خطر شکست بیشتر می شود.»
از زمان آغاز مذاکرات تجاری در بهار، عملا پیشرفت ناچیزی صورت گرفته است. مقامات هر دو طرف می گویند بحران کرونا توجهات سیاسی را به جای دیگری کشانده و تماس با مقامات اصلی، که برای رسیدن به یک توافق ضروری است، بسیار دشوارتر شده است.
مهم ترین مسائل باقی مانده که هنوز به جایی نرسیده عبارتند از موضوع ناوگان صید ماهی اتحادیه اروپا در آب های انگلیس، تمدید همسوسازی انگلیس با استانداردها و مقررات اتحادیه اروپا، و چگونگی مدیریت کلی توافق به لحاظ حقوقی.
اما مشکل خاص این جا است که معلوم نیست انگلیس حاضر باشد از قوانین «کمک دولتی» اتحادیه اروپا تبعیت کند. این قوانین ظاهرا بیشترین اختلافات را ایجاد کرده و گزارش ها حاکی است که بوریس جانسون می خواهد انگلستان قادر باشد صنایع پیش روی خود را خودش حمایت کند.
با تعیین پایان اکتبر به عنوان ضرب العجل رسیدن به توافق، آخرین فرصت برای حل بن بست برگزیت می تواند اجلاس اتحادیه اروپا در بروکسل باشد که در 15 و 16 اکتبر تشکیل خواهد شد و 27 تن از سران اروپایی در آن شرکت خواهند کرد.
این جلسه ممکن است فضای تنفسی برای اتحادیه اروپا باشد که در مواضع خود تجدید نظر کند، گرچه منابع اروپایی می گویند موضوع برگزیت روی میز نیست و مسائل دیگری چون کرونا در دستور کار قرار دارد.
«دیوید فراست» مذاکره‌کننده ارشد انگلیس گفته است تیمش «گفت وگوهای سازنده ای» داشته اما «طرف اروپایی ممکن است عملا موجب کندی پیشرفت ها در جلسه هفته آینده شود.»
یک سخنگوی دولت انگلیس گفت: «هدف ما رسیدن به توافق است و ما تمام سعی خود را می کنیم که به این هدف برسیم. می دانیم که هنوز کارهای زیادی روی میز مانده است. ما انتظار واقع نگری بیشتری از اتحادیه اروپایی داریم و آنها باید شرایط ما به عنوان یک کشور مستقل درک کنند.»
بوریس جانسون چند صفحه از توافق برگزیت را پاره می کند؟
منتقدان می‌گویند بوریس جانسون نقشه می کشد تا با «پاره کردن» بخشی از توافق برگزیت که به ایرلند شمالی مربوط می شود، روند گفت وگو با اتحادیه اروپا و فرآیند صلح را به خطر بیندازد.
در یک اقدام عجیب، قانون جدید می تواند استفاده از «کمک دولتی» و التزام گمرک را در ارزیابی کالاها از دریای ایرلند که در توافق با بروکسل به دست می آید ابطال کند.
نخست وزیر انگلیس بلافاصله متهم شد دارد به وضعیت «برگزیت بدون توافق» نزدیک تر می شود و پایان گفت وگوها را به همین هفته جاری می کشاند.
این تغییر همچنین توافق شکننده صلح در ایرلند شمالی و وجهه جهانی انگلیس را به خاطر شکستن قراردادی که فقط یک سال از امضا آن گذشته زیر سوال می برد.
«لوئیز های» دبیر سایه حزب کارگر ایرلند شمالی می گوید: «معلوم می شود راست است که می گویند دولت باز هم یک بازی خطرناک را در ایرلند شمالی در پیش گرفته و جایگاه بین المللی ما قربانی بی لیاقتی نخست وزیر می شود.»
