سازمان بین المللی ضد برده داری درباره اشکال جدید برده داری هشدار می دهد، از جمله مجبور کردن کودکان به گدایی.
به گزارش جماران، نزدیک به چهار دهه پیش برده داری ممنوع شد. اما هنوز بسیاری در بردگی بسر می برند. این پدیده در شماری از کشورهای آفریقایی در حال بازگشت است.
از ممنوعیت برده داری در موریتانی تنها 39 سال می گذرد. سال 1981 بود که این کشور برده داری را ممنوع کرد. اما بسیاری ساکنان آنجا هنوز هم از یوغ آن رها نشده اند.
دویچه وله با «ماتالا اولد ام بویریک» یکی از قربانیان برده داری در این کشور گفت و گو کرده است. او در بردگی بزرگ شده و پس از 30 سال توانسته است آزاد شود. او در «نواکشوت» پایتخت موریتانی زندگی می کند، اما همچنانکه در گذشته فقیر بود حالا هم فقیر است و باید برای نان شب جان بکند.
از خاطراتش که می گوید، بر چهره اش دردی سنگین می نشیند؛ از کار طاقت فرسا و بیانتها در طویله و مزرعه تا مشاهده کتک زدن مادر و خواهرش و بهره کشی جنسی از آنها که توسط «ارباب» صورت می گرفت. این کابوس سال 2003 پایان یافت، پس از آن که عضو یک سازمان غیردولتی محلی، «ارباب» او را متقاعد می کند که ام بویریک را آزاد سازد.
موریتانی آخرین کشور در جهان است که برده داری را ممنوع کرده است. اما سرنوشت ماتالا نمونه نادری نیست. سازمان های حقوق بشری تخمین می زنند که هنوز هزاران نفر، به ویژه از میان اقلیت هاراتین یا گروه های آفریقایی تبار موریتانی که در فقر شدید در حاشیه جامعه به سر می برند و به عنوان کارگران اجباری و خدمتکار خانه به کار گرفته می شوند و دخترکان شان «عروس» ارباب می شوند.
بردهداری در این کشور کویری واقع در شمال غربی آفریقا تاریخی کهن دارد. نسل در نسل ساکنان تیره پوست آنجا در اسارت اربابان و مالکان سفیدپوست قبایل مور بوده اند. اینان زبان اربابان خود را به عاریت گرفتند، کودکان و نوادگان خود را نیز برده به دنیا آوردند و مستقیم در مالکیت خانواده اربابان قرار گرفتند.
بردهداری در حال بازگشت است
«سارا متیوسون» عضو سازمان بین المللی ضد بردهداری که مرکز آن در لندن است، به دویچه وله می گوید که امروزه نوعی از برده داری به شکل کار اجباری در حال بازگشت است. در 40 سال اخیر بسیاری از برده ها خود را از یوغ اربابان خود رها کردند اما برده داران همچنان بر زندگی بخشی از آنان کنترل دارند، این افراد را به کار می کشند و دستمزدی به آنها نمی دهند.
او می گوید اگر چه دولت از سال 2007 مجددا قانونی برای پیگرد و مجازات برده داری تصویب کرد، اما شکایت از برده داران عموما به جایی نمی رسد و دستگاه قضایی آنها را مورد پیگرد قرار نمی دهد.
به گفته متیوسون، برده داری قرن هاست که بر کشورهای آفریقایی سایه انداخته است: «این مسئله را به ویژه در گروه های قومی در حوزه ساحل، در کشورهایی مانند چاد، سودان، مالی و نیجر شاهد هستیم. از نظر تاریخی این بیشتر توارق سفیدپوست از مناطق شمالی هستند که انسان های مناطق جنوبی را به بردگی می کشند. در بسیاری از اقوام آفریقایی نیز سلسله مراتب سنتی مشابهی وجود دارد.»
«محمد مغاز» عضو یکی از مهم ترین سازمان های حقوق بشر محلی این کشور به نام «تیمیدریا» در «نیامی» پایتخت نیجر به دویچه وله می گوید: تحت فشار این سازمان، دولت در سال 2003 برده داری را به عنوان یک جرم مستقل طبقه بندی کرد اما تاکنون این قانون تقریبا اجرایی نشده است: «برده ها در نازل ترین لایه اجتماعی جای گرفته اند که حتی از حق داشتن یک ملک برخوردار نیستند.» او می افزاید: «در حال حاضر ما سعی می کنیم در یک کمیسیون مشترک با وزارت دادگستری اصلاحاتی را در قوانین ضدبرده داری صورت دهیم، البته تا جایی که اراده سیاسی وجود داشته باشد».
بردهداری فقط یک واژه نیست
سارا متیوسون درباره اشکال جدید برده داری هشدار می دهد، از جمله مجبور کردن کودکان به گدایی.
او می افزاید: «یک نمونه دیگر، کار کودکان در خانه قشرهای مرفه جامعه است که در اغلب آنها از این کودکان سوءاستفاده می شود، اما شکایت در این موارد به سختی قابل پیگیری است».
بنا بر آمار سازمان بین المللی کار متعلق به سازمان ملل متحد، سه میلیون و 700 هزار نفر در کشورهای جنوب صحرای آفریقا در شرایطی مشابه برده داری زندگی می کنند.