مساله تأخیر در برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که توسط ترامپ مطرح شده است واکنش ها و گمانه زنی های زیادی را در پی داشته است.
به گزارش جماران، یورونیوز در گزارشی نوشت: «دونالد ترامپ» رئیس جمهور ایالات متحده آمریکا روز پنج‌شنبه در پیامی توییتری موضوع به تاخیر انداختن انتخابات ریاست جمهوری سال جاری را که قرار است ۳ نوامبر برگزار شود، مطرح کرد. او با اشاره به شیوع کرونا همچنین احتمال تقلب از مسیر رای‌دهی پستی نیز افزود که آیا بهتر نیست این انتخابات تا زمانی که مردم بتوانند به درستی و در امنیت و سلامت رای دهند، به تاخیر بیفتد؟
انتشار این پیام، واکنش‌های بسیاری را در میان سیاستمداران آمریکا در پی داشت و گمانه زنی‌هایی را درباره سرنوشت سیاسی این کشور مطرح کرد.
پیش از این در ماه آوریل «جو بایدن» رقیب دموکرات آقای ترامپ انجام چنین رفتاری را از سوی او پیش‌بینی کرده بود. او گفته بود: «حرف من را به یاد داشته باشید؛ به نظر من ترامپ تلاش خواهد کرد تا به شکلی انتخابات را عقب بیندازد.»
اما آیا آن گونه که خواست دونالد ترامپ است، می‌توان زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در این کشور را تغییر داد؟ از نظر تحلیلگران، پاسخ کوتاه به این پرسش تنها یک کلمه است: «خیر»
پاسخی کمی مفصل‌تر به این پرسش اینکه، دونالد ترامپ از نظر قانونی چنین قدرتی ندارد و برای انجام هر تغییری در این باره، نیازمند مجوز کنگره است.
بر اساس ماده ۲ قانون اساسی ایالات متحده، رئیس جمهور نمی‌تواند تاریخ برگزاری انتخابات را تغییر دهد و این کار از جمله حقوق کنگره این کشور محسوب می شود.
در این کشور از سال ۱۸۴۵ میلادی تا کنون، روز برگزاری انتخابات ریاست جمهوری همواره اولین سه‌شنبۀ ماه نوامبر بوده است که بر این اساس انتخابات پیش‌رو باید در ۳ نوامبر برگزار شود. کارشناسان حقوقی معتقدند حتی اگر دونالد ترامپ به دلیل شیوع ویروس کرونا وضعیت اضطراری اعلام کند نیز باز هم اجازه تغییر این تاریخ را نخواهد داشت.
پس از انتشار این پیام توییتری، قانونگذاران در هر دو حزب آمریکا به سرعت به مردم اطمینان دادند که انتخابات به تاخیر نخواهد افتاد.
علاوه بر این با توجه به اینکه دموکرات ها هم اکنون کنترل مجلس نمایندگان آمریکا را برعهده دارند، حتی همراهی احتمالی جمهوریخواهان با ترامپ نیز نمی‌تواند باعث تغییر تصمیم کنگره شود.
به این نکته هم باید توجه داشت که هرگونه تغییر در قانون انتخابات باعث می‌شود که کنگره برای به تعویق انداختن دیگر مراحل انتخابات وارد عمل شود؛ از جمله به عقب انداختن روز رأی گیری انجمن گزینش‌گران (Electoral college) که برای ۱۴ دسامبر برنامه‌ریزی شده است.
در پی آن نیز مطابق قانون، کنگره باید در ساعت ۱ بعد از ظهر ۶ ژانویه سال آینده برای شمارش رای الکترال و اعلام رسمی برنده انتخابات تشکیل جلسه دهد. همه این تاریخ‌ها در قانون این کشور درج شده است.
اتفاقی بی‌سابقه در تاریخ آمریکا
شماری از مورخان این کشور بر این موضوع تاکید کرده‌اند که هرگز در تاریخ ایالات متحده آمریکا، زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری به تاخیر نیفتاده است؛ حتی در زمان جنگ داخلی این کشور یا همه‌گیری بیماری آنفولانزا در سال ۱۹۱۸ یا حتی در دوران جنگ جهانی دوم.
بسیاری از قانونگذاران جمهوریخواه ایالات متحده آمریکا نیز مخالفت خود را با این پیشنهاد دونالد ترامپ اعلام کرده‌اند. از جمله «چاک گرسلی» سناتور ایالت «آیووا» در این باره اعلام کرد: «مهم نیست که یک نفر در این کشور چه می‌گوید، ما هنوز کشوری داریم که مبتنی بر حکومت قانون است.»
تحلیلگران تحولات آمریکا همچنین بر این موضوع تاکید دارند که استدلالی که دونالد ترامپ در بخش اول پیام توییتری خود آورده و ادعا کرده است که رای دهی سراسری از طریق پست می‌تواند باعث تقلب در انتخابات شود، نادرست است.
به گفته آنها هیچ تفاوتی میان رای دهی پستی و غیابی وجود ندارد و میزان تقلب در انتخابات، هم از مسیر پستی و هم بصورت حضوری بسیار کم و ناچیز است.
«باراک اوباما» رئیس جمهوری پیشین ایالات متحده نیز در جریان مراسم خاکسپاری «جان لویس» از رهبران تاثیرگذار جنبش حقوق مدنی سیاهان و عضو ۳۰ ساله کنگره آمریکا، به انتقادهایی که به رای گیری پستی مطرح شده بود، تاخت.
او نقش خدمات پست این کشور در جمع آوری آراء آنهم در بحبوحۀ همه‌گیری ویروس کرونا را بسیار مهم خواند و همزمان پیشنهاداتی را برای اصلاح شیوۀ رای گیری در آمریکا مطرح کرد.
برخی پیشنهادات او عبارتند از: اطمینان از اینکه نام همۀ شهروندان آمریکا به طور اتوماتیک برای رای دادن ثبت شده است، دادن حق رای به زندانیان پیشین یعنی کسانی که «شانس دومی» را برای زندگی بهتر به دست آورده‌اند، ایجاد مراکز جدیدی برای رای گیری و افزایش دورۀ رای گیری زودهنگام، تبدیل روز انتخابات به یک روز تعطیل ملی تا کارگران نیز فرصت رای دهی داشته باشند.
تاخیر انتخابات احتمالا به معنای ریاست جمهوری پلوسی است
اما اگر به هر دلیلی انتخابات در موعد مقرر برگزار نشد چه؟ در این حالت از نظر بسیاری، باید در انتظار ریاست جمهوری نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا و یکی از منتقدان سرسخت سیاست‌های دونالد ترامپ بود.
این نکتۀ جالب از نگاه بسیاری از کاربران در شبکه‌های اجتماعی پنهان نماند و زمان کوتاهی پس از پیام توییتری دونالد ترامپ، پستهای بسیاری با عبارت «رئیس‌جمهور پلوسی» در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد.
اما آیا چنین چیزی ممکن است؟
بر اساس بیستمین اصلاحیه قانون اساسی ایالات متحده آمریکا، دورۀ کار رئیس جمهور و معاون او، تحت هر شرایطی در ظهر روز ۲۰ ژانویه به پایان می‌رسد و جانشین او از این زمان فعالیتش را آغاز می‌کند.
بنابراین اگر انتخابات ریاست جمهوری به زمانی پس از ۲۰ ژانویه ۲۰۲۱ میلادی تغییر یابد، دیگر نه دونالد ترامپ رئیس جمهور است و نه «مایک پنس» معاون رئیس‌جمهور.
در این حالت کنگره باید وارد عمل شود و کسی را تا زمان برگزاری انتخابات، موقتا مسئول ادارۀ امور کشور کند.
گمانه زنی‌هایی وجود دارد که در این مدت، رئیس مجلس نمایندگان به عنوان رئیس جمهور موقت ایفای نقش خواهد کرد. در این حالت، این مسئولیت به خانم پلوسی محول خواهد شد.
آیا باید توییتر ترامپ را جدی گرفت؟
برخی احتمال می‌دهند که این پیام توییتری دونالد ترامپ، طرح یک پیشنهاد جدی نیست؛ بلکه راهی برای توجیه بازنده شدن او در این انتخابات است.
دونالد ترامپ در آخرین نظرسنجی‌های ملی پس از جو بایدن قرار دارد؛ اگرچه تاریخ انتخابات آمریکا نشان داده که گاه سرنوشت سیاسی آمریکا به گونه‌ای خلاف آنچه نظرسنجی‌ها پیش‌بینی کرده بودند، رقم خورده است. آگاهان بر این باورند که هفته ها و روزهای پایانی منتهی به نوامبر نقش کلیدی در انتخاب نهایی آمریکایی‌ها خواهند داشت.
