بسیاری از کشورها در حال خروج از قرنطینه و شُل کردن محدودیت ها هستند، بدون آنکه به شروط مطلوب پیشنهادی سازمان بهداشت جهانی رسیده باشند. نتیجه، چیزی نیست جز بازگشت مجدد به اوج قبلی.
به گزارش جماران، در روزهای اخیر حدود 40 کشور در جهان رکورد جدیدی در تعداد مبتلایان روزانه به کرونا گزارش کردند که در اغلب موارد نزدیک به دو برابر هفته قبل از آن بود.
در طول هفته ای که گذشت بحران کرونا در تمامی مناطق دنیا در اوج قرار داشت.
افزایش شدید میزان ابتلا تنها به کشورهایی نظیر آمریکا، برزیل یا هند که پیش از این نیز شمار مبتلایانشان در صدر خبرها بود منحصر نمی شد بلکه در روزهای اخیر استرالیا، ژاپن، هنگ کنگ، بولیوی، سودان، اتیوپی، بلغارستان، بلژیک، ازبکستان و نیز سرزمین های اشغالی هم رکوردهایی جدید ثبت کردند.
در طول یک ماه گذشته، در مجموع، شیب ابتلای روزانه به کرونا صعودی بوده است. به این ترتیب که سه هفته پیش دست کم 7 کشور، دو هفته پیش 13 کشور و هفته گذشته 37 کشور از نقطه اوج جدیدی در تعداد مبتلایان روزانه صحبت کرده اند.
در اروپا که محدودیت ها در اکثر کشورها کاهش یافته و مناطق گردشگری در انتظار پذیرش مسافران تابستانی هستند، نقطه اوج های جدیدی از جمله در اسپانیا در حال ثبت است. اسپانیا یکی از آسیب دیده ترین کشورهای اروپایی بوده و همچنین یکی از چند مقصد اصلی گردشگری در اروپا به شمار می رود.
مسئولان دولت محلی کاتالونیا در اسپانیا اعلام کردند که بواسطه شتاب دوباره شیوع ویروس کرونا در این منطقه خودگردان کلوپ های شبانه از روز شنبه به روی مشتریان بسته خواهد بود.
این دستورالمعل تا 15 روز آینده معتبر است.
اسپانیا از ثبت 280 مورد جدید ابتلا به بیماری کووید19 طی 24 ساعت گذشته خبر داد که این آمار از افزایش سه برابری موارد ابتلای ثبت شده طی دو هفته اخیر حکایت دارد.
نشانه های موج دوم شیوع کرونا در اسپانیا در حالی با افزایش موارد ابتلا به بیماری کووید19 در برخی مناطق از جمله کاتالونیا به تایید رسیده که این کشور کم تر از یک ماه پیش مقرارت مربوط به قرنطینه را لغو کرد و بسیاری از محدودیت ها را کاهش داد.
همزمان با موج دوم کرونا در برخی کشورها، استرالیا و ژاپن هر دو در مورد افزایش ابتلا به کرونا در میان جوانان هشدار داده اند. بیشتر افراد جوان مبتلا به کرونا در این دو کشور در پایان دوره محدودیت های اجتماعی برای تفریح و شادی به کافه ها و مهمانی ها می روند.
در استرالیا، مقامات پس از بازگشت موج تازه شیوع کرونا، دوباره مقررات قرنطینه را برای 6 هفته برقرار کرده و ماسک زدن را برای ساکنان دومین شهر بزرگ کشور یعنی «ملبورن» اجباری کردند.
آمار ابتلا و مرگ و میر کرونا در مکزیک، کشور چهارم جدول کشورهای کانونی، به حد بی پیشینه ای بالا رفته است.
در قاره آفریقا نیز کنیا کمتر از دو هفته پس از بازگشایی رکورد جدیدی در تعداد مبتلایان ثبت کرد. «اوهورو کنیاتا» رئیس جمهور این کشور که قبلا وعده داده بود پروازهای خارجی به کنیا از اول اوت از سر گرفته خواهد شد، چند روز پیش نشستی اضطراری تشکیل داد تا درباره این تصمیم بازنگری شود.
در خاورمیانه نیز کشور عمان محدودیت هایی جدید برای مقابله با کرونا وضع کرد و برخی کشورهای اسلامی در اندیشه اِعمال مقرراتی برای برگزاری محدودتر مراسم عید قربان هستند.
مطابق آماری که مراکز رصدکننده کرونا در جهان ارائه می کنند، تا عصر شنبه بیش از 16 میلیون نفر در کشورهای مختلف به کرونا مبتلا شده اند که از آن میان نزدیک به 645 هزار تن جان باخته اند.
چرا اوج کرونا به این کشورها بازگشت؟
در بین کشورهایی که تعداد مبتلایان جدیدشان به ارقام جدیدی رسیده، شمار زیادی از آنها کشورهایی هستند که محدودیت ها و سخت گیری ها را لغو کرده بودند و از نقطه اوج قبلی شان بیش از یک ماه می گذشت.
«تِدروس آدهانوم» مدیرکل سازمان جهانی بهداشت با اشاره به اینکه «دیگر به روزهای «معمولی» گذشته برنمی گردیم» و کرونا شیوه زیست مان را تغییر داده، از همگان خواست برای تصمیم گیری درباره کجا رفتن و چه کردن و با که دیدار کردن به مثابه مساله مرگ و زندگی نگاه کنند.
گروه تحلیل داده های کروناویروس گاردین، با مشارکت مرکز «رصد واکنش دولت ها در برابر کروناویروس» دانشگاه آکسفورد نشان می دهد از 40 کشوری که بیش از همه به این بیماری مبتلا شده اند، واکنش 10 کشور در برابر این همه گیری «خوش خیالانه و عجولانه» ارزیابی می شود؛ این یافته تردیدی باقی نمی گذارد که سیاست های موثر دولت ها درباره سلامت عمومی بر کاهش موارد ابتلا تاثیر آشکاری دارد.
این کشورها عبارتند از آمریکا که اکنون شاهد بزرگ ترین افزایش در موارد کروناویروس از ماه آوریل است، آلمان و سوئیس (در هفته جاری میزان بازتولید ویروس (R rate) در این دو کشور اروپایی افزایش یافته است). همه این کشورها در آستانه موج دوم ابتلا هستند و واکنش کمتر سخت گیرانه آنها موجب افزایش هفته به هفته شمار موارد ابتلا شده است.
کارشناسان درباره خطر موج دوم کروناویروس هشدار می دهند و سازمان بهداشت جهانی هم چند روز پیش رکورد جدیدی در شمار موارد ابتلا به کروناویروس در سطح جهان ثبت کرد؛ ولی بسیاری از کشورها در مواجهه با واقعیت های بی رحمانه اقتصادی به گزینه بازگشایی اقتصادهایشان روی آورده اند.
کشورهایی که با کاستن از محدودیت ها شاهد افزایش موارد ابتلا هستند
کشورهایی در این دسته قرار می گیرند که نمره «شاخص سخت گیری» تمهیدات کنترلی شان، مطابق آخرین داده های مرکز رصد دانشگاه آکسفورد، کمتر از 70 (از 100 نمره) است. این مرکز کمپین های اطلاع رسانی عمومی، تمهیدات کنترلی و تعطیلی های اعمال‌شده در کشورها را ارزیابی می کند و به آنها نمره ای از یک تا صد می دهد که به آن شاخص سخت گیری گفته می شود.
میزان بازتولید کروناویروس در آلمان تقریبا به 3 افزایش یافت؛ این افزایش پس از شیوع این بیماری در یک کشتارگاه رخ داد و موجب برقراری منع تردد در دو استان شد. همه اینها پس از آن اتفاق افتاد که این کشور از سطح واکنش اش در برابر این همه گیری کاست و شاخص سخت گیری آن از 73 به 50 کاهش یافت.
عربستان سعودی هم پس از کاهش محدودیت های ترددی شاهد موج دوم قطعی بیماری است.
در این بین در آمریکا در ماه ژوئن «شاخص سخت گیری»، پس از آنکه چندین فرماندار از محدودیت های ترددی در ایالت هایشان کاستند، رو به کاهش گذاشت. کاهش شاخص سخت گیری به فوران موارد ابتلا در سطح محلی منجر شد و شمار هفتگی مبتلایان جدید 25 درصد نسبت به هفته گذشته افزایش یافت.
«توماس هیل» دانشیار سیاست گذاری عمومی در دانشگاه آکسفورد می گوید: «کشورهای آسیایی و اروپایی ای که در مراحل اولیه این همه گیری مبتلا شدند و آسیب دیدند و توانستند موارد ابتلا را محدود کنند، سریع تر از قرنطینه بیرون آمده اند. همچنین شاهد بوده ایم کشورها هنگام مواجهه با افزایش بسیار زیاد هزینه های اقتصادی ناشی از اعمال محدودیت ها، به سرعت از قرنطینه خارج شدند؛ مثل هند.
طبق چک لیست های «کاهش محدودیت ها»، بسیاری از کشورها در حال خروج از قرنطینه و شُل کردن محدودیت ها هستند، بدون آنکه به شروط مطلوب پیشنهادی سازمان بهداشت جهانی رسیده باشند».
دکتر «آندره آ آمن» مدیر مرکز اروپایی پیشگیری و مهار بیماری ها به تازگی هشدار داد ویژگی های ویروس، مصونیت اندک در سطح جمعیت و سطوح هنوز بالای انتقال ویروس، به این معنی است که کشورها چاره ای جز «واقع بینی» ندارند و «حالا زمان آسوده نشستن نیست».
به گفته توماس هیل «حالا دیگر اثبات شده که تعطیلی اماکن و سیاست های کنترلی برای شکستن زنجیره ابتلا و کُند کردن گسترش بیماری ضروری است. این اقدامات پرهزینه به دولت ها وقت می دهد تا طرح های تست و رصد را برقرار کنند، بر ظرفیت مراقبت های پزشکی بیافزایند و سایر سیاست گذاری های مورد نیاز برای مدیریت این بیماری در بلندمدت را پیاده کنند.
سازمان جهانی بهداشت به کشورها توصیه کرده به آرامی روند گشایش ها را آغاز کنند و به دقت آمار خود را به منظور اقدام محتاطانه بین مراحل مختلف بازگشایی مورد توجه قرار دهند.
پرسش اصلی این است: دولت ها از فرصتی که با چنان هزینه گزافی به دست آمده چطور استفاده می کنند؟ اگر دولت ها محدودیت ها را خیلی سریع کاهش دهند، بدون آنکه طرح های حفاظتی جایگزینی پیاده کنند، احتمالا خودشان را در معرض خطر موج دوم ابتلا قرار می‌دهند.
