پس از اتهام زنی ماکرون به ترکیه در مورد اقدامات جنایی ترکیه در لیبی، تنش میان آنکارا و پاریس بالا گرفته است.
به گزارش جماران، فرانس 24 گزارش داد: تنش میان ترکیه و فرانسه همچنان رو به افزایش است.
پس از اظهارات دوشنبه «امانوئل ماکرون» رئیس جمهور فرانسه، تنش میان دو متحد همچنان ادامه دارد. در این سخنان ماکرون به مسئولیت تاریخی و جنایی ترکیه در لیبی اشاره کرد. آنکارا با نقض تحریم تسلیحاتی لیبی به دولت وفاق ملی «فائز السراج» تجهیزات می رساند و هزاران مزدور سوری را راهی لیبی می کند.
«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه در برابر این انتقادات از حمایت خود از دولتی مشروع که از سوی جامعه بین الملل به رسمیت شناخته می شود، دفاع می کند و در عین حال پاریس را به حمایت از ژنرال خلیفه حفتر متهم کرد که روسیه، امارات و مصر به طور غیرقانونی به نیروهای وی تسلیحات می رسانند.
فرانسه چهارشنبه گذشته از خروج موقت خود از عملیات دیده بانی ناتو در مدیترانه موسوم به «نگهبان دریا» خبر داد که با یک هواپیمای گشتی دریایی و یک ناو در آن مشارکت داشت.
با این تصمیم که روز قبل از آن (سه شنبه) توسط سفیر فرانسه در ناتو به دبیر کل پیمان آتلانتیک شمالی در بروکسل تحویل داده شد، بنابر اعلام وزارت دفاع فرانسه، پاریس قصد دارد توجهات را به ابهامی بنیادی در مورد عملیات ضد قاچاق جلب کند که قاچاقچیان خود در آن حضور دارند. فرانسه در این میان به ترکیه اشاره دارد.
10 ژوئن در سواحل لیبی ناوچه فرانسوی «کوربه» که در آن زمان تحت فرمان ناتو بود، هدف رادارهای یک ناوچه ترک به نام «اوروچ رئیس» قرار گرفت که در حال همراهی کشتی بود که مظنون به انتقال سلاح به طرابلس بود.
17 ژوئن «فلورانس پارلی» وزیر دفاع فرانسه این حادثه را نزد ناتو مطرح کرد و از حمایت هشت متحد اروپایی بهره مند شد. «ینس استولتنبرگ» دبیر کل ناتو آغاز تحقیق در مورد اقدامی که پاریس آن را به عنوان اقدامی بسیار تهاجمی محکوم می کند پذیرفت. اما گزارش وی با وجود شواهدی از جمله رهگیری جنگ الکترونیک که پاریس مدعی تامین آن شده، به خطای ترکیه اشاره ای نکرده است.
خطر ادامه این تنش وجود دارد. در مورد مسئله ترکیه، پاریس به اندازه استولتنبرگ به دنبال مصالحه در چارچوب ناتو که تصمیمات در آن به اتفاق آرا اتخاذ می شود، نیست. فرانسه امیدوار است اروپایی ها را به یک جبهه متحد و با وضوح بیشتر بکشاند.
عملیات نظارت دریایی موسوم به «ایرینی» اتحادیه اروپا به دلیل اختلافات ترکیه و یونان نمی تواند هماهنگ شود.
فراتر از این، اختلافات به اندازه مدیترانه عمیق است. از مداخله ترکیه در سوریه علیه شرکای کرد ائتلاف بین المللی ضد داعش تا تقسیم غیرقانونی مرزهای دریایی توسط آنکارا از جمله اختلافات موجود است.
«آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان به تازگی اعلام کرده که تنش بین ترکیه و فرانسه را به عنوان یک موضوع جدی تلقی می کند. مرکل بر این باور است که حالا اروپا به دلیل همه گیری کرونا، با سختترین دوران تاریخ خود روبرو است و باید برای حل مشکلات، همه با همدیگر همکاری کنند.
مرکل طرح اتهامات فرانسه علیه ترکیه را به عنوان یک موضوع مهم دفاعی و امنیتی پنداشته و اعلام کرده که این مسائل در 5 قرارگاه مرکزی ناتو به شکل جدی و دقیق مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
اما آیا فشار اروپا می تواند نتیجه بخش باشد؟ ناتو در نهایت سه شنبه طرح دفاعی درجه بندی شده لهستان و کشورهای بالتیک را تصویب کرد. آنکارا از یک سال پیش مانع از تصویب آن شده بود و در مقابل تروریست شناخته شدن شبه نظامیان یگان های مدافع خلق کردهای سوریه را خواستار بود. «لیناس لینکویسیوس» وزیر خارجه لیتوانی در این باره میگوید ترکیه به شیوهای سازنده عمل کرد.
«اسماعیل حکی موسی» سفیر ترکیه در پاریس می گوید ناتو را بدون ترکیه تصور کنید. دیگر ناتویی نخواهید داشت. شما نمی دانید در مورد عراق، سوریه، جنوب مدیترانه، قفقاز، لیبی و مصر چگونه باید رفتار کنید. سفیر ترکیه چندین بار تکرار کرد که فرانسه و ترکیه باید کاملا دوستانه گفت و گو کنند.
«ژان مارک تدچینی» نماینده سوسیالیست پارلمان فرانسه می گوید سنا فرصت عالی برای دفاع ترکیه از مواضع خود پیشنهاد کرده است، اما ما از این نشست رضایت چندانی نداشتیم.
ترکیه و فرانسه در سالیان اخیر تنش های مقطعی مختلفی را پشت سر گذاشته اند. در دوران «نیکلاس سارکوزی» کار به جایی رسید که به دلیل حمایت فرانسه از طرح ادعای تاریخی ارامنه در مورد رویدادهای 1915 میلادی٬ ترکیه سفیر خود را به مدت چندین ماه به کشور بازگرداند.
در دوران ماکرون نیز این رابطه همواره در فراز و نشیب بوده است. کشور ترکیه به تازگی سیاست مدار فرانسوی - تونسی افراطی «سونیا کریمی» که با مواضع ضدترکیه ای و همکاری با لابی ارامنه شناخته می شود، در انتخابات محلی٬ آرای خود را در حد 50 درصد از دست داده و تلقی آنکارا این است که گفتمان ترکیه ستیزی در فرانسه خریدار چندانی ندارد.
اما ترکیه نیز تا اینجای کار برای رسیدن به اهداف و آمال سیاسی و اقتصادی خود در لیبی٬ با دو عضو ناتو یعنی فرانسه و یونان درافتاده و مشخص نیست که ادامه روند اختلافات آنکارا و پاریس تا چه اندازه بر نقش ترکیه در ناتو٬ تاثیر خواهد گذاشت.