ترجیح ترکیه این است که با آغاز عملیات موصل، هیچ نیروی زمینی ارسال نکند اما دو خط قرمز برای آنکارا وجود دارد: داعش ترکمن ها را در تلعفر قتل عام کند یا پ. ک. ک به تلعفر هم نفوذ کند.
آیا ترکیه پس از عملیات اخیر در شمال سوریه در عراق هم دخالت نظامی خواهد کرد؟
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، روزنامه حریت در مطلبی نوشت: عملیات نظامی به رهبری آمریکا علیه داعش در شهر «موصل» به یک داستان بی پایان تبدیل شده که چندین بار به تعویق افتاده است. گفته شده است که این عملیات در اواخر ماه جاری میلاری (سپتامبر) آغاز خواهد شد. «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه نیز حضور خود را در عملیات موصل منتفی ندانسته است.
بنابراین آیا چنین عملیاتی واقعا در آستانه اجرا شدن است؟ و آیا ترکیه پس از عملیات اخیر در شمال سوریه واقعا در عراق هم دخالت خواهد کرد؟
نخست اینکه آمریکا برای آغاز نبرد موصل در ماه سپتامبر و یا حداقل اکتبر یعنی پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در حال برنامه ریزی بود؛ بنابراین قرار نبود رئیس جمهور جدید در این خصوص با انتقاد مواجه شود.
اما این عملیات به دلیل ناتمام ماندن ارائه آموزش های نظامی به نیروهای مسلح عراق و شبه نظامیان سنی که به این نبرد ملحق خواهند شد، تا بازه زمانی نوامبر - دسامبر به تعویق افتاده است. واشنگتن قصد دارد 15 تا 20 هزار نیروی زمینی را برای عملیات موصل آموزش دهد، اما در حال حاضر تعداد نیروهای امنیتی عراق آموزش دیده توسط آمریکا تنها چیزی در حدود شش هزار نفر هستند که 2500 نفر از آنها در موصل مستقر هستند. قبایل سنی آموزش دیده توسط آمریکا هم هنوز تنها حدود 1500 نفرند.
بنابراین آمریکا هنوز منتظر است تا تعداد نیروهای لازم برای اجرای عملیات موصل به آن حد نصاب مذکور برسد.
اما در طرف دیگر، اولویت ترکیه در موصل در چهار جبهه است: اول از همه آنکارا با توجه به روابط تاریخی که با موصل دارد، می خواهد این شهر از شر داعش مصون بماند. شایان ذکر است که کنسولگری ترکیه در موصل در سال 2014 هدف گروگان گیری داعش قرار گرفت.
دوم اینکه ترکیه قصد دارد به حضور پ ک ک در منطقه «سنجار» در موصل پایان دهد. سوم اینکه آنکارا همچنین می خواهد از ترکمن ها در «تلعفر» به عنوان منطقه دیگری از موصل و عمدتا ترکمن نشین محافظت کند. چهارم اینکه بازگشت به تلعفر یکی دیگر از اولویت های آنکارا است.
نهایتا اینکه ترکیه می خواهد از تبدیل شدن تلعفر به یک پایگاه شیعه جلوگیری به عمل آورد.
تلعفر در غرب موصل واقع بوده و هم مرز با سوریه است. آنکارا در حال حاضر به اطلاعاتی دست یافته که مبارزان شیعه از سوریه به این شهر می آیند. بنابراین نگرانی اصلی ترکیه این است که این شهر تحت نفوذ ایران قرار گیرد.
با این حال، ترجیح ترکیه این است که با آغاز عملیات موصل، هیچ نیروی زمینی ارسال نکند. اما در عین حال دو سناریو باقی خواهد ماند: اگر تروریست های داعش ترکمن ها را در تلعفر قتل عام کنند یا پ. ک. ک که سنجار را تحت کنترل دارد به تلعفر هم نفوذ کند، آنکارا به موصل نیرو خواهد فرستاد.
در همین حال، نگرانی ترکیه در مورد پ. ک. ک چند وجهی است. یکی از نگرانی های آنکارا این است که پ. ک. ک تقریبا هر روز می گوید که می خواهد وارد عملیات موصل شود. آنکارا می خواهد بداند که آیا واشنگتن و بغداد اجازه چنین کاری را خواهند داد یا خیر.
بغداد نمی خواهد هر کس دیگری وارد این عملیات شود. این کشور تنها بر لزوم دریافت آموزش نظامی تاکید کرده است. بنابراین آنکارا و بغداد در مورد عملیات موصل و همچنین در مورد حضور ترکیه در اردوگاه «بعشیقه» در 10 کیلومتری موصل در حال انجام مذاکرات جدی هستند. «حیدر العبادی» نخست وزیر عراق در دسامبر سال گذشته از همه نیروهای ترکیه ای در عراق خواسته است از این اردوگاه خارج شوند. این مسئله هنوز هم مشکل ساز ترین موضوع بین دو پایتخت محسوب می شود.
اخیرا گزارش شده است که این اردوگاه «بین المللی» خواهد شد. در حال حاضر برنامه ریزی شده که این اردوگاه تحت کنترل نیروهای ائتلاف بین المللی علیه داعش باشد؛ جزئیات فنی و نظامی این مسئله میان آنکارا و بغداد مورد بحث قرار می گیرد.
مورد دیگری که در دستور کار دو جانبه قرار دارد، همکاری های آینده علیه پ ک ک در عراق است که ممکن است راه را برای برداشتن گام های مشخص در ماه های آینده هموار کند.
علاوه بر این موارد، ترکیه در آموزش دادن به نیروهای مبارزه برای عملیات موصل مشغول است. این کشور در اردوگاه بعشیقه در حال آموزش گروهی به نام «حشد الوطنی» است که از داوطلبانی از موصل تشکیل شده است.
آنکارا علاوه بر این حدود 2،700 نیروی پیشمرگه کرد را در اردوگاه ها در اقلیم کردستان عراق آموزش داده است. سربازان ترکیه به عنوان مشاور هماهنگی همه این نیروها را در عملیات زمینی انجام خواهد داد.
در نهایت اینکه آنکارا تأکید کرده است که اگر همکاری هایش با آمریکا در سوریه تقویت شود، می تواند خیلی بیشتر در عراق سودمند باشد. این پیشنهاد به این معنا است که اگر واشنگتن به حساسیت های ترکیه برای حضور کردها در سوریه توجه بیشتری کند و به درخواست این کشور برای تشکیل یک منطقه امن در شمال سوریه پاسخ مثبت دهد، آنکارا می تواند بهتر وارد عمل شود.