ولیعهد 34 ساله بسیار بی ملاحظه و جاه طلب عربستان، خواهان نشستن بر جای پدر 84 ساله اش با بر هم زدن همه قواعد است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، خبرگزاری آلمان گزارش داد: محمد بن سلمان ولیعهد عربستان به سختی و با جدیت مشغول فراهم کردن زمینه جانشینی پدرش ملک سلمان است.
مطابق قاعده و روالی که برای تعیین جانشین پادشاه عربستان سعودی تاکنون مرسوم بوده «محمد بن سلمان» معروف به «ام بی اس» نه می‌توانست ولیعهد باشد و نه اجازه داشت بر تخت پادشاهی بنشیند.
دو قاعده اصلی جانشینی در دربار پادشاهی سعودی، یکی اصل تقدم فرزند ارشد است و دیگری تداوم پادشاهی در میان اعضای خاندان آل سعود. از آنجا که ولیعهد 34 ساله بسیار بی ملاحظه و جاه طلب و خواهان نشستن بر جای «سلمان بن عبدالعزیز آل سعود» پدر 84 ساله اش است هر دو قاعده را نقض کرده و ثبات پادشاهی را به خطر انداخته است.
اگر او خواستار رسیدن به هدفش باشد، که بسیاری از شواهد آن را تایید می‌کند، باید از طرفی تمام کسانی را کنار بزند که مطابق قاعده فرزند ارشد استحقاق بیشتری برای رسیدن به تاج و تخت را دارند، از طرف دیگر هم باید علیه کسانی اقدام کند که در شورای خاندان آل سعود علیه او هستند.
محمد بن سلمان برای رسیدن به تخت پادشاهی عربستان سعودی از هیچ مناقشه ای اجتناب نمی کند. او در ژوئن 2017 عامل کنار گذاشتن و حبس خانگی ولیعهد وقت، «محمد بن نایف» بود و در ماه نوامبر همان سال بیش از 100 بازرگان و سرمایه دار مهم، از جمله تعدادی از شاهزادگان عربستان را، به بهانه مبارزه با فساد مالی برای بیش از یک هفته در هتل مجللی حبس کرد.
در ماه اکتبر 2018 نیز در ماجرایی که بی تردید محمد بن سلمان در جریان آن قرار داشت، «جمال خاشقجی» روزنامه نگار منتقد سعودی در کنسولگری عربستان در استانبول به طرز فجیعی به قتل رسید.
پشتگرمی به دونالد ترامپ
تاکنون در هیچ موردی کسی با محمد بن سلمان برخوردی نکرده و به این ترتیب او به این نتیجه رسیده که هر کاری خواست می تواند انجام دهد و هر وقت اراده کرد می تواند از انجام کاری خودداری کند. افزون بر این از سال 2017 و با ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید، محمد بن سلمان دریافته که در آمریکا دوستی دارد که هر اقدام او را تأیید می‌کند.
یک هفته پیش از آنجا که وضع سلامتی ملک سلمان که به زوال حافظه هم مبتلاست خراب تر شده، ولیعهد عربستان باز وارد عمل شد؛ افزون بر این مشخص نیست که دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری در ماه نوامبر پیروز شود؛ مهم تر از آن وجود رقیب خطرناکی از خاندان آل سعود به نام شاهزاده «احمد بن عبدالعزیز» است؛ برادر تنی و شش سال جوان تر پادشاه کنونی که ماه گذشته بار دیگر از اعلام وفاداری و بیعت با محمد بن سلمان خودداری کرد.
شاهزاده احمد معتقد است مطابق سنت و قاعده رایج در خاندان آل سعود، او وارث تاج و تخت و جانشین بر حق ملک سلمان بن عبدالعزیز است. احمد همچنان در عربستان سکونت دارد و بلندپایه‌ترین منتقد ولیعهد به شمار می رود.
این راز پنهانی نیست که شاهزاده احمد یکی از سه نفری بوده که در شورای خانوادگی آل سعود با معرفی محمد بن سلمان به عنوان ولیعهد مخالفت کرده است.
شاهزاده احمد به طور آشکار از سیاست های محمد بن سلمان انتقاد می کند و ظاهرا باور دارد که به عنوان یک عضو ارشد خاندان آل سعود از مصونیت برخوردار است. با این همه او یکی از چند عضو خاندان سلطنتی عربستان بود که به تازگی به دستور محمد بن سلمان بازداشت شدند.
این اقدام ها که در تاریخ پادشاهی عربستان بی سابقه بوده، دو هدف را دنبال می کنند: خاموش کردن تمام رقیبان احتمالی و دادن هشدار به دیگر جریان ها و شاخه های خاندان آل سعود.
ولیعهدی با قدرتی فراتر از پادشاهان قبلی
قرار است با این تدابیر جلوی مخالفان محمد بن سلمان برای به دست گرفتن اکثریت در شورای خانوادگی آل سعود گرفته شود. همه اعضای خاندان سلطنتی باید وفاداری خود را به مردی اعلام کنند که هم اکنون و به عنوان ولیعهد بیش از تمام پادشاهان سعودی در چند دهه گذشته اهرم های قدرت را در اختیار گرفته است.
از آنجا که ارتش، گارد ملی و دستگاه امنیتی عربستان همه تحت فرمان محمد بن سلمان قرار دارند، خود به خود هیچ یک از شاهزادگان سعودی توان بسیج قوا برای کنار گذاشتن ولیعهد از قدرت را ندارند.
محمد بن سلمان در پنج سال گذشته مرتب بر قدرت خود افزوده است و در این مسیر تصویر چند پاره ای از خود به نمایش گذاشته است.
او از طرفی خواستار مدرن کردن کشور است، از طرف دیگر دستور می دهد منتقدان و مخالفان، از جمله فعالان حامی حقوق زنان را بازداشت کنند و به زندان بیندازند.
افزون بر این به نظر می رسد برنامه اصلاحات گسترده محمد بن سلمان موسوم به «چشم انداز 2030» چندان با موفقیت پیش نرفته که بتواند برای او یک حمایت گسترده و پایدار در سطح جامعه را تضمین کند.
اگر برنامه های اصلاحی به خوبی پیش نروند و بهای نفت در بلند مدت همچنان کاهش یابد، این وضعیت می تواند برای محمد بن سلمان به مراتب خطرناک تر از شاهزادگانی باشد که او کنار زده است.
