ما در آستانه محور منطقه ای سه جانبه جدیدی قرار گرفته ایم که به شکل سریعی در حال شکل گرفتن است و پیشتازان آن مصر،سوریه و الجزایر هستند.
به گزارش جماران، عبدالباری عطوان نویسنده و تحلیلگر مشهور عرب در سرمقاله روزنامه فرامنطقه ای رأی الیوم نوشت: به نظر می رسد که دولت مصر خروج از حالت انزوای سیاسی و امنیتی که طی سال های گذشته به دلیل تشدید بحران سد «النهضه» و خنجر مسمومی که از پشت از «همپیمان» آمریکایی اش با توطئه اسرائیلی خورد و احساس انزوا در جهان عرب در پیش گرفته بود را آغاز کرده است؛ امری که باعث شد به شکل تدریجی سریعی به صحنه عربی باز گردد و تلاش کند نقش رهبری تأثیرگذار و موثر خود را به مانند صد سال گذشته، بازیابد.
چیزی که باعث می شود این مساله را مطرح کنیم به نظر ما سفر سری است که سرلشکر«عباس کامل» رئیس دستگاه اطلاعاتی مصر به دمشق در اواسط هفته گذشته انجام داد و طی آن با سرلشکر«علی المملوک» همتای سوری اش رئیس شورای امنیت ملی سوریه دیدار کرد و درباره تنش زایی ترکیه در شمال سوریه و ارسال بیش از 5هزار فرد مسلح از گروه های تروریستی (از سوریه به لیبی) برای جنگ در کنار دولت وفاق در لیبی علیه نیروهای ژنرال «حفتر» مورد حمایت امارات،مصر،روسیه رایزنی کند؛نیروهای حفتر اکنون پایتخت لیبی را در محاصره خود دارند.
پرونده لیبی برای دولت مصر بسیار مهم است و رهبران این کشور از رسیدن افراد مسلح درج شده در فهرست تروریسم به طرابلس و جنگیدن در صفوف دولت وفاق به رهبری«فایز السراج»که از حمایت«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه برخوردار است، احساس نگرانی زیادی می کنند به همین دلیل دولت مصر و چه بسا از طریق سرلشکر کامل سفر مخفیانه ژنرال«خلیفه حفتر» را به پایتخت سوریه در همان هفته ترتیب دادند و طی این سفر حفتر بر سر از سرگیری روابط میان دولت های سوریه و لیبی(دولت شرق لیبی که مقر آن شهر طبرق است) و بازگشایی سفارت لیبی توافق حاصل شد.
بی تردید این نزدیکی سوریه و مصر و سوریه و لیبی باعث برانگیخته شدن نگرانی اردوغان می شود زیرا منجر به وقوع تغییرات ریشه ای در نقشه ائتلاف های سیاسی و نظامی در همه منطقه خاورمیانه می شود و چه بسا بارزترین ثمره این نزدیکی«خفه کردن» ترکیه و افزایش شدت انزوای منطقه ای آن به ویژه در حوضچه شرق دریای مدیترانه می شود.
ما در آستانه محور منطقه ای سه جانبه جدیدی قرار گرفته ایم که به شکل سریعی در حال شکل گرفتن است و پیشتازان آن مصر،سوریه و الجزایر هستند و بارزترین اهداف آن نیز کار مشترک عربی و «عرب سازی» دوباره اتحادیه عرب و پایان سلطه کشورهای حاشیه خلیج فارس بر دایره اتخاذ تصمیم ها در آن است؛ سلطه ای که تقریبا بیش از بیست سال طول کشید و بارزترین موضع گیری ها و تصمیم هایش تعلیق عضویت سوریه و «قانونی کردن» دخالت های نظامی برای تغییر «نظام» در آن است، علاوه بر فاجعه حمایت از حملات هوایی ناتو و سرنگونی دولت لیبی و قتل سرهنگ«معمر قذافی» رهبرش به شیوه خونین شنیع و هتک حرمت جسدش به شیوه ای که با همه ارزش های اسلامی و اخلاقی در تعارض است.
نشست آتی سران عرب که قرار است پیش از ماه ژوئن آینده در الجزایر برگزار شود و تا این تاریخ نیز به تأخیر افتاد چه بسا آغاز به کار این ائتلاف جدید را اعلام کند؛ ائتلافی که کشورهای دیگری مانند لبنان، عراق، تونس، کویت و دیگران را شامل شود و بارزترین دستاوردهایش بازگرداندن سوریه به صندلی اش در اتحادیه عرب و بازگرداندن توازن به موضع گیری های اتحادیه و فرایند تصمیم گیری در آن است.
«عبدالمجید تبون» رئیس جمهور الجزایر که ریاست نشست آتی سران اتحادیه عرب به عهده می گیرد به آقای «احمد ابوالغیظ» دبیر کل اتحادیه عرب که دو هفته پیش به الجزایر سفر کرد اطلاع داد که می خواهد نشست سران عربی متفاوت تر از همه نشست های سران سابق برگزار کند و کشورش الجزایر نمی تواند این نشست را در صورت خالی بودن صندلی سوریه به مانند نشست های سران سابق برگزار کند. این نشست به دلیل شیوع کرونا به تأخیر نیفتاد بلکه به این دلیل نیز به تأخیر افتاد که عرصه برای تلاش های و اقدامات برای بازگرداندن دولت سوریه به اتحادیه عرب و از بین بردن این نقطه سیاه در تاریخ کار مشترک عربی باز شود.
انزوای داخلی مصر، سرگرم شدن دولت و ارتش سوریه به رویارویی با توطئه تجزیه اش به رهبری ایالات متحده آمریکا، دور کردن عراق از نقش عربی آن به دلیل تروریسم و بحران های داخلی اش و عبور الجزایر از حالت فلج شدگی به مدت بیش از ربع قرن به دلیل ده سال خشونت در این کشور و ناتوانی جسمی و ذهنی «عبدالعزیز بوتفلیقه» رئیس جمهور سابق و استفاده از وی به عنوان ویترین باند فاسد همه این عوامل منطقه عربی را به حالت فروپاشی کنونی رسانده است.
الجزایر بهبود یافته و بازگشته نشست سران عرب بدون سوریه و نشستی که در آن پادشاهان و روسای جمهور و شاهزاده ها غرق در خوابند و برگزاری اش فقط چند ساعت باشد را نمی پذیرد. زمانه تغییر کرده است و سال های خشکسالی کار مشترک عربی در الجزایر به پایان می رسد یا این گونه امیدواریم و توقع داریم و چاره ای جز انتظار هم نداریم.
