اظهارات رئیس جمهوری فرانسه از وجود تنش در پیمان آتلانتیک شمالی حکایت دارد.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، فرانس 24 گزارش داد «امانوئل ماکرون» رئیس جمهور فرانسه از عملکرد ناتو انتقاد کرد و از «مرگ مغزی» پیمان آتلانتیک شمالی سخن به میان آورد.
امانوئل ماکرون روز پنجشنبه در مصاحبه با هفته نامه «اکونومیست» با اشاره به نابسامانی و ناهماهنگی موجود در ناتو، از «مرگ مغزی» آن ابراز تاسف کرده بود.
رئیس جمهور فرانسه با اشاره به عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه گفت: «هیچ نوع هماهنگی در تصمیم های استراتژیک میان آمریکا و شرکای اروپایی ناتو وجود ندارد و ما در حال حاضر شاهد تجاوز بدون هماهنگی ترکیه، یکی از شرکای ناتو به منطقه ای هستیم که منافع ما را به خطر انداخته است.»
این اظهارات جنجالی واکنش های متعددی را در پی داشت.
«گیوم لاسکونجاریاس» کارشناس مسایل نظامی ناتو در واکنش گفت: اول باید ببینیم که وی با این حرف ها چه کسانی را مخاطب قرار داده است. وقتی به واکنش های زنجیره ای پس از اظهارات عصر دیروز ماکرون نگاه می کنیم، دو نکته در آن مشاهده می شود: اول نوعی نگرانی از اروپای شرقی. وی از جدایی اروپای شرقی (از اروپای غربی) در زمینه رابطه اروپا با آمریکا در ناتو نگران است. به این معنی که بدون آمریکا، اروپایی ها (به دلیل تفرقه) اروپا را به حال خود رها خواهند کرد. دوم، پرسشی که از مدت ها قبل و از زمان به قدرت رسیدن «دونالد ترامپ» در آمریکا مطرح است این است که اروپا بدون آمریکا چه وضعی خواهد داشت. این سوال درست مثل سوالی است که اروپایی ها در مورد برگزیت از خود می پرسند. اروپایی ها از خود سوال می کنند که اروپا بدون انگلیس چه وضعیتی خواهد داشت و چه خواهد کرد؟ البته تنش حاکم بر ساختار امنیت بین المللی اتفاق تازه ای نیست.
وی ادامه داد ائتلاف (ناتو) در بحران به سر می برد. اما مادامی که ماموریت ناتو دفاع از اروپا و ارزش های اروپایی و همچنین ساختاری برای تامین امنیت است، این پیمان به حیات خود ادامه خواهد داد. دلایل زیادی برای بازنگری عمیق چگونگی عملکرد ناتو وجود دارد. بحث چگونگی ارتباط بین اعضای پیمان آتلانتیک شمالی همچنان مطرح می شود. اما این پرسش مطرح است که این بازنگری باید سریعا انجام بگیرد؟
سخنان جنجالی امانوئل ماکرون، واکنش های متفاوتی را برانگیخته است.
«مایک پومپئو» وزیر خارجه آمریکا ضمن دفاع از سازمان پیمان آتلانتیک شمالی از این سازمان به عنوان مهم ترین اتحادی نام برد که تاکنون در تاریخ به ثبت رسیده است.
«آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان نیز سخنان امانوئل ماکرون در مورد ناتو را «رادیکال» توصیف کرده بود.
«ینس استولتنبرگ» دبیر کل ناتو نیز ضمن دفاع از سازمان پیمان آتلانتیک شمالی گفت: «هر تلاشی که در راستای فاصله انداختن بین اروپا و آمریکای شمالی صورت گیرد نه تنها اتحاد بین دو سوی اقیانوس اطلس را تضعیف خواهد کرد بلکه ممکن است در اروپا نیز تفرقه بیاندازد. اتحاد اروپایی نمی تواند جایگزین اتحاد دو سوی اقیانوس اطلس شود.»
«اورزولا فون درلاین» رئیس آینده کمیسیون اروپا نیز در واکنش به انتقادات مطرح شده، ناتو را یک نهاد «فوق العاده» دانست.
در مقابل «ماریا زاخارووا» سخنگوی وزارت خارجه روسیه ضمن استقبال از سخنان رئیس جمهور فرانسه، از آن به عنوان «سخنان طلایی» یاد کرد.
گیوم لاسکونجاریاس معتقد است این اظهارات برای روسیه به منزله پُل طلایی است. روسیه از سال 2000 به رقیبی برای ناتو مبدل شده است. البته همیشه همین طور بوده است. اما از این تاریخ به بعد روسیه آشکارا رقیب ناتوست. بی ثباتی در ساختار امنیتی اروپا که ناتو در آن ایفای نقش می کند، هدف روسیه است. نکته دوم این که، آیا اگر اتحادیه اروپا می بایست عهده دار تامین امنیت اروپا شود، ناتو یک مشکل خواهد بود؟ این مسئله ای است که اکنون باید به بحث گذاشته شود.