درست است که معترضان موفق شدند عمر البشیر را از قدرت کنار بگذارند، اما آنها هنوز نتوانسته اند به خواسته های خود دست یابند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، یورونیوز گزارش داد با وجود کنار رفتن «عمر البشیر» از قدرت، امیدها برای بنا نهادن یک دموکراسی در سودان با دشواری های بسیاری روبرو شده است.
بعد از سقوط عمر البشیر چه اتفاقاتی افتاد؟
بعد از آنکه ارتش سودان، به سه دهه حضور عمر البشیر در قدرت در این کشور پایان داد، نظامیان یک دوره انتقالی دو ساله را تعیین کردند تا بعد از آن انتخاباتی آزاد در کشور برگزار شود. دوره طولانی گذار که از همان ابتدا مورد نقد جدی مخالفان دولت قرار گرفت. شورای نظامی انتقالی مسئولیت قدرت را در این دو سال بر عهده گرفت. این شورا که تحت رهبری «عوض بن عوف» وزیر دفاع و معاون رئیس جمهور بود با خشم عمومی مردم مواجه شد و به بن عوف به دلیل ارتباطاتش با البشیر، به شدت مورد انتقاد قرار گرفت.
به همین دلیل او بیشتر از 24 ساعت در قدرت نماند و از سمت خود کنار رفت. بعد از آن «صلاح عبدالله محمد صالح» که رئیس دستگاه اطلاعات و امنیت ملی سودان بود هم بعد از عوف از سمت خود استعفا داد. صلاح هم یکی از کسانی بود که شدیدا از سوی معترضان مورد انتقاد قرار گرفته بود.
بعد از مرحله نخستین استعفاها، «عبدالفتاح برهان» به عنوان رئیس شورای نظامی، جایگزین عوف شد. برهان کسی بود که رهبری نیروهای سودانی در جنگ یمن را بر عهده داشت. جنگی که در آن سودان از سال 2015 و در تغییر سیاستی آشکار به جای همراهی سنتی خود با ایران، تصمیم گرفت در جبهه عربستان سعودی قرار گیرد. به همراه برهان، معاونش، یعنی «محمد حمدان دقلو» که نیروهایی بود که در دارفور می جنگید هم به میدان آمد.
محمد حمدان دقلو فرماندهی یک گروه شبه نظامی به نام «حمیدتی» را بر عهده داشت که در کشتار دارفور نقش پررنگی داشتند.
چه کشورهایی از قدرت کنونی در خارطوم حمایت می کنند؟
امارات متحده عربی و عربستان سعودی نخستین کشورهایی بودند که از به قدرت رسیدن برهان حمایت کردند. عربستان بلافاصله اعلام کرد که کمک های فراوانی از جمله، گندم، سوخت و دارو به این کشور تحت کنترل برهان ارسال می کند. امارات هم با استقبال از تغییر قدرت در سودان اعلام کرد که سریعا کمک های خود را روانه این کشور می کند. مصر دیگر کشوری بود که اعلام آمادگی کرد در تثبیت ثبات در سودان یاری رسان برهان و حمدان خواهد بود.
آیا دولت غیرنظامی در سودان تشکیل می شود؟
برهان بعد از ملاقات با مخالفان دولت، قول داد که به زودی زندانیان سیاسی را آزاد خواهد کرد. اما از سوی دیگر شورای نظامی درخواست تظاهرات کنندگان در خصوص تشکیل دولت غیرنظامی را نادیده گرفته است. در حال حاضر هیچ چشم انداز روشنی برای اینکه چه زمانی شاهد خروج نظامیان سودان از قدرت در این کشور باشیم وجود ندارد.
چرا معترضان همچنان تظاهرات می کنند؟
درست است که معترضان موفق شدند عمر البشیر را از قدرت کنار بگذارند، اما آنها هنوز نتوانسته اند به خواسته های خود دست یابند. قدرت از عمر البشیر به دست نظامیانی افتاده که اگر بدتر از او نباشد، بهتر نیستند. نوع عملکرد شورای نظامی هیچ روزنه امیدی برای هدایت سودان در مسیر دموکراسی باقی نگذاشته است.
معترضان می گویند دست کم 115 نفر در اثر خشونت هایی که ارتش و دیگر نیروهای نظامی در پیش گرفته اند جان خود را از دست داده اند.
نیروهای موسوم به حمیدتی که در بحران دارفور نقش پررنگی داشتند، حالا در خیابان های خارطوم وظیفه سرکوب مخالفان را بر عهده دارند. نیروهایی که همچنان زیر نظر حمدان دقلو فعالیت می کنند.
نافرمانی مدنی
مبارزات مدنی که خواستار پایان حکومت نظامیان در سودان بودند از روز یکشنبه کار خود را در این کشور آغاز کرده است. رهبران مخالفان از مردم خواسته اند که بعد از برخوردهای خشن و خونین نظامیان در خانه بمانند. صبح روز یکشنبه به سختی می شد عابران را در خیابان های خارطوم مشاهده کرد. حمل و نقل عمومی به سختی کار می کرد و اکثر بانک های غیردولتی و شرکت های خصوصی تعطیل بودند. فقط تنها بخشی از بانک ها و ادارات دولتی فعالیت عادی خود را از سر گرفته بودند.
خشونت علیه کارکنان پزشکی
بر اساس گفته گروهی از پزشکان که با معترضان در تماس هستند، ظرفیت بیمارستان های خارطوم پر شده و تمام اتاق ها را مجروحانی پر کرده اند که از سوی نیروهای نظامی مورد حمله قرار گرفته اند.
گزارش ها حاکی از کمبود شدید کادر پزشکی در خارطوم است. نیروهای نظامی حتی پزشکان را مورد هدف قرار داده اند و اجازه نمی دهند این پزشکان و پرستاران، خود را به بیمارستان ها برسانند. به همین دلیل هر روز تعداد بیشتری از مجروحان جان خود را در بیمارستان های این کشور از دست می‌دهند.
سازمان بهداشت جهانی در بیانیه ای اعلام کرد که برخی از کارکنان و بیماران بیمارستان ها در حوادث اخیر در سودان مجروح شده اند.
همچنین کلینیک های صحرایی که با چادر و برای امداد به مجروحان برپا شده از سوی نیروهای نظامی مورد حمله قرار گرفته و به آتش کشیده شده است. برخی گزارش ها حتی حاکی از آن است که زنان هم مورد تجاوز قرار گرفته اند.
«احمد المنذاری» مدیر منطقه ای سازمان جهانی بهداشت در مدیترانه شرقی در این خصوص می گوید: «اتفاقات در سودان یک خشونت عیان و غیرقابل پذیرش است که برخلاف قوانین حقوق بشر صورت گرفته و باید سریعا متوقف شود.» المنذاری البته مسئولیت حمله به بیمارستان ها را متوجه گروه خاصی نکرده اما عفو بین الملل می گوید مسئولیت این اقدامات با نیروهای نظامی است.
آیا امیدی به کاهش خشونت ها وجود دارد؟
بعد از آنکه صحنه درگیری های سودان، شکل خون بارتری گرفت، ارتش سودان روز چهارشنبه به مخالفان پیشنهاد داد تا مذاکرات را دوباره از سر بگیرند. این پیشنهاد اما با جواب رد مخالفان روبرو شد. افزایش فشارهای بین المللی به شورای انتقالی قدرت در سودان به دلیل گسترش خشونت ها در این کشور هم عامل دیگری بود که سبب شد نظامیان به فکر مذاکره با مخالفان بیفتند.
با این وجود مخالفان ارتش را غیرقابل اعتماد خواندند و حاضر به انجام گفت و گو با نظامیان نشدند.
سودان کشوری بیگانه با تنش و ناآرامی و بی ثباتی نیست. آنها درگیری های دارفور و همچنین تقسیم شدن به جمهوری سودان و سودان جنوبی را خوب به یاد دارند. شهروندان این کشور شمال شرق آفریقا بیش از سه دهه تحت تسلط رهبری روزگار سپری کردند که به جنایات جنگی متهم است و شاخص های فقر در این کشور همواره آمار نگران کننده ای دارد.
شهروندان سودان امیدوار بودند بعد از کنار زدن دیکتاتوری که بیش از سه دهه بر این کشور حکمرانی می کرد، روزگار خوش تری را تجربه کنند، اما حالا ثبات و آرامش، دورترین ساحل در دریای ناآرام و پرآشوب این کشور به نظر می رسد.
