نتایج انتخابات شهرداری ها در استانبول که در آن مخالفان برنده شدند و لغو این نتایج با فشارهای اردوغان برایش گران تمام خواهد شد چه کاندیدای مورد حمایتش پیروز بشود چه نشود.
به گزارش جماران، عبدالباری عطوان نویسنده و تحلیلگر مشهور عرب در سرمقاله روزنامه رأی الیوم به آخرین تحولات ترکیه به ویژه انتخابات جنجالی شهرداری ها در استانبول پرداخت و نوشت: مسئولان حزب «عدالت و توسعه» حاکم بر ترکیه از تصمیم کمیته عالی انتخابات ترکیه درباره برگزاری دوباره انتخابات شهرداری های در استانبول خوشحال نشدند و جشن نگرفتند ولی در مقابل، تظاهرات بزرگی به این تصمیم برگزار شد و در آن ده ها هزار تن از مخالفان شرکت کردند و تبلیغات زیادی درباره انگیزه های آن از جمله متهم کردن «رجب طیب اردوغان» رئیس جمهور ترکیه به وارد آوردن فشار زیاد به کمیته برای لغو پیروزی«اکرم امام اوغلو» کاندیدای مخالفان که رئیس جمهور آینده توصیف می شود، به راه افتاده است.
برگزاری دوباره انتخابات که یک سوم آخر ماه ژوئن آینده برگزار می شود نبرد شخصی اردوغان است و موفقیت در آن موفقیت وی است و شکست در آن آغاز پایان زندگی سیاسی اش است. پیروزی «بینالی یلدریم» کاندیدایی که اردوغان بر او اصرار می کند و مخالفتش با همه سفارش های کمیته مکلف به انتخاب کاندیداها در حزبش، پیروزی ناقص و پر از تردید و اتهام های تلقب خواهد بود اما شکستش در آن ضربه مهلکی به حزب حاکم و شخص اردوغان رئیس جمهور ترکیه است.شکست اردوغان در این انتخابات همچنین گامی بزرگ است که بر اساس آن احتمالا مخالفان پس از گذشت نزدیک به 20 سال از سرگردانی، به قدرت بازگردند.
«احمد داوود اوغلو» نخست وزیر سابق ترکیه به تغییر نظام حاکم به ریاست جمهوری و دادن اختیارات مطلق به رئیس جمهور اعتراض کرد و برای نخستین بار در بیانیه مشهورش از اردوغان به شدت انتقاد کرد به طوری که با قدرت تمام با انتخابات دوباره در استانبول مخالفت کرد زیرا موفقیت در آن تضمین شده نیست و آن را اشتباه سیاسی خطرناک دانست چون نتایج منفی برای حزب حاکم به بار خواهد آورد. وی اردوغان را متهم به پارتی بازی کرد و به اختیارات گسترده ای اشاره کرد که اردوغان به «بیرات البیراک» داماد و وزیر دارایی وی داده؛فردی که تبدیل به تاجر بزرگی شده است.
پدیده خطرناکی که بر انتخابات شهرداری ها به ویژه در استانبول سایه افکند و می تواند به شکل بزرگتری بر برگزاری دوباره آن تأثیر بگذارد، مساله پناهندگان سوری است که تعداد آنها نزدیک به 4میلیون نفر است زیرا مخالفان و اکرم اوغلو کاندیدای استانبول تبلیغات خود را بر مشکلات و فشارهایی متمرکز کردند که حضور این پناهندگان بر اقتصاد، سیاست، امنیت و دیموگرافی ترکیه به بار آورده است و خواستار اخراج آنها در صورت پیروزی در انتخابات شد. یکی دیگر از بارزترین شخصیت هایی که خواستار اخراج پناهندگان سوری شد«محرم اینچه» نماینده حزب «خلق جمهوریخواه» بود و همین کار را «مرال اکشنر»رهبر حزب ملی گرای تندروی «خوب» انجام داد، حتی «ایلای آکسای» کاندیدای حزب در انتخابات شهرداری های شهر«الفاتح» که در آن هزاران پناهنده سوری به سر می برند شعار انتخاباتی سر داد که در آن تأکید می کند که منطقه را به سوری ها تسلیم نمی کند و از قرار دادن تابلوها و پارچه نوشته ها به عربی در سر در فروشگاه ها، غذاخوری ها و شرکت های آنها انتقاد کرد.
بینالی یلدریم نخست وزیر سابق و دوست اردوغان و نیز کاندیدایش در انتخابات شهرداری ها روی همین خط وارد شد و تلاشی بیهوده برای جذب رای ها کرد و به نوبه خود و برای راضی کردن حزب راستگرای نژادپرست همپیمان حزب عدالت و توسعه، خواستار اخراج پناهندگان سوری شد به رغم آن که اردوغان از جمله کسانی بود که بیش از همه با این پناهندگان همبستگی خود را اعلام کرده و به صدها هزار تن از آنها ملیت ترکیه ای و اقامت دائمی اعطا کرد.
در سایه ضرر 12 درصدی ارزش لیره از ابتدای سال تا کنون و افزایش میانگین تورم و حرف و حدیث کارشناسان درباره احتمال ضعیف شدن اقتصاد ترکیه در سال جاری پناهندگان همیشه گوشت قربانی و بزرگترین قربانیان تبلیغات تنفر و نژادپرستی توسط احزاب راستگرای تندرو قرار می گیرند. سوری ها در این حالت انتخابات پیش روی شهرداری ها در استانبول استثناء نخواهد بود. چیزی که این واقعیت را مورد تأکید قرار می دهد نظرسنجی ای است که دانشگاه «بیلجی» در استانبول در سال 2017 انجام داد که نتایج آن نشان می دهد 86 درصد از ترک ها بازگشت آوارگان سوری به کشورشان پس از پایان جنگ را تأیید می کنند ولی آن چه که واضح و مبرهن است این است که پایان جنگ به طور کلی به این زودی رخ نمی دهد.
اردوغان وقتی تأکید کرد که می خواهد منطقه امن برای پناهندگان در شمال سوریه ایجاد کند از برگ برنده پناهندگان استفاده کرد ولی این بلندپروازی هایش با موانع بزرگی توسط دولت سوریه و روسیه که با این طرح مخالف است برخورد کرد زیرا بازتاب دهنده تلاش ها برای تجزیه کشور و ایجاد منطقه ای خارج از کنترل دولت است.
اردوغان این روزها با چندین آزمون رو به روست از یک سو با فشارهای روسیه رو به روست که از او می خواهد علیه «جبهه النصره» و برای عملی کردن تعهداتش دخالت نظامی کند، از سوی دیگر، با تهدیدهای ترامپ برای اعمال تحریم های اقتصادی علیه ترکیه در صورتی که گامی در خرید موشک های روسی«اس 400» بر دارد مواجه است و در آخر نیز با بحران اقتصادی روز افزون رو به روست ولی آزمون انتخابات شهرداری ها در استانبول خطرناک ترین آزمون جدای از نتایج آن برای اردوغان به شمار می رود زیرا آینده رهبریت اش را مشخص می کند و میراث سیاسی و دستاوردهای درخشان اقتصادی اش را تهدید می کند.
بسیار دشوار است که از قبل درباره نتایج انتخابات که یک ماه و نیم دیگر برگزار می شود،گمانه زنی کرد ولی با توجه اتحاد همه احزاب مخالف از جمله حزب «رفاه اسلامی»، کردها، چپگراها و راست افراطی علیه اردوغان جدای از آن وقوع شکاف در خود حزب حاکم عدالت و توسعه می توان گفت که اردوغان در موضعی بسیار بد گرفتار شده و با قدرت و محبوبیتی که پس از اعلام نتایج این انتخابات از آن بیرون آمده بود، بیرون نخواهد آمد...و خدا بهتر می داند.