بلوک سیاه چیست و آیا اصولا پیوندی میان آنها با جنبش جلیقه زردهای فرانسه وجود دارد؟
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، ده ها فرد آنارشیست که اغلب ماسک بر صورت و لباس سیاه بر تن داشتند روز چهارشنبه در پاریس با آتش زدن سطل های زباله و اموال عمومی و با پرتاب سنگ و بطری تظاهرات روز جهانی کارگر را تحت الشعاع قرار دادند.
این افراد که خود را «بلک بلاک» یا «بلوک سیاه» می نامند، در صف کنشگران صنفی و راهپیمایان جنبش جلیقه زردها که به سیاست های دولت «امانوئل ماکرون» اعتراض دارند، نفوذ می کنند.
اما بلوک سیاه چیست و آیا اصولا پیوندی میان آنها با جنبش جلیقه زردها وجود دارد؟ یورونیوز در این خصوص گزارشی را منتشر کرده است:
تعریف و منشا بلوک سیاه
«برایان مولر» و «هوگو ملشیور» که هر دو تاریخ دان هستند در این زمینه می گویند: «بلوک سیاه گونه‌ای کنش دسته جمعی گروهی از افراد انقلابی و مبارز است که سیاه می پوشند و در اعتراض خیابانی شرکت می کنند.»
به گفته محققان، این شیوه اعتراض نخستین بار در سال های دهه 1980 میلادی و پیش از سقوط دیوار برلین در آلمان غربی مشاهده شد و آن زمانی بود که گروهی از حاشیه نشینان با افکار عمدتا ضدسرمایه داری با پلیس درگیر شدند. نظیر این حرکت در سال 1999 نیز در سیاتل آمریکا به دست صدها تن از معترضان به مذاکرات سازمان تجارت جهانی تکرار شد.
اعضای بلوک سیاه معمولا به آنارشیست ها نزدیک هستند و خشونت را ابزاری مشروع برای اعتراضات سیاسی می شمارند. یکی از اعضای جوان بلوک سیاه به نام «ژولین» می گوید: «خشونت سبب می شود تا حرف شما شنیده شود. اگر 10 هزار نفر به آرامی راهپیمایی کنند رسانه ها به زحمت و خیلی مختصر خبر آن را منعکس می کنند. از جلیقه زردها هم از آن جهت در همه دنیا صحبت می شود که به خشونت متوسل شده اند.»
میان بلوک سیاه و جلیقه زردها هماهنگی وجود ندارد
بلوک سیاه چند دهه است که در اروپا و آمریکا فعالیت دارد اما جلیقه زردها یک جنبش اجتماعی نوین است که در نوامبر 2018 در فرانسه پدید آمد.
به دلیل آن که اعضای این جنبش با پوشیدن جلیقه های زرد شبرنگ اعتراض خود را آغاز کردند، این حرکت جنبش «جلیقه زردها» نام گرفت. بر اساس قانون فرانسه، داشتن این جلیقه های ایمنی به رنگ زرد فسفری در خودرو اجباری است. معترضان ابتدا افزایش قیمت سوخت در کشور را محور اعتراض خود قرار داده بودند اما رفته رفته این حرکت را به طغیان علیه دولت بدل کرده و هر شنبه آن را به صورت سراسری در کل کشور پی گرفتند.
«گیوم فارد» کارشناس مسائل امنیتی و استاد دانشگاه علوم سیاسی فرانسه معتقد است که هیچ گونه هماهنگی میان جلیقه زردها و بلوک سیاه وجود ندارد. او می گوید: «جلیقه زردها نام یک جنبش اجتماعی است در حالی که بلوک سیاه نام یک روش اعتراض یا یک تاکتیک عملیاتی خشن برای تملک قدرت در خیابان است.»
این استاد دانشگاه همچنین تاکید کرد که خواسته های اولیه جلیقه زردها یعنی حذف مالیات بر سوخت، بسیار دور از مبارزات ضدسرمایه داری بلوک سیاه بوده است.
تغییر شعارهای جلیقه زردها
فارد می گوید شعارهای جلیقه زردها از ابتدای سال 2019 از سیاست‌های مالیاتی فراتر رفت و بر محکومیت نابرابری و نیز خشونت پلیس متمرکز شد. این دو مورد از شعارهای محوری بلوک سیاه هم هست.
مطالعه اعتراض های اخیر نشان می دهد که حضور بلوک سیاه در راهپیمایی جلیقه زردها در شهرهای جنوب غربی فرانسه مانند بوردو و تولوز پررنگ تر است.
جلیقه زردها اغلب مایلند راهپیمایی آرام برگزار کنند، اما ظاهرا رویکرد ضدسرمایه داری بلوک سیاه نیز طرفداران بسیاری دارد. اما معترضان بلوک سیاه از بستر راهپیمایی جلیقه زردها برای نشان دادن اعتراض خود و ایجاد هرج و مرج استفاده می کنند.
«زردهای افراطی» و تقلید از تاکتیک بلوک سیاه
فارد می گوید که تازه ترین پدیده اعتراضی حرکت برخی جلیقه زردهاست که تلاش می کنند رفتار بلوک سیاه را تقلید کنند تا پلیس را به برخورد خشن با معترضان تحریک کرده و در نهایت مقدمه سرنگونی دولت یا به قول خودشان «سیستم» را آماده سازند. دولت فرانسه این گروه را «زردهای افراطی» یا «فرا زردها» می نامد.
گیوم فارد می گوید این گروه از جلیقه زردها تلاش کرده اند تا با بلوک سیاه ارتباط بگیرند اما این تلاش ها همیشه موفق نبوده است زیرا در واقعیت، این گروه ها تشکیلاتی نیستند.
بلوک سیاه و «خرابکاران»
تخریب اموال خصوصی و عمومی در خیابان شانزه لیزه و نیز آسیب رساندن به «طاق نصرت» در پاریس به بلوک سیاه نسبت داده می شود. اما واقعیت پیچیده تر از این است.
نام خرابکاران یا اغتشاش گران در واقع شامل تمام کسانی است که در جریان راهپیمایی مرتکب فعل تخریب می شوند. فارد در این زمینه می گوید: «اعضای بلوک سیاه خرابکارند، اما همه خرابکارها از بلوک سیاه نیستند.»
بسیاری از خرابکاران در واقع بزهکاران جزء هستند که تنها برای غارت مغازه ها به خیابان می آیند. اما اعضای بلوک سیاه هرگز مغازه ها را غارت نمی کنند زیرا اولا آنها با جامعه مصرفی مخالفند، در ثانی با دزدیدن اموال احتمال دستگیری خود به دست پلیس را افزایش می دهند.
خرابکاران همچنین ممکن است از تندروهای دست راستی باشند. به گفته فارد، تخریب طاق نصرت پاریس در واقع کار گروه های راست افراطی بوده است.
«تور خشونت» دور اروپا
مشخصه دیگر معترضان بلوک سیاه وجهه بین المللی فعالیت آنهاست.
پیش از تظاهرات روز کارگر در روز چهارشنبه، مقام های فرانسوی گفته بودند انتظار می رود حدود دو هزار معترض بلوک سیاه از فرانسه و دیگر کشورهای اروپا در راهپیمایی این روز شرکت کنند. این تعداد معترض بلوک سیاه در راهپیمایی آن روز دیده نشد، اما شماری از اتباع آلمانی و اسپانیایی در جریان درگیری با پلیس دستگیر شدند.
فارد با یادآوری این که همین افراد در جریان اعتراض به نشست گروه 8 در «جنوا» در سال 2011 نیز دستگیر شده بودند، می گوید که آنها «تور خشونت دور اروپا» راه انداخته اند. به گفته این پژوهشگر آنها در گذشته معمولا رویدادهای مهم و بزرگ جهانی را هدف قرار می دادند اما اکنون در راهپیمایی های معمولی نیز حضور می یابند. او می افزاید تقویت همکاری میان سرویس های اطلاعاتی کشورها و اتحادیه اروپا برای مبارزه با این پدیده جهانی ضرورت دارد.
