پس از حضور جینا هاسپل رئیس سازمان سیا در مجلس سنای آمریکا شماری از سناتورهای ارشد واکنش تندی در قبال عربستان و ولیعهد این کشور اظهار داشتند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی و خبری جماران، خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد تعداد قابل توجهی از سناتورهای آمریکایی خواهان مجازات حکومت عربستان سعودی پس از گزارش رئیس سازمان سیا هستند.
«لیندسی گراهام» سناتور برجسته آمریکا پس از شنیدن گزارش قتل خاشقجی ولیعهد عربستان را «خطرناک و روانی» نامید.
سناتور جمهوری خواه که در یک سال گذشته رابطه دوستانه و نزدیکی با دونالد ترامپ برقرار کرده، گفت: «محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی یک عامل ویرانگر است. به نظرم او در قتل خاشقجی در سطح بالا دست داشته است. به نظرم رفتار او پیش از قتل خاشقجی هم بسیار آزار دهنده بود.»
لیندسی گراهام در کنگره آمریکا پس از شنیدن گزارش «جینا هاسپل» رئیس سازمان سیا در خصوص فرآیند قتل جمال خاشقجی، «محمد بن سلمان» را «روانی و خطرناک» نامید.
سناتور گراهام رو به خبرنگاران گفت: «محمد بن سلمان از نقشه قتل جمال خاشقجی پیشاپیش خبر داشته است، او «روانی و خطرناک» است. باید کور باشید تا نبینید که این قتل توسط افراد تحت رهبری محمد بن سلمان رهبری و سازماندهی شده است.»
گراهام به طعنه گفت: «دود تفنگی وجود ندارد، دود اره است!»
اشاره وی به گزارش مقام های ترکیه است که می گویند این روزنامه نگار منتقد سعودی پس از شکنجه و به قتل رسیدن در کنسولگری عربستان در استانبول، با اره قطعه قطعه شده بود.
گراهام همچنین تاکید کرد که عربستان متحد استراتژیک آمریکاست و باید روابط دو کشور «نجات داده شود» اما «نه به هر قیمتی.»
وی در این خصوص گفت: «من بن سلمان را در حد یک شریک قابل اعتماد برای آمریکا نمی بینم… تلاش خواهم کرد که در کنار همکارانم بیانیه ای تهیه کنیم که در آن محمد بن سلمان را یک تهدید ارزیابی کنیم که می تواند باعث بحران در منطقه شود… من نمی توانم از فروش تسلیحات (به عربستان) تا زمانی که ولیعهد کنترل نشود، حمایت کنم.»
«باب منندز» سناتور دموکرات نیز پس از این دیدار گفت که نظرش درباره دست داشتن ولیعهد عربستان در قتل خاشقجی «تایید شده» و حال «اطمینان» دارد که این قتل با هماهنگی محمد بن سلمان بوده است. وی خواستار واکنش «قوی» آمریکا به قتل خاشقجی شد و تاکید کرد که روابط واشنگتن و ریاض باید مورد بازنگری قرار گیرد.
منندز همچنین خواستار پایان کمک آمریکا به عربستان در جنگ یمن شد.
«باب کورکر» رئیس کمیته روابط خارجی مجلس سنای آمریکا گفت: هیچ تردیدی ندارم که محمد بن سلمان دستور قتل جمال خاشقجی را صادر کرده است.
کورکر گفت: هیچ تردیدی در ذهن خود ندارم که محمد بن سلمان دستور قتل (خاشقجی) را صادر کرده و بر قتل نظارت کرده است و می دانسته که دقیقا چه روی داده است. او از گذشته به طور مفصل و با جزئیات درباره این موضوع برنامه ریزی لازم را داشته است. اگر او در برابر هیات منصفه یک دادگاه حاضر شود اعضای آن هیات منصفه در مدت زمان تنها 30 دقیقه متقاعد خواهند شد که وی گناهکار است. اگر او (ولیعهد عربستان) در یک دادگاه محاکمه می شد، 15 بار محکوم می شد».
سناتور «رند پال» هم در واکنش به گزارش سیا در توییتی نوشت: عربستان سعودی همچنان رادیکالیسم را گسترش می دهد و ما نباید به پشتیبانی کورکورانه از آنها ادامه دهیم.
او در توییت دیگری هم با اشاره به سران عربستان سعودی نوشت: آنها شهروندان در یمن را بمباران می کنند. آنها مخالفان سیاسی را به زندان می فرستند. آنها در قبال خاورمیانه بی مسئولیت هستند. اکنون زمان آن است که بایستیم و بگوییم بس است! رفتار عربستان سعودی غیرقابل قبول است و آمریکا پای آن نمی ایستد.
برخی از سناتورها هم به دلیل اینکه به این جلسه دعوت نشده اند خشمگین هستند. «رند پال» یکی از سناتورهای جمهوری خواه و منتقد حکومت عربستان سعودی گفت عدم دعوت تعدادی از سناتورها «مصداق سیاستی خودکامه است» و افزود دولت دونالد ترامپ با دادن اطلاعات به تعدادی از سناتورها در مورد قتل جمال خاشقجی احتمالا قصد دارد رای آنها را تغییر دهد.
روز گذشته رئیس سازمان سیا در یک جلسه محرمانه، گزارش و نظرات خود درباره نحوه قتل جمال خاشقجی برای سناتورها در کنگره اعلام کرد. سازمان سیا در جمع بندی نهایی که درباره این قتل تهیه کرده نتیجه گرفته تصمیم به قتل جمال خاشقجی نمی توانسته بدون اطلاع و اذن محمد بن سلمان صورت گرفته باشد.
سناتورهای هر دو حزب جمهوری خواه و دموکرات به دلیل عدم شرکت جینا هاسپل در جلسه غیرعلنی رهبران سنا با مقامات ارشد دولت در مورد قتل جمال خاشقجی که هفته گذشته برگزار شد، خشمگین و در عین حال از عدم واکنش دولت به این ماجرا ناراضی هستند. «مایک پومپئو» وزیر خارجه و «جیم ماتیس» در جلسه هفته گذشته ضمن ارائه توضیحات در مورد این حادثه تلاش کردند اعضای مجلس سنا را از مجازات حکومت عربستان سعودی و قطع حمایت واشنگتن از دخالت نظامی آن کشور در جنگ یمن منصرف کنند. پس از آن جلسه، لیندسی گراهام تهدید کرد تا زمانی که رئیس سیا به این مجلس گزارش ندهد از دادن رای در مورد لوایح مهم خودداری خواهد کرد. در آن زمان سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد یکی از دلایل عدم تمایل رئیس سیا به ادای توضیح این است که در بسیاری از موارد مشابه اطلاعات حساس درز می کند. با وجود این، در روزهای بعد ریاست سیا با شرکت در جلسه ای با حضور رهبران سنا و تعدادی از سناتورهای ارشد موافقت کرد.
نهادهای امنیتی آمریکا به این نتیجه رسیده اند که محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی حتی اگر دستور قتل را صادر نکرده باشد، حداقل از این برنامه مطلع بوده است. با وجود این، ترامپ در مورد آمر و یا آمران این قتل اظهار نظرهای متناقضی داشته و تاکید کرده که به این دلیل حاضر نیست مناسبات اقتصادی و همکاری های نظامی و امنیتی با ریاض را به خطر بیاندازد. مایک پومپئو نیز پس از جلسه هفته گذشته با رهبران مجلس سنا با تکرار مواضع ترامپ گفت «هیچ گزارش مستقیمی» دخالت ولیعهد عربستان سعودی در این قتل را اثبات نمی کند.
تعداد قابل توجهی از سناتورهای جمهوری خواه از اکراه دولت ترامپ برای محکوم کردن ولیعهد عربستان سعودی خشمگین هستند.
مجلس سنا بررسی احتمال قطع حمایت از عربستان سعودی در جنگ یمن را از هفته پیش آغاز کرده و به گفته باب کورکر اصلاحاتی برای تغییر این قطعنامه در دست بررسی است و نتایج آن احتمالا هفته آینده مشخص خواهد شد. حتی در صورت تصویب این قطعنامه در مجلس سنا به احتمال زیاد مجلس نمایندگان با آن مخالفت خواهد کرد. «پل رایان» رئیس مجلس نمایندگان اخیرا گفته است: «صدور قطعنامه در مورد جنگ یمن روش درستی نیست.»
جمال خاشقجی روزنامه نگار سعودی که از سال 2017 در آمریکا ستون نویس روزنامه واشنگتن پست بود، روز 2 اکتبر پس از ورود به سرکنسولگری عربستان در استانبول ناپدید شد. پس از مدتی ابهام درباره این قضیه، رسانه های دولتی عربستان سعودی روز 20 اکتبر گزارش دادند خاشقجی در جریان نزاع با کارکنان سرکنسولگری جان خود از دست داده است. در این رابطه 18 نفر بازداشت شده و اکنون بازجویی از آنها جریان دارد.
